Οι δυνατότητες για αγροτουρισμό στην Κύπρο

Ο αγροτουρισμός αποτελεί πλέον μια μορφή τουρισμού που προτιμάται από μεγάλη μερίδα τουριστών, όχι μόνο ντόπιων, αλλά και ξένων που προέρχονται από την Κεντρική Ευρώπη, τις Σκανδιναβικές χώρες, Ευρωπαίων που εργάζονται σε χώρες της Μέσης Ανατολής κ.ά. Αυτός που επιλέγει αγροτουρισμό, στην πραγματικότητα επιλέγει να έρθει κοντά στη φύση και στην ύπαιθρο. Μένει σε αγρόκτημα και συμμετέχει ενεργά σε αγροτικές εργασίες. Τουλάχιστον αυτό συμβαίνει σε άλλες χώρες τις Ευρώπης, όπως για παράδειγμα στην Ιταλία, στην Ισπανία, στη Γερμανία και στη Γαλλία. Τι προσφέρει η Κύπρος, όμως, σε όσους επιλέγουν να απολαύσουν την κυπριακή ομορφιά και φύση;

Γίνομαι ένα με τη φύση

Η επιλογή του αγροτουρισμού δεν γίνεται από άτομα που είναι ήδη κοντά στη φύση, αλλά από τον πληθυσμό που ζει σε μεγάλες αστικές πόλεις και η καθημερινότητά του δεν του επιτρέπει να έρθει κοντά στην παράδοση. Είναι μια μορφή ήπιου τουρισμού, στην οποία οι επισκέπτες ζώντας σε αγρόκτημα -ειδικά διαμορφωμένους ξενώνες- έρχονται σε άμεση επαφή με την αγροτική ζωή, τις καλλιέργειες, τη φύση, τη χλωρίδα και την πανίδα. Εκτός από την πληροφόρηση που δέχεται, ο ίδιος μπορεί να συμμετέχει ενεργά σε ένα σύνολο δραστηριοτήτων, που θα τον εντάξουν σε μια άλλη πραγματικότητα. Μπορεί, για παράδειγμα, να ασχοληθεί με την καλλιέργεια, τη συγκομιδή, την παρατήρηση οικοσυστήματος. Μπορεί επίσης να ασχοληθεί με διάφορα αθλήματα περιπέτειας, όπως είναι το ράφτινγκ, η πεζοπορία, η αναρρίχηση κ.λπ. Μπορεί να περιηγηθεί στις πολιτιστικές κληρονομιές του κάθε τόπου, να μάθει παραδοσιακά επαγγέλματα και να γευτεί την ιστορία του τόπου μέσα από τη γευσιγνωσία, τα οινοποιεία, τους παραδοσιακούς χορούς, τα παραδοσιακά προϊόντα. Αν και η Κύπρος δεν ανήκει στις ανεπτυγμένες αγροτουριστικά χώρες -που βασίζονται σε διαμονή σε φάρμες με οργανωμένες δραστηριότητες- εντούτοις οι δυνατότητές της είναι τεράστιες, καθιστώντας την -με την κατάλληλη ενδυνάμωση, στήριξη, «εκμετάλλευση»- ανταγωνίσιμη συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο όχι μόνο στην προστασία του φυσικού μας περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και στην οικονομική ενίσχυση των περιοχών, ώστε να μη μιλούμε πλέον για ερήμωση των ορεινών περιοχών.

Η ομορφιά αρκεί;

Όχι πως υπάρχει η ανάγκη να ευλογήσουμε τα γένια μας, αλλά το νησί μας βρίθει από φυσικές και τεχνητές ομορφιές. Μια βόλτα είναι αρκετή για να πείσει τους ιδιότροπους επισκέπτες. Ωστόσο, το μοναδικό φυσικό περιβάλλον, τα ιδιαίτερα μονοπάτια της φύσης, τα κρυστάλλινα δροσερά νερά ποταμών, δεν είναι αρκετά για να προσελκύσουν κόσμο. Ο εμπειρογνώμονας τουρισμού και επιμόρφωσης Μιχάλης Δημοσθένους μίλησε στη «Σημερινή» για τον αγροτουρισμό στην Κύπρο αλλά και για όλα όσα θα πρέπει να γίνουν, ώστε να προτιμήσουν ακόμη περισσότεροι τα ορεινά μέρη του νησιού. «Ο τουρισμός αυτού του είδους αναπτύσσεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια. Οι επισκέπτες αναζητούν διαμονή σε κοινότητες που διαθέτουν τα κατάλληλα διαμορφωμένα και λειτουργικά αγροτουριστικά σπίτια, με την τοπική παραδοσιακή αρχιτεκτονική, την απλότητα, την ηρεμία, την ομορφιά της φύσης, τις παραδοσιακές ασχολίες των κατοίκων. Οι τουρίστες θέλουν να περνούν τις διακοπές τους ευχάριστα και να έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν κάποιες δραστηριότητες, να γνωρίσουν την κουλτούρα των ανθρώπων, τις ασχολίες τους, την ιστορία και τον πολιτισμό τους».

Οι ελλείψεις

Είναι γεγονός ότι αγροκτήματα-ξενώνες ειδικά διαμορφωμένα για να φιλοξενήσουν κόσμο δεν υπάρχουν. Ωστόσο ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει, να μάθει και ίσως να συμμετέχει σε κάποιες δραστηριότητες, οι οποίες περιορίζονται σε επισκέψεις σε διάφορα οινοποιεία ή σε μικρές βιοτεχνίες παραγωγής παραδοσιακών προϊόντων - και αυτά μόνο σε συγκεκριμένες μέρες και ώρες. Ο κ. Δημοσθένους τόνισε, μεταξύ άλλων, την ανάγκη για οργανωμένες δράσεις, ώστε να προσφέρονται διάφορες υπηρεσίες στους επισκέπτες. «Πρέπει να δημιουργηθούν γύρω από τα αγροτουριστικά καταλύματα διάφορες δραστηριότητες, ώστε οι άνθρωποι αυτοί να έχουν επιλογές για να περνούν εποικοδομητικά τον χρόνο τους. Αυτή είναι η ουσία του αγροτουρισμού. Αρέσκονται στο να χρησιμοποιούν τα μονοπάτια της φύσης για περπάτημα, τους ποδηλατόδρομους, να επισκέπτονται φάρμες με διάφορα ζώα, αγροκτήματα με οπωροφόρα δέντρα… θέλουν να αγοράζουν ντόπια προϊόντα αλλά και να συμμετέχουν σε διαδικασίες παραγωγής, συγκομιδής, δημιουργίας κ.λπ. Μπορούν να δημιουργηθούν από τους μικροκτηματίες μικρές βιομηχανίες με τοπικά κατασκευάσματα στα οποία θα μπορούν να δουν και να μάθουν διαδικασίες οι τουρίστες».

Επένδυση και επιμόρφωση

Η σωστή επένδυση στον αγροτουρισμό με σωστό προγραμματισμό και σχεδιασμό μπορεί να καταπολεμήσει το πρόβλημα της αστυφιλίας, σύμφωνα πάντα με τον κ. Δημοσθένους. «Οι κοινότητες που διαθέτουν πολιτιστικούς χώρους, αγροτουριστικά καταλύματα και πολλές δυνατότητες για εξέλιξη, οφείλουν να επενδύσουν σωστά στον αγροτουρισμό, διατηρώντας την τοπική αρχιτεκτονική. Οι διαχειριστές των καταλυμάτων πρέπει να συνεχίσουν να λαμβάνουν την απαραίτητη επιμόρφωση, ώστε να διοικούν τα αγροτουριστικά καταλύματά τους με επαγγελματικές προδιαγραφές. Να γνωρίζουν τα απαραίτητα για την εμπορικότητα της επιχείρησής τους. Θα πρέπει να μάθουν πώς να φροντίζουν επαγγελματικά τους πελάτες τους και πώς να οργανώνουν σωστά τα αγροτουριστικά καταλύματά τους σε σχέση με τις καθημερινές δραστηριότητες στις οποίες επιδιώκουν οι πελάτες τους να δραστηριοποιούνται. Η διαφήμιση, η συνεργασία με τουριστικούς πράκτορες, η παρουσία τους σε εκθέσεις τουρισμού, η χρήση του διαδικτύου θα βοηθήσει αποτελεσματικά. Ακόμη, όσοι θα ασχοληθούν με τον αγροτουρισμό, είναι ανάγκη να διακατέχονται από τουριστική συνείδηση, ευγένεια, φιλόξενα αισθήματα, επαγγελματική κατάρτιση. Θα πρέπει να φροντίζουν να οργανώνουν σε τακτική βάση διάφορες εκδηλώσεις ή δραστηριότητες, στις οποίες θα συμπράττουν ντόπιοι και ξένοι, ώστε να αναπτύσσονται οι κοινωνικές σχέσεις. Ο αγροτουρισμός υπόσχεται πολλά στις κοινότητες που τον αναπτύσσουν, φτάνει να οργανώνεται σωστά».