Πολιτισμός

ART AERI: Ιάκωβος Α' της Κύπρου

Ο Ιάκωβος Α΄ της Κύπρου γεννήθηκε το 1334 και πέθανε στις 9 Σεπτεμβρίου 1398. Τάφηκε στην εκκλησία του Αγίου Δομίνικου, στη Λευκωσία. Ήταν Βασιλιάς της Κύπρου. Ήταν μικρότερος γιος του Ούγου Δ΄ της Κύπρου και της δεύτερης συζύγου του Αλίκης του Ιμπελέν. Ο Ιάκωβος Α΄ ήταν μικρότερος αδελφός του Πέτρου Α΄ της Κύπρου, θείος του Πέτρου Β΄ της Κύπρου, τον οποίο και διαδέχθηκε, και πατέρας του Ιανού της Κύπρου. Ο Ιάκωβος πριν ανέβει στον θρόνο είχε άλλα αξιώματα με περιπετειώδη ζωή, έμεινε γνωστός για τη σθεναρή του αντίσταση στους Γενουάτες όταν εισέβαλαν στην Κύπρο.

Ο Ιάκωβος ήταν τέταρτος κατά σειρά γιος του Ούγου Δ΄. Τον Ούγο Δ΄ διαδέχθηκε ο Πέτρος Α΄, που βασίλευσε 10 χρόνια μέχρι τη δολοφονία του το 1369 και αυτόν με τη σειρά του ο ανήλικος γιος του Πέτρος Β΄. Η χήρα του Πέτρου Α΄ Ελεονώρα της Αραγωνίας, βασίλισσα της Κύπρου, κάλεσε τους Γενουάτες να εισβάλουν στην Κύπρο για να εκδικηθεί τη δολοφονία του συζύγου της. Οι δυο μικρότεροι αδελφοί του Πέτρου Α΄ αντιστάθηκαν επιτυχώς κι όταν οι Γενουάτες έφυγαν από το νησί, η Ισαβέλλα οργάνωσε και πέτυχε τη δολοφονία του Ιωάννη, που τον θεωρούσε ηθικό αυτουργό της δολοφονίας του συζύγου της. Ο Πέτρος Β΄ πέθανε πρόωρα χωρίς απογόνους το 1382 και τον διαδέχθηκε ο Ιάκωβος.

Ο Ιάκωβος ήταν νυμφευμένος με την Ελοΐζ ντε Μπράνσγουϊκ, με την οποία απέκτησε πολλά παιδιά (πιθανόν 12), τα πιο γνωστά είναι: ο Ιανός της Κύπρου, ο Ούγος, Αρχιεπίσκοπος Λευκωσίας και Καρδινάλιος. Η Ελεονώρα κάλεσε τους Γενουάτες στην Κύπρο για να εκδικηθεί τους δολοφόνους του συζύγου της, οι οποίοι ανταποκρίθηκαν θετικά τον Απρίλιο του 1373, με επικεφαλής τον Πέτρο ντε Κάμπο Φρεγκόσο.

Ο Πέτρος Β΄ πέθανε χωρίς διάδοχο και οι Κύπριοι περίμεναν τον θείο του Ιάκωβο να τον στέψουν βασιλιά. Ο Ιάκωβος διαπραγματεύτηκε σκληρά την ελευθερία του με τους Γενουάτες, με νέα ταπεινωτική συμφωνία στις 19 Φεβρουαρίου 1383. Οι Γενουάτες είχαν απεριόριστα εμπορικά προνόμια στην Κύπρο και διατήρησαν στην κατοχή τους την Αμμόχωστο και την Κερύνεια. Ο Ιάκωβος Α΄ έκανε αποτυχημένη προσπάθεια να ανακτήσει την Αμμόχωστο. Νέες προσπάθειες έκαναν κατόπιν ο γιος του Ιανός (1401) και ο Ιωάννης Β΄ της Κύπρου (1441), όμως την πόλη πήρε τελικά ο Ιάκωβος Β΄ της Κύπρου το 1464. Την ίδια χρονιά ανακτήθηκε και η Κερύνεια.

Οι Βενετοί, σύμφωνα με τον Λεόντιο Μαχαιρά, ήταν αντίθετοι με την επιστροφή του Ιακώβου στην Κύπρο επειδή ζημιώνονταν με τη συμφωνία του με τους Γενουάτες. Ο Ιάκωβος στο δεύτερο ταξίδι του στη Γένουα συνοδεύτηκε από έξι πολεμικές γαλέρες των Γενουατών "διά να μηδέν δράξουν τον ρήγα... οι Βενετίκοι εις το έλα του...". Οι Γενουάτες κράτησαν ωστόσο όμηρο τον μεγαλύτερο γιο και διάδοχό του Ιανό.

Για περισσότερες πληροφορίες αποταθείτε στο www.artaeri.com.

Μακαρίου 71, Λ/σία