Συνεντεύξεις

Δημόσιο αγαθό η δικαιοσύνη

Θανάσης Κορφιώτης: Ο χώρος της δικαιοσύνης δεν προσφέρεται για να αποτελεί πεδίο προσωπικών αντιπαραθέσεων

Την ανάγκη εκσυγχρονισμού του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και διεκδίκησης όλων των ζητημάτων που αφορούν τον δικηγορικό κόσμο επισημαίνει ο κ. Θανάσης Κορφιώτης, ο οποίος διεκδικεί στις εκλογές της ερχόμενης Πέμπτης την ηγεσία του ΠΔΣ.

Στη συνέντευξή του στη «Σ» της Κυριακής, ο κ. Κορφιώτης παραθέτει τους βασικούς άξονες του προγράμματός του, τονίζοντας ιδιαίτερα την αναγκαιότητα ενεργότερης συμμετοχής του Συλλόγου στη διαδικασία μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης, η οποία αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα διακυβεύματα για την περισσότερο ομαλή και αποτελεσματικότερη λειτουργία της.

Η μεταρρύθμιση στη δικαιοσύνη είναι σίγουρα μια από τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν, υπογραμμίζει, προσθέτοντας ότι η τροποποίηση και ο εκσυγχρονισμός των θεσμών πολιτικής δικονομίας θα συμβάλει τα μέγιστα προς αυτήν την κατεύθυνση.

Για ποιους λόγους διεκδικείτε το αξίωμα του Προέδρου του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου;

Ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος πρέπει να μείνει σε πορεία εκσυγχρονισμού και διεκδίκησης με θέσεις επί όλων των ζητημάτων που αφορούν τον δικηγορικό κόσμο και την δικαιοσύνη αλλά και με ευρύτερο ρόλο, ως βασικός παράγοντας ανάπτυξης στην Κύπρο. Οι δικηγόροι έχουν πολλά να προσφέρουν και στο κράτος μας και στο κοινωνικό σύνολο. Ιδιαίτερα σε μια κατεχόμενη πατρίδα. Δεν πρέπει να ξεχνούμε πως δύο δικηγορικοί σύλλογοι είναι σκλαβωμένοι από το 1974.

Έχοντας ήδη υπηρετήσει στον Σύλλογο, στο Νομικό Συμβούλιο και στο Ταμείο Σύνταξης Δικηγόρων, με την αποχώρηση του επί δεκαπέντε ετών Προέδρου μας, Δώρου Ιωαννίδη, πήρα την απόφαση να διεκδικήσω την Προεδρία του Συλλόγου για να υπηρετήσω τις πιο πάνω βασικές αξίες.

Πλαισιώνομαι από τέσσερεις εξαιρετικούς συναδέλφους που ασπάζονται τις ίδιες αρχές, τους Ηρακλή Αγαθοκλέους, Ηρακλή Κυριακίδη, Τζώρτζια Κωνσταντίνου-Παναγιώτου και Νικόλα Τσαρδελλή, που είναι υποψήφιοι για τις θέσεις μελών του Διοικητικού Συμβουλίου.

Καταλυτική η παρέμβαση του ΠΔΣ στην κρίση του 2018

Πρόσφατα ο χώρος της Δικαιοσύνης ταλανίστηκε από μια βαθύτατη θεσμική κρίση. Πώς, κατά τη γνώμη σας, μπορεί να διασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία της Δικαιοσύνης, χωρίς ενδοθεσμικές έριδες αλλά και εξωθεσμικές παρεμβάσεις;

Η κρίση που ξέσπασε μεταξύ βασικών φορέων της δικαιοσύνης το 2018 ήταν απόδειξη του πόσο προσεκτικοί πρέπει να είμαστε με τα της δικαιοσύνης. Ο χώρος της δικαιοσύνης δεν προσφέρεται για να αποτελεί πεδίο προσωπικών αντιπαραθέσεων. Αποτελεί δημόσια εξουσία και αγαθό το οποίο αφορά όλους. Η παρέμβαση του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου τότε, ήταν καταλυτική για να τεθεί το ζήτημα στην ορθή του βάση και να εκτονωθεί η κρίση. Ο αλληλοσεβασμός μεταξύ των διαφόρων φορέων πρέπει να είναι δεδομένος και όλοι πρέπει να αντιληφθούν πως είναι καθολική απαίτηση να πορευθούν με κοινό στόχο και όραμα.

Πρέπει όμως να σημειωθεί πως, παρά την αναταραχή που δημιούργησε η κρίση του 2018, δεν υπήρξε ουσιαστική αλλοίωση στο έργο των Δικαστηρίων, ούτε εξωθεσμικές παρεμβάσεις. Η Δικαιοσύνη ήταν και είναι ανεξάρτητη, λειτουργεί εντός των συνταγματικών και δημοκρατικών πλαισίων και σημαντικό ρόλο σε αυτό έχουμε και οι δικηγόροι.

Εννέα άξονες πολιτικής

Πώς αξιολογείτε, εν γένει, τα προβλήματα του δικηγορικού κόσμου και πώς κατά προτεραιότητα σκέφτεστε να τα αντιμετωπίσετε;

Τα προβλήματα και τα θέματα που απασχολούν τους δικηγόρους είναι πολλά και δυστυχώς στα βασικά εξ αυτών δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Το βασικότερο είναι η μείωση της δικηγορικής ύλης σε συνάρτηση και με την αύξηση στον αριθμό των δικηγόρων, το οποίο ως αντιλαμβάνεστε έχει ευρύτερη προέκταση, αφού συνδέεται και με την ευρύτερη πολιτικοοικονομική κατάσταση στην Κύπρο ή ακόμα και παγκόσμια. Τα όποια προβλήματα δεν πρέπει να μας πτοούν. Η μόνη σίγουρη απάντηση πρέπει να είναι η συνεχής δουλειά για την προσφορά των καλύτερων δυνατών δικηγορικών υπηρεσιών, ανεξαρτήτως συνθηκών. Δεν ήταν ποτέ εύκολα τα πράγματα για τη δικηγορία στην Κύπρο και αυτό κάνει τον αγώνα του κάθε συναδέλφου αξιοθαύμαστο. Συνοπτικά οι βασικοί άξονες πολιτικής του συνδυασμού μου είναι οι εξής:

  1. Διατήρηση και περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεων του ΠΔΣ και του δικηγορικού σώματος, με την εκτελεστική, νομοθετική και δικαστική εξουσία, με σκοπό την ουσιαστική συμμετοχή του ΠΔΣ στο γίγνεσθαι, για το καλό της δικαιοσύνης και του δικηγορικού λειτουργήματος. Αυτό απαιτεί μελετημένη, σύγχρονη και συνεπή προσέγγιση, σε πνεύμα αλληλοσεβασμού και όχι πολιτική απομόνωσης του ΠΔΣ.
  2. Ενεργός και εποικοδομητική συμμετοχή στη διαδικασία μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης. Υποστήριξη και προώθηση της θέσης για διορισμό και/ή προαγωγή των καταλληλότερων σε όλες τις βαθμίδες του δικαστικού σώματος, περιλαμβανομένου του διορισμού δικηγόρων σε ανώτερες θέσεις, που πληρούν τα κριτήρια.
  3. Άσκηση πίεσης για επίλυση των κτηριακών προβλημάτων και γενικά των υποδομών των δικαστηρίων.
  4. Εφαρμογή της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, περιλαμβανομένης της χρήσης της τεχνολογίας για τη διενέργεια δικών (πρώτων εμφανίσεων και ακροάσεων). Συνεχής αναβάθμιση του Cylaw.
  5. Ομαλή επάνοδος στην κανονικότητα μετά την πανδημία και διατήρηση της χρήσης της τεχνολογίας που εφαρμόστηκε και των πρακτικών που υιοθετήθηκαν κατά την πανδημία.
  6. Μελέτη και εφαρμογή μέτρων για τη μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βελτίωση της θέσης της Κύπρου ως κέντρου παροχής υπηρεσιών (διοικητικών και συναφών) σε συνεργασία με τις Επιτροπές Εταιρειών και Φορολογικού Σχεδιασμού του Συλλόγου, τον ΣΕΛΚ, την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, τον CIPA και άλλες Αρχές.
  7. Προώθηση των αναγκαίων τροποποιήσεων στο Ταμείο Σύνταξης Δικηγόρων με σκοπό την επίτευξη της βιωσιμότητάς του και σε κάθε περίπτωση της εξυγίανσής του, στη βάση συμβουλών ειδικών εμπειρογνωμόνων. Κατά τη διεργασία θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν η διαφορετική θέση και να γίνει δίκαιος συγκερασμός των δικαιωμάτων κάθε ηλικιακής ομάδας συναδέλφων και των συνταξιούχων.
  8. Εκσυγχρονισμός του συστήματος διδασκαλίας και εξετάσεων του Νομικού Συμβουλίου, ούτως ώστε αυτά να εστιάσουν περισσότερο στην πρακτική εφαρμογή των γνώσεων. Αναβάθμιση του θεσμού της συνεχούς επαγγελματικής εκπαίδευσης. Δημιουργία ειδικής επιτροπής με νέους δικηγόρους για εξέταση ζητημάτων που τους αφορούν.
  9. Διατήρηση και ανάπτυξη των σχέσεων του ΠΔΣ με τους τοπικούς δικηγορικούς συλλόγους, τις νομικές σχολές, δικηγορικούς συλλόγους του εξωτερικού και τον Ευρωπαϊκό Σύλλογο Δικηγόρων.

Εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό

Ο δικηγορικός χώρος διέρχεται μια ιδιαίτερα σοβαρή κρίση τα τελευταία χρόνια, με κύρια χαρακτηριστικά τη συρρίκνωση και την υποβάθμιση του δικηγορικού λειτουργήματος. Ποιες οι απόψεις σας;

Υπάρχουν όντως πολλά προβλήματα, όμως υπάρχουν και πολλές δυνατότητες του δικηγορικού κόσμου. Το ανθρώπινο δυναμικό είναι εξαιρετικό. Εμείς οι ίδιοι πρέπει να πιστέψουμε στις δυνατότητές μας και να είμαστε πρωτοπόροι για τη βελτίωση. Δεν δέχομαι ότι έχει υποβαθμιστεί το δικηγορικό λειτούργημα. Καθημερινά όλοι οι συνάδελφοι, παλαιότεροι και νεότεροι, δίνουν μάχες εντός και εκτός δικαστηρίων με αξιοπρέπεια.

Η απονομή δικαιοσύνης

Ειδικότερα στο θέμα της καθυστέρησης απονομής της δικαιοσύνης, τι θεωρείτε ότι πρέπει, άμεσα, να γίνει για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος;

Πρόκειται για το σημαντικότερο πρόβλημα της κυπριακής δικαιοσύνης, ιδιαίτερα στις αστικές υποθέσεις τόσο ενώπιον των πρωτόδικων δικαστηρίων, όσο και ενώπιον του εφετείου. Το θετικό είναι ότι πλέον όλοι οι φορείς έχουν αντιληφθεί πως πρέπει άμεσα να γίνουν αλλαγές και ήδη έχουν τροχοδρομηθεί εξελίξεις, οι οποίες θα βοηθήσουν. Η μεταρρύθμιση στη δικαιοσύνη είναι σίγουρα μία από αυτές τις αλλαγές, η τροποποίηση και εκσυγχρονισμός των θεσμών πολιτικής δικονομίας, που είναι σε τελικό στάδιο, και η εισαγωγή του ηλεκτρονικού συστήματος δικαιοσύνης, η οποία θα πάρει σάρκα και οστά το αμέσως επόμενο διάστημα, θα είναι βήματα που θα βοηθήσουν τα μέγιστα. Σε αυτό το πλαίσιο και ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος και ο κάθε δικηγόρος ξεχωριστά οφείλουμε να δουλέψουμε και μέσα στα Δικαστήρια αλλά και με τις συμβουλές μας προς τους πελάτες μας εκτός Δικαστηρίων, προκειμένου να συνδράμουμε στην επίλυση του προβλήματος αυτού.

Η οργάνωση των κρατικών υπηρεσιών

Ένα άλλο πρόβλημα, είναι η ανάγκη ταχείας εξυπηρέτησης των δικηγόρων από εξωδικαστηριακές αρμόδιες Αρχές, ώστε να διευκολύνεται η επιτέλεσή του έργου τους. Ποιες οι θέσεις σας επ’ αυτού;

Το ερώτημα αυτό άπτεται του ευρύτερου ζητήματος της οργάνωσης των κρατικών υπηρεσιών, η οποία διαχρονικά νοσεί. Ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος και στο παρελθόν υπέβαλε προτάσεις και εισηγήσεις προς τις αρμόδιες Αρχές, δηλαδή προς την εκτελεστική και νομοθετική εξουσία, με σκοπό την επίλυση διαφόρων πρακτικών ζητημάτων και θα συνεχίσει να το κάνει. Επίσης έχει συνεχή παρουσία σε συνεδρίες των επιτροπών της Βουλής όταν εξετάζονται ζητήματα που αφορούν το δικηγορικό λειτούργημα. Κρατικές υπηρεσίες όπως το Κτηματολόγιο, ο Έφορος Εταιρειών, το Τμήμα Φορολογίας, οι κατά τόπους Επαρχιακές Διοικήσεις και οι συναφείς με αυτά υπηρεσίες έχουν άμεση σχέση και με τα του δικηγορικού λειτουργήματος και με την κυπριακή οικονομία ευρύτερα. Ως δικηγόροι είμαστε έτοιμοι πάντοτε να συζητήσουμε, να προτείνουμε και να συμφωνήσουμε με αλλαγές που θα κάνουν την προσφορά των κρατικών υπηρεσιών πιο εύκολη και σύγχρονη.

Η εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων

Ένα άλλο ζήτημα που απασχολεί έντονα τον επαγγελματικό σας χώρο είναι ο τρόπος εκτέλεσης των δικαστικών αποφάσεων. Πώς, σύμφωνα με την άποψή σας, θα μπορούσε να διασφαλιστεί καλύτερα το θέμα αυτό;

Το πρόβλημα της εκτέλεσης των δικαστικών αποφάσεων έχει ευρύτερες κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις, με την έννοια ότι σχετίζεται άμεσα με τις εκάστοτε επικρατούσες συνθήκες στην κοινωνία μας. Ο ρόλος των δικηγόρων εδώ δεν περιορίζεται μόνο στη λήψη μέτρων για είσπραξη των χρεών, αλλά και στη λήψη προληπτικών μέτρων για να μην εκτίθενται οι πελάτες μας στο ρίσκο αυτό εξ αρχής.

Παρά την πιο πάνω διαπίστωση, το σχετικό κανονιστικό πλαίσιο χρήζει αναβάθμισης με την εισαγωγή σύγχρονων μέτρων εκτέλεσης, όπως είναι η αυτόματη εκτέλεση επί τραπεζικών λογαριασμών, η ενίσχυση του πλαισίου που αφορά στην καταδολίευση πιστωτών, του πλαισίου για την εκποίηση των memo και η εισήγηση για την ιδιωτική είσπραξη στα πρότυπα τού τι ισχύει σε άλλες χώρες.

Βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών

Υπάρχουν αρκετά δικηγορικά γραφεία, τα οποία ακολουθούν φθίνουσα πορεία, τα τελευταία χρόνια, με μείωση του κύκλου εργασιών τους και με σημαντική μισθοδοτική υποβάθμιση. Πώς ανακόπτεται, κατά τη γνώμη σας, αυτή η πορεία;

Δεν υπάρχει άλλος τρόπος ανάπτυξης από τη συνεχή βελτίωση των υπηρεσιών που προσφέρουμε στους πελάτες μας. Αυτό προϋποθέτει την αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό όλων των παραμέτρων και ξεκινά από την αναβάθμιση του συστήματος εισδοχής των νέων συναδέλφων, το οποίο θα πρέπει να έχει περισσότερο πρακτική προσέγγιση. Μαγικές συνταγές δεν υπάρχουν. Μόνο δουλειά, σύγχρονο, φιλελεύθερο πνεύμα και τιμιότητα.

Άδικες επικρίσεις για τους δικηγόρους

Είναι διάχυτη η εντύπωση, ευρέως, πως διάφορα μεγάλα δικηγορικά γραφεία εμπλέκονται σε υποθέσεις που όζουν σκανδάλων ή και ακόμη συνδέονται με διαβλητές δραστηριότητες ως προς τη νομιμότητα ή το ηθικό τους έρεισμα, προκαλώντας κρίση εμπιστοσύνης όσον αφορά τη λειτουργία εν γένει των δικαιϊκών θεσμών, καθ΄ όσον, μέρος αυτών, αποτελεί και το δικηγορικό λειτούργημα. Τι πρέπει να γίνει, κατά τη γνώμη σας, επί του προκειμένου;

Παρόλο που όντως επικρατεί σε διάφορους κύκλους η άποψη αυτή, εντούτοις είναι άδικη για τους δικηγόρους. Οι όποιες εξαιρέσεις δεν θα πρέπει να επικρατούν σαν καθολική εντύπωση. Υπάρχει πολύ σοβαρό κανονιστικό πλαίσιο, που επιβάλλει σε όλους τους δικηγόρους να εφαρμόζουν αυστηρούς κανόνες άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος και αφορά διάφορες πτυχές, όπως π.χ. είναι η νομοθεσία κατά του ξεπλύματος βρόμικου χρήματος. Τα δικηγορικά γραφεία παίρνουν σημαντικό επιχειρηματικό ρίσκο, προκειμένου να βοηθήσουν στην ευρύτερη ανάπτυξη της Κύπρου και της οικονομίας. Εκεί όπου υπάρχουν παραβάσεις, θα πρέπει να εφαρμόζεται η κείμενη νομοθεσία, όμως, η άδικη αυτή εντύπωση που επικρατεί, θα πρέπει να ανατραπεί.

Υπάρχει κράτος δικαίου

Συνοψίζοντας τα ως άνω, πώς μπορεί, κατά την κρίση σας, να εμπεδωθεί ένα πραγματικό κράτος δικαίου στην Κυπριακή Δημοκρατία, όχι μόνο κατά το γράμμα;

Δεν συμφωνώ πως η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει εμπεδωμένο κράτος δικαίου. Αντιθέτως, η Κυπριακή Δημοκρατία είναι θύμα παραβάσεων των κανόνων του διεθνούς δικαίου, που είναι αποτέλεσμα της τουρκικής εισβολής και κατοχής. Το γεγονός ότι είμαστε κράτος μέλος της ΕΕ και εφαρμόζουμε αναγκαστικά το ευρωπαϊκό δίκαιο, το αποδεικνύει. Ο μηδενισμός δεν βοηθά, αντιθέτως κάνει πιο δυσχερή την βελτίωση. Περιθώρια βελτίωσης σίγουρα υπάρχουν και συζητήσαμε πιο πάνω κάποιους από τους τομείς που χρήζουν βελτίωσης.