Οι τράπεζες μπλοκάρουν τις έρευνες για την οικονομία

Μπλόκο στις έρευνες για την οικονομία επιχειρούν να βάλουν έξι εμπορικές τράπεζες και ο Οργανισμός JCC, αφού με προσφυγή τους στο Ανώτατο Δικαστήριο αιτούνται άδειας για να προσβάλουν ως παράνομο το σχετικό δικαστικό διάταγμα που εξασφάλισε η Αστυνομία, με το οποίο ουσιαστικά τα τραπεζικά ιδρύματα υποχρεούνται να παραχωρήσουν στοιχεία για την κλειστή περίοδο του 2013. Εκ πρώτης όψεως το δικαστήριο έκρινε ως συζητήσιμο το αίτημα των τραπεζών και η υπόθεση ορίστηκε για οδηγίες αύριο Δευτέρα, 12 Οκτωβρίου 2020.

Το ιστορικό της υπόθεσης

Στο πλαίσιο ερευνών για τα γεγονότα της τραπεζικής κρίσης του 2013 που βρίσκονται σε εξέλιξη, τις οποίες διέταξε ο Γενικός Εισαγγελέας το 2017 για την κατάρρευση της οικονομίας, η Αστυνομία την 1η Σεπτεμβρίου 2020 πέτυχε την έκδοση διαταγμάτων αποκάλυψης για την παράδοση στοιχείων για τις συναλλαγές με τη λεγόμενη κλειστή περίοδο του 2013 από διάφορες τράπεζες. Μετά από αυτήν την εξέλιξη, η Τράπεζα Κύπρου (η πρώην Λαϊκή), η Alpha Bank, η Eurobank, η Astrobank, η Εθνική, η Εμπορική και JCC Payments προσέφυγαν στο Ανώτατο Δικαστήριο και εξασφάλισαν την άδειά του, ώστε να προσβάλουν το προαναφερόμενο διάταγμα που εξασφάλισε η Αστυνομία του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας.

Πιο συγκεκριμένα, το επίδικο διάταγμα έχει ως ζητούμενο αντικείμενο, στοιχεία και έγγραφα που αφορούν την περίοδο από την 16η μέχρι και την 27η Μαρτίου του 2013. Αυτή η περίοδος στο διάταγμα αναφέρεται ως «κλειστή περίοδος», κατά την οποία τα εποπτευόμενα ιδρύματα (σε Κύπρο και εξωτερικό) παρέμειναν κλειστά ή απαγορεύτηκε διενέργεια συναλλαγών μετά από διατάγματα/εγκυκλίους/οδηγίες του Υπουργείου Οικονομικών, ή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου ή οποιασδήποτε άλλης Αρχής. Διερευνώνται διάφορα αδικήματα που, σύμφωνα με την αίτηση, διαπράχθηκαν στην Κύπρο και στο εξωτερικό κατά ή περί τα έτη 2012-2013, για διαφθορά, δόλο και κατάχρηση εμπιστοσύνης από δημόσιο λειτουργό, κατάχρηση εξουσίας, παραβίαση υπηρεσιακού απορρήτου και αποκάλυψη κρατικού απορρήτου.

Οι τράπεζες, στην προσφυγή τους, υποστήριξαν πως δεν τεκμηριώθηκε η εύλογη υποψία ότι δεν αποκαλύφθηκαν όλα τα ουσιώδη γεγονότα, ότι η έκδοση του διατάγματος αποκάλυψης έγινε κατά παράβαση του Συντάγματος και ότι το διάταγμα αποτελεί αλίευση μαρτυρίας.

Από πλευράς του το Δικαστήριο έκρινε ότι υπάρχουν νομικά στοιχεία που να στοιχειοθετούν εκ πρώτης όψεως ως συζητήσιμη την υπόθεση και έδωσε τελικά άδεια στις τράπεζες για την καταχώριση της αίτησης με κλήση για την έκδοση προνομιακού εντάλματος certiorari με σκοπό την ακύρωση του διατάγματος αποκάλυψης που εξασφάλισε η Αστυνομία την 1η Σεπτεμβρίου 2020 από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας. Έτσι διατάχθηκε η αναστολή της ισχύος του επίδικου διατάγματος μέχρι την εκδίκαση της διά κλήσεως αίτησης. Η υπόθεση ορίστηκε εκ νέου για οδηγίες αύριο Δευτέρα, 12 Οκτωβρίου 2020. Η αίτηση θα καταχωρισθεί και θα επιδοθεί στην Αστυνομία, η οποία με τη σειρά της θα παρουσιαστεί στο δικαστήριο για να εκφράσει τη θέση της ώστε να διαφανεί κατά πόσον θα φέρει ένσταση στην έκδοση του προνομιακού αυτού εντάλματος. Ακολούθως, η υπόθεση θα οριστεί για ακρόαση.

Κληθείς από τη «Σημερινή» να σχολιάσει τη δικαστική προσπάθεια των τραπεζών να μην παραχωρήσουν στοιχεία για την κλειστή περίοδο του 2013 στην Αστυνομία, ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου, Αντρέας Κωστουρής, ανέφερε πως δεν είναι σε θέση να προβεί σε κάποιο σχόλιο «από τη στιγμή που είναι σε εξέλιξη η νομική διαδικασία». Ωστόσο, ερωτηθείς εάν ο Σύνδεσμος Τραπεζών είχε γνώση για την πρόθεση των τραπεζών να προσβάλουν το διάταγμα, ο κ. Κωστουρής είπε πως «είχαμε γνώση από την άποψη ότι θα έπρεπε να το δούμε κι εμείς από τη νομική πλευρά του θέματος και έχω την αίσθηση ότι είναι κάτι που εξετάστηκε πρόσφατα από τους νομικούς συμβούλους του συνδέσμου».

Εύλογα γεννώνται ερωτήματα

Από νομικής άποψης, είναι δικαίωμα των τραπεζών να προσβάλουν το διάταγμα. Από την άλλη, όμως, γεννώνται εύλογα τα ερωτήματα γιατί οι τράπεζες δεν προτίθενται να παραχωρήσουν στοιχεία για την κλειστή περίοδο του 2013, δυσκολεύοντας έτσι τις έρευνες της Αστυνομίας, γιατί δεν προχώρησαν από μόνες τους για λόγους διαφάνειας στην παραχώρηση των στοιχείων και γιατί τα στοιχεία αυτά δεν τα έχει εξασφαλίσει ήδη η Νομική Υπηρεσία. Αυτό το γεγονός από μόνο του καταδεικνύει ότι η όποια έρευνα έγινε μέχρι τώρα είναι ελλιπής. Το θέμα θα κριθεί στο δικαστήριο και μάλιστα σύντομα. Οι διαδικασίες σε τέτοιου είδους υποθέσεις είναι ταχείες και η έκδοση της απόφασης αναμένεται ότι θα πάρει μερικές ημέρες ή εβδομάδες.