Ύποπτες ΜΚΟ για «κατευθυνόμενη λαθροδιακίνηση» & κατασκοπεία στο Αιγαίο

Σοβαρές καταγγελίες για ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στο Αιγαίο έφερε στο φως μυστική επιχείρηση της ελλαδικής Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΕΥΠ) και της Ελληνικής Αστυνομίας (ΕΛΑΣ). Η επιχείρηση περιελάμβανε την τοποθέτηση «παράτυπων μεταναστών» σε τουρκικό έδαφος, που στην πραγματικότητα ήταν πράκτορες της ΕΥΠ, με αποτέλεσμα να ξετυλιχτεί το κουβάρι της εμπορίας ψυχών, με σοβαρές κατηγορίες ακόμα και για κατασκοπία.

Επιχείρηση «Αλκμήνη»

Σύμφωνα με εκτενή αναφορά του Γιάννη Σουλιώτη στην αθηναϊκή «Καθημερινή» (04/10/2020), ΕΥΠ και ΕΛΑΣ, με κεντρική στρατηγική εποπτεία, διερεύνησαν τον γκρίζο ρόλο τεσσάρων ΜΚΟ στη διά θαλάσσης προώθηση από την Τουρκία προσφύγων και μεταναστών στη Λέσβο. Οι ΜΚΟ «χρησιμοποιούσαν παράνομες διαδικασίες και μεθόδους» και η επιχείρηση έλαβεν χώραν εν μέσω της μεγάλης κρίσης στις ελλαδοκυπριακές θαλάσσες τον Αύγουστο. Η επιχείρηση είχε τον κωδικό «Αλκμήνη», όνομα από τη μητέρα του μυθικού Ηρακλή.

Η κατά λέξη «κατευθυνόμενη λαθροδιακίνηση», με φερόμενους ενεχόμενους υπηκόους Γερμανίας, Γαλλίας, Ελβετίας, Αυστρίας, Νορβηγίας και Βουλγαρίας, αποκαλύφθηκε με τη σκηνοθετημένη συνεργασία αλλοδαπών πρακτόρων της ΕΥΠ με μέλη των ελεγχόμενων ΜΚΟ για τη διαπεραίωση εκατοντάδων ανθρώπων, αναφέρει η «Καθημερινή». Οι δύο στρατολογημένοι αλλοδαποί μετέβησαν στη Σμύρνη και στη συνέχεια επιβιβάστηκαν σε βάρκα με παράτυπους μετανάστες και προορισμό τη Λέσβο. Η «Καθημερινή» αναφέρει πως συνολικά 35 μέλη των τεσσάρων ΜΚΟ διευκόλυναν τη διακίνηση χρησιμοποιώντας «παράνομες μεθόδους και διαδικασίες». Τα συμπεράσματα των συνεργατών της ΕΥΠ θα αξιολογηθούν ποινικά κατά το στάδιο της εισαγγελικής έρευνας.

Μυστική έρευνα για ΜΚΟ

Η μυστική έρευνα ΕΥΠ-ΕΛΑΣ είχε ξεκινήσει από τον Μάιο, έπειτα από συνεννόηση σε κεντρικό κυβερνητικό επίπεδο, εις βάρος αρχικά έξι ΜΚΟ με δράση στη Λέσβο. Τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής αποτυπώθηκαν σε δικογραφία της Υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Μυτιλήνης. Τρεις ημέρες αργότερα και έπειτα από αξιολόγηση του προανακριτικού υλικού η Εισαγγελία Πρωτοδικών του νησιού ζήτησε τη συνέχιση της έρευνας υπό μορφή προκαταρκτικής εξέτασης για τις τέσσερεις από τις έξι ΜΚΟ, καθώς για τις άλλες δύο πιθανόν δεν προέκυψαν ευρήματα. Η διαδικασία ολοκληρώθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου.

Όπως αναφέρει η «Καθημερινή»: «Οι “ελεγχόμενες” ΜΚΟ είναι στενά συνδεδεμένες μεταξύ τους. Οι δύο απ’ αυτές έχουν την έδρα τους στην ίδια ακριβώς διεύθυνση στο Βερολίνο, ενώ μία άλλη φέρεται να δραστηριοποιείται με έδρα την Τουρκία. Υποστηρίζονται επιχειρησιακά από το γερμανικών συμφερόντων πλοίο “Mare Liberum”, που σταθμεύει μόνιμα στη Λέσβο. Μάλιστα, η ΕΛΑΣ και κυρίως η ΕΥΠ, που έστειλε διαδοχικά στη Λέσβο τρία δεκαμελή κλιμάκια για τις ανάγκες της έρευνας, κατέγραψαν επικοινωνίες ανάμεσα στο πλήρωμα του πλοίου και την ΜΚΟ που εδρεύει στην Τουρκία. Αφορούσαν σε “ανταλλαγή πληροφοριών αναφορικά με μεταναστευτικές ροές που προήλθαν ή θα προέλθουν από την Τουρκία (τόπος και χρόνος εκκίνησης, ηλικία, φύλο και καταγωγή ατόμων που επιβαίνουν στη λέμβο)”, όπως αναφέρεται σε επίσημα έγγραφα. Στις 5 Σεπτεμβρίου το Λιμενικό και η Αστυνομία πραγματοποίησαν ρεσάλτο στο “Mare Liberum” και κατέσχαν σημειώσεις, ηλεκτρονικές συσκευές και τα κινητά τηλέφωνα των μελών του πληρώματος. Εξάλλου, από τα 35 άτομα που φέρονται να εμπλέκονται στην υπόθεση, τα 24 είχαν συμμετάσχει εθελοντικά ως πλήρωμα στο σκάφος, ενώ οι υπόλοιποι συγκροτούν τα διοικητικά συμβούλια των ΜΚΟ. Από την επεξεργασία των πειστηρίων προκύπτει ότι οι εθελοντές παρακολουθούσαν τις επικοινωνίες του Λιμενικού, καθώς και ότι είχαν επικοινωνίες με μετανάστες στην Τουρκία που δεν είχαν καταφέρει με επιτυχία να φτάσουν σε κάποιο ελληνικό νησί. Οι τελευταίοι τροφοδοτούσαν τους εθελοντές με βίντεο και φωτογραφίες από “τις επιχειρησιακές δραστηριότητες του Λιμενικού”».

Κατασκοπεία & εθνική ασφάλεια

Οι ΜΚΟ δρούσαν στη Λέσβο από το 2015 «σε αγαστή συνεργασία με Τούρκους δουλεμπόρους, υπονομεύοντας την εθνική ασφάλεια της Ελλάδας και εισπράττοντας ευρωπαϊκά κονδύλια εκατομμυρίων ευρώ», έγραψαν για το ίδιο ζήτημα οι Δημήτρης Πώποτας και Άρια Καλύβα στο «Πρώτο Θέμα» (05/10/2020), αναφερόμενοι σε σχετική οκτάμηνη έρευνα ΕΥΠ-ΕΛΑΣ.

Οι δικές τους πληροφορίες αναφέρουν πως «με πρόφαση την ανθρωπιστική βοήθεια και χρησιμοποιώντας μεθόδους μυστικών υπηρεσιών» χαρτογραφούσαν τις κινήσεις της Ελληνικής Ακτοφυλακής – Λιμενικού Σώματος, κατέγραφαν τηλεπικοινωνίες ελλαδικών υπηρεσιών και παραπλανούσαν ακόμη και τη Frontex με σκοπό την εισροή παράτυπων μεταναστών στην ελλαδική επικράτεια.

«Tα αναφερόμενα φυσικά πρόσωπα των ΜΚΟ “Mare Liberum e.V.”, “Sea Watch e.V.”, “FFM e.V.” και “Josoor International Solidarity” λειτουργούσαν κατ’ επίφαση ανθρωπιστικά», αναφέρει το πόρισμα της ΕΛΑΣ, σύμφωνα με το «Πρώτο Θέμα».

Πολιτική βούληση & λαθροδιακίνηση

Στο εκτενές αφιέρωμα του «Πρώτου Θέματος» αναφέρεται πως στις αρχές Φεβρουαρίου του 2020 έλαβεν χώραν μια εξαιρετικά κρίσιμη σύσκεψη στα γραφεία της ΕΥΠ. Συμμετείχαν ο Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη, Λευτέρης Οικονόμου, ο Διοικητής της ΕΥΠ Παναγιώτης Κοντολέων και ο επικεφαλής της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, Άγγελος Μπίνης, με σκοπό να μπει τάξη στις ΜΚΟ που ασχολούνται με το μεταναστευτικό.

Από τους πρώτους ελέγχους διεφάνη πως υπήρχαν δύο κατηγορίες ΜΚΟ από τις 40 που δραστηριοποιούνται στη Λέσβο. Αυτές που έχουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία και παράγουν έργο και άλλες για τις οποίες δεν υπάρχει κανένα στοιχείο στην Ελλάδα, όπως ΑΦΜ, μισθοδοσία και πηγές χρηματοδότησης, παρά την παρουσία τους στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου φαίνεται να είχαν πληροφόρηση για τις επιχειρήσεις του Λιμενικού.

Το πόρισμα της ΕΛΑΣ αναφέρει πως αποτελούσαν απειλή για τους θεσμούς ασφαλείας «δημοσιοποιώντας έτσι την επιχειρησιακή για την προστασία των συνόρων δραστηριότητά τους, που δύναται αντικειμενικά λόγω του απόρρητου χαρακτήρα της αποστολής τους να προκαλέσει κίνδυνο στα συμφέροντα της χώρας ή στις διεθνείς σχέσεις αυτής ή στα οικονομικά της συμφέροντα, στη διεθνή ειρήνη γενικότερα, αλλά και στη δημόσια υγεία λόγω της πανδημίας του COVID-19».

Πώς δούλευαν

Τα αποκαλυπτικά στοιχεία του «Πρώτου Θέματος», από το πόρισμα της ΕΛΑΣ, αναφέρουν πως τα μέλη των ΜΚΟ χρησιμοποιούσαν τη διαδικτυακή πλατφόρμα χαρτογράφησης «Watch the Med» και την τηλεφωνική σύνδεση του «AlarmPhone» με σκοπό την άσκηση πίεσης στις αρμόδιες Αρχές προκειμένου να προχωρήσουν σε διάσωση. Κομβικό ρόλο στην προσπάθεια των συγκεκριμένων προσώπων έπαιζε -σύμφωνα πάντα με τον φάκελο της δικογραφίας- το πλοίο «Mare Liberum». Η πίεση του αγκυροβολημένου στη Λέσβο πλοίου υλοποιείτο μέσα από τηλεφωνικές κλήσεις προς τις αρμόδιες Αρχές και μέσα από δημοσιεύσεις στα ΜΚΔ του ακριβούς σε τακτά χρονικά διαστήματα στίγματος της λέμβου, τον ακριβή αριθμό των επιβαινόντων, τις θέσεις παραπλεόντων πλοίων, περιλαμβανομένων και σκαφών της Ελληνικής Ακτοφυλακής.

Βρίσκονταν σε επαφή με μετανάστες στην Τουρκία, των οποίων η μεταφορά στην Ελλάδα δεν τελεσφόρησε, με σκοπό τη συλλογή πληροφοριών και φωτογραφικού υλικού της επιχειρησιακής δραστηριότητας της Ελληνικής Ακτοφυλακής. Επίσης, διατηρούσαν επικοινωνία με άτομα που εισήλθαν στην Ελλάδα με στόχο τη στρατολόγησή τους για συνδρομή σε μετέπειτα μεταναστευτικές ροές από την Τουρκία.

Οι πράκτορες της ΕΥΠ στην Τουρκία σκοπό είχαν την εξασφάλιση μαρτυριών. Το «Πρώτο Θέμα» αναφέρει πως «δύο γυναίκες, η μια από την Αυστρία, ιδρυτικό μέλος της “Josoor International Solidarity”, και η άλλη από τη Νορβηγία» κινούνταν στα παράλια της Τουρκίας «και στην ουσία εκπροσωπούσαν τις ΜΚΟ στις επαφές με τα κυκλώματα και τους παράτυπους μετανάστες». Οι έρευνες συνεχίζονται και σε ένα άλλο επίπεδο, σύμφωνα με την εφημερίδα, για το αν τα συγκεκριμένα άτομα έχουν οποιαδήποτε εμπλοκή στις φωτιές που σημειώθηκαν στην Λέσβο τον τελευταίο καιρό.

Κυβερνητικός αξιωματούχος ανέφερε στη Βασιλική Σιούτη της «Lifo» (09/10/2020) πως «κάποιες ΜΚΟ λειτούργησαν σχεδόν σαν παράρτημα της κυβέρνησης Ερντογάν, αναπαράγοντας την προπαγάνδα του ή ακόμα και επιχειρώντας προβοκάτσιες», όπως «οι ισχυρισμοί περί νεκρών μεταναστών» και «ενέργειες στα κέντρα υποδοχής αιτούντων άσυλο» τα οποία «ήταν “χτυπήματα” με μήνυμα». Οι αποφάσεις της ελλαδικής κυβέρνησης για έλεγχο των ΜΚΟ «ενόχλησαν, εκτός από τον Ερντογάν, και τα διεθνή κυκλώματα που κερδοσκοπούν από το προσφυγικό και σε αρκετές περιπτώσεις συνδέονται μεταξύ τους». Οι πηγές της «Lifo» ανέφεραν επίσης πως «την ώρα που η Τουρκία διεξήγε έναν υβριδικό πόλεμο» κατά της Ελλάδας, δεν γίνεται κάποιοι να φωτογραφίζουν στρατιωτικές βάσεις και θέσεις του Πολεμικού Ναυτικού, τη στιγμή που «υπάρχουν ντοκουμέντα που δείχνουν τουρκικές ακταιωρούς να συνοδεύουν σκάφη διακινητών».

Χρηματοδότηση

Η Διεύθυνση Οικονομικής Αστυνομίας με τη συνδρομή της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας εξετάζουν τη χρηματοδότηση των συγκεκριμένων ΜΚΟ από το 2015 που εμφανίστηκαν στο νησί και λειτουργούσαν σαν «κράτος εν κράτει».

Σύμφωνα με τη «Lifo», στην ιστοσελίδα των γερμανικών ΜΚΟ υπάρχουν μόνο γενικόλογες αναφορές για τη χρηματοδότησή τους: «Οι αποστολές μας χρηματοδοτούνται 100% από δωρεές, δηλαδή από ιδιώτες και μικρές εταιρείες. Η Ευαγγελική Εκκλησία στη Γερμανία υποστηρίζει επίσης το έργο μας. Πάνω απ' όλα, αυτό μας δείχνει ότι η κοινωνία των πολιτών είναι πίσω μας και κάνει εκστρατεία για τη διάσωση πολιτών από τη θάλασσα, δίνοντας έτσι ένα παράδειγμα ανθρωπιάς». Ωστόσο, οι ΜΚΟ έδειξαν απρόθυμες να μεταφέρουν όσους διασώζουν στην ίδια τη Γερμανία.

Καταγγελίες για ISIS & IHH

Η εφημερίδα «Ριζοσπάστης» (06/12/2015), εκφραστικό όργανο του ΚΚΕ, έγραφε πριν από πέντε χρόνια για τη δράση ορισμένων ΜΚΟ στη Λέσβο υπό τον χαρακτηριστικό τίτλο «ΜΚΟ ή μηχανισμοί μυστικών υπηρεσιών». Η οργάνωση “One Nation”, που είχε κάνει τότε την εμφάνισή της στη Μυτιλήνη, μέσα από αναρτήσεις της στα ΜΚΔ διαφήμιζε τη σχέση της με την οργάνωση “Team Humanitarian”. Αναφέρεται πως η “One Nation” υλοποιούσε προγράμματα σε Βοσνία, Μπανγκλαντές, Γάζα και Συρία και είχαν «διατυπωθεί από διάφορους αναφορές και στοιχεία για σχέσεις με ισλαμιστικές οργανώσεις». Η “One Nation” «στηρίζει τους αντικαθεστωτικούς στη Συρία, κάτι που προκύπτει από το υλικό που η ίδια έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα της», πρόσθετε το δημοσίευμα.

Ένα επιπλέον στοιχείο που αναφέρει ο «Ριζοσπάστης» είναι πως η “One Nation” εμφανίζεται «να χρηματοδοτεί την τουρκική ΜΚΟ “IHH”, η οποία με τη σειρά της κατηγορείται επισήμως από τους Κούρδους της Συρίας ότι παρείχε οπλισμό στο “Ισλαμικό Κράτος”. Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχουν αναφορές που καταγράφουν πως την περίθαλψη των προσφύγων στην ΠΓΔΜ και στην περιοχή της Γευγελής την έχει αναλάβει σε μεγάλο βαθμό αυτή η τουρκική οργάνωση».

Υπενθυμίζεται πως η τουρκική IHH στήριζε και τους αντικυβερνητικούς Τουρκομάνους στη Συρία, με αποτέλεσμα τον βομβαρδισμό αυτοκινητοπομπής της από τη ρωσική αεροπορία τον Νοέμβριο του 2015, ενώ είναι αυτή που βρισκόταν πίσω από το πλοίο «Mavi Marmara» που προκάλεσε την κρίση με το Ισραήλ τον Μάιο του 2010. Σύμφωνα με την «Jerusalem Post» (01/5/2011), η γερμανική IHH θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση στην Ολλανδία και το Ισραήλ.

Υπόθεση Mardini & Binder

Τον Αύγουστο του 2018, υπήρξε μια παρόμοια υπόθεση στη Λέσβο. Οι Sara Mardini και Sean Binder της ΜΚΟ ERCI συνελήφθησαν από την ΕΛΑΣ και τους απαγγέλθηκαν κατηγορίες πλαστογραφίας, παραβίασης μυστικών την Πολιτείας, κατασκοπίας και παράνομης κατοχής διόπτρας νυκτός και φορητού ασυρμάτου ναυτικού τύπου που αναμετέδιδε στις συχνότητες του Λιμενικού. Σύμφωνα με τη δικογραφία, εντοπίστηκαν να επιβαίνουν σε τζιπ το οποίο κάτω από τις νόμιμες πινακίδες κυκλοφορίας έφερε επικολλημένες πλαστές πινακίδες, στρατιωτικού τύπου, με εθνόσημο («Πρώτο Θέμα», 19/09/2018). Τα μέλη της οργάνωσης, σε δεκάδες περιπτώσεις, ανέμεναν συστηματικά και οργανωμένα την άφιξη λέμβων με λαθρομετανάστες στη Μυτιλήνη και ακολούθως τους παρουσίαζαν στις Αρχές για να ακολουθηθεί η τυπική διαδικασία αιτήσεων ασύλου («Huffington Post», 28/08/2018).

Αφού ασκήθηκε εν τω μεταξύ έντονη πολιτική πίεση από Ευρωβουλευτές της Αριστεράς, των Πρασίνων και των Φιλελευθέρων («Εφημερίδα των Συντακτών», 29/10/2018), όσοι κρίθηκαν προφυλακιστέοι απελευθερώθηκαν («Εφημερίδα των Συντακτών», 05/12/2018).

Οι νάρκισσοι με τα μπίργκενστοκ

Το εξαιρετικό βιβλίο του Γιώργου Ρακκά (2020) «Η Βιομηχανία της Αλληλεγγύης: Ο Τζωρτζ Σόρος & η νέα ανθρωπιστική αυτοκρατορία» (Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις) πραγματεύεται το πώς η «αλληλεγγύη» έχει μεταβληθεί σε ιδεολογικό όπλο για να δικαιολογήσει την εγκαθίδρυση ενός αυτοκρατορικού και αντιδημοκρατικού καθεστώτος με πειραματόζωο τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Εξηγεί με σχολαστική τεκμηρίωση και δομημένη επιχειρηματολογία πως ο «δικαιωματισμός» φέρνει στην ίδια πλευρά τους ιθύνοντες του κερδοσκοπικού καπιταλισμού και τον σκληρό νεοφιλελευθερισμό με την «ανθρωπιστική οικονομία» των ΜΚΟ και πτέρυγες της Αριστεράς που έχουν ενσωματωθεί στην «κανονικότητα της υπερ-παγκοσμιοποίησης». Θύματα οι γηγενείς νησιώτικες κοινωνίες, των οποίων η αγροτική και τουριστική οικονομία θρυμματίζεται για την παρασιτική μαύρη οικονομία των πολυπολιτισμικών χρηματοδοτήσεων και της μαφίας που αναδύεται μέσα από τη στυγνή εκμετάλλευση μεταναστών και προσφύγων.

Τα άτομα που υλοποιούν αυτή την «πολιτική της καλοσύνης» και των «ανοιχτών συνόρων» χαρακτηρίζονται από υπεροψία, αλαζονεία και ναρκισσιστική σιγουριά πως κατέχουν το αλάθητο, με το αζημίωτο που προσφέρουν οι χρηματοδοτήσεις των ΜΚΟ ως «μπίζνες του ανθρωπισμού».

Όπως γράφει ο Ρακκάς (σ. 65-66), το μοντέλο του «κοινωνικού επιχειρηματία με τα μπίργκενστοκ» είναι «ένας νέος ιδεότυπος ανθρωπιστικού στελέχους, με το εναλλακτικό ντύσιμο και τις προωθημένες του ταυτότητες, ο οποίος περιβάλλει την εργασία του με την αίγλη μιας ανώτερης ηθικά αποστολής, και γι’ αυτό τον λόγο ακριβώς επιδεικνύει μια έντονη υποτίμηση για οποιονδήποτε και οτιδήποτε δεν έχει να κάνει άμεσα με αυτήν».

*Αστυνομικές Σπουδές, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου