Παιδεία

Χρηματοοικονομικά στα σχολεία τώρα!

Εκτός των άλλων, είμαστε και χρηματοοικονομικά αναλφάβητοι - Μια από τις αιτίες που δεν μπορούμε να «κουμαντάρουμε» τα οικονομικά μας

Με την εισήγηση της χρηματοοικονομικής παιδείας η βουλευτής Σάβια Ορφανίδου κατάφερε να κερδίσει το ενδιαφέρον των υπόλοιπων βουλευτών στην Επιτροπή Παιδείας την περασμένη εβδομάδα. Σύμφωνα με πανεπιστημιακές μελέτες που έχουν διεξαχθεί στην ακαδημαϊκή κοινότητα, οι 6 στους 10 Κύπριους είναι χρηματοοικονομικά αναλφάβητοι. Γεγονός που εξηγεί γιατί το μέσο νοικοκυριό δεν μπορεί να διαχειριστεί τα οικονομικά του.

Τι σημαίνει χρηματοοικονομικός αναλφαβητισμός

Η κ. Ορφανίδου μίλησε στη «Σημερινή» για τον χρηματοοικονομικό αναλφαβητισμό και για την ανάγκη όπως εισαχθεί στα σχολεία σχετικό μάθημα. Ο χρηματοοικονομικός αναλφαβητισμός χαρακτηρίζει «κάποιους που δεν έχουν την εκπαίδευση, γνώση και δεξιότητες για να καταλάβουν βασικά θέματα που έχουν να κάνουν με τα χρηματοοικονομικά. Για παράδειγμα, δεν ξέρουν τι θα πει επιτόκιο, δεν ξέρουν πώς γίνεται η διαδικασία δανεισμού από τις τράπεζες, δεν ξέρουν να διαβάζουν τα μικρά αλλά και τα μεγάλα γράμματα στα συμβόλαια, δεν ξέρουν τι θα πει κεφάλαιο, τόκοι και πώς ενσωματώνονται αυτοί στο κεφάλαιο. Δεν ξέρουν πώς να διαχειρίζονται σωστά το χρέος, κ.ά. Ας πούμε το να του στέλνει η τράπεζα κάρτες και να τις χρησιμοποιεί ανεξέλεγκτα, χωρίς να συνειδητοποιεί ότι κάποια στιγμή θα πρέπει να τα πληρώσει, είναι δείγμα χρηματοοικονομικού αναλφαβητισμού».

Σύμφωνα με την κ. Ορφανίδου, αυτές οι βασικές γνώσεις καθορίζουν την ποιότητα ζωής και την ευημερία μας. «Ένας νέος που θέλει να ανοίξει μια επιχείρηση και δεν έχει τις βασικές χρηματοοικονομικές γνώσεις και μπλέκει με τράπεζες, δάνεια που δεν μπορεί να τα αποπληρώσει, τότε είναι πρόβλημα».

Μοιραία τα λάθη λόγω άγνοιας

Το πρόβλημα του χρηματοοικονομικού αναλφαβητισμού είναι υπαρκτό και πολύ σημαντικό στη χώρα μας, όπως υπέδειξε η κ. Ορφανίδου. «Το πρόβλημα του χρηματοοικονομικού αναλφαβητισμού είναι πιο έντονο ανάμεσα στους νέους, οι οποίοι δεν λαμβάνουν την απαιτούμενη μόρφωση, ειδικά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Οι αποφάσεις αποβαίνουν μοιραίες για όλους. Η αποκορύφωση της κρίσης του 2013 έγκειται και στο γεγονός ότι οι πολίτες ελάμβαναν για δεκαετίες λανθασμένες αποφάσεις, λόγω άγνοιας».

Το μάθημα βασικών γνώσεων στα χρηματοοικονομικά επιβάλλεται να εισαχθεί στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, σύμφωνα με την εισήγηση της βουλευτού. Μάλιστα χαιρέτισε την πρωτοβουλία του Πανεπιστημίου Κύπρου να εισαγάγει από τον Σεπτέμβριο το μάθημα της «χρηματοοικονομικής παιδείας», με στόχο την καλλιέργεια μιας παιδείας που μακροπρόθεσμα μπορεί να μειώσει τις αιτίες και τις συνέπειες των οικονομικών κρίσεων.

«Αμόρφωτοι» οι νέοι, οι γυναίκες και οι ηλικιωμένοι

Οι μελέτες που διενήργησε το ΤΕΠΑΚ σε συνεργασία με ακαδημαϊκούς ερευνητές από Durham University και την Τράπεζα της Ελλάδος, κατέδειξαν ότι περισσότερο αναλφάβητοι χρηματοοικονομικά ήταν οι νέοι, οι γυναίκες και οι ηλικιωμένοι. Σύμφωνα με τον Αναπληρωτή Καθηγητή Χρηματοοικονομικών, Δρα Παναγιώτη Ανδρέου, το πρόβλημα παραμένει οξύ στους νέους, οι οποίοι εισέρχονται στο πανεπιστήμιο ή στην αγορά εργασίας χωρίς όμως να έχουν επαρκή χρηματοοικονομική και ψηφιακή μόρφωση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Τα συμπεράσματα των δύο μελετών, σύμφωνα με τον Αναπληρωτή Καθηγητή Χρηματοοικονομικών του ΤΕΠΑΚ, αναδεικνύουν την αναγκαιότητα για άμεση αντιμετώπιση του χρηματοοικονομικού αναλφαβητισμού στην Κύπρο. «Οι ενεργοί πολίτες θα πρέπει να είναι σε θέση να λαμβάνουν σωστές οικονομικές αποφάσεις και να μπορούν να προστατεύσουν τον εαυτό τους ενώπιον χρηματοοικονομικών προκλήσεων. Οι ανάγκες της σύγχρονης, παγκόσμιας και πολύπλοκης οικονομικής πραγματικότητας καθιστούν απαραίτητο οι πολίτες να διαθέτουν χρηματοοικονομικές δεξιότητες και να γνωρίζουν να διαχειρίζονται θέματα όπως είναι η πίστωση και το χρέος, να μπορούν να ξεχωρίζουν επιθυμίες από τις ανάγκες και να διαθέτουν ικανότητες για τον καταρτισμό του οικογενειακού ή/και επαγγελματικού προϋπολογισμού, να μπορούν να σχεδιάζουν σωστά για σκοπούς αποταμίευσης και σύνταξης».