Αύξηση κρουσμάτων ενδοοικογενειακής βίας

Πίσω από κλειστές πόρτες κανείς δεν μπορεί να φανταστεί τι μπορεί να γίνεται. Δεν είναι λίγες οι οικογένειες που ζουν το απόλυτο δράμα της βίας, ανήμπορες να ξεφύγουν, πνίγοντας ουρλιαχτά, καταπίνοντας δάκρυα και ελπίζοντας μόνο σε καλύτερες μέρες. Η βία κάθε μορφής, όπου υπάρχει, βρήκε έδαφος να ανθίσει. Η πανδημία, η απομόνωση, ο εγκλεισμός έφερε την αύξηση των περιστατικών βίας, με αποτέλεσμα ο Σύνδεσμος για Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια να προβαίνει σε συχνές ανακοινώσεις, προειδοποιήσεις και εκκλήσεις για περισσότερη στήριξη των οικογενειών αυτών.

Πολλές οι αναπάντητες κλήσεις

Τα αυστηρά μέτρα που πάρθηκαν για την αποφυγή εξάπλωσης της πανδημίας αποδεικνύονται πολύ σκληρά για ορισμένες οικογένειες, που ζουν και ξαναζούν τον ίδιο εφιάλτη καθημερινά. Η Γραμμή Βοήθειας 1440 δέχθηκε χιλιάδες τηλεφωνήματα μόνο τον μήνα Μάρτιο. Σε ανακοίνωσή του ο ΣΠΑΒΟ αναφέρει ότι από τις 2.075 κλήσεις που δέχθηκε το 1440, μόνο οι 921 μπόρεσαν να απαντηθούν, ενώ οι υπόλοιπες κλήσεις παρέμειναν αναπάντητες λόγω της πληρότητας της γραμμής, επομένως και άγνωστου περιεχομένου.

Μέσα σε 23 ημέρες, 15 περιπτώσεις ζήτησαν μιαν ασφάλεια σε χώρους φιλοξενίας, ενώ άλλα 12 αιτήματα ζητούσαν ατομική συμβουλευτική. Παράλληλα, οι 230 αναφορές για Βία στην Οικογένεια -σχεδόν 10 την ημέρα- δείχνουν ότι η αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας είναι γεγονός, με τις κλήσεις και αναφορές για βία να αυξάνονται σε ποσοστό 47% σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες.

Ο περιορισμός αυξάνει την επικινδυνότητα

Σύμφωνα με τον ΣΠΑΒΟ, ο περιορισμός στο σπίτι αυξάνει τη συχνότητα, την ένταση και την επικινδυνότητα της βίας κατά γυναικών και παιδιών. Η Επιστημονική Διευθύντρια Συνδέσμου για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια, Δρ Άντρη Ανδρονίκου, μιλώντας στο ΣΙΓΜΑ και στην εκπομπή «Πρωτοσέλιδο», ανέφερε ότι πολλά παιδιά και γυναίκες δεν νιώθουν ασφάλεια στο σπίτι. «Ο ίδιος ο ιός χρησιμοποιείται ως μέσο χρήσης αλλά και ανάπτυξης μεθόδων κακοποίησης. Οι δράστες, για παράδειγμα, μπορεί να παρακρατούν χρήσιμα γι’ αυτήν τη στιγμή μέτρα προστασίας και πρόληψης των γυναικών, όπως για παράδειγμα γάντια, αντισηπτικά και μάσκες. Μπορεί επίσης να εμποδίζουν τις γυναίκες στην αναζήτηση βοήθειας αν παρουσιάσουν οι ίδιες συμπτώματα. Ακόμη, μπορεί να παρακολουθούν οι ίδιοι την πανδημία και να μην αφήσουν τη γυναίκα να έχει πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες. Ή ακόμη μπορεί να τις πιέζουν για υπέρμετρη χρήση μέτρων ασφαλείας, με αποτέλεσμα πολλές γυναίκες να παρουσιάζουν πληγές στα χέρια».

Οι δράστες, εκμεταλλευόμενοι την ύπαρξη της πανδημίας, προχωρούν σε κακοποίηση μη διστάζοντας να χρησιμοποιήσουν την ίδια την ασθένεια ως μέσο, όπως πιστοποίησε η ίδια η Δρ Ανδρονίκου. Τα ίδια τα παιδιά ενδέχεται να χρησιμοποιούνται ως μέτρο άσκησης ψυχολογικής βίας. Οι ίδιοι οι δράστες ενδέχεται να μην υπακούν στα μέτρα προστασίας και να εκθέτουν γυναίκες και παιδιά σε αυξημένο κίνδυνο ως προς τον ιό. Από την άλλη, μπορεί να πιέζουν τα μέλη της οικογένειας στο να λαμβάνουν σε υπερβολικό βαθμό τα μέτρα προστασίας και δη τα μέσα ατομικής υγιεινής και προστασίας, μέχρι το σημείο της αιμορραγίας και της πρόκλησης πληγών.

Αυτή είναι η εικόνα των διακοπών

Η αύξηση ήταν αναμενόμενη σύμφωνα με τον ΣΠΑΒΟ, ωστόσο το μεγάλο χρονικό διάστημα περιορισμού καθιστά ακόμη πιο επικίνδυνη την κατάσταση, με τους αρμόδιους λειτουργούς να ζητούν στήριξη από την Πολιτεία, ώστε να μπορέσει να προστατεύσει περισσότερες οικογένειες. «Αυτή η εικόνα της αύξησης των περιστατικών της ενδοοικογενειακής βίας είναι μια εικόνα που παρατηρείται κατά τη διάρκεια των διακοπών των Χριστουγέννων, το Πάσχα αλλά και των καλοκαιρινών διακοπών. Επομένως για μας ήταν ένα αναμενόμενο γεγονός, ωστόσο αυτός ο εγκλεισμός στο σπίτι είναι για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα». Σύμφωνα με την κ. Ανδρονίκου, η αύξηση της βίας παρατηρήθηκε πρώτα σε άλλες χώρες, όπου ο ιός τις ανάγκασε να λάβουν αυστηρά μέτρα πριν από την Κύπρο. «Η Κύπρος δεν θα έμενε πίσω, έτσι ο μεγάλος χρόνος παραμονής στο σπίτι μαζί με τον δράστη εντείνει τον έλεγχο και την εξουσία των δραστών απέναντι στα θύματα. Αυξάνεται η συχνότητα, η ένταση, αλλά και η επικινδυνότητα της βίας στην οικογένεια σε οικογένειες ή ζευγάρια στα οποία προϋπήρχαν περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας».

Ποιος ν’ ακούσει τις φωνές τους

Ένα άλλο σημαντικό σημείο, το οποίο τόνισε η Δρ Ανδρονίκου, είναι ότι οι γυναίκες που χρειάζονται βοήθεια ίσως να μην έχουν την ευκαιρία να ζητήσουν. «Οι τρόποι που οι γυναίκες αναζητούσαν βοήθεια κλείνουν αυτήν τη στιγμή. Πολλές γυναίκες περίμεναν να μείνουν μόνες στο σπίτι για να καλέσουν βοήθεια. Πολλές γυναίκες περίμεναν να φύγει ο δράστης ή τα παιδιά για να μπορέσουν να ζητήσουν βοήθεια. Σήμερα αυτές οι πόρτες έκλεισαν γι’ αυτές τις γυναίκες».

Ο ΣΠΑΒΟ, όμως, στην προσπάθειά του να διευκολύνει όσο μπορεί την κατάσταση και να δώσει ευκαιρία σε όσες οικογένειες βιώνουν τη βία, να καλέσουν για βοήθεια, προχώρησε στην αναπροσαρμογή των διαδικασιών του. Η Επιστημονική Διευθύντρια του ΣΠΑΒΟ εξήγησε τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να ζητήσουν στήριξη όσοι χρειάζεται. «Αν είναι ασφαλές για τις ίδιες, μπορούν να καλέσουν στη γραμμή 1440 ή, αν βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο, θα πρέπει να καλέσουν το 112. Αν δεν είναι εφικτή η τηλεφωνική επικοινωνία, τότε θα μπορούν να επικοινωνήσουν μέσα από το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του συνδέσμου της βίας στην οικογένεια στέλνοντας ένα ηλεκτρονικό μήνυμα. Επίσης μπορούν να αξιοποιήσουν τις τελευταίες τεχνολογίες και μέσω skype που γίνονται τα τηλεφωνικά ραντεβού, αλλά επίσης αυτήν την περίοδο είμαστε στη διαδικασία να ανεβάσουμε ζωντανές συνομιλίες, όπου μπορούν άμεσα να επικοινωνήσουν μαζί μας, πάλι διαδικτυακά».

Μέχρι να ζητηθεί η βοήθεια

Σε περίπτωση ενδοοικογενειακού επεισοδίου βίας: Ψάχνουμε ασφαλέστερο μέρος μέσα στο σπίτι, αποφεύγουμε τον χώρο της κουζίνας ή το μπάνιο, προετοιμαζόμαστε όσο μπορούμε φυλάγοντας είδη πρώτης ανάγκης, ζητούμε βοήθεια από πολύ στενό και φιλικό περιβάλλον, το οποίο μπορεί να επικοινωνήσει με το 1440.

Για πολλές γυναίκες και παιδιά, το σπίτι μπορεί να είναι επικίνδυνο για τη ζωή τους. Αν ακούσεις ή υποψιαστείς ότι κάποιο άτομο βιώνει βία, έχεις ευθύνη να καλέσεις για Βοήθεια. Αστυνομία 112- Γραμμή Βοήθειας 1440.