Κυπριακό

Στα όρια των συμβιβασμών της η Λευκωσία

Αμετάθετη θέση της Λευκωσίας είναι ότι, εάν ο ακολουθούμενος «οδικός χάρτης» εκβάλει σ’ ένα άτυπο Κραν Μοντανά, όπου θα διαφανεί ότι μπορεί να ξεκινήσουν νέες και ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, θα πρέπει να τερματιστούν αυθωρεί όλες οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας εντός της κυπριακής ΑΟΖ

Σε πυρετώδεις διεργασίες, ενόψει της επικείμενης άφιξης της ειδικής απεσταλμένης του ΓΓ των ΗΕ για το Κυπριακό, Τζέιν Χολ Λουτ, προβαίνει η Λευκωσία, προκειμένου να διαμορφώσει τη διαπραγματευτική της στρατηγική – εφ’ όλου του πεδίου των υπό συζήτηση θεμάτων, αλλά και επί των διαφόρων σταδίων της διαδικασίας, εάν και εφόσον δεν υπάρξει νέα εμπλοκή και τα πράγματα οδηγηθούν σε νέα ουσιαστική διαπραγμάτευση του κυπριακού προβλήματος.

Τις τελευταίες ημέρες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε συνεχείς επαφές με τους άμεσους συνεργάτες του, καθώς και με τον διαπραγματευτή της ε/κ πλευράς, στο πλαίσιο των οποίων έγινε μια πλήρης ανασκόπηση των δεδομένων και συζητήθηκαν οι βασικοί άξονες της διαπραγματευτικής στρατηγικής.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Σ», εκείνο που συνάγεται από τη διπλωματική προετοιμασία της Λευκωσίας ενόψει των κρίσιμων εξελίξεων, είναι ότι η ε/κ πλευρά βρίσκεται ήδη «στα όρια των συμβιβασμών της» και ότι ουδεμία υπαναχώρηση είναι νοητή από τις χαραχθείσες κόκκινες γραμμές – συμπεριλαμβανομένου και, πρωτεύοντος, του θέματος του φυσικού αερίου, το οποίο, εκβιαστικά, η τουρκική πλευρά επιχειρεί να εγγράψει στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων.

Γενική συζήτηση με Λουτ

Χωρίς να υποβαθμίζεται η σημασία της συνάντησης με την απεσταλμένη του ΓΓ, η καθοριστική για το ξεμπλοκάρισμα, ή όχι, της διαδικασίας θα είναι η τριμερής συνάντηση που θα έχουν οι δύο ηγέτες με τον Αντόνιο Γκουτέρες στη Νέα Υόρκη, τέλη Σεπτεμβρίου.

Και αυτό, γιατί η συζήτηση των όρων αναφοράς με την κα Λουτ αναμένεται να περιοριστεί σ’ ένα πολύ γενικό πλαίσιο, χωρίς εμπλοκή σε λεπτομερείς συζητήσεις, με τη θέση της ε/κ πλευράς ότι αυτοί πρέπει να περιλαμβάνουν, α) το πλαίσιο Γκουτέρες, β) τις επιτευχθείσες, μέχρι στιγμής, συγκλίσεις, και γ) την κοινή διακήρυξη του 2014, να παραμένει αναλλοίωτη.

Αντιθέτως, όπως καλά ενημερωμένες πηγές επισήμαναν στην εφημερίδα μας, στη συνάντηση των δύο ηγετών με τον Γενικό Γραμματέα θα διαφανεί κατά πόσο είναι δυνατή μια προσέγγιση στις θέσεις των δύο πλευρών και κατά πόσο είναι εφικτό να ανοίξει ο δρόμος σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, υπό μορφή πενταμερούς διάσκεψης, για επίλυση του Κυπριακού.

Στην Τριμερή, «θα γίνει συγκεκριμένη συζήτηση με ανοικτά χαρτιά, επί όλων των πτυχών της διαπραγμάτευσης και εκεί θα διαφανεί, εάν, πράγματι, υπάρχουν οι προοπτικές μιας ουσιαστικής διαπραγμάτευσης για επίλυση του κυπριακού προβλήματος».

Τερματισμός των προκλήσεων

Την ίδια ώρα, αμετάθετη θέση της Λευκωσίας είναι ότι, εάν ο ακολουθούμενος «οδικός χάρτης» εκβάλει σ’ ένα άτυπο Κραν Μοντανά, όπου θα διαφανεί ότι μπορεί να ξεκινήσουν νέες και ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, θα πρέπει να τερματιστούν αυθωρεί όλες οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας εντός της κυπριακής ΑΟΖ και η Άγκυρα να προσέλθει «με πνεύμα καλής θέλησης» στην τράπεζα των συνομιλιών.

Όπως οι ίδιες πηγές ανέφεραν χαρακτηριστικά, ήδη «χαράχτηκαν οι κόκκινες γραμμές και η Λευκωσία δεν πρόκειται να υποχωρήσει σε κανένα θέμα, χωρίς αυτό, βεβαίως, να αποκλείει τη διαπραγματευτική της ευελιξία. Στόχος της ε/κ πλευράς είναι η συνέχιση της διαπραγμάτευσης από εκεί που έμεινε στο Κραν Μοντανά». Ως εκ τούτου, επισήμαναν, δεν τίθεται θέμα συζήτησης φυσικού αερίου, το οποίο θα ρυθμιστεί μετά τη λύση του Κυπριακού.

Η Λευκωσία συνεχίζει να απορρίπτει τη διασύνδεση του Κυπριακού με το θέμα των υδρογονανθράκων, αντιπροτείνοντας στις απαράδεκτες τουρκικές αξιώσεις την ιδέα για δημιουργία κοινού ενεργειακού φόρουμ, με τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων, στο πλαίσιο του οποίου θα μπορούν να ενημερώνονται για όλες τις εξελίξεις στα ενεργειακά θέματα, χωρίς, ωστόσο, να έχουν συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, έως την επίλυση του Κυπριακού.

Ιδέα, η οποία, ωστόσο, όπως κατέδειξε η πρόσφατη συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών, δεν βρήκε ευήκοα ώτα στην άλλη πλευρά, αφού θέση της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων είναι η σύσταση μεικτής επιτροπής από εκπροσώπους των δύο κοινοτήτων, η οποία να διαχειρισθεί όλα τα ζητήματα φυσικού αερίου, γεγονός που, επί της ουσίας, θα συνιστούσε και μια άτυπη αναγνώριση του κατοχικού μορφώματος από την ΚΔ.

Παρά την τουρκική άρνηση, διευκρίνισαν, η πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας παραμένει στο τραπέζι, ως μια λογική προσέγγιση προς άρση του αδιεξόδου.