Πολιτισμός

ART AERI: Τα σύγχρονα νομίσματα της Κύπρου

Ο πρώτος Βρετανός Κυβερνήτης της Κύπρου Sir Garnet Wolseley το 1878 έφερε στην Κύπρο ένα χρηματοκιβώτιο που περιείχε βρετανικά χρυσά και ασημένια νομίσματα για τις συναλλαγές του στο νησί. Τα νομίσματα κατά την διάρκεια της Αγγλοκρατίας κυκλοφόρησαν με τις κεφαλές των πέντε διαφορετικών Άγγλων μοναρχών. Τα χάλκινα νομίσματα της Βικτώριας (1837 – 1901) κυκλοφόρησαν το 1879 σε αξίες ¼ και ½ και μίας πιάστρας. Η χάλκινη πιάστρα έγινε η μονάδα του νομισματικού συστήματος και κυκλοφόρησε με σταθερή ισοτιμία 180 πιάστρες = 1 χρυσή αγγλική λίρα. Το 1901 κυκλοφόρησαν ασημένια νομίσματα με αξίες 3, 4 ½, 9, 18 πιάστρων. Όλα τα νομίσματα της Κύπρου κόπηκαν από το Βασιλικό Νομισματοκοπείο της Αγγλίας. Ακολούθως στη σύντομη βασιλεία του Εδουάρδου του 7ου (1901 – 1910) κυκλοφόρησαν 7 διαφορετικά νομίσματα σε διαφορετικές ημερομηνίες, του ¼, ½ και 1 πιάστρας χάλκινα και των 9 και 18 πιάστρων ασημένια. Αυτά τα νομίσματα αποτελούν σήμερα συλλεκτική σπανιότητα. Η βασιλεία του Γεωργίου του 5ου (1910 – 1936), όπως και με τα γραμματόσημα έτσι και με τα νομίσματα, σημαδεύτηκε με την κυκλοφορία το 1928 του μεγαλύτερου σε αξία νομίσματος, αυτό των 45 πιάστρων. Το νόμισμα ήταν ασημένιο, σε μέγεθος κορώνας και εκδόθηκε σε 500 υποδειγματικά κομμάτια (proof) και ένα μεγάλο αριθμό προς το ευρύ κοινό. Αυτό το νόμισμα είναι το μεγαλύτερο σε αξία και μέγεθος και το μοναδικό αναμνηστικό που κυκλοφόρησε στην Κύπρο κατά την διάρκεια της Αγγλοκρατίας. Η βασιλεία του Γεωργίου του 5ου περιλαμβάνει 19 νομίσματα. Τον διαδέχθηκε ο βασιλιάς Γεώργιος ο 6ος (1936 – 1952) επιφέροντας μερικές αλλαγές που επηρέασαν το σχέδιο, τη σύνθεση των μετάλλων, την ονομαστική αξία, καθώς επίσης και τις βασιλικές επιγραφές. Ο αριθμός των εκδόσεων κατά την διάρκεια της βασιλείας του περιλαμβάνει 22 εκδόσεις και είναι η δεύτερη σε αριθμό μετά από αυτήν της Βικτώριας. Τον Γεώργιο τον 5ο διαδέχεται η κόρη του η Ελισάβετ η 2η και το 1955 γίνεται η εισαγωγή του δεκαδικού συστήματος στην Κύπρο, με την υποδιαίρεση της λίρας σε 1.000 μιλς. Τα νέα δεκαδικά νομίσματα εκδόθηκαν σε 5 αξίες: 3, 5, 25, 50 και 100 μιλς. Τα πρώτα νομίσματα της ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας εκδόθηκαν τον Νοέμβριο του 1963 και περιλαμβάνουν 5 νομίσματα ονομαστικής αξία 1, 5, 25, 50 και 100 μιλς. Η εμπρόσθια όψη παρουσιάζει το έμβλημα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ τα σχέδια την οπίσθιας όψης είναι κατ’ εξοχήν συμβολικά. Το 1983 το νομισματικό σύστημα άλλαξε και η λίρα υποδιαιρέθηκε σε 100 σεντ, ενώ το 2008, με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα νομίσματα κυκλοφορούν με ονομαστικές αξίες σε ευρώ. Τα πιο αξιόλογα ίσως κυπριακά νομίσματα είναι τα αναμνηστικά χρυσά μετάλλια του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου του Γ. Τα πρώτα κυκλοφόρησαν σε περιορισμένες ποσότητες το 1966 σε τρεις αξίες: ½, 1 και 5 λιρών. Το 1975 έγινε νέα κοπή του χρυσού μεταλλίου των 5 λιρών μόνο σε 200 μόνο τεμάχια, αριθμημένα στην περιφέρεια. Αυτά αποτελούν σήμερα συλλεκτική σπανιότητα.

Για περισσότερες πληροφορίες αποταθείτε στο www.artaeri.com.

Μακαρίου 71, Λ/σία