ART AERI: Δημήτρης Λιπέρτης
Ο Δημήτρης Λιπέρτης γεννήθηκε στη Λάρνακα το 1866 και πέθανε στη Λευκωσία το 1937. Είχε καταγωγή από δύο ισχυρές κοινωνικές τάξεις, αυτές του κλήρου και των γαιοκτημόνων. Ήταν ποιητής που συνέβαλε τα μέγιστα στην ανάδειξη της κυπριακής διαλέκτου. Σπούδασε Αγγλικά και Γαλλικά στην Αδελφότητα των Ιησουιτών και στο Αμερικανικό Κολέγιο στη Βηρυτό. Χάνει τους γονείς του και τις τρεις αδελφές του σε νεαρή ηλικία και μένει μόνος. Τον βοηθά ο θείος του, Αρχιμανδρίτης Μελέτιος, που του παραχωρεί διαμονή στη Μητρόπολη Κιτίου. Εργάστηκε ως γραμματέας των δικαστηρίων Λάρνακας και σε άλλες κρατικές υπηρεσίες από το 1885 μέχρι το 1899. Το 1899 έφυγε για την Αίγυπτο και στη συνέχεια για τη Νάπολη της Ιταλίας, όπου παρακολούθησε μαθήματα φιλοσοφίας και λογοτεχνίας, αλλά και την Ελλάδα, όπου παρακολούθησε ως ακροατής μαθήματα θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 1901 επέστρεψε στην Κύπρο και εργάστηκε σε έκτακτες κυβερνητικές υπηρεσίες και ως δάσκαλος σε σχολεία της Κύπρου. Η ζωή του θα αλλάξει το 1905 με τον διορισμό του ως καθηγητή Γαλλικών στην Αγγλική Σχολή Λευκωσίας. Θα υπηρετήσει επίσης ως διευθυντής στη Σχολή Μιτσή, στη Λεμύθου. Αυτήν την περίοδο περνά τις καλοκαιρινές του διακοπές στο ημιορεινό χωριό του Καλοπαναγιώτη και απολαμβάνει τα θειούχα νερά του χωριού. Η παραμονή του στο χωριό είχε ως αποτέλεσμα να περιγράψει και να αποτυπώσει σε διάφορα ποιήματά του την καθημερινή ζωή των χωρικών. Την ίδια χρονιά εγκαθίσταται μόνιμα στη Λευκωσία και αφοσιώνεται πλέον στην ποίησή του. Στις πρώτες του ποιητικές συλλογές «Χαλαρωμένη Λύρα» το 1891 και «Στόνοι» το 1899 εμφανείς είναι οι επιδράσεις τού ύστερου ελληνικού ρομαντισμού του 19ου αιώνα. Το 1918 στράφηκε στην κυπριακή διάλεκτο και το 1923 δημοσιεύτηκε ο πρώτος τόμος της τετράτομης ποιητικής συλλογής «Τζυπριώτικα Τραούδκια». Θα ακολουθήσουν ακόμα τρεις τόμοι των Τζυπριώτικων Τραουδκιών το 1930, που προλογίστηκαν από τον Κωστή Παλαμά το 1934 και 1937. Στην αλλαγή αυτή συνέβαλε και η επαφή που είχε το 1918 με την ποιητική συλλογή του Βασίλη Μιχαηλίδη, τα Ποιήματα, τα οποία εκδόθηκαν το 1911. Το ποιητικό έργο του Λιπέρτη επηρέασε τη λαϊκή ποίηση του τόπου και στάθηκε η αιτία της δημιουργίας μιας ολόκληρης γενιάς ποιητών που έγραψαν στην κυπριακή διάλεκτο, όπως ο Παύλος Λιασίδης και ο Κώστας Μόντης. Πολλά επίσης ποιήματά του μελοποιήθηκαν από Κύπριους συνθέτες, όπως τον Σόλωνα Μιχαηλίδη και τον Αχιλλέα Λυμπουρίδη. Πέθανε στη Λευκωσία το 1937, αφήνοντας την περιουσία του στα ορφανά της Κύπρου. Ο Δημήτρης Λιπέρτης τιμήθηκε με το γαλλικό τίτλο Officier d’ Academie.
Για περισσότερες πληροφορίες αποταθείτε στο www.artaeri.com.
Μακαρίου 71, Λ/σία
