Αναλύσεις

Ο λογαριασμός θα έρθει αργότερα

Η Αθήνα θεωρεί ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός ανέδειξε τη σημασία της χώρας ως πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή, ειδικά σε μια περίοδο κατά την οποία τα πάντα είναι απρόβλεπτα

Η συνάντηση Μητσοτάκη ­– Τραμπ αποτελεί πλέον παρελθόν και η Αθήνα πια περιμένει να δει αν η Ουάσιγκτον θα κάνει τις κινήσεις - κλειδιά προς τον «νταή» της περιοχής, που δεν είναι άλλος από την Τουρκία.

Ο Έλληνας Πρωθυπουργός μπορεί να είδε έναν Αμερικανό Πρόεδρο να «σφυράει» σχετικώς αδιάφορα όταν έκανε τοποθέτηση μπροστά στις κάμερες για τη στάση της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, ωστόσο Έλληνες διπλωμάτες υποστηρίζουν ότι κανένας Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έχει εκφραστεί ξεκάθαρα κατά της Τουρκίας σε συνάρτηση με τις ελληνικές θέσεις. Την ίδια ώρα, όμως, η εικόνα που έχει η Άγκυρα στο Πεντάγωνο, στο State Department και στο Κογκρέσο, είναι η χειρότερη των τελευταίων 40 ετών.

Η Αθήνα δηλώνει ότι από το ταξίδι του κ. Μητσοτάκη στις ΗΠΑ βγαίνει κερδισμένη, για τους εξής λόγους:

  1. Αναδείχθηκε η σημασία της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή.
  2. Δημόσια προβολή από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ ότι η ελληνική οικονομία ανακάμπτει.
  3. Οι ελληνικές θέσεις πλέον ακούγονται πιο δυνατά.
  4. Η αμερικανική πλευρά αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα αποτελεί σταθερό σύμμαχο.

Τεστ αντοχής

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στις κατ’ ίδιαν επαφές που είχε, διαμήνυσε με τρόπο σαφέστατο και πολύ κατηγορηματικό ότι υπάρχουν όρια και, αν εκτιμηθεί ότι έχουν ξεπεραστεί αυτά τα όρια όσον αφορά τις αμφισβητήσεις κυριαρχικών δικαιωμάτων από την Τουρκία, είναι αποφασισμένος να απαντήσει με τρόπο δυναμικό. Η Ουάσιγκτον δείχνει ότι πήρε το μήνυμα, καθώς οι πληροφορίες μιλούν για πρωτοβουλίες μείωσης της έντασης που τροφοδοτούν οι κινήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, μετά και την υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ Άγκυρας και Τρίπολης.

Τα ερωτήματα όμως που υπάρχουν είναι τα ακόλουθα:

  1. Τι σημαίνει για την Ελλάδα έμπρακτη αμφισβήτηση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων - και δη στα ελληνικά νησιά- από την Τουρκία;
  2. Οι ΗΠΑ, που συνεχώς μιλούν για την ανάγκη σταθερότητας στην περιοχή, τελικώς επιδιώκουν πράγματι σταθερότητα;
  3. Ο Τραμπ θα μεταφέρει στον «φίλο» του Ερντογάν ότι εάν κάνει κάποια «κίνηση», θα αναγκαστεί και η Αθήνα να απαντήσει;

Η ώρα της αμυντικής χρηματοδότησης

Η Αθήνα θεωρεί ότι η Άγκυρα δεν πρόκειται να μεταβάλει στρατηγική απέναντι στην Ελλάδα, και ότι βρισκόμαστε στην πιο επικίνδυνη φάση εκδήλωσης της τουρκικής απειλής, τουλάχιστον από τα Ίμια και μετά.

Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η ελληνική Κυβέρνηση έχει αποφασίσει να αναβαθμιστεί στρατιωτικά. Φυσικά ένα κράτος για να έχει αυτήν την άνεση θα πρέπει να διαθέτει και ισχυρή οικονομία και επενδύσεις. Το κάλεσμα του Κυριάκου Μητσοτάκη προς τους Αμερικανούς επενδυτές δείχνει και το στίγμα της επόμενης μέρας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε γεγονός η αναφορά του Υπουργού Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας περί ανάκτησης της εναέριας υπεροχής της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας.

Το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Ελλάδας θα έχει την ακόλουθη πορεία:

  • Ξεκινάει το πρόγραμμα αναβάθμισης 82 με 84 «F-16» στην εκδοχή Viper.
  • Επένδυση και στον στόλο των Mirage λόγω των ειδικών χαρακτηριστικών τους και των ειδικών οπλών που φέρουν.
  • Η απόκτηση των F-35 θα ξεκινήσει από το 2024 και μετά. Πρόκειται για μια μοίρα 24 αεροσκαφών μαζί με τις υποδομές συνολικού κόστους €3 δις.
  • Στο απώτερο μέλλον η Ελλάδα θα πάει και στο αεροσκάφος 5ης γενιάς, που παρουσιάζει ιδιαιτέρα χαρακτηριστικά, το λεγόμενο stealth.

Η Ελλάδα επίσης ξεκινά συζητήσεις με το αμερικανικό Πεντάγωνο και για αγορά πλοίων και άλλου πολεμικού υλικού. Υπάρχουν δύο τρόποι να αποκτήσει κανείς πολεμικό υλικό, τόσο με τη διαδικασία των απευθείας πωλήσεων, όσο και μέσω του πλεονάζοντος αμυντικού υλικού των ΗΠΑ.

Η αμερικανική πρωτοβουλία και η επιστολή Κίσινγκερ

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έρχονται από Έλληνες διπλωμάτες, στο επίκεντρο της αμερικανικής προσπάθειας θα είναι το μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης για την ΑΟΖ. Άλλωστε το State Department έχει καταδικάσει τη συγκεκριμένη συμφωνία. Μάλιστα, μόλις προχθές ήρθε ακόμη μια αποδοκιμασία αναφορικά με τον αγωγό TurkStream.

Την ίδια ώρα η Κυβέρνηση καλείται να περάσει από τη Βουλή τη Συμφωνία Αμυντικής Συνεργασίας με ΗΠΑ για πρώτη φορά μετά από 30 και πλέον χρόνια. Η Αθήνα θα επιδιώξει σκόπιμα κατά την κυρωτική διαδικασία της Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας να συμπεριληφθούν κάποιες διαβεβαιώσεις στο μοτίβο των όσων είχε αναφέρει σε επιστολή του ο Χένρι Κίσινγκερ και τις αναλύει σε δηλώσεις του ο Έλληνας Πρέσβης επί τιμή Αλέξανδρος Μαλλιάς.

- Πρώτον, οι όποιες ελληνοτουρκικές διαφορές θα πρέπει να ρυθμίζονται με ειρηνικές διαδικασίες, ενώ θα πρέπει να αποφεύγονται προκλητικές ενέργειες.

- Δεύτερον, καμιά πλευρά δεν θα πρέπει να επιδιώξει στρατιωτική επίλυση των διενέξεων αυτών.

- Τρίτον, οι ΗΠΑ θα αντιταχθούν ενεργά και ανεπιφύλακτα εάν κάποια πλευρά (δηλαδή η Τουρκία) αναζητήσει στρατιωτική λύση και θα καταβάλουν κάθε προσπάθεια για να εμποδίσουν μία τέτοια εξέλιξη.

Οι επόμενες κινήσεις της Αθήνας

Κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν ότι με τις επαφές που είχε ο Έλληνας Πρωθυπουργός στις ΗΠΑ και το τετ-α-τετ με τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο κλείνει ένας κύκλος διπλωματικών πρωτοβουλιών που, ανάμεσα στα άλλα, περιελάμβανε την υπογραφή της συμφωνίας για τον αγωγό EastMed, καθώς και την πενταμερή του Καΐρου σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών, της Κύπρου, της Αιγύπτου, της Γαλλίας και της Ιταλίας.

Ακολουθεί η δεύτερη επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη, στις 29 Ιανουαρίου -λίγους μόλις μήνες μετά το πρώτο του ταξίδι- στο Παρίσι, όπου και θα συναντηθεί με τον Γάλλο Πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν.

Η συνάντηση εκτιμάται ως ιδιαιτέρως σημαντική, καθώς αφορά το κρίσιμο θέμα των ημερών για τη χώρα, που είναι η τουρκική προκλητικότητα. Η Ελλάδα προσδοκά ότι στο πλευρό της Γαλλίας θα βρει έναν σημαντικό και ισχυρό σύμμαχο και αυτό δεν είναι απλή ελπίδα αλλά προοπτική με στέρεες βάσεις, καθώς ο Γάλλος Πρόεδρος από την πρώτη στιγμή έχει συγκρουστεί ανοιχτά με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.