Πολιτισμός

ART AERI: Τα αρχαία και μεσαιωνικά νομίσματα της Κύπρου

Σύμφωνα με τον Rawlings: «Κανένα άλλο αντικείμενο τέχνης δεν περιέχει τόσα πολλά μέσα σε τόσο μικρό χώρο» και σύμφωνα με τον Sir Harry Luke: «Τα νομίσματα της Αρχαίας Κύπρου είναι αξιόλογα, με μεγάλη ποικιλία και συχνά με υψηλή καλλιτεχνική αξία. Η Γαλλική δυναστεία των Λουζινιανών, που κυριάρχησε στη Μεσαιωνική Κύπρο, προσέφερε στα νομίσματα της Μεσαιωνικής περιόδου μερικά από τα ομορφότερα κομμάτια της».

Τα πρώτα νομίσματα στην Κύπρο εμφανίστηκαν γύρω στο 538 π.Χ. και αυτά ήταν ασημένιοι στατήρες, που κυκλοφόρησαν από τον Βασιλιά Ευέλθοντα της Σαλαμίνας. Η Ιστορία της Κύπρου ξεκινά τον 6ον αιώνα π.Χ., όταν υπήρχαν πόλεις – βασίλεια, με τους Κύπριους βασιλείς να δηλώνουν υπακοή και πίστη στον Αιγύπτιο βασιλιά. Η αιγυπτιακή κατοχή της Κύπρου κράτησε μέχρι το 525 π.Χ., οπότε το νησί κατακτήθηκε από τους Πέρσες. Την περίοδο αυτή ο Ευαγόρας ο 1ος της Σαλαμίνας υπήρξε ο πρώτος Κύπριος Βασιλιάς που προχώρησε στην κοπή χρυσών νομισμάτων και αντικατέστησε τα νομίσματα της πόλης του με νομίσματα που απεικόνιζαν ελληνικές θεότητες. Η περσική κυριαρχία κράτησε μέχρι το 333 π.Χ., όταν πλέον ο Μέγας Αλέξανδρος απελευθέρωσε τη χώρα και τα νομίσματα του κυκλοφόρησαν μέχρι το 423 π.Χ., όταν η Κύπρος πέρασε στον έλεγχο των Πτολεμαίων, καταργώντας την ανεξαρτησία των βασιλείων, μεταφέροντας την πρωτεύουσα στην Πάφο και εκδίδοντας νομίσματα στα Πτολεμαϊκά πρότυπα. Οι Πτολεμαίοι κυριάρχησαν μέχρι το 58 π.Χ., όταν η Κύπρος πέρασε στα χέρια των Ρωμαίων. Κυκλοφορεί για πρώτη φορά ο τύπος των νομισμάτων με την επιγραφή «κοινό Κυπρίων». Η κυριαρχία της Ρώμης λήγει το 395 μ.Χ., οπότε ξεκινά η Βυζαντινή περίοδος, με την επαναφορά της Σαλαμίνας ως πρωτεύουσας, που τώρα μετονομάστηκε σε Κωνσταντία. Παρόλο ότι χρυσά βυζαντινά νομίσματα κυκλοφόρησαν στην Κύπρο, εντούτοις αυτά δεν κόπηκαν εδώ. Η χώρα παρέμεινε υπό την κυριαρχία των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων για σχεδόν 800 χρόνια, μέχρι που ο Ισαάκιος Κομνηνός το 1184 μ.Χ. παράνομα έκλεψε ουσιαστικά την εξουσία για 7 χρόνια και τα νομίσματά του είναι γνωστά ως Σκυφωτά. Η εξουσία πάλι συμπτωματικά περνά στα χέρια του Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου, το 1194 μ.Χ., ο οποίος αναγκάστηκε τελικά να πωλήσει την Κύπρο στους Ναΐτες, έναντι 100.000 χρυσών νομισμάτων, οι οποίοι με τη σειρά τους της παρέδωσαν στους Λουζινιανούς το 1192, που κυβέρνησαν για 300 χρόνια. Το σημαντικότερο νόμισμα της εποχής ήταν το ασημένιο γρόσι. Κυκλοφόρησαν νομίσματα από 18 βασιλείς, μερικά συλλεκτικές σπανιότητες. Η κυριαρχία των Λουζινιανών τελείωσε με την τελευταία Βασίλισσα της Κύπρου, την Αικατερίνη Κορνάρο και πέρασε στα χέρια των Βενετών το 1489. Η κυριαρχία των Βενετών διήρκησε 82 χρόνια, μέχρι το 1571. Τα νομίσματα που κυκλοφόρησαν ήταν Carzie από χαλκό και μείγμα χρυσού και αργύρου, καθώς επίσης και Sezins. Κατά την διάρκεια της πολιορκίας της Αμμοχώστου το 1570 κυκλοφόρησε σε χαλκό νόμισμα ισοδύναμο με ένα χρυσό βυζαντινό νόμισμα, το μόνο που κυκλοφόρησε κατά τη διάρκεια των Βενετών αλλά και το τελευταίο νόμισμα κάθε είδους που κόπηκε στην Κύπρο.

Για περισσότερες πληροφορίες αποταθείτε στο www.artaeri.com.

Μακαρίου 71, Λ/σία