Αναλύσεις

Σε θέσεις μάχης οι πυροσβέστες

Πόσο έτοιμες είναι οι αρμόδιες υπηρεσίες σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιών και ποια περιοχή της Κύπρου κινδυνεύει να «γίνει» Μάτι Αττικής

Είναι η περίοδος που όταν όλοι οι υπόλοιποι χαλαρώνουν, αυτοί παίρνουν θέσεις μάχης. Ξέρουν ότι ανά πάσα στιγμή θα βρεθούν στην πρώτη γραμμή. Ξέρουν ότι κάποια στιγμή ανάμεσα στις 24 ώρες της ημέρας ενδέχεται να κτυπήσει το τηλέφωνο καλώντας τους στο καθήκον. Είναι όσοι εργάζονται στις υπηρεσίες που καλούνται ν’ αντεπεξέλθουν όταν η φωτιά ξεκινήσει την επίθεση. Οι πυρκαγιές είναι ένας ύπουλος εχθρός, όπως λένε. Κτυπά αδυσώπητα και καταστρέφει τα πάντα στο πέρασμά του, ειδικά όταν δεν εντοπιστεί έγκαιρα. Η ετοιμότητα των αρμοδίων υπηρεσιών είναι επιβεβλημένη σε μια Κύπρο που έπαθε πολλά από πυρκαγιές, πάσχει από συχνούς καύσωνες και κτυπήθηκε από μια πρωτοφανή -για τις συνθήκες των τελευταίων χρόνων- πολυομβρία.

Ο κίνδυνος αυξημένος

Τα 40άρια επιτάσσουν την προσοχή μας για αποφυγή ξεσπάσματος πυρκαγιών. Ωστόσο λάθη εξακολουθούν να γίνονται με μικρές ή μεγάλες συνέπειες. Ο εκπρόσωπος Τύπου της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Ανδρέας Κεττής δήλωσε την ετοιμότητα της Υπηρεσίας, χωρίς να παραλείψει να τονίσει τις ευθύνες που έχουμε όλοι μας, αφού τις πλείστες των περιπτώσεων ο ανθρώπινος παράγοντας είναι καταλυτικός για την εκδήλωση της φωτιάς. «Ο κίνδυνος είναι πολύ αυξημένος αυτήν την περίοδο. Όλες οι υπηρεσίες της Επαρχιακής Διοίκησης, Πυροσβεστική, Τμήμα Δασών, Αστυνομία, Δημόσια Έργα είναι σε εγρήγορση για την αντιμετώπιση όποιου φαινομένου. Εφαρμόζονται καθημερινές περιπολίες σε συνεργασία με το Τμήμα Δασών και την Αστυνομία, τόσο σε χώρους υπαίθρου, δασικές αλλά και αστικές περιοχές. Αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι είναι στο χέρι μας η προστασία μας. Οι αυξημένες θερμοκρασίες σε συνδυασμό με τα χαμηλά επίπεδα υγρασίας καθιστούν πολύ εύκολο το ξέσπασμα μιας πυρκαγιάς. Πάντα υπάρχει μια αιτία πίσω από την πυρκαγιά και συνήθως είναι μια ανθρώπινη -απερίσκεπτη ή μη- ενέργεια». Ο κ. Κεττής ανέφερε ότι ο κόσμος έχει αποκτήσει περισσότερη ευσυνειδησία από το παρελθόν, εντούτοις εξακολουθεί να υπάρχει λανθασμένα η υποτίμηση κάποιας επικίνδυνης ενέργειας που μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστες συνέπειες. «Δεν πρέπει να υποτιμούμε την ευκολία της ανάπτυξης μιας πυρκαγιάς και να εκτιμούμε ότι εύκολα μπορεί να τεθεί υπό δικό μας έλεγχο».

«Το καψάλισμα είναι

ποινικό αδίκημα»

Δεν είναι λίγες οι φορές που η φωτιά για το καψάλισμα κλαδιών και χόρτων βγήκε βόλτα και κατάπιε σημαντικό αριθμό εκταρίων γης με ό,τι κι αν κουβαλούσε αυτή πάνω της. Σ’ ερώτησή μας αν κάποιος που προτίθεται να «καθαρίσει» την περιοχή του με αυτήν την μέθοδο, ειδοποιεί πρώτα την Πυροσβεστική για να βοηθήσει, η απάντηση του εκπροσώπου Τύπου ήταν απόλυτη. «Το καψάλισμα από μόνο του είναι μια παράνομη ενέργεια. Δεν πρέπει να γίνεται. Ειδικά σε συνθήκες καύσωνα με μηδενική υγρασία και ανέμους που η φορά τους και η ενέργειά τους δεν είναι προβλέψιμη από τους πολίτες. Το καψάλισμα μπορεί να γίνεται με έλεγχο από 1η Δεκεμβρίου μέχρι 15 Μαρτίου και σε περιοχές ορεινές πάνω από 1000 μέτρα υψόμετρο, μπορεί να γίνει μέχρι και 30 Μαρτίου. Και αυτά νοουμένου ότι θα κάψουν κάποια κλαδέματα μόνο, θα τηρηθούν τα μέτρα πυρασφάλειας, καθώς και μια σειρά από όρους που δίνονται αφού ενημερωθεί η τοπική Αρχή και η Πυροσβεστική». Το κοινό, όπως δήλωσε στη «Σ» ο κ. Κεττής, είναι πιο ευαισθητοποιημένο από άλλες φορές, προχωρώντας μάλιστα σε καταγγελίες όταν δουν τέτοιες επικίνδυνες και παράνομες ενέργειες.

Επάρκεια εξοπλισμού,

όχι όμως προσωπικού

Πυροσβεστική και Τμήμα Δασών δηλώνουν έτοιμοι να ριχθούν σε μάχες κατάσβεσης πυρκαγιών, αν χρειαστεί. Δηλώνουν την πλήρη επάρκεια του εξοπλισμού και την ετοιμότητα του προσωπικού, χωρίς, ωστόσο, να είναι ικανοποιημένοι από τον αριθμό του προσωπικού που έχουν στη διάθεσή τους. Η Πυροσβεστική Υπηρεσία εφοδιάστηκε με περισσότερα οχήματα παντός εδάφους με μεγαλύτερη επάρκεια νερού για να μπορούν να προσεγγίζουν οποιοδήποτε απροσπέλαστο έδαφος. Τόσο ο εκπρόσωπος της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας όσο και ο Διευθυντής του Τμήματος Δασών, Χαράλαμπος Αλεξάνδρου, δήλωσαν στη «Σ» πως η πληρότητα σε τεχνικά μέσα και εξοπλισμό δεν συνάδει με την έλλειψη προσωπικού. Ο κ. Κεττής ξεκαθάρισε ότι «καμιά υπηρεσία δεν θα πει ότι είναι ευχαριστημένη με το υπάρχον προσωπικό, παρόλα αυτά όμως προσπαθούμε να αξιοποιήσουμε το προσωπικό που έχουμε όσο το δυνατόν καλύτερα γίνεται». Από την άλλη μεριά ο κ. Αλεξάνδρου τόνισε τη σημασία ύπαρξης σωστών σχεδιασμών δράσης, ώστε να μπορούν να δράσουν αποτελεσματικά με όλα τα μέσα που διαθέτουν. «Θεωρούμε ότι είμαστε έτοιμοι, έχουμε τα επιχειρησιακά σχέδια που χρειάζονται για να εντοπίσουμε έγκαιρα που είναι το σημαντικότερο και στη συνέχεια να επέμβουμε άμεσα με μεγάλο αριθμό δυνάμεων πια από φέτος. Όσον αφορά το προσωπικό, όμως, σίγουρα υπάρχουν ελλείψεις. Υπάρχει άμεση ανάγκη για αύξηση του προσωπικού. Υπάρχουν περιπτώσεις που το πρόγραμμα δεν βγαίνει. Ο κόσμος δουλεύει ασταμάτητα». Κληθείς να σχολιάσει τον κίνδυνο λόγω εποχής, ο κ. Αλεξάνδρου επισήμανε ότι «ο κίνδυνος είναι ακόμη μεγαλύτερος λόγω της πολυομβρίας που είχαμε. Αλλά από τα αρχικά στάδια μιας πυρκαγιάς φροντίζουμε να γίνεται μεγάλη κινητοποίηση δυνάμεων. Έχουμε σχεδιασμένο σύστημα με 30 δασικούς σταθμούς, 15 πυροφυλάκια, 30 θέσεις παρατήρησης, τακτές περιπολίες, που αν κυκλοφορήσει κάποιος μέσα στο δάσος ή στις παρυφές του θα το διαπιστώσει. Με τον σχεδιασμό που έχουμε, εκτιμούμε ότι ο μέγιστος χρόνος που θα χρειαστούμε για να είμαστε στο σημείο πυρκαγιάς είναι τα 10 λεπτά. Αυτό θα μας δώσει το πλεονέκτημα για έγκαιρη κατάσβεσή της. Έπειτα έχουμε τις περιπολίες των αεροπλάνων μας, που είναι πιο οργανωμένες βάσει σχεδίου συγκριτικά με τις προηγούμενες χρονιές».

Παθήματα – μαθήματα;

Το παρελθόν μάς δίδαξε ότι ο συντονισμός και η ομαδικότητα είναι τα όπλα μας ενάντια στον εχθρό. Σύμφωνα με τον κ. Αλεξάνδρου, η πυρκαγιά είναι σαν «μια στρατιωτική μάχη. Αντιμετωπίζεται σαν εχθρός και δεν είναι καθόλου εύκολη μάχη. Αυτή κάνει επίθεση και εσύ αμύνεσαι. Υπάρχει στρατιωτική οργάνωση και, με όσα μέσα διαθέτεις, πολεμάς. Ελπίζουμε πάντα να κερδίζουμε αλλά βλέπεις ότι δεν είναι εύκολο. Θυμόμαστε τη φωτιά στη Σολιά, στον Σαϊττά… Κάθε πυρκαγιά έχει τη δική της αντιμετώπιση και το δικό της σχέδιο που εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες. Πρώτα απ’ όλους η τοποθεσία της. Από τη στιγμή που θα πάρουμε μήνυμα ότι υπάρχει πυρκαγιά, το πρώτο πράγμα που κάνουμε είναι να προσπαθήσουμε να αποτιμήσουμε τη δυναμική που έχει για να εξελιχθεί η πυρκαγιά. Αν, για παράδειγμα, μια πυρκαγιά αναπτυχθεί σε γεωργικές εκτάσεις, δεν ανησυχούμε γιατί είναι πιο εύκολα τα πράγματα. Αν όμως πάρουμε μήνυμα ότι υπάρχει πυρκαγιά μέσα στο κρατικό δάσος, γίνεται άμεση κινητοποίηση του 50% της δύναμης του Τμήματος Δασών. Αν, από την άλλη, έχουμε να αντιμετωπίσουμε τον εχθρό σε μια κατοικημένη περιοχή που μπορεί να απειληθεί, είναι προφανές ότι έχουν προτεραιότητα οι ανθρώπινες ζωές. Δεν έχουν την ίδια επικινδυνότητα όλες οι περιοχές. Η πυρκαγιά της Σολιάς εκδηλώθηκε στο χειρότερο σημείο που θα μπορούσε να ξεκινήσει. Αν έβγαινε στα 100 μέτρα, δεν θα έβρισκε χώρο να αναπτυχθεί. Σε μισή ώρα έκαψε 1 χλμ, ήταν τόσο μεγάλες και ψηλές οι φλόγες, που ούτε το αεροπλάνο μπορούσε να επιχειρήσει, σκέψου από το έδαφος τι γινόταν…».

Ο κίνδυνος

να «γίνουμε»

Μάτι Αττικής

Αναφερόμενος στις περσινές πυρκαγιές με τις ολέθριες συνέπειες στην Αττική, ο κ. Αλεξάνδρου δήλωσε πως δεν είναι παράξενο να αντιμετωπίσουμε και στην Κύπρο παρόμοια κατάσταση. «Όσοι πιστεύουν ότι δεν θα μπορούσαμε να έχουμε πυρκαγιές όπως αυτές στην Αττική πέρσι, θα πρέπει να τους διαψεύσουμε. Οι Πλάτρες είναι χειρότερο σημείο από αυτό στο Μάτι! Και φυσικά υπάρχει κίνδυνος. Αλλά γι’ αυτό υπάρχουν και οι κατάλληλοι σχεδιασμοί δράσης. Οι πυρκαγιές είναι ένα δύσκολο θέμα από μόνο του, υπεισέρχονται τόσοι πολλοί παράγοντες που αλληλεπιδρούν και σου κάνουν το έργο δύσκολο. Αυτοί είναι: το κλίμα μας που είναι το μεσογειακό, η τοπογραφική διαμόρφωση που είναι επίσης δύσκολη και η βλάστησή μας που είναι ξηροφυτική με πρωταγωνιστή τον πεύκο που βοηθά την πυρκαγιά. Από αυτά τα τρία στοιχεία μόνο σε ένα μπορούμε να επέμβουμε και να το αλλάξουμε. Αυτό είναι η βλάστηση. Τη διαχειριζόμαστε και προσπαθούμε με εξειδικευμένα σχέδια να μειώνουμε τον κίνδυνο έκρηξης ή επέκτασης της πυρκαγιάς. Σε κάθε κοινότητα προσπαθούμε να δημιουργήσουμε έναν δακτύλιο γύρω από αυτήν, ώστε σε ενδεχόμενη πυρκαγιά έξωθεν να μπορούμε ευκολότερα να την κατασβέσουμε. Στις Πλάτρες υπάρχει ένα τέτοιο σχέδιο και γι’ αυτό θεωρούμε ότι σε περίπτωση ανάγκης είμαστε έτοιμοι ν’ αντεπεξέλθουμε».

Οι επικίνδυνες

δραστηριότητες

  • Απόρριψη αποτσίγαρου σε υπαίθριο χώρο.
  • Καψάλισμα χόρτων.
  • Καύσεις σκυβάλων.
  • Παρασκευή φαγητού σε χώρους που δεν υπάρχουν μέτρα πυρασφάλειας.
  • Άναμμα φωτιάς.
  • Ηλεκτροσυγκολλήσεις σε ανοιχτούς χώρους χωρίς τη λήψη απαραίτητων μέτρων προστασίας.