Κόστος Ζωής

Στο τραπέζι η απαγόρευση καυσίμων από τα κατεχόμενα

Οι αρμόδιες υπηρεσίες προγραμματίζουν ευρεία σύσκεψη επί του θέματος για να λάβουν μέτρα προς αποφυγήν του εφοδιασμού καυσίμων από τα κατεχόμενα, λαμβάνοντας υπόψη τις πρακτικές δυσκολίες στους ελέγχους στα οδοφράγματα

Τρόπους που να αποτρέπουν τους Eλληνοκύπριους συμπατριώτες μας να εφοδιάζουν τα οχήματά τους με καύσιμα από τα κατεχόμενα, μελετούν οι αρμόδιες υπηρεσίες της Κυβέρνησης. Μετά τις διαμαρτυρίες του Συνδέσμου Πρατηριούχων Κύπρου, για τις νέες αυξήσεις-φωτιά που θα επιβληθούν στα καύσιμα στις ελεύθερες περιοχές, τίθεται επί τάπητος -μεταξύ άλλων- και η εισήγηση των πρατηριούχων για τροποποίηση του κανονισμού της Πράσινης Γραμμής, ώστε να απαγορεύεται ρητά ο εφοδιασμός καυσίμων από τις κατεχόμενες περιοχές για ιδιωτική χρήση.

Αφορμή οι νέες αυξήσεις

Η απόφαση της Κυβέρνησης, να επιβάλει νέες αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων, λήφθηκε γιατί δεν υλοποιήσαμε ως χώρα τις δεσμεύσεις μας για χρήση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), ιδιαίτερα στις μεταφορές. Όπως εξήγησε ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, Γιώργος Λακκοτρύπης, ενώπιον της Επιτροπής Ενέργειας της Βουλής, υπάρχουν τρεις στόχοι, δύο υποχρεωτικοί και ένας ενδεικτικός. Σύμφωνα με τον Υπουργό, ο κύριος στόχος, που είναι να πετύχουμε 13% συνολική χρήση ΑΠΕ στην Ενέργεια ώς το 2020, έχει επιτευχθεί από το 2018 και σήμερα βρισκόμαστε στο 14%. Περαιτέρω, σημείωσε πως για χρήση ΑΠΕ σε θέρμανση-ψύξη ο στόχος είναι το 23% για το 2020 και ήδη από το 2018 είμαστε στο 37%, ενώ για την ηλεκτροπαραγωγή ο ενδεικτικός στόχος είναι το 16% μέχρι το τέλος του 2020 και με βάση τα τελευταία στοιχεία βρισκόμαστε στο 9,37% και με τις αδειοδοτήσεις που έχουν δοθεί αναμένεται να επιτευχθεί ποσοστό 19-20%. Η κύρια πρόκληση, όμως, είναι ο στόχος της χρήσης ΑΠΕ στις μεταφορές, που πρέπει μέχρι το τέλος του 2020 να φτάσει στο 10%, ενώ σήμερα το ποσοστό είναι μόλις στο 5%. Σύμφωνα με τον κ. Λακκοτρύπη, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να επιτευχθεί ο στόχος είναι με την πρόσμιξη βιοκαυσίμων στα καύσιμα, γεγονός που αναμένεται να αυξήσει το ποσοστό στο 7,3%, αλλά παράλληλα θα επιφέρει και αύξηση στην τιμή της βενζίνης της τάξης των 2 με 2,5 σεντ ανά λίτρο, περιλαμβανομένων και των φόρων.

Τι ζητούν οι πρατηριούχοι

Όπως ήταν αναμενόμενο, στο άκουσμα των νέων αυξήσεων στις τιμές των καυσίμων, οι πρατηριούχοι αντέδρασαν έντονα, καθώς θεωρούν πως αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα ακόμα περισσότεροι συμπατριώτες μας να επιλέγουν τα κατεχόμενα για να γεμίσουν το ρεζερβουάρ τους. Το θέμα της προμήθειας καυσίμων από τα κατεχόμενα απασχόλησε ουκ ολίγες φορές τους πρατηριούχους, με τον Πρόεδρο του Συνδέσμου τους, Στέφανο Στεφάνου, να δηλώνει στη «Σημερινή» πως τώρα έχουν ένα λόγο παραπάνω για να ληφθούν αποτρεπτικά μέτρα. Ο κ. Στεφάνου ανέφερε πως το 18%-20% των Ελληνοκυπρίων χρησιμοποιούν για εφοδιασμό καυσίμων πρατήρια των κατεχομένων, που δεν τηρούν τις προδιαγραφές και έρχονται στις ελεύθερες περιοχές χωρίς να επωμίζονται την επιπλέον φορολογία, με αποτέλεσμα το κράτος να χάνει γύρω στα 80 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Ο Πρόεδρος των Πρατηριούχων εισηγείται την αλλαγή του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής, με την ένταξη των καυσίμων για ιδιωτική χρήση στις εξαιρέσεις του Άρθρου 6 του κανονισμού, σύμφωνα με το οποίο επιτρέπονται οι αγορές αγαθών από τα κατεχόμενα εφόσον δεν υπερβαίνουν σε αξία τα 260 ευρώ.

Σύσκεψη αρμόδιων υπηρεσιών

Σχολιάζοντας τις ανησυχίες των πρατηριούχων, ο αρμόδιος Υπουργός ανέφερε πως, το θέμα της προμήθειας καυσίμων από τα κατεχόμενα και το ενδεχόμενο να αυξηθούν οι έλεγχοι στα οδοφράγματα, είναι κάτι που θα πρέπει να συζητηθεί με το Τελωνείο και το Υπουργείο Εξωτερικών. Πηγές από το Υπουργείο Εξωτερικών ανέφεραν στη «Σ» ότι την εβδομάδα που μας πέρασε διενεργήθηκε η πρώτη σύσκεψη μεταξύ του Τμήματος Τελωνείων και του Υπουργείου Εξωτερικών και θα ακολουθήσει κι άλλη ευρεία σύσκεψη μεταξύ όλων των εμπλεκομένων υπηρεσιών και φορέων. Στο πλαίσιο της εν λόγω σύσκεψης, οι αρμόδιες υπηρεσίες θα εξετάσουν το θέμα λαμβάνοντας υπόψη τις ανησυχίες των πρατηριούχων με στόχο τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση του φαινομένου, έχοντας πάντα κατά νουν και τις πρακτικές δυσκολίες που υπάρχουν όσον αφορά τη διαδικασία ελέγχου των οχημάτων στα οδοφράγματα.

Όσον αφορά την εισήγηση για τροποποίηση του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής, οι ίδιες πηγές από το Υπουργείο Εξωτερικών εξήγησαν ότι αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει εξαντλητικός κατάλογος με προϊόντα που να απαγορεύονται ή να επιτρέπονται, πέρα από τα ζωικά προϊόντα που απαγορεύονται. Με βάση τον Κανονισμό, απαγορεύεται η μεταφορά καυσίμων από τα κατεχόμενα στις περιπτώσεις που αυτά προορίζονται για εμπορική χρήση και δεν υπάρχει πρόνοια για τα καύσιμα για ιδιωτική χρήση. Η ίδια πηγή εξήγησε ότι είναι θέμα πολιτικής απόφασης, η οποία αν ληφθεί και χρειαστεί τροποποίηση του κανονισμού, θα πρέπει η Κυβέρνηση προτού προχωρήσει να λάβει την έγκριση τόσο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσο και των κρατών μελών της ΕΕ.

Σημειώνεται πως ο Κανονισμός της Πράσινης Γραμμής συντάχθηκε το 2004, με στόχο να διευκολύνει το εμπόριο και άλλους δασμούς μεταξύ των ελεύθερων περιοχών και των κατεχομένων, διασφαλίζοντας παράλληλα τη διατήρηση των κατάλληλων επιπέδων προστασίας, και έκτοτε έχει τύχει τροποποίησης μόνο 2-3 φορές. Συγκεκριμένα, οι αλλαγές επήλθαν στις περιπτώσεις που άνοιξαν νέα οδοφράγματα ή όταν άλλαξε το όριο της αξίας των εμπορευμάτων από 130 ευρώ στα 260 ευρώ. Με λίγα λόγια, ουδέποτε άλλαξε η ουσία του Κανονισμού.

Χάνονται εκατομμύρια ευρώ

Το υπέρογκο ποσό των 162 εκατομμυρίων ευρώ υπολογίζεται ότι άγγιξαν οι αγορές καυσίμων από τα κατεχόμενα για το έτος 2019, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο λιανικών τιμών βενζίνης 95 οκτανίων, πετρελαίου κίνησης και πετρελαίου θέρμανσης, του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις για τις αγορές καυσίμων από τα κατεχόμενα, η συνολική αξία τους το 2019, σε τιμές ελεύθερης Κύπρου, εκτιμάται ότι ήταν για βενζίνη 95 οκτανίων 86.153.043 ευρώ και για πετρέλαιο κίνησης 75.820.101 ευρώ. Οι ίδιες εκτιμήσεις αναφέρουν πως το ποσοστό των αγορών από τα κατεχόμενα για τη βενζίνη 95 οκτανίων για το 2017 ήταν της τάξης του 3%, ενώ το 2018 αυξήθηκε στο 10,62% και το 2019 στο 18,51%. Όσον αφορά το ποσοστό των αγορών από τα κατεχόμενα για το πετρέλαιο κίνησης για το 2017 ήταν 8%, το 2018 αυξήθηκε στο 13,07% και το 2019 αυξήθηκε στο 17,13%. Με βάση τα πιο πάνω στοιχεία, ο Κυπριακός Σύνδεσμος Καταναλωτών υπολογίζει πως το κράτος για το 2019, από τις αγορές από τα κατεχόμενα για τη βενζίνη 95 οκτανίων και το πετρέλαιο κίνησης απώλεσε έσοδα ύψους 88.031.141 ευρώ, ενώ οι πρατηριούχοι στις ελεύθερες περιοχές απώλεσαν έσοδα ύψους 7.380.121 ευρώ.

Στο μεταξύ, αξίζει να αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της JCC Payments, το 2019 οι Ελληνοκύπριοι ξόδεψαν στα κατεχόμενα το μεγαλύτερο ποσό από τότε που άνοιξαν τα οδοφράγματα το 2003. Συγκεκριμένα, οι κάτοχοι εγχώριων πιστωτικών καρτών ξόδεψαν για αγορές στα κατεχόμενα το 2019 το ποσό των €21.129.103 σε σύγκριση με €18.810.318 που ξόδεψαν οι κάτοχοι τουρκικών πιστωτικών καρτών στις ελεύθερες περιοχές. Σε σύγκριση με το 2018, σημειώθηκε αύξηση της τάξης του 7,6% στις αγορές μέσω καρτών των Ελληνοκυπρίων στα κατεχόμενα, ενώ το 2018 (€15.037.499) σε σύγκριση με το 2017 (€9.500.583) η αύξηση ήταν της τάξης του 67,5%.

Τονίζεται, επίσης, πως το 2019 ήταν η πρώτη χρονιά που το σύνολο των αγορών των Ελληνοκυπρίων ξεπέρασε αυτό των Τουρκοκυπρίων από τότε που άνοιξαν τα οδοφράγματα. Σύμφωνα με την JCC, αν και δεν μπορεί να εξακριβωθεί το ακριβές ποσό που ξόδεψαν οι Ελληνοκύπριοι σε καύσιμα στα κατεχόμενα, πιστεύεται ότι η αύξηση οφείλεται αφενός στην υποτίμηση που κατέγραψε φέτος η τουρκική λίρα και αφετέρου στον μεγάλο αριθμό των συμπατριωτών μας που γεμίζουν το ρεζερβουάρ του οχήματός τους από πρατήρια των κατεχομένων.