Κυριάκο, ντρεπόμαστε για την Κύπρο του 2020 - Συγχώρεσέ μας

Μια από τις πιο αξιοθαύμαστες φυσιογνωμίες του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα της ΕΟΚΑ αλλά και του σύγχρονου Ελληνισμού είναι αναντίλεκτα ο Κυριάκος Μάτσης. Ο εκ Παλαιχωρίου Πιτσιλιάς ορμώμενος νεανίας είχε έμφυτο το χάρισμα να συνδυάζει τον οραματισμό και τον πολιτικό ρεαλισμό με την αγωνιστική διάθεση. Από τα μαθητικά του χρόνια ήταν μια συγκροτημένη και φιλοσοφημένη προσωπικότητα. Γράφει το 1944 στο μαθητικό ημερολόγιό του: «Να ’σαι τίμιος στις πολιτικές σου αντιλήψεις, που πρέπει να πηγάζουν από την αγάπη προς τον συνάνθρωπο, που συνεπάγεται καλυτέρεψη της Πολιτείας». Ο Μάτσης ήταν και ένας αγνός ιδεολόγος, ένας ανθρωπιστής, ένας οραματιστής που αφουγκραζόταν τη λαϊκή ψυχή. «Μόνον όταν το συμφέρον το ατομικό σταματήσει να κινεί τον λογισμό μας σε κάθε μας πράξη, μόνον όταν ο καθένας εργάζεται για το σύνολο και τον εαυτό του, μόνον τότε η ανθρωπότης μπορεί να βρει τον δρόμο της», τόνιζε στις καθημερινές του συναναστροφές. Με ένα όνειρο έζησε, με έναν πόθο σκοτώθηκε, να δει την αγαπημένη του Κύπρο ελεύθερη και ενωμένη με τον μητρικό κορμό. Όταν στις 28 Ιουνίου 1948 επισκέφθηκε τη Βουλή των Ελλήνων, σημείωσε στο ημερολόγιό του: «Πότε θα ’ρθει η ώρα που θα μπουν στην Ελληνική Βουλή και οι Κύπριοι βουλευτές; Γι’ αυτήν την ώρα δίνουμε την ψυχή και το σώμα μας στον αγώνα, γιατί μόνον έτσι, σε μια ελεύθερη γη, θα μπορέσουμε να ζήσουμε διαχειριζόμενοι τα ζητήματά μας».

Σε αυτούς που του έλεγαν ότι η Ελλάδα είναι φτωχή και κατεστραμμένη, ενώ η Αγγλία είναι μια πλούσια αυτοκρατορία, απαντούσε με πάθος: «Προτιμούμε τα ράκη της μητρός Ελλάδος, παρά την πορφύραν της μητρυιάς».

Στις 9 Ιανουαρίου 1956, ως αγωνιστής της ΕΟΚΑ, συνελήφθη από τους Βρετανούς στρατιώτες. Μεταφέρθηκε στη Λευκωσία, στα κρατητήρια της Ομορφίτας, όπου τρεις από τους πλέον σκληρούς ανακριτές της αποικιοκρατίας τον βασάνιζαν ανηλεώς επί ημέρες, στην προσπάθειά τους να πληροφορηθούν κρίσιμα μυστικά της οργάνωσης. Η πρωτοφανής αντοχή και η αλύγιστη στάση του Κυριάκου ανάγκασαν τον ίδιο τον κυβερνήτη, στρατάρχη Τζον Χάρντινγκ, να τον επισκεφθεί στο κελί του. Ο κυβερνήτης τού ζήτησε να αποκαλύψει το σημείο όπου βρισκόταν το κρησφύγετο του αρχηγού της ΕΟΚΑ, Γεωργίου Γρίβα - Διγενή, προσφέροντάς του μάλιστα την ελευθερία του και το μυθικό ποσό των 500.000 κυπριακών λιρών. Ο Κυριάκος Μάτσης τον κοίταξε κατάματα, κτύπησε δυνατά το χέρι του στο τραπέζι και του απάντησε: «Εξοχώτατε. Ου περί χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα, αλλά περί αρετής. Λυπάμαι, αλλά με προσβάλλετε». Ο Χάρντινγκ αποχώρησε άπρακτος. Επτά μήνες μετά τη σύλληψή του ο Κυριάκος Μάτσης απέδρασε μαζί με άλλους έξι συναγωνιστές του από τα κρατητήρια της Κοκκινοτριμιθιάς, εντείνοντας τη δράση του για ευόδωση του υπέρ πάντων αγώνα για ελευθερία κι εθνική αποκατάσταση της Κύπρου. Στις 19 Νοεμβρίου 1958, το κρησφύγετό του στον Πενταδάκτυλο μετετράπη σε πύρινο ιερό θυσιαστήριο για το υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας. Σήμερα, που Κύπρος και Ελλάδα ζουν υπό την σκιάν των νεο-οθωμανικών επεκτατικών επιβουλών με κορωνίδα τις υβριδικές ερντογανικές απειλές στην Κυπριακή Οικονομική Ζώνη και την ελληνική υφαλοκρηπίδα, έχουμε χρέος να κάνουμε κτήμα μας τον βίο και την πολιτεία του Κ. Μάτση. Σήμερα, που η Ελλάδα και η Κύπρος βρίσκονται εν βούρκω, ας αντλήσουμε δύναμη ως άτομα και ως οργανωμένη κοινωνία από το θυσιαστήριο του Πενταδακτύλου, για να αποτρέψουμε το ενδεχόμενο οι δύο αδελφές χώρες να βρεθούν εν τάφω. Τούτη την ώρα, που ο ιταμός εισβολέας βιάζει για δεύτερη φορά τα χώματα της Κύπριδας Βασιλεύουσας, γράφοντας στα παλαιότερα των υποδημάτων του τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών για την Αμμόχωστο, καλούμαστε να κοιτάξουμε στα μάτια τον Κ. Μάτση, στέλνοντας ισχυρότατο μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση πως ο Ελληνισμός δεν βρίσκεται πλέον εν ναρκώσει, ούτε κάν εν υπνώσει, όπως τον θέλουν οι έσωθεν και έξωθεν εχθροί του.

Σήμερα, που οι ντόπιοι έμποροι του λαού θέλουν τη νεολαία μας υποαπασχολούμενη, περιθωριοποιημένη, απαθή και εκτεθειμένη στα πολιτικά ναρκωτικά, εφαρμόζοντας ανερυθρίαστα το αναίσχυντο «περί χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα», ας προτάξουμε, ως ένδειξης τιμής και ευγνομωσύνης στον Κ. Μάτση, ένα βροντερό όχι σε όσους λυμαίνονται τον δημόσιο πλούτο, αναδεικνύοντας σε καίρια αξιώματα τους αρίστους. Σε τούτες τις λεπτότατες φάσεις της ιστορικής μας διαδρομής, ως τίμιοι και γνωστικοί ας διερωτηθούμε κατά πόσον ως κοινωνία έχουμε το ανάστημα να πράττουμε τα μεγάλα και τα δύσκολα που απαιτούν ανδρείους αγώνες και μεγάλες θυσίες. Με το βλέμμα να στρέφεται στο θυσιαστήριο του Πενταδακτύλου, ας προβληματισθούμε βαθύτατα κατά πόσον η χώρα μας διαθέτει τη λεβέντικη νεολαία που είναι έτοιμη να συντρίψει το σαθρό πελατειακό κράτος, χαράζοντας με ευτολμία και σύνεση τον ορθολογιστικό δρόμο για κοινωνική ανασυγκρότηση, πνευματική ανάταση και εθνική αξιοπρέπεια. Αν το καταφέρουμε, τότε μόνο θα δικαιούμεθα να κοιτάζουμε κατάματα τον Κυριάκο Μάτση και να ζητήσουμε να μας συγχωρέσει για τα εκούσια ή ακούσια εγκλήματα κατά της μαρτυρικής πατρίδας.

*Δημοσιογράφος, Πρόεδρος Ινστιτούτου Ελληνικού Πολιτισμού iep.org.cy