Ηλεκτροκίνηση: Πλεονεκτήματα, Κίνητρα και Προοπτικές

Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα (EVs - Electric Vehicles) είναι ήδη στη ζωή μας και είναι ξεκάθαρο πως ήρθαν για να μείνουν. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια EVs βλέπαμε μόνο στα Λούνα Παρκ και στα καταστήματα παιδικών παιχνιδιών. Η Tesla όμως, με ένα εντυπωσιακό startup scheme, μπήκε δυναμικά στην εμπορική κατασκευή και πώληση EVs, κόβοντας το νήμα και για τις υπόλοιπες αυτοκινητοβιομηχανίες. Σήμερα, το EV είναι πλέον στη λίστα των μοντέλων των περισσότερων κατασκευαστών, όπως VW e-Golf, KIA E-Niro, BMW i3, Renault Zoe, Audi e-Tron, Hyundai Kona, Nissan Leaf (αυτά είναι μονάχα μερικά από τα μοντέλα που κυκλοφορούν). Όλες αυτές οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες αναμένεται να επενδύσουν δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2022, με στόχο το λανσάρισμα δεκάδων νέων ηλεκτροκίνητων μοντέλων.

Η νέα γενιά των EVs έχει αποκτήσει μεγάλη αυτονομία και πολύ ικανοποιητικές και παράλληλα υποσχόμενες επιδόσεις (σε σύγκριση με τα συμβατικά αυτοκίνητα). Ενδεικτικά, η ταχύτητά τους παρουσιάζει ανάπτυξη από 150 χλμ.-230 χλμ., η επιτάχυνση από 0-100 χλμ. γίνεται σε 11 δευτερόλεπτα, με την ακτίνα δράσης να κυμαίνεται από 160 μέχρι 500 χλμ. ανά φόρτιση. Τα αρχικά προβλήματα με τις μπαταρίες φαίνεται να έχουν ξεπεραστεί και το κόστος τους έχει μειωθεί σημαντικά. Συγκεκριμένα, γι’ αυτό τον σκοπό η Toyota ανακοίνωσε ότι θα επενδύσει έως το 2030 περίπου 13 δισεκατομμύρια δολάρια μόνο για την εξέλιξη και την παραγωγή μπαταριών με ειδικές προδιαγραφές.

Η μείωση του κόστους των μπαταριών οδήγησε τις τιμές των EVs προς τα κάτω, παρόλο που παραμένουν ακόμα συγκριτικά υψηλές. Στις ευρωπαϊκές χώρες έχουν δοθεί κίνητρα στην αγορά EVs, που σε συνδυασμό με τις μετρήσεις (οι πλείστες επιβεβαιώνουν σημαντική μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης), έχουν συμβάλει σημαντικά στην αύξηση των πωλήσεων, οι οποίες από 250.000 το 2017 ξεπέρασαν τις 400.000 το 2018. Υπολογίζεται ότι τα EVs μέχρι το 2030 θα κατέχουν πέραν του 35% της αγοράς καινούργιων οχημάτων στην Ευρώπη.

Δυστυχώς, στην Κύπρο η αγορά του EV παραμείνει σε απογοητευτικά χαμηλά επίπεδα. Συγκεκριμένα, και σύμφωνα με τις τελευταίες μετρήσεις του Υπουργείου Ενέργειας, το ποσοστό των ηλεκτροκίνητων και υβριδικών οχημάτων στην Κύπρο κυμαίνεται αυτή τη στιγμή περίπου στο 3,5% (300 αυτοκίνητα). Και αυτό, παρά το γεγονός ότι η Κύπρος γεωμορφολογικά επιτρέπει μια εύκολη και οικονομικά αποδοτική χρήση ενός EV. Οι αποστάσεις στην Κύπρο είναι σχετικά μικρές (για παράδειγμα μια από τις μεγαλύτερες αποστάσεις είναι αυτή της Αγίας Νάπας με την Πόλη Χρυσοχούς στα 211 χλμ.) και τέτοιες που επιτρέπουν τη χρήση ενός EV να καλύπτεται άνετα από μια φόρτιση. Αν υπολογίσετε τα χιλιόμετρα που διανύει καθημερινά ένα νοικοκυριό, θα ανακαλύψετε ότι στις πλείστες περιπτώσεις μια φόρτιση ενός μικρού EV από το σπίτι είναι αρκετή.

Σίγουρα οι τιμές παραμένουν συγκριτικά υψηλές, κάτι που αποτελεί από μόνο του αποτρεπτικό παράγοντα για να αυξηθούν οι αγορές EVs στο νησί μας. Η βασική έλλειψη υποδομών και κυρίως φόρτισης είναι ένας από τους βασικούς προβληματισμούς κάποιου υποψήφιου αγοραστή, κυρίως όταν η φόρτιση μπορεί να φθάσει μέχρι και 10 ώρες από πρίζα με οικιακό ρεύμα αλλά με ταχυφορτιστή μπορεί να γίνει σε 30 λεπτά. Για ένα αυτοκίνητο που διανύει 10.000 χλμ. τον χρόνο, το κόστος φόρτισης υπολογίζεται περίπου στα €250-€300. Για τους περιβαλλοντολόγους, η φόρτιση μπορεί να γίνεται και με τη χρήση φωτοβολταϊκών, με αυτό να συμβάλλει στην εξοικονόμηση ενέργειας.

Στην Κύπρο η ΑΗΚ προσφέρει την υπηρεσία e-charge σε όλους τους κατόχους. Για την υπηρεσία αυτή έχει εγκαταστήσει σε δημοσίους χώρους 18 σταθμούς φόρτισης σε επιλεγμένα σημεία επί παγκύπριας βάσης. Στην προσπάθεια να καλύψει όλη την ελεύθερη Κύπρο έχει εγκαταστήσει 6 σταθμούς φόρτισης στην επαρχία Λευκωσίας , 4 στη Λεμεσό, 1 στις Πλάτρες, 2 στη Λάρνακα, 2 στον Πρωταρά, 2 στην Πάφο και 1 στην Πόλη Χρυσοχούς. Με αυτή την υπηρεσία δίνεται η ευκαιρία σε ιδιοκτήτες ηλεκτρικών οχημάτων να έχουν πρόσβαση για ασφαλή και αξιόπιστη φόρτιση του οχήματός τους.

Aν και γίνονται γενναία βήματα και υπάρχει διάθεση για παραχώρηση επιπλέον κινήτρων από την Πολιτεία, χρειάζεται να γίνουν πολλά ακόμη. Αναμένεται η επέκταση του δικτύου σταθμών ταχείας φόρτισης, καθώς και η ετοιμασία σχεδίου χορηγιών για την επιδότηση της αγοράς ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Στο πλαίσιο της διαμόρφωσης του τελικού σχεδίου αναμένεται ότι θα γίνει διαβούλευση και με τον ιδιωτικό τομέα, δηλαδή αυτοκινητοβιομηχανίες και πρατηριούχους οι οποίοι υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν στις εγκαταστάσεις τους σταθμούς φόρτισης. Οι υπέρμαχοι του ηλεκτρονικού αυτοκινήτου τονίζουν πως το τελικό σχέδιο θα πρέπει να περιλαμβάνει και μειωμένα τέλη κυκλοφορίας, καθώς και ειδικά τέλη χρήσης χώρων στάθμευσης.

Το ηλεκτρονικό αυτοκίνητο είναι πλέον γεγονός, είναι εδώ, και δεν ανήκει στη σφαίρα του μέλλοντος· γι’ αυτό εξάλλου και η στροφή των μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών προς αυτή την κατεύθυνση με τα τεράστια ποσά επενδύσεων. Με τον σωστό σχεδιασμό και παροχές κινήτρων, οι πολίτες της χώρας θα μπορούν να απολαύσουν απρόσκοπτα τα πλεονεκτήματά του, κάνοντας παράλληλα ένα σημαντικό βήμα προς τη μείωση του τεράστιου προβλήματος της ρύπανσης της ατμόσφαιρας.

*Principal, KPMG Limited