Τα αναξιόπιστα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου

Τα όσα περιλαμβάνονται στα τελικά συμπεράσματα του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τις παραβατικές και επιδρομικές συμπεριφορές της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου και της Ελλάδας, παρά τις προσπάθειες εξωραϊσμού τους, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αποτελούν μια θλιβερή φοβική στάση της Ε.Ε. και ένα καίριο πλήγμα στην αξιοπιστία της. Ένα ευχολόγιο που η Τουρκία με σαρδόνιο χαμόγελο ήδη το απαξιώνει και το περιφρονεί. Με νέα παραπομπή στις «ελληνικές καλένδες» του ερχόμενου Μαρτίου. Τη στιγμή που οι ΗΠΑ επιβάλλουν κυρώσεις στην Τουρκία, έστω και για την απόκτηση των S-400.

Όσον αφορά τη δική μας στάση, στρατηγική και τακτική, θα πρέπει να υποβληθούμε σε μια γενναιόψυχη αυτοκριτική.

Από το 2005 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ανέθεσε συγκεκριμένες υποχρεώσεις στην Τουρκία έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας, προκειμένου να βελτιωθούν οι ευρωτουρκικές σχέσεις.

  1. Να αναγνωρίσει ανεπιφύλακτα την Κυπριακή Δημοκρατία.
  2. Να ανοίξει λιμάνια και αεροδρόμια σε κυπριακά πλοία και αεροπλάνα εφαρμόζοντας χωρίς διακρίσεις την τελωνειακή σύνδεση Ε.Ε. – Τουρκίας.
  3. Να συνεργαστεί για λύση του Κυπριακού στη βάση των περί Κύπρου ψηφισμάτων του ΟΗΕ και την αρχή και των αξιών της Ε.Ε.

Από το 2005 έχουν περάσει 15 χρόνια. Πότε απαιτήσαμε την εφαρμογή αυτών των αποφάσεων; Πότε εμποδίσαμε συμφωνίες και πολιτικές της Ε.Ε. με την Τουρκία αξιώνοντας την υλοποίηση των ρητών υποχρεώσεων που ανατέθηκαν στην Τουρκία, στο πιο ψηλό επίπεδο της Ένωσης; Αλήθεια, πώς είναι δυνατόν να έχουμε πάθει τέτοια αμνησία για να παραγνωρίζουμε και να ξεχνούμε αυτές τις ρητές υποχρεώσεις που ανατέθηκαν στην Τουρκία, τις αποκαλούμενες «κυπρογενείς»;

Μερικοί σε Κύπρο και Ελλάδα μεμψιμοιρούν και κλαυθμηρίζουν επισείοντας τον κίνδυνο να «απομονωθούμε», να «χάσουμε την αξιοπιστία μας» και «να γίνουμε τα μαύρα πρόβατα της Ευρώπης». Και γιατί; Επειδή θα ζητούσαμε από την Ε.Ε. να τηρήσει τις αποφάσεις της; Αυτή μας η αξίωση δεν θα διαφύλαττε την αξιοπιστία και το κύρος της Ευρώπης απέναντι σε μια κατά συρροήν και κατ’ εξακολούθησιν παρανομούσα Τουρκία;

Περαιτέρω, μετά την θαλάσσια εισβολή της Τουρκίας στα χωρικά ύδατα και την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας σωστά απαιτήσαμε και επιτύχαμε, έστω και τα ολιγαρκή και ανεπαίσθητα μέτρα – κυρώσεις εις βάρος της. Για μερικούς υπαλλήλους της κρατικής εταιρείας πετρελαίων της Τουρκίας που μετέχουν στις έρευνες – γεωτρήσεις.

Ακολούθησε, όχι μόνο η μη συμμόρφωση της Τουρκίας στην επιβληθείσα τιμωρία και προειδοποίηση αλλά, αντίθετα, η κλιμάκωση των θαλασσίων παραβιάσεων και η είσοδος στην περιφραγμένη περιοχή της Αμμοχώστου κατά παραβίαση των ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Με δεδομένη αυτήν την τουρκική συμπεριφορά συναινέσαμε και αποδεχθήκαμε ένα κείμενο συμπερασμάτων με λεκτικές καταδίκες και προειδοποιήσεις για μελλοντικές συνέπειες. Αλλά η προειδοποίηση προϋπήρξε. Και μάλιστα υπήρξαν και τα ανεπαρκή τιμωρητικά μέτρα. Με μηδενικό αποτέλεσμα. Δεν ήταν τώρα φυσιολογικά αναμενόμενο να προχωρήσει, επιτέλους, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σε συγκεκριμένα μέτρα και κυρώσεις;

Ας το κατανοήσουμε. Όσο συμπεριφερόμαστε ως «καλά παιδιά» και ως «ευπειθείς θεράποντες» , θα κερδίζουμε την συμπάθεια και τη συγκατάβαση αλλά θα χάνουμε τον ουσιαστικό και ζωτικό ρόλο που μας εξασφάλισε η συμμετοχή μας στην Ε.Ε.

*Πρώην Πρόεδρος Βουλής των Αντιπροσώπων