Υγεία

COVID-19: Μύθοι και αλήθειες

Η Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Δρ Μαρία Κολιού, ξεκαθαρίζει τις αλήθειες από τους μύθους σχετικά με την πανδημία του κορωνοϊού

Με την πανδημία του κορωνοϊού να εξελίσσεται ραγδαία, καθημερινά λαμβάνουμε δεκάδες νέες πληροφορίες, οι οποίες άλλοτε είναι αληθείς και άλλοτε αποδεικνύονται ανακρίβειες. Η Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Δρ Μαρία Κολιού, μίλησε στη «Σημερινή» και ξεκαθάρισε τι ισχύει τελικά και τι όχι από τα όσα ακούμε και διαβάζουμε σχετικά με το νέο αυτό ιό, ώστε να γνωρίζουμε πώς πρέπει να συμπεριφερθούμε σε αυτές τις πρωτόγνωρες στιγμές που ζούμε. Πιο κάτω θα δούμε τις τοποθετήσεις της Δρος Κολιού σε δηλώσεις ή πληροφορίες που μεταδίδονται και αφορούν την πρόληψη, τα μέτρα προστασίας αλλά και τη φύση του νέου κορωνοϊού.

ΜΥΘΟΙ

Αλλάζουμε ρούχα και παπούτσια μόλις μπούμε στο σπίτι.

Σύμφωνα με την Δρα Κολιού, πρόκειται για μύθο, αφού όταν προσέχουμε, δεν χρειάζεται να αλλάζουμε ρούχα. Τα παπούτσια όμως είναι καλά να μένουν στην είσοδο. Όχι μόνο για τον κορωνοϊό, αλλά γενικά σε κάθε περίπτωση.

Η άνοδος της θερμοκρασίας θα σταματήσει τη μετάδοση του ιού.

Επίσης είναι μύθος. Η Δρ Κολιού εξήγησε πως αυτή η δήλωση είναι έμμεση. Δεν θα σταματήσει η εξάπλωση λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας, αφού για να έχεις δράση ενάντια στον ιό χρειάζονται τουλάχιστον 60 βαθμοί Κελσίου ή απευθείας έκθεση σε ηλιακή ακτινοβολία.

Ο κρύος καιρός και το χιόνι μπορούν να σκοτώσουν τον κορωνοϊό.

Είναι μύθος. Η ειδικός μάς εξήγησε πως ίσα-ίσα που όταν ο καιρός είναι κρύος οι άνθρωποι συνωστίζονται σε μικρούς χώρους μαζί κάνοντας πιο εύκολη τη μετάδοση του ιού.

Άτομα που μένουν μόνα τους πρέπει κι αυτά να λαμβάνουν αυστηρά μέτρα απολύμανσης.

Πρόκειται για μύθο. Η Δρ Κολιού υπέδειξε πως δεν χρειάζονται υπερβολές όταν δεν εισέρχονται άλλοι στον χώρο μας.

Καθαρίζουμε φρούτα και λαχανικά προτού να τα καταναλώσουμε. Δεν αρκεί μόνο το πλύσιμο.

Είναι μύθος. Η Δρ Κολιού υποστηρίζει πως αρκεί το πλύσιμο, φτάνει να είναι καλό.

Δεν θα εκδηλώσω συμπτώματα αφού δεν ταξίδεψα πρόσφατα στο εξωτερικό.

Επίσης πρόκειται για μύθο. Η ειδικός τόνισε πως δεν ισχύει απόλυτα κάτι τέτοιο, γιατί ήδη έχουμε κάποια ορφανά περιστατικά, των οποίων, όμως, η μετάδοση είναι περιορισμένη, αλλά δεν παύει να είναι υπαρκτή. Γι’ αυτό, πρόσθεσε, πρέπει πάντα να τηρούμε τις οδηγίες και να εφαρμόζουμε τα μέτρα (να κρατάμε αποστάσεις δύο μέτρων από τους άλλους, να πλένουμε τα χέρια μας και να αερίζουμε τους χώρους).

Αν δεν ανήκω στις ευάλωτες ομάδες δεν κινδυνεύω.

Είναι μύθος. Σύμφωνα με τη Δρα Κολιού, κατά κανόναν είναι πιο χαμηλή η συχνότητα, αλλά μπορεί σπάνια να έχουν επιπλοκές και άτομα που δεν ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες.

Πρέπει όλοι να φοράμε μάσκα, ανεξαρτήτως αν νοσούμε ή όχι.

Είναι επίσης μύθος. Η ειδικός τόνισε πως αυτοί που είναι υγιείς δεν πρέπει να φορούν μάσκα, με εξαίρεση τους επαγγελματίες υγείας που έρχονται σε επαφή με κρούσματα.

Άτομα που νοσούν πρέπει να φορούν τη μάσκα με το πράσινο χρώμα απ’ έξω, ενώ όσοι τη φορούν για προστασία με το άσπρο χρώμα απ’ έξω.

Πρόκειται για μύθο. Η Δρ Κολιού επανέλαβε πως όταν δεν νοσούμε, δεν χρειαζόμαστε μάσκα.

Ο ιός δεν μεταδίδεται μέσω της Θείας Κοινωνίας.

Είναι μύθος. Σύμφωνα με την Δρα Κολιού, αν το δούμε καθαρά επιστημονικά, στη Θεία Κοινωνία μπορεί να υπάρξει γιατί υπάρχει στο σάλιο. Επειδή, όμως, πρόσθεσε, η ποσότητα του σάλιου είναι μικρή και χρησιμοποιούμε κουμανταρία, που είναι αλκοολούχο ποτό, η πιθανότητα μετάδοσης είναι μικρή.

Ο ιός μεταδίδεται με το τσίμπημα εντόμων (π.χ. κουνουπιών).

Είναι κι αυτός μύθος. Η Δρ Κολιού τόνισε πως δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά κάτι τέτοιο. Ο ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο ή από κάποια άγρια ζώα, όπως συνέβη και στην Κίνα.

Ο κορωνοϊός είναι ανθρώπινο δημιούργημα.

Είναι μύθος. Η Δρ Κολιού τόνισε πως σε καμία περίπτωση δεν ισχύει κάτι τέτοιο.

Η κατανάλωση σκόρδου, η πόση νερού κάθε δεκαπέντε λεπτά ή η βιταμίνη C θα προστατεύσει τους ανθρώπους από τον νέο κορωνοϊό.

Είναι επίσης μύθος. Η ειδικός εξήγησε πως δεν ισχύει. Αναγνώρισε πως το σκόρδο προστατεύει τον οργανισμό από διάφορα, αλλά ανέφερε πως δεν έχει αποδειχθεί κάτι τέτοιο για τον κορωνοϊό.

Ο ιός μπορεί να μεταφερθεί μέσω αλληλογραφίας.

Πρόκειται για μύθο. «Όταν είναι στεγνή η επιφάνεια, πολύ δύσκολα συνεχίζει να ζει ο ιός, οπότε κι αν ήταν μολυσμένη η αλληλογραφία, δεν συνεχίζει να είναι. Σε κάθε περίπτωση, όμως, πρέπει να πλένουμε τα χέρια μας», εξήγησε η Δρ Κολιού.

Βάζοντας αλκοόλ ή χλωρίνη στο σώμα μου, μπορώ να θανατώσω τον νέο κορωνοϊό.

Είναι μύθος. Η Δρ Κολιού τόνισε πως η χλωρίνη δεν προορίζεται για χρήση στο σώμα. Αντιθέτως, όπως υπέδειξε, το σαπούνι έχει πολύ καλή δράση και μπορεί να διαλύσει τον ιό. Για καλύτερα αποτελέσματα συνιστά μπάνιο με σαπούνι και νερό.

Μία κοινή γρίπη σκοτώνει 60 φορές περισσότερους ανθρώπους ετησίως από αυτόν τον κορωνοϊό.

Είναι επίσης μύθος. Σύμφωνα με την Δρα Κολιού, η θνησιμότητα που προκύπτει από τη διάρκεια της γρίπης είναι πολύ χαμηλότερη, γύρω στο 0,1% (σε μία συνηθισμένη βαρύτητα εποχής γρίπης), ενώ για τον κορωνοϊό υπολογίζεται στο 0,3-1%.

Μόνο το 3,5% των κρουσμάτων έχουν καταλήξει σε θάνατο.

Πρόκειται για μύθο. Η Δρ Κολιού σημείωσε πως η γενική θνητότητα ίσως να είναι λιγότερη, γύρω στο 2%, αλλά εξαρτάται και σε ποια ομάδα ανήκουμε. Επομένως δεν ισχύει ο κανόνας αυτός για όλες τις καταστάσεις.

Τα άτομα με αυτοάνοσα νοσήματα έχουν πιο ισχυρό οργανισμό και δεν κολλάνε εύκολα γρίπη, άρα και κορωνοϊό.

Θεωρείται άλλος ένας μύθος, αφού δεν έχει ξεκαθαρίσει κάτι τέτοιο. Εξάλλου, όπως υπέδειξε η ειδικός, υπάρχουν άτομα με αυτοάνοσα νοσήματα που είναι σε θεραπεία, η οποία ενδέχεται σε κάποιες περιπτώσεις να καταστείλει την άμυνα του οργανισμού.

ΑΛΗΘΕΙΕΣ

Οι στεγνωτήρες χεριών δεν μπορούν να σκοτώσουν τον ιό.

Είναι αλήθεια. Η Δρ Κολιού τόνισε πως είναι καλύτερα να πλένουμε τα χέρια μας με σαπούνι και νερό και μετά να τα στεγνώνουμε με μία χαρτοπετσέτα, την οποία ακολούθως θα την πετάξουμε στον κάδο απορριμμάτων.

Θα νοσήσει το 60% της Κύπρου.

Κατά κάποιον τρόπο είναι αλήθεια. Σύμφωνα με την ειδικό, πιθανώς να συμβεί αυτό αλλά όχι στους επόμενους δύο μήνες. Ίσως στα επόμενα δύο χρόνια. «Δεν θα γίνει στον πρώτο καιρό. Αυτή είναι και η επιδίωξή μας. Όταν θα μπορούμε να αντιμετωπίζεται πολύ πιο εύκολα από το ανοσοποιητικό μας σύστημα γιατί δεν θα είναι ένας καινούργιος ιός», εξήγησε.

Άτομα που είναι εγκλεισμένα 14 μέρες στο σπίτι και δεν νόσησαν, σημαίνει πως δεν έχουν τον ιό.

Είναι αλήθεια. Αποδεδειγμένα, εάν περάσουν 14 ημέρες από την ημέρα που ήρθαμε σε επαφή με ύποπτο ή επιβεβαιωμένο κρούσμα ή έχουμε ταξιδέψει, δεν έχουμε κορωνοϊό.

Τα παιδιά μπορούν να νοσήσουν, αλλά έχουν μηδενικό ποσοστό θνητότητας.

Πρόκειται επίσης για αλήθεια. Σύμφωνα με την Δρα Κολιού, αυτό έχουν δείξει μέχρι στιγμής οι στατιστικές από τα δεδομένα στην Κίνα, όπου υπάρχουν τα περισσότερα κρούσματα. Υπήρξαν παιδιά που νόσησαν αλλά δεν είχαμε απώλειες.

Οι άνθρωποι με ομάδα (τύπο) αίματος Α έχουν σημαντικά μεγαλύτερη πιθανότητα να κολλήσουν, ενώ εκείνοι με ομάδα Ο έχουν τον μικρότερο κίνδυνο.

Είναι αλήθεια. Η Δρ Κολιού εξήγησε ότι αυτό διαπιστώθηκε από κάποιες μελέτες. «Επειδή, όμως, ακόμα η εμπειρία μας με τον ιό είναι μικρή, καλύτερα να προσέχουν κι αυτά τα άτομα με ομάδα αίματος Ο», πρόσθεσε.

Η καλύτερη πρόληψη είναι να πλένουμε καλά τα χέρια μας και να φταρνιζόμαστε βάζοντας το χέρι μας μπροστά.

Σύμφωνα με την ειδικό είναι αλήθεια. Δεν πρέπει όμως να μένουμε εκεί. Για καλύτερη πρόληψη σε περίπτωση φτερνίσματος πρέπει να χρησιμοποιούμε χαρτομάντηλο, το οποίο ακολούθως θα το πετάξουμε στο καλάθι απορριμμάτων. Επίσης να εξαερίζουμε καλά τους χώρους μας και να κρατάμε αποστάσεις τουλάχιστον δύο μέτρων μεταξύ μας.

Οι άνδρες έχουν μεγαλύτερη ευπάθεια από τις γυναίκες.

Είναι αλήθεια. Η Δρ Κολιού ανέφερε πως αυτό έχει διαφανεί από στατιστικές σε κάποιο βαθμό, χωρίς ωστόσο να υπάρχει σημαντική διαφορά ανάμεσα στα δύο φύλα. Οι άνδρες, σημείωσε, έχουν ελαφρά μεγαλύτερη ευπάθεια από τις γυναίκες, αλλά όπως είπε αυτό το στοιχείο μπορεί να αλλάξει.

Οι καπνιστές έχουν μεγαλύτερη ευπάθεια από τους μη καπνιστές και είναι πιο ευάλωτοι στις λοιμώξεις.

Είναι επίσης αλήθεια. Σύμφωνα με την Δρα Κολιού, πρόκειται για μία αρχή η οποία εφαρμόζεται από τους ειδικούς και σε άλλες λοιμώξεις, αφού το κάπνισμα καταστρέφει το σύστημα καθαρισμού των πνευμόνων.

Ο ιός περιφέρεται στην ατμόσφαιρα για 30 λεπτά.

Φαίνεται πως είναι αλήθεια. Είναι πιθανό, εξήγησε η Δρ Κολιού, αφού όταν κάποιος βήξει ή φταρνιστεί, κάποια μικροσταγονίδια ενδεχομένως να μείνουν στην ατμόσφαιρα λίγο περισσότερο. Ωστόσο, πρόσθεσε πως δεν μπορούν να πάνε μακριά, γι’ αυτό και γίνονται συστάσεις για αποστάσεις δύο μέτρων μεταξύ των ανθρώπων.