Javier Perez de Cuellar, πρώην Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ

O κ. Perez de Cuellar πέθανε στις 4 Μαρτίου 2020, στη Λίμα του Περού, σε ηλικία 100 ετών. Ήταν ο 5ος Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, τα οποία υπηρέτησε για δύο θητείες, από το 1982 μέχρι το 1991.

Ο κ. Perez de Cuellar είναι γνωστός στην Κύπρο αφού υπήρξε ειδικός αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών από το 1975 έως το 1977 και ασχολήθηκε με το κυπριακό ζήτημα. Επίσης κατά την εποχή της θητείας του ως Γενικού Γραμματέως έφερε μαζί του στη Νέα Υόρκη Περουβιανούς διπλωμάτες, μεταξύ των οποίων τους De Soto, ένας εκ των οποίων, ο Hernando, ήταν συμμαθητής μου στο Ινστιτούτο Ανωτέρων Διεθνών Σπουδών της Γενεύης.

Ο Perez de Cuellar ήταν ένας σοβαρός, συντηρητικός διπλωμάτης χαμηλών τόνων. Ασχολήθηκε πολύ με το κυπριακό ζήτημα και παρουσίασε, μεταξύ άλλων, τα guidelines («οδηγοί» που στην Κύπρο αποκαλούν “δείχτες”), που ήταν η απαρχή των μετέπειτα σχεδίων για επίλυση του κυπριακού ζητήματος.

Στο συνταγματικό κομμάτι, η ομοσπονδία, το θέμα της ασφάλειας, που προνοούσε επίσης την απομάκρυνση των ξένων στρατευμάτων από την Κύπρο, και ένα ποσοστό εδάφους που θα διδόταν στο τουρκοκυπριακό κρατίδιο, προτάσεις οι οποίες είναι πολύ καλύτερες από τις σημερινές για την πλευρά μας. Απερρίφθησαν τότε από την Κυβέρνησή μας, καθώς και μετέπειτα σχέδια που είχε υποβάλει ο κ. Perez de Cuellar.

O Περουβιανός διπλωμάτης έχει εις πίστιν του την άνοδο της φήμης του ΟΗΕ κατά τη θητεία του. Αυτό επίσης έγινε και λόγω της για λίγο καιρό «συμμαχίας» μέσα στο Συμβούλιο Ασφαλείας κατά τη δεύτερη θητεία του μεταξύ των Δυτικών και της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, η οποία, με την πτώση του Κουμμουνισμού, έδωσε τη θέση της στη Ρωσία (βλ. άρθρο «Le depart de M. Javier Perez de Cuellar du secretariat general de l’ ONU L’ home qui a incarne la renaissance des Nations unies», Le Monde, 9/3/2020, ηλεκτρονική εφημερίδα). Με κάποιον τρόπον, όμως, κατά τη διάρκεια των «φιλικών» σχέσεων των δύο blocks στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ο ρόλος του ΓΓ ελαττώθηκε σε σημασία.

Ο κ. Perez de Cuellar ανεμείχθη, όπως ήταν φυσικό, στις διεθνείς κρίσεις κατά τις δύο θητείες του και είναι εις πίστιν του η ανακωχή μεταξύ Ιράν και Ιράκ το 1988. Επίσης βοήθησε στην αποχώρηση των Σοβιετικών Δυνάμεων από το Αφγανιστάν και στο πέρας του πολέμου στην Καμποτία. Φεύγοντας από τον ΟΗΕ κατόρθωσε να παρουσιάσει μια συμφωνία ειρήνης μεταξύ της κυβερνήσεως του Salvador και των επαναστατών.

Όταν έφυγε από τον ΟΗΕ ο κ. Perez de Cuellar αντιμετώπισε ανεπιτυχώς τον Fujimori για την προεδρία του Περού. Έγινε, όμως, σε ηλικία 80 χρονών Υπουργός Εξωτερικών και αρχηγός της Κυβέρνησης της χώρας του για ένα διάστημα.

Ο κ. Perez de Cuellar ήταν ένας διπλωμάτης της παλιάς σχολής και είχε, ως λέγεται, δύο προτερήματα κατά την καριέρα του: τη νηφαλιότητα και την υπομονή.

*Πρόεδρος του Συνδέσμου Ηνωμένων Εθνών Κύπρου και Αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας των Συνδέσμων Ηνωμένων Εθνών (WFUNA)