Επεκτείνεται το σχέδιο δωρεάν εμβολιασμών

Την απόφαση να επεκτείνει το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών και Εφήβων, με την προσθήκη τριών εμβολίων, έλαβε πρόσφατα το Υπουργείο Υγείας. Σύμφωνα με πηγές από το Υπουργείο, τα τρία νέα εμβόλια που θα αρχίσουν να διατίθενται δωρεάν από τις Υπηρεσίες Υγείας του κράτους και τους Προσωπικούς Παιδιάτρους του ΓεΣΥ εντός του πρώτου τριμήνου του 2020, είναι το εμβόλιο του Μηνιγγιτιδοκόκκου ACWY, το εμβόλιο της Ανεμευλογιάς, καθώς και το εμβόλιο της Ηπατίτιδας Α.

Οι εμβολιασμοί

στη χώρα μας

Τα εμβόλια είναι ειδικές ουσίες (αντιγόνα), που χωρίς, ή με ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες διεγείρουν τους αμυντικούς μηχανισμούς του οργανισμού με αποτέλεσμα την παραγωγή των αντισωμάτων που προφυλάσσουν ολικά ή μερικά, μόνιμα ή παροδικά, από ασθένειες που προκαλούν οι παθογόνοι παράγοντες που αντιστοιχούν στα αντιγόνα τους. Σκοπός τους είναι να ισχυροποιήσουν τεχνητά το ανοσοποιητικό σύστημα εναντίον συγκεκριμένων μικροβίων, ώστε να είναι ικανός ο οργανισμός να αντισταθεί στα συγκεκριμένα μικρόβια όταν ξαναέρθει σε επαφή μαζί τους.

Στην Κύπρο η οργανωμένη εφαρμογή μέτρων για πρόληψη και καταστολή λοιμωδών νοσημάτων άρχισε στις αρχές του 20ού αιώνα, ενώ από το 1974 εφαρμόζεται εκτεταμένα το Πρόγραμμα Εμβολιασμών για παιδιά και Εφήβους. Με γνώμονα ότι οι εμβολιασμοί αποτελούν τεκμηριωμένα σημαντική παρέμβαση και με την καλύτερη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας για την πρόληψη λοιμωδών νοσημάτων, το Υπουργείο Υγείας της Κύπρου εφαρμόζει το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών τόσο για Παιδιά και Εφήβους, όσο και για Ενήλικες και Ειδικές Πληθυσμιακές Ομάδες. Κύριος στόχος του Υπουργείου είναι ο εμβολιασμός του μέγιστου δυνατού αριθμού Κυπρίων πολιτών, στόχος που συνάδει με τη στρατηγική του για την προαγωγή της υγείας και την πρόληψη ασθενειών.

Υψηλά τα ποσοστά

εμβολιαστικής κάλυψης

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κύπρος ανήκει στις χώρες με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη στα βασικά εμβόλια, διαχρονικά. Για παράδειγμα με βάση τα στοιχεία της τελευταίας έρευνας του Υπουργείου Υγείας το 2015, το ποσοστό των παιδιών ηλικίας 12 μηνών, που έχει εμβολιαστική κάλυψη για τις 3 δόσεις του εμβολίου τέτανος, διφθερίτιδα, κοκκύτης και πολιομυελίτιδας, ξεπερνά το 97%. Ομοίως το ποσοστό των παιδιών που είναι πλήρως εμβολιασμένα για την ηπατίτιδα Β (εμβόλιο που εφαρμόστηκε από το 1993), από το 2006 διατηρείται σε επίπεδο άνω του 93% και στις έρευνες που έγιναν μετά το 2006 ανέρχεται σε ποσοστό πέραν του 96%. Αυτό σημαίνει ότι η γενιά των παιδιών που γεννήθηκαν στην Κύπρο και σήμερα είναι μέχρι και 25 ετών έχει ανοσία κατά του ιού της ηπατίτιδας Β σε πολύ μεγάλο ποσοστό. Τα δεδομένα αυτά καταγράφονται και από εκθέσεις διεθνών οργανισμών όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι εν λόγω εκθέσεις διαπιστώνουν ότι αυτό οφείλεται κυρίως στη παροχή από τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας δωρεάν εμβολίων: σε όλα τα παιδιά χρήστες των δημόσιων υπηρεσιών υγείας, ανεξαρτήτως εθνικότητας ή κοινωνικοοικονομικής κατάστασης, σε όλα τα παιδιά που ζητούν άσυλο ή πρόσφυγες που διαμένουν σε κρατικά οργανωμένα καταλύματα από τις υπηρεσίες δημόσιας υγείας του Υπουργείου Υγείας, όπως επίσης η προσφορά των εμβολίων της πολιομυελίτιδας και τετάνου-διφθερίτιδας σε όλους τους πρόσφυγες/μετανάστες εντός 48 ωρών από την άφιξή τους.

Παράλληλα, στη χώρα μας σημαντικό ποσοστό των παιδιών πραγματοποιούν εμβολιασμούς σε ιδιωτικούς παιδιάτρους, όπου το κόστος καταβάλλεται από τους χρήστες ή καλύπτεται από ιδιωτική ασφάλιση υγείας.

Η δράση παρέμβασης για την κάλυψη του εμβολιασμού γίνεται ετησίως από τη Σχολιατρική Υπηρεσία για να διασφαλίζεται ότι όλα τα παιδιά των δημοτικών σχολείων και γυμνασίου (δημόσιων) εμβολιάζονται σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών και Εφήβων, μετά τη συγκατάθεση των γονέων τους. Συγκεκριμένα, στην αρχή κάθε σχολικής χρονιάς οι Επισκέπτες/τριες Υγείας πραγματοποιούν ελέγχους των βιβλιαρίων εμβολιασμού των μαθητών για να διαπιστώσουν ότι εμβολιάζονται σύμφωνα με το συνιστώμενο Πρόγραμμα. Σε περιπτώσεις ελλιπών εμβολιασμών, ενημερώνουν τους γονείς ή τους κηδεμόνες για τη σημασία και την ανάγκη να προχωρήσουν στον εμβολιασμό των παιδιών τους, οι οποίοι μπορούν να πραγματοποιηθούν στα ίδια τα σχολεία. Μέχρι το τέλος του ίδιου σχολικού έτους, τα βιβλιάρια εμβολιασμού επανελέγχονται προκειμένου να εκτιμηθεί το αποτέλεσμα αυτής της παρέμβασης.

Το επικαιροποιημένο

Εθνικό Πρόγραμμα

Το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών και Εφήβων πρόσφατα έχει επικαιροποιηθεί από την Εθνική Συμβουλευτική Επιτροπή Εμβολιασμών μετά από μελέτη που αφορούσε: τα πρόσφατα ανοσολογικά, επιδημιολογικά και κοινωνικά δεδομένα της Κύπρου και συναφών επιδημιολογικών ερευνών που έχουν πραγματοποιηθεί, τις συστάσεις του Center for Disease Control and Prevention και του World Health Organization (WHO) (2018), καθώς και τα εθνικά προγράμματα Εμβολιασμών παιδιών & εφήβων της Ελλάδας και του NHS της Μεγάλης Βρετανίας.

Έτσι, σύμφωνα με πληροφορίες της «Σ» από το Υπουργείο Υγείας, σήμερα το εν λόγω αναθεωρημένο Εθνικό Πρόγραμμα περιλαμβάνει επιπρόσθετα από τα εμβόλια που περιελάμβανε μέχρι τώρα, το εμβόλιο του Μηνιγγιτιδοκόκκου ACWY, το εμβόλιο της Ανεμευλογιάς, καθώς επίσης και το εμβόλιο της Ηπατίτιδας Α. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν πως τα εν λόγω επιπρόσθετα εμβόλια θα είναι διατεθειμένα για χρήση το πρώτο τρίμηνο του 2020 από τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας, αλλά και από τους Προσωπικούς Ιατρούς – Παιδιάτρους του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ). Όπως μας αναφέρθηκε, Υπουργείο Υγείας και Κυβέρνηση έχουν στόχο την ανοσοποίηση του πληθυσμού μέσω του εμβολιασμού, ως ένα κοινωνικό αγαθό και δικαίωμα για όλους. Έτσι, με την εισαγωγή του Γενικού Συστήματος Υγείας από την 1η Ιουνίου 2019, το κόστος εμβολιασμού των χρηστών του, σύμφωνα με το Εθνικό Σχήμα εμβολιασμών των Παιδιών και Εφήβων, καθώς και των Ενηλίκων και Ειδικών Ομάδων, καλύπτεται εξολοκλήρου από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας.