Με τα ξερά κάψαμε και τα χλωρά

Ανησυχία για την επόμενη ημέρα προκαλεί η απόφαση για την άμεση διακοπή του προγράμματος πολιτογράφησης στους επαγγελματίες του κλάδου ανάπτυξης γης. Πέρα από τις εταιρείες ανάπτυξης γης, οι επαγγελματικοί κλάδοι οι οποίοι επηρεάζονται από την απόφαση αυτή κοιτάζουν με αγωνία το μέλλον και πραγματικά διερωτώνται τι μέλλει γενέσθαι. Τα άμεσα επηρεαζόμενα επαγγέλματα αριθμητικά είναι πάνω από σαράντα και τα έμμεσα ξεπερνούν τα εκατόν.

Ας μην ξεχνάμε πως το επενδυτικό πρόγραμμα πολιτογραφήσεων έχει συνεισφέρει σημαντικά στην ανάκαμψη της οικονομίας του τόπου κατά την περίοδο που ακολούθησε την παγκοσμία οικονομική κρίση στις αρχές της δεκαετίας. Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι η εφαρμογή του ξεκίνησε σε µια περίοδο που δεν υπήρχαν χρήματα στον τόπο μας, ενώ οι επιχειρήσεις έκλειναν η μια μετά την άλλη. Αναμφίβολα το πρόγραμμα είχε τεράστια συνεισφορά στην κυπριακή οικονομία, ενώ μέχρι σήμερα υπολογίζεται ότι μέσα από αυτό σίγουρα διοχετεύτηκαν στην Κύπρο πάνω από 8 δις ευρώ.

Δεν υπάρχει νουνεχής άνθρωπος σε αυτόν τον τόπο που δεν αντιλαμβάνεται πως η κατάργηση του προγράμματος θα επηρεάσει αρνητικά την κυπριακή οικονομία, τον τομέα των ακινήτων και την απασχόληση, καθώς μέσα από το πρόγραμμα έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια μερικές χιλιάδες θέσεις εργασίας με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Στα μεγάλα έργα απασχολούνται χιλιάδες εργαζόμενοι και η διακοπή των εργασιών τους θα οδηγήσει (δεν ενδέχεται, είναι σχεδόν σίγουρο) σε απότομη αύξηση της ανεργίας με όλες τις αρνητικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Πρόκειται για έργα που απαιτούν προγραμματισμό και μεγάλο χρονικό ορίζοντα για την υλοποίησή τους. Κλείνοντας τη στρόφιγγα του τομέα των ακινήτων τόσο απότομα, διαταράσσεις συθέμελα τον προγραμματισμό όλων των εταιρειών χωρίς να τους δίνεις καθόλου χρόνο για να αναδιαμορφώσουν τη στρατηγική τους, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που σεβάστηκαν το πρόγραμμα και ακολούθησαν σωστές, νόμιμες και καλές πρακτικές κατά την αξιοποίησή του. Άλλωστε δεν είναι όλα τα μήλα σάπια στο καλάθι, όπως συνήθως αποδεικνύεται.

Στην όλη εξίσωση πρέπει να προσθέσουμε μια σημαντική παράμετρο, τον κορωνοϊό και την πανδημία.

Το lockdown στις αρχές του έτους έβαλε πολλά από τα διαδικαστικά ζητήματα που αφορούσαν την πώληση κατοικιών στη ναφθαλίνη. Με τα πάντα να μπαίνουν στο περιθώριο, ήταν φυσικό επακόλουθο ότι δεν προχωρούσαν ούτε οι χρονοβόρες διαδικασίες που απαιτούνται από τη στιγμή που υπογράφεται μια συμφωνία μέχρι τη στιγμή που θα υλοποιηθεί. Από τότε μέχρι σήμερα οι εμπλεκόμενοι σε αυτήν τη διαδικασία πάσχιζαν να ολοκληρώσουν το γραφειοκρατικό κομμάτι και να τηρήσουν τα συμφωνηθέντα για αρκετές πωλήσεις τις οποίες έκαναν. Σήμερα, όχι μόνο δεν τους δώσαμε τη δυνατότητα να το πράξουν, τους αφήσαμε και εκτεθειμένους. Το πιο σωστό, κατά τη δική μου ταπεινή γνώμη, θα ήταν να επιτρέψεις σε όσους έχουν υποθέσεις που εκκρεμούν σε εξέλιξη να τις ολοκληρώσουν. Με αυτόν τον τρόπο θα αποδείκνυες ότι δεν είναι όλοι απατεώνες, ότι ορθώς είχες εφαρμόσει το πρόγραμμα εδώ και χρόνια και δικαίως τους καλούσες όλους αυτούς που το αξιοποιούσαν (νόμιμα) να συνεχίσουν να το αξιοποιούν. Την ίδια στιγμή θα έφερνες στον τόπο άλλες μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια, δεν θα βούλιαζες το πρόγραμμα από την αρχή του έτους (το 2021 ήδη χάθηκε), αφού αξίζει να αναλογιστεί κανείς ότι και πράξεις που "έκλεισαν" στην αρχή του 2020 ακόμη δεν ολοκληρώθηκαν και ίσως να πρέπει να πέσουν στο κενό (κάποιοι είτε θα πρέπει να επιστρέψουν προκαταβολές ή να προσφέρουν στους αγοραστές άλλες επιλογές που ήδη έχουν ανεγερθεί).

Ας δούμε όμως ένα παράδειγμα, για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι στο τι εννοούμε.

Τον Μάρτιο του 2020 όλα έκλεισαν, λόγω της πανδημίας. Μια εταιρεία ανάπτυξης γης, στη βάση του προγράμματος πολιτογραφήσεων που η Κυβέρνηση είχε σε ισχύ, συνέχιζε την προσπάθειά της να βρει αγοραστές επενδύοντας σε νέες θέσεις εργασίας, εντός και εκτός, αφού δεν υπήρχε η δυνατότητα μετακινήσεων με τα αεροδρόμια κλειστά, αξιοποιώντας παράλληλα το διαδίκτυο και πολλά άλλα. Ακόμη και να τα κατάφερε, έπρεπε από τότε μέχρι σήμερα να περατώσει το έργο που είχε σε εξέλιξη και να ολοκληρώσει και το κομμάτι της εξασφάλισης των σχετικών εγγράφων, της θεώρησης Schengen, του πιστοποιητικού καλού χαρακτήρα ή όποιου άλλου επίσημου εγγράφου ήταν στα προαπαιτούμενα για τους αγοραστές.

Με τον τρόπο που χειριστήκαμε την όλη διαδικασία αποδεικνύουμε, δυστυχώς, ότι το σύστημά μας είναι δομημένο σε προχειρότητα και σε επιπολαιότητα. Ας μην ξεχνάμε ότι στο πρόγραμμα τον Φεβρουάριο του 2019 ενισχύθηκε από τη Βουλή το νομοθετικό πλαίσιο που αφορούσε τις διαδικασίες ελέγχου με την εφαρμογή μέτρων ελέγχου δέουσας επιμέλειας εάν και εφόσον οι επενδυτές πληρούν τα υπόλοιπα κριτήρια του προγράμματος ή αν όχι, να αποκλείονται οι ίδιοι ή μέλη της οικογένειάς τους.

Ας μην ξεχνάμε, επίσης, μόλις μερικές μέρες πριν από την κυκλοφορία του επίμαχου βίντεο, όταν δηλαδή είχαν "απλώς" δει το φως της δημοσιότητας τα cyprus papers, από τα πλέον επίσημα χείλη, διά στόματος δηλαδή του ΥΠΕΣ, διαβεβαιωνόταν η κυπριακή κοινή γνώμη πως "διαπιστώνεται μια συνειδητή προσπάθεια παραποίησης στοιχείων και δεδομένων από μέρους του Al Jazzera. Αυτό που κάνει ο Al Jazeera δεν είναι διερευνητική δημοσιογραφία, αλλά προπαγάνδα κατά της Κύπρου". Άρα;

Πού θέλω να καταλήξω; Στο ότι το πρόβλημα δεν ήταν ποτέ το κυπριακό επενδυτικό πρόγραμμα, αλλά η σήψη και διαφθορά ορισμένων προσώπων που βρέθηκαν σε καίριες θέσεις και ίσως να βρίσκονται ακόμη. Αν δεν ήταν το κυπριακό επενδυτικό πρόγραμμα θα ήταν κάτι άλλο, όπως ήταν άλλα σκάνδαλα στο παρελθόν. Η διαφθορά δεν είναι θέμα του εργαλείου που έχουμε ενώπιόν μας αλλά του ήθους, των αρχών και των αξιών που διακατέχουν κάθε άνθρωπο.

Μ' αυτά και μ' αυτά διερωτάται κανείς, αν στην Αστυνομία κάποιος αστυνομικός καταδικαστεί για φόνο, θα αναστείλουμε τη λειτουργία του Σώματος; Αν, ας πούμε, ένας δικαστής αποδειχθεί ότι χρηματίστηκε, θα καταργήσουμε τη Δικαιοσύνη ή αν ένας γιατρός παίρνει μίζες, θα κλείσουμε τα νοσοκομεία;

Κοντολογίς και αφού μου επιτραπεί, θα χρησιμοποιήσω και μια παροιμία: "Με τα ξερά η Κυβέρνηση, στην αναμπουμπούλα και υπό την πίεση της κοινής γνώμης, έκαψε και τα χλωρά" και οι συνέπειες θα είναι πολύ απρόβλεπτες.