Ενέργεια

Η μεγάλη προδοσία του Ερντογάν

Ρόλο μεσολαβητή στις ενεργειακές διενέξεις της ανατολικής Μεσογείου θέλουν να δώσουν οι Τούρκοι στην Κίνα

Μπορεί ο Ερντογάν να αυτοπροβάλλεται ως ο «πατερούλης» ή καλύτερα ο «προστάτης» των απανταχού καταπιεσμένων μουσουλμάνων, ωστόσο πρόσφατα δεν δίστασε να θυσιάσει τους ομόθρησκούς του τουρκογενείς Ουιγούρους για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της τουρκικής Κυβέρνησης. Στη σύνοδο των G-20 ο Ερντογάν ουσιαστικά πρόδωσε τους μουσουλμάνους Κινέζους Ουιγούρους, που κάποτε αποκαλούσε μακρινούς προγόνους, αφήνοντάς τους στο έλεος της Κίνας, προκειμένου να διατηρήσει καλές σχέσεις με το Πεκίνο και να «κλείσει μέτωπα». Υπό την απειλή μάλιστα των ΗΠΑ ότι δεν θα παραδώσουν τα F-35 στην Άγκυρα, εξαιτίας της παραλαβής των ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων S-400, η Τουρκία εξετάζει παράλληλα και την πιθανότητα προμήθειας μαχητικών SU-57 από τη Ρωσία και j-31 από την Κίνα,

ενώ παράλληλα διεκδικεί να παίξει σημαντικό ρόλο στον «νέο δρόμο του Μεταξιού» που προωθεί το Πεκίνο. Το τουρκικό σχέδιο αναβάθμισης των σχέσεων με την Κίνα ενδέχεται να επηρεάσει και την Ανατολική Μεσόγειο, καθώς η Άγκυρα εδώ και καιρό επιχειρεί να προσδώσει ρόλο μεσολαβητή των ενεργειακών διενέξεων στο Πεκίνο, το οποίο στην παρούσα φάση κρατά αποστάσεις.

Φοβούμενη τη ρήξη με τις ΗΠΑ, η Άγκυρα κλείνει το μάτι στο Πεκίνο και παραδίδει τους τουρκογενείς Ουιγούρους - Στόχος ο αναβαθμισμένος ρόλος στον νέο δρόμο του μεταξιού

Η κωλοτούμπα του Ταγίπ

Κατά την πρόσφατη σύνοδο Κορυφής των G-20 στην Οσάκα της Ιαπωνίας, ενώ την παράσταση έκλεψε η συνάντηση και οι δηλώσεις Ερντογάν-Τραμπ, το μεγάλο παιγνίδι παίχτηκε αλλού και πέρασε απαρατήρητο από τα δυτικά ΜΜΕ.

Μετά τη συνάντησή του με τον Κινέζο Πρόεδρο Ξι Τζίνπινγκ, ο Ερντογάν εξέφρασε την πίστη του ότι είναι δυνατό να «βρεθεί λύση στο ζήτημα (Ουιγούρων), λαμβάνοντας υπόψη τις ευαισθησίες και των δύο πλευρών. Ο Τούρκος ηγέτης είπε ότι είχε συζητήσει με τον Τζίνπινγκ το «ουιγουρικό ζήτημα», αλλά προειδοποίησε ότι, όταν το θέμα «μελετηθεί», αντανακλά ανεπαρκώς «την τουρκο-κινεζική σχέση». Αμέσως μετά τη συνάντηση των Τζίνπινγκ - Ερντογάν, τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης άρχισαν διαρροές, τονίζοντας πως ο Ερντογάν δίνει ένα σημαντικό μήνυμα υποστήριξης για τις πολιτικές της Κίνας εναντίον των Ουιγούρων.

«Η Τουρκία παραμένει αφοσιωμένη στην πολιτική της μιας Κίνας», δήλωσε ο Ερντογάν, τονίζοντας ότι οι κάτοικοι διαφόρων εθνικοτήτων ζουν ευτυχισμένοι στην Αυτόνομη Περιφέρεια των Ουιγούρων Σιντζιάνγκ, χάρη στην ευημερία της Κίνας και της Τουρκίας», ανέφεραν κινέζικα ΜΜΕ.

Ο λόγος της προδοσίας

Tην υποκρισία του Ερντογάν και τα κίνητρα της προδοσίας του εξηγεί το περιοδικό Foreign Policy σε ανάλυση που φέρει τον τίτλο: «Οι μουσουλμάνοι ηγέτες προδίδουν τους Ουιγούρους». «Η προτεραιότητα του Ερντογάν τώρα είναι η αναβίωση των ιστορικών δεσμών και η "ενίσχυση της συνεργασίας" μεταξύ Τουρκίας και Κίνας, καθώς η Τουρκία προσφέρεται για ένα βασικό ρόλο στην πρωτοβουλία για την Belt and Road του Πεκίνου. Οποιοδήποτε οδικό ή σιδηροδρομικό κανάλι μεταξύ Κίνας και Τουρκίας θα έπρεπε να περάσει από την περιοχή Σιντζιάνγκ. Έτσι, κατά την Άγκυρα, η κοινή πίστη, η Ιστορία και η συγγένεια με τους Τούρκους Ουιγούρους δεν πρέπει να σταθεί εμπόδιο στον χειρισμό του τοπικού πληθυσμού από την Κίνα. Ο τουρκικός λαός είναι ισχυρός υποστηρικτής των δικαιωμάτων του Ουιγούρων, αλλά ο Ερντογάν έχει μια χώρα που θα τρέξει - και δεν θα πάρει συναισθηματικά το θέμα. Η μουσουλμανική αλληλεγγύη είναι ένα καλό προεκλογικό σλόγκαν και είναι καλή για τις διεθνείς δημόσιες σχέσεις, αλλά φαίνεται ότι αυτό ισχύει μόνον όταν συμβαδίζει προς όφελος της Τουρκίας», αναφέρει χαρακτηριστικά. Η διαπίστωση αυτή είναι υψίστης σημασίας και θα πρέπει να αποτελέσει μάθημα για τους μουσουλμάνους Τ/κ στην Κύπρο, των οποίων η κυβέρνηση Ερντογάν δήθεν υπερασπίζεται τα δικαιώματα. Γεωπολιτικοί και ενεργειακοί είναι οι λόγοι που η Τουρκία εκμεταλλεύεται τους Τούρκους της Κύπρου. Το 1878, η Οθωμανική Αυτοκρατορία πούλησε την Κύπρο στους Βρετανούς χωρίς ιδιαίτερους ιστορικούς συναισθηματισμούς, τους οποίους επικαλείται σήμερα για να διατηρεί την παρουσία της στο νησί.

Εμπλοκή σε Ανατολική Μεσόγειο

Η στροφή της Τουρκίας προς Ανατολάς είναι πλέον κάτι περισσότερο από εμφανής και στο πλαίσιο αυτό επιχειρούν να εμπλέξουν έμμεσα και το Πεκίνο στα ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου. Πριν από μέρες, το τουρκικό κανάλι TRT, που αποτελεί την αιχμή του δόρατος της τουρκικής προπαγάνδας στη διεθνή ειδησεογραφία, φιλοξένησε άρθρο με τίτλο «Η Κίνα και οι διαμάχες στην Ανατολική Μεσόγειο». Μεταξύ άλλων, σημειώνει πως η βιωσιμότητα του κινέζικου πρότζεκτ «Μια Ζώνη, ένας Δρόμος» (ΒRΙ) στη Μεσόγειο, θα εξαρτηθεί από το κατά πόσον το Πεκίνο θα μπορεί να βοηθήσει στην εκτόνωση των εντάσεων στη Μεσόγειο.

Η ανάλυση αναφέρει πως η διαμάχη στη Μεσόγειο για το φυσικό αέριο αποτελεί το πρώτο στάδιο του πολύπλοκου ταξιδιού της παγκόσμιας στρατηγικής Going Global. «Φαίνεται ότι η Κίνα προτιμά να παραμείνει ή φαίνεται να παραμένει πιο ουδέτερη στην πολιτική της περιοχής. Χρησιμοποιεί την ιστορική στρατηγική «wait and see». Από την άλλη πλευρά, δεδομένου ότι δεν θα χάσει τις περιοχές επιρροής της, επιλέγει να είναι σε συμμαχία με τις υπάρχουσες κυβερνήσεις και να βελτιώσει τις οικονομικές σχέσεις μαζί τους. Ως εκ τούτου, η Κίνα θα μπορούσε να δει τη διατήρηση της συμμαχίας της με την Αίγυπτο ως επαρκή για τα εθνικά συμφέροντά της, λόγω της σημασίας της διώρυγας του Σουέζ στο εμπόριο του BRI. Αντίθετα, εάν η Κίνα δεν ξανασκεφτεί τη συμμαχία της με την Αίγυπτο, την Τουρκία και το Ισραήλ, για να βοηθήσει στη μείωση των εντάσεων μεταξύ αυτών των χωρών, τότε θα απειληθεί η επιβίωση του ΒRI», αναφέρει χαρακτηριστικά. Καταληκτικά σημειώνει πως η Κίνα πρέπει να κάνει ένα ακόμη βήμα στη διπλωματία της - από την μη επέμβαση να περάσει στην προορατική εξάλειψη των εντάσεων. Αξίζει να σημειωθεί πως η Κίνα, που δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, επέλεξε να κρατήσει αποστάσεις για τις τουρκικές προκλήσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ, και όχι τυχαία, αφού η στάση που τηρεί στη Νότια Σινική Θάλασσα μοιάζει με αυτήν της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Πληθυσμός - Χαρακτηριστικά

Η τουρκογενής μειονότητα των Ουιγούρων που κατοικεί σε επαρχίες της δυτικής Κίνας αριθμεί σήμερα περίπου 11 εκατομμύρια και ζει κυρίως στην επαρχία Σιντζιάνγκ (Xinjiang). Πρόκειται για τουρκόφωνους μουσουλμάνους με προτίμηση στο ουνιτικό Ισλάμ. Εθνικά και πολιτισμικά έχουν πιο πολλές ομοιότητες με τις γειτονικές χώρες της Κεντρικής Ασίας, παρά με το Πεκίνο. Οι αναταραχές και οι εθνοτικές συγκρούσεις στην πολύ πλούσια σε κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου περιοχή άρχισαν όταν Ουιγούροι ηγέτες προσπάθησαν δύο φορές στο παρελθόν να αποκτήσουν την ανεξαρτησία του «ανατολικού Τουρκεστάν», όπως, επίσης, αποκαλούν την περιοχή τους, έχοντας, μάλιστα, ως χρώματα της σημαίας τους το γαλάζιο με την άσπρη ημισέληνο. Στην Τουρκία σήμερα παραμείνει ένας άγνωστος αριθμός Ουιγούρων, οι οποίοι εργαλειοποιούνται από τον τουρκικό στρατό για «βρόμικες» επιχειρήσεις είτε στη Συρία είτε σε άλλα μέρη.

Μιλούσαν για γενοκτονία

Το 2009, στην περιοχή ξέσπασαν ταραχές, όταν η Κίνα αύξησε την παρουσία της και καθιέρωσε αυτό που ονομάζει στρατόπεδα αναδημιουργίας για κρατούμενους Ουιγούρους. Σε αυτά τα στρατόπεδα φυλακών, οι φρουροί αναγκάζουν, σύμφωνα με τα δυτικά ΜΜΕ, τους κρατούμενους Ουιγούρους να τραγουδούν πατριωτικούς ύμνους για να πάρουν φαγητό και να υπόκεινται σε σωματικά και ψυχολογικά βασανιστήρια. Η Τουρκία έσπευσε να επικρίνει τη μεταχείριση των μουσουλμάνων Κινέζων από το Πεκίνο ως γενοκτονία. Και μέχρι τον Φεβρουάριο η Άγκυρα καταδίκασε την «επανεισαγωγή στρατοπέδων συγκέντρωσης από την Κίνα στον 21ο αιώνα». Μέσω δηλώσεων του Χαμί Ακσόι, εκπροσώπου του Υπουργείου Εξωτερικών, η Άγκυρα κάλεσε το Πεκίνο να σταματήσει την «πολιτική συστηματικής αφομοίωσης των Ουιγούρων», υποστηρίζοντας ότι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης κρατούνται ένα εκατομμύριο άνθρωποι, γεγονός που αποκάλεσε «μεγάλη ντροπή για την ανθρωπότητα». Από την πλευρά της η Κίνα υποστηρίζει ότι προστατεύει τη θρησκεία και την κουλτούρα των μειονοτήτων και ότι τα μέτρα ασφαλείας στην περιοχή Ζινγιάνγκ είναι απαραίτητα για την καταπολέμηση των βίαιων ομάδων της περιοχής.

Διεθνής πρωτοβουλία

Αυτές τις μέρες, περισσότερες από 20 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ιαπωνίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, έχουν εκδώσει, μέσω διπλωματών, κοινή δήλωση που καταδικάζει τις διώξεις των Κινέζων Ουιγούρων και άλλων μειονοτήτων στην περιοχή Σιντζιάνγκ. Σε επιστολή προς τον Ύπατο Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Michelle Bachelet, η Ομάδα των 22 Εθνών προέτρεψε την Κίνα να τερματίσει «τις μαζικές αυθαίρετες κρατήσεις και συναφείς παραβιάσεις» και κάλεσε το Πεκίνο να επιτρέψει σε εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ να έχουν πρόσβαση στην περιοχή. Η επιστολή σηματοδοτεί την πρώτη σημαντική συλλογική διεθνή πρόκληση για τη συνεχιζόμενη πολιτική της Κίνας στην περιοχή, όπου οι εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι μέχρι και 2 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν στοιβαχθεί σε τεράστιους καταυλισμούς «επανεκπαίδευσης».

Οι ακτιβιστές των Ουιγούρων επέκριναν τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επειδή δεν μίλησε εναντίον της Κίνας. «Η οργάνωση WUC και η διασυνοριακή οργάνωση των Ουιγούρων είναι πολύ λυπημένες και απογοητευμένες από τον Ερντογάν για το Ανατολικό Τουρκεστάν. [...] Οι Ουιγούροι και ο τουρκικός λαός μοιράζονται παρόμοια κουλτούρα, Ιστορία και γλώσσα. Ως εκ τούτου, σε σύγκριση με άλλες χώρες, η Τουρκία πρέπει να είναι η πρώτη που εκφράζει ανησυχίες για τη μεταχείριση των Ουιγούρων από την Κίνα. Αλλά αυτό δεν συνέβη».

Κρυπτονόμισμα όπως το Πεκίνο

Αυτές τις μέρες η Τουρκία ανακοίνωσε ότι η χώρα εξετάζει ένα κεντρικά ελεγχόμενο κρυπτονόμισμα μέσω της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκικής Δημοκρατίας (TCMB). Το σχέδιο παρουσιάστηκε από τον αντιπρόεδρο της χώρας, Fuat Oktay, και εντάσσεται στα τουρκικά εθνικά σχέδια για την ανάπτυξη κατά τα έτη 2019 έως 2023. Όλα δείχνουν πως η τουρκική κυβέρνηση είναι πρόθυμη να αναπτύξει ένα ηλεκτρονικό νόμισμα που θα επιτρέψει στη χώρα να συμβαδίζει με άλλες μεγάλες δυνάμεις στον κόσμο, όπως η Κίνα. Το Πεκίνο, μόλις πρόσφατα ανακοίνωσε ότι η χώρα θα αναπτύξει ένα νέο ψηφιακό νόμισμα της κεντρικής τράπεζας (CBD).