Εργασία

Αγορά Εργασίας: Η ζήτηση σήμερα και αύριο

Ποιο επάγγελμα να ακολουθήσω ή ποια σπουδή να επιλέξω; Δύο ερωτήματα που σχετίζονται ή όχι τελικά;

Η κοινωνία που σε μεγάλωνε, θέλοντάς σε δικηγόρο, γιατρό ή λογιστή, άλλαξε. Ποιος δεν μεγάλωσε ακούγοντας μαμάδες, μπαμπάδες και όλο το σόι να φουσκώνουν σαν πέρδικες ξεστομίζοντας φράσεις όπως «ο γιος μου θα γίνει δικηγόρος» ή «η κόρη μου θα γίνει γιατρός». Όπως οι εποχές αλλάζουν, έτσι και οι ανάγκες. Ωστόσο αυτές δεν αναγνωρίζονται εύκολα από τους γονείς που έχουν τον πρώτο -δυστυχώς ακόμη- λόγο στην επιλογή σπουδών του παιδιού τους, έτσι περιορίζονται μόνο στις υφιστάμενες γνώσεις (;) χωρίς να ψάχνουν να βρουν περαιτέρω επιλογές που θα βοηθήσουν το παιδί τους να ανοίξει διάπλατα τα φτερά του. Ο σύμβουλος σπουδών Άγγελος Βουλδής μίλησε στη «Σ» για τις αναρίθμητες επιλογές που έχει ένας νέος σήμερα, ξεκαθαρίζοντας παράλληλα πως η σπουδή δεν καθορίζει απαραίτητα την επαγγελματική μας σταδιοδρομία.

Τα στερεότυπα που μας ακολουθούν

Σύμφωνα με τον κ. Βουλδή, οι καλοί μαθητές σήμερα αντιμετωπίζουν το τεράστιο πρόβλημα επιλογής σπουδών λόγω στερεοτύπων. «Και στην Κύπρο αλλά και στην Ελλάδα κυριαρχούν κάποια στερεότυπα που παρέμειναν από παλαιότερα χρόνια. Ο καλός ο μαθητής του 19 ή του 20 αυτόματα παραπέμπεται στο να γίνει γιατρός, δικηγόρος, λογιστής ή να ασχοληθεί με πληροφορική. Αν όμως βρεθείτε και μιλήσετε με δικηγόρους, θα καταλάβετε ότι δεν είναι πλέον τόσο εύκολο να πετύχεις. Είναι τόσοι πολλοί. Πολλά παιδιά δυστυχώς φτάνουν στα 30 για να συνειδητοποιήσουν ότι σπούδασαν κάτι το οποίο τελικά δεν τους εκφράζει επαγγελματικά. Είναι πολύ απογοητευτικό να βλέπεις παιδιά να τελειώνουν τις σπουδές τους και να μην ξέρουν τι να κάνουν ή πού να απασχοληθούν. Για παράδειγμα, έχω ένα παιδί που ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Βιολογία στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και δεν ξέρει τι να κάνει και πού να αποταθεί. Όταν τελειώσεις Βιολογία δεν εργοδοτείσαι πουθενά. Τι θα κάνεις; Επόμενο πτυχίο; Διδακτορικό; Και το αφεντικό σου θα είναι προφανώς ένας γιατρός μικροβιολόγος, στον οποίο θα είσαι πάντα στη σκιά του. Και πού θα εργοδοτηθεί; Στο Ινστιτούτο Γενετικής; Πόσοι πλέον εκεί; Από την άλλη θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό που σπουδάζουμε δεν είναι απαραίτητο ότι θα είναι η διά βίου απασχόλησή μας. Οι γονείς καλό είναι, αντί να πιέζουν τα παιδιά τους να γίνουν κάτι που δεν τους εκφράζει, να τα στηρίζουν και να πληροφορούνται για όλες τις σχολές και τα προγράμματα σπουδών, αλλά και τις ανάγκες της αγοράς εργασίας».

Στροφή στα τεχνικά επαγγέλματα

Ζητώντας να μάθουμε ποια είναι αυτά τα επαγγέλματα που έχουν και θα έχουν ζήτηση, ο σύμβουλος σπουδών έδωσε εισηγήσεις τονίζοντας παράλληλα ότι έγινε στροφή στην τεχνική κατεύθυνση. «Είναι προτιμότερο να έχει κάποιος πρακτικά προσόντα και ένα πορτοφόλιο γεμάτο παρά να έχει ένα μόνο χαρτί. Θα σας πω για τους μορφωμένους τεχνίτες. Αυτήν τη στιγμή έξω στην αγορά εργασίας οι τεχνίτες είναι σε μεγάλη ηλικία που προέρχονταν από τεχνικές σχολές. Πλέον οι τεχνολογικές σχολές εστιάζονται πολύ στο θεωρητικό κομμάτι. Άρα αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχουν μορφωμένοι τεχνίτες, δηλαδή αυτοί που γνωρίζουν για παράδειγμα από αυτοματισμούς, που να χειρίζονται κομπιούτερ. Λείπουν αυτοί γιατί το θεωρούν για κάποιο λόγο υποτιμητικό, αλλά στην τελική αυτοί κρατούν πλέον τα λεφτά. Επίσης για όσα παιδιά δεν θα μπουν σε πανεπιστήμιο, υπάρχει η επιλογή των μεταλυκειακών. Εκεί μπορούν να παρακολουθήσουν δωρεάν πρακτικά μαθήματα για δύο χρόνια και να αποκτήσουν ένα δίπλωμα το οποίο αναγνωρίζεται. Όσον αφορά τα επαγγέλματα, υπάρχει ο τομέας διαχείρισης αγορών και προμηθειών, δηλαδή αυτό που ονομάζεται logistic. Όλες οι εταιρείες που υπάρχουν έξω έχουν την ανάγκη στελέχωσης του τομέα αυτού. Επίσης ο τομέας της στατιστικής ανάλυσης, ανάλυσης δεδομένων είναι ένας τομέας με τρομερή ζήτηση. Κάποιος που καταλαβαίνει από στατιστική και μπορεί να ακολουθήσει μεταπτυχιακές σπουδές σε data analysis σίγουρα μπορεί να πετάξει μετά. Υπάρχουν δουλειές σε χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, στον τομέα του digital marketing, web analysis…».

Όταν η τεχνική συναντά την τεχνολογία

Συνεχίζοντας την κουβέντα για τα επαγγέλματα τού σήμερα και του αύριο, ο σύμβουλος Σπουδών επεσήμανε συγκεκριμένους χώρους εργασίας που, αν και έχουν ζήτηση, εντούτοις δεν προτιμώνται από τους νέους. «Ένας άλλος τομέας που αναπτύσσεται στην Κύπρο είναι αυτός της τυροκομίας, γαλακτοκομίας κλπ. Εδώ μιλάμε για τους βιομηχανικούς αυτοματισμούς. Όποιος ξέρει από αυτοματισμό, δεν υπάρχει περίπτωση να μη διαπρέψει επαγγελματικά. Τα παραϊατρικά επαγγέλματα επίσης και όσα έχουν να κάνουν με παιδιά έχουν ζήτηση. Αυτά είναι η ειδική εκπαίδευση και η εργοθεραπεία. Ο λόγος είναι ότι το κράτος εδώ δεν μπορεί να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες και έτσι υπάρχει ζήτηση. Υπάρχουν παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, με ειδικές δεξιότητες και ικανότητες. Υπάρχει το Παιδαγωγικό του Βόλου που είναι μια πάρα πολύ καλή σχολή γι’ αυτό. Ο τομέας της θάλασσας είναι λίγο ξεχασμένος εδώ στο νησί και αυτό είναι παράδοξο. Υπάρχει η σχολή ναυπηγών μηχανικών στο Μετσόβιο, την οποία δεν προτιμούν πολύ. Όταν όμως αποφοιτήσουν, έχουν τεράστιες προοπτικές ειδικά στη Λεμεσό με τα καράβια, τα γιοτ κλπ. Αν ρωτήσεις κόσμο εκεί, θα σου πει ότι αναγκάζονται να φέρουν από το εξωτερικό».

Αναζητούνται οι επόμενοι Μαστερ Σεφ

Όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, η μαγειρική και η ζαχαροπλαστική έχουν ζήτηση. Ο κ. Βουλδής ανέφερε μεταξύ άλλων ότι οι εστιάτορες αναζητούν συνεχώς κόσμο και δεν βρίσκουν εύκολα. «Πέρα από τη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική, που όπως είπαμε έχουν ζήτηση, ένας διαφορετικός χώρος που έχει να κάνει με τη διατροφή και τα τρόφιμα έχει τεράστιο ενδιαφέρον. Οι Επιστήμες τροφίμων και διατροφής είναι αυτές που θα δώσουν τα εφόδια στους νέους για να δημιουργήσουν νέα προϊόντα. Για παράδειγμα βλέπεις μπάρες πρωτεϊνης να βγαίνουν συνεχώς νέες. Συνδυάζουν την παραγωγή με τις γνώσεις πάνω στη διατροφολογία και πάνω στη χημεία. Με μια βόλτα στο σούπερμαρκετ θα αντιληφθείς πόσα καινούρια προϊόντα υπάρχουν που είναι βασισμένα στα παραδοσιακά προϊόντα με προσθήκες ή αφαιρέσεις που στηρίζονται στις νέες έρευνες για καλή διατροφή».