Σύνταξη χηρείας μόνο στους… τυχερούς

Λίγο πριν από το κλείσιμο της Βουλής για το καλοκαίρι, η Ολομέλεια στην πλειοψηφία της ψήφισε τη νομοθεσία για την παροχή σύνταξης χηρείας και στους άνδρες, μετά φυσικά από την αναπομπή του Προέδρου της Δημοκρατίας για το θέμα. Η αναπομπή στηρίχθηκε στην άποψη ότι οι αυξήσεις στις εισφορές στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων -οι οποίες αφαιρέθηκαν στην τροπολογία της νομοθεσίας- ήταν απαραίτητες για να συνεχίσει το Ταμείο να είναι βιώσιμο. Ένα επίδομα που θα έπρεπε να υπάρχει εδώ και χρόνια, όπως λένε όσοι τους αφορά, από την άλλη όμως κρίνεται ως άδικο, όπως εξήγησε στη «Σημερινή» ο Γ.Γ. της ΕΣΥΣΥ Κώστας Σκαρπάρης, εφόσον αυτό ενδιαφέρει μόνο όσους έχασαν τη σύζυγό τους από την 1η Ιανουαρίου του 2018.

Αντισυνταγματική νομοθεσία

Για διάκριση έκανε λόγο ο κ. Σκαρπάρης, ο οποίος ανέφερε ότι τη θέση αυτή συμμερίζονται όλοι οι οργανωμένοι συνταξιούχοι. «Το γεγονός ότι τη σύνταξη αυτή δικαιούνται μόνο όσοι η σύζυγός τους απεβίωσε από την 1η Ιανουαρίου του 2017 και μετά, δημιουργεί μια τεράστια αδικία και καθιστά τη νομοθεσία αντισυνταγματική. Από αυτό παραβιάζεται το άρθρο 28 του Συντάγματος, η αρχή της ισότητας. Δυστυχώς, επικαλούμενοι το κόστος, υπάρχει άρνηση της κυβέρνησης να λύσει το πρόβλημα με τον σωστό τρόπο. Δηλαδή να καλύψει όλους ανεξαιρέτως τους δικαιούχους χήρους άνδρες. Με αυτό για να ξεκαθαρίσουμε τη θέση μας, δεν εννοούμε να καλύψουν αναδρομικά όσους, για παράδειγμα, έχασαν τη σύζυγό τους πριν δέκα χρόνια. Αλλά να μπουν στο σχέδιο παροχής του σχετικού βοηθήματος όπως αυτό ισχύει από την 1η Ιανουαρίου του περασμένου έτους. Η νομοθεσία πρέπει να τους καλύψει όλους, αυτό θα ήταν συνταγματικά ορθό. Επίσης, αφήνονται έξω από αυτό άτομα που είναι μεγαλύτερης ηλικίας που το κόστος τους θα είναι προσωρινό, αφού όπως τα φέρνει η ζωή, έχουμε ημερομηνία λήξεως. Τα άτομα αυτά χρειάζονται και περισσότερη στήριξη και φροντίδα αφού έχουν πιο πολλά προβλήματα υγείας και οι περισσότεροι από αυτούς λαμβάνουν πολύ μικρές συντάξεις».

Ζητούν δεύτερες σκέψεις

Για τυχερούς και άτυχους συνταξιούχους έκανε λόγο στη «Σ» ο Γ.Γ της ΕΚΥΣΥ, τονίζοντας την «απαίτηση των συνταξιούχων ώστε η κυβέρνηση να κάνει δεύτερες σκέψεις και να ενταχθούν όλοι οι δικαιούχοι στο σχέδιο παροχής συντάξεων χηρείας. Να γίνει σεβαστή η περσινή απόφαση της πλειοψηφίας της Βουλής που προχώρησε σε τροποποιήσεις ώστε να μπορούν όλοι να δικαιούνται αυτή τη βοήθεια. Είναι απαίτηση όλων των οργανώσεων των συνταξιούχων και της Βουλής των Γερόντων να γίνει αναθεώρηση με σωστό τρόπο. Υπάρχει προηγούμενο, όπου το δικαστήριο δικαίωσε δύο χήρους άνδρες οι οποίοι επικαλέστηκαν την αντισυνταγματικότητα της νομοθεσίας και δικαιώθηκαν. Μάλιστα υπάρχει έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως όπου γίνεται αναφορά για βελτίωση της νομοθεσίας. Γίνεται να χωρίσεις τους συνταξιούχους σε τυχερούς και άτυχους; Συγκεκριμένο παράδειγμα συνανθρώπου μας όπου έχασε τη σύζυγό του 31/12/17 και δεν δικαιούται σύνταξη χηρείας και ενός άλλου που έχασε τη σύζυγό του την επόμενη ημέρα και δικαιούται. Για αυτό δεν μπορούμε να βάζουμε ημερομηνία. Το σχέδιο πρέπει να εφαρμοστεί και να αφορά όλους». Η νομοθεσία, ωστόσο, έχει ψηφιστεί και τίθεται σε ισχύ ως έχει, με τους συνταξιούχους να οργανώνονται με νομικές κινήσεις. «Δεν προβλέπουμε ότι η απόφαση θα αλλάξει, έτσι είμαστε υποχρεωμένοι ως οργάνωση των συνταξιούχων να προχωρήσουμε σε κάποιες δράσεις. Καλούμε όλους τους συνταξιούχους να αποταθούν κοντά μας για να μας εξουσιοδοτήσουν, αφού ληφθούν όλες οι απαραίτητες πληροφορίες που τους αφορούν, να μπορέσουμε να προχωρήσουμε μέσω των νομικών μας συμβούλων σε δικαστικά μέτρα».

Οι δικαιούχοι

Τα κριτήρια για τη σύνταξη χηρείας στους άνδρες, είναι αυτά που ισχύουν και για τις γυναίκες. Σύνταξη χηρείας δικαιούνται οι χήροι ασφαλισμένων, ανεξάρτητα από την κατηγορία ασφάλισης, αν ήταν μισθωτή, αυτοτελώς και προαιρετικά ασφαλισμένη. Οι ασφαλιστικές προϋποθέσεις για την πληρωμή της σύνταξης χηρείας έχουν ως εξής:

- Σε περίπτωση που η σύζυγος δεν είχε συμπληρώσει τη συντάξιμη ηλικία την ημέρα που απεβίωσε, πρέπει:

Α. Η ασφαλισμένη να είχε συμπληρώσει πραγματική βασική ασφάλιση τουλάχιστον 3 ασφαλιστικών μονάδων και να είχαν παρέλθει 156 εβδομάδες από την εβδομάδα έναρξης της ασφάλισής της.

Β. Ο ολικός αριθμός των ασφαλιστικών μονάδων πραγματικής και εξομοιούμενης βασικής ασφάλισης της ασφαλισμένης να μην είναι κατώτερος του 25% των ετών που εμπίπτουν στη σχετική περίοδο αναφοράς.

- Σε περίπτωση που η σύζυγος απεβίωσε αφού είχε συμπληρώσει τη συντάξιμη ηλικία, θα πρέπει να ήταν δικαιούχος σύνταξης γήρατος.

- Σε περίπτωση που ο θάνατος προκλήθηκε από ατύχημα, τότε θα πρέπει η ασφαλισμένη:

Α. Να είχε πραγματική ασφάλιση ίση τουλάχιστον με το 0,50 της ασφαλιστικής μονάδας και να έχουν παρέλθει τουλάχιστον 26 εβδομάδες από την εβδομάδα έναρξης της ασφάλισής της.

Β. Να είχε πραγματική ή εξομοιούμενη ασφάλιση ίση τουλάχιστον με το 0,39 της ασφαλιστικής μονάδας μέσα στο σχετικό έτος εισφορών.

Αίτηση και λήψη σύνταξης

Η σύνταξη χηρείας αρχίζει από την ημέρα του θανάτου της συζύγου και πληρώνεται εφ’ όρου ζωής ή μέχρι που ο χήρος ξαναπαντρευτεί. Ο χήρος που παντρεύεται σταματά να λαμβάνει σύνταξη, παίρνει όμως ένα εφάπαξ ποσό ίσο με τη σύνταξη ενός χρόνου, χωρίς τις αυξήσεις για εξαρτώμενα. Για να πάρει σύνταξη χηρείας, ο χήρος πρέπει να υποβάλει αίτηση πάνω σε ειδικό έντυπο, το οποίο μπορεί να εξασφαλίσει από οποιοδήποτε Γραφείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, από Κέντρο Εξυπηρέτησης του Πολίτη ή μέσω του Διαδικτύου. Η αίτηση πρέπει να συνοδεύεται από όλα τα απαραίτητα πρωτότυπα πιστοποιητικά που αναφέρονται στο έντυπο της αίτησης και να παραδοθεί σε οποιοδήποτε Επαρχιακό Γραφείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων ή σε Κέντρο Εξυπηρέτησης του Πολίτη. Ωστόσο, η αίτηση για σύνταξη χηρείας θα πρέπει να υποβληθεί μέσα σε τρεις μήνες από την ημέρα του θανάτου της συζύγου. Αν η αίτηση υποβληθεί εκπρόθεσμα, η σύνταξη πληρώνεται αναδρομικά μόνο για τρεις μήνες. Σε εξαιρετικές όμως περιπτώσεις, αν ο αιτητής αποδείξει ότι έχει εύλογη αιτία για την καθυστέρηση στην υποβολή της αίτησης, η σύνταξη μπορεί να πληρωθεί αναδρομικά μέχρι δώδεκα μήνες.