Αναλύσεις

Έτοιμοι για το επόμενο βήμα

Από την ερχόμενη Πέμπτη, 21 Μαΐου, η Κύπρος εισέρχεται στη δεύτερη φάση χαλάρωσης των απαγορευτικών μέτρων που λήφθηκαν λόγω της έξαρσης της πανδημίας του COVID-19

Στην περίοδο της σταδιακής επανόδου εισήλθε η χώρα από τις αρχές του μήνα, με επιδημιολόγους και αξιωματούχους να τηρούν ενεργοποιημένους τους συναγερμούς για τήρηση των μέτρων προσωπικής υγιεινής αλλά και των αποστάσεων. Μετά την αξιολόγηση των πρώτων δύο εβδομάδων της αποκλιμάκωσης των μέτρων και με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα που προκύπτουν καθημερινά, κρίθηκε ότι η κυπριακή κοινωνία είναι έτοιμη για το επόμενο βήμα. Έτσι, η δεύτερη φάση της σταδιακής χαλάρωσης των μέτρων, που στόχο έχει την επιστροφή στην κανονικότητα αλλά και την επανεκκίνηση της οικονομίας, αρχίζει επίσημα την ερχόμενη Πέμπτη, 21 Μαΐου 2020.

Η δεύτερη φάση

Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, κατά τη δεύτερη φάση, δηλαδή από τις 21 Μαΐου μέχρι τις 8 Ιουνίου, επαναλειτουργούν κομμωτήρια, κουρεία, ινστιτούτα αισθητικής, καθώς και υπηρεσίες εστίασης για εξυπηρέτηση μόνο σε εξωτερικούς χώρους. Από 1η Ιουνίου επαναλειτουργούν βιβλιοθήκες, μουσεία, αρχαιολογικοί χώροι και ιστορικοί χώροι, πρακτορεία στοιχημάτων, ενώ τα λιμάνια τίθενται σε πλήρη λειτουργία, με εξαίρεση την αποβίβαση επιβατών από κρουαζιερόπλοια.

Όσον αφορά τα μέτρα διακίνησης, από 21 Μαΐου καταργείται πλήρως το SMS και επιτρέπονται συναθροίσεις μέχρι 10 άτομα. Από την 1η Ιουνίου επιτρέπεται ο εκκλησιασμός και άλλες μορφές θρησκευτικής λατρείας σε εκκλησίες, τεμένη και άλλους θρησκευτικούς χώρους, νοουμένου ότι θα τηρούνται αυστηρά τα πρωτόκολλα υγειονομικής συμπεριφοράς όπως το Υπουργείο Υγείας θα καθορίσει. Τα ίδια μέτρα θα ισχύουν για γάμους, βαφτίσεις και κηδείες. Από 21 Μαΐου θα επιτρέπεται επίσης η ελεύθερη διακίνηση σε πάρκα, παιδότοπους, σε εξωτερικούς χώρους, πλατείες, μαρίνες, κ.λπ, νοουμένου ότι οι συναθροιζόμενοι δεν θα υπερβαίνουν τους 10, ενώ καταργείται πλήρως η απαγόρευση της κυκλοφορίας από 10 μ.μ. μέχρι 6 π.μ.

Οδηγίες για χώρους εστίασης

Με αφορμή την περαιτέρω χαλάρωση των μέτρων, το Υπουργείο Υγείας εξέδωσε σχετικές οδηγίες για την οργάνωση των χώρων εστίασης όπως καφετερίες, εστιατόρια και μπαρ, αλλά και οδηγίες που θα πρέπει να ακολουθηθούν ως μέτρα προφύλαξης σε κομμωτήρια και κουρεία.

Όσον αφορά τους χώρους εστίασης, αναφέρεται πως οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων πρέπει να παρέχουν γραπτή καθοδήγηση στο προσωπικό σχετικά με την αναφορά πιθανόν συμπτωμάτων του COVID-19 και τον αποκλεισμό των εν λόγω ατόμων από την εργασία, όπως επίσης να προχωρούν σε θερμομέτρηση του προσωπικού υποχρεωτικά και του κοινού προαιρετικά. Πρέπει επίσης να ενημερώνουν τους πελάτες για τα απλά μέτρα προστασίας (π.χ. αποστασιοποίηση 2 μέτρων) και την ατομική υγιεινή (π.χ. καλό πλύσιμο και απολύμανση των χεριών, αποφυγή φταρνίσματος και βήχα). Ο μέγιστος αριθμός ατόμων που επιτρέπεται να βρίσκονται ταυτόχρονα στον κάθε χώρο θα υπολογίζεται με βάση το εμβαδόν του ανοικτού χώρου (ένα άτομο ανά 2 τετραγωνικά μέτρα, εξαιρουμένων των εργαζομένων), ενώ ο μέγιστος αριθμός ατόμων στους εσωτερικούς χώρους καθορίζεται στο ένα άτομο ανά 3 τετραγωνικά μέτρα. Ο μέγιστος αριθμός ατόμων ανά τραπέζι είναι καθορισμένος στα δέκα. Στην είσοδο του υποστατικού πρέπει να βρίσκεται σε ευκρινή θέση φιάλη αλκοολούχου διαλύματος (με αντλία έγχυσης και βάση) για την υγιεινή των χεριών, προς χρήση των πελατών. Οι υπάλληλοι που εξυπηρετούν το κοινό πρέπει να περιορίσουν στον βαθμό που είναι δυνατό τη συνομιλία με πελάτες, ενώ υποχρεωτική είναι η χρήση μάσκας και γαντιών από όλο το προσωπικό. Περαιτέρω, συστήνεται όπου είναι εφικτό η χρήση μενού/καταλόγου τιμών μιας χρήσης ή να είναι αναρτημένος σε περίοπτα σημεία εντός και εκτός του υποστατικού ή να είναι διαθέσιμος ηλεκτρονικά. Συστήνεται, επίσης, όπως αποφεύγεται η χρήση τραπεζομάντηλων πολλαπλής χρήσης, ενώ μετά από κάθε αποχώρηση πελατών, τα τραπέζια θα πρέπει να καθαρίζονται και να απολυμαίνονται. Υπάρχει σαφής οδηγία για μείωση στον βαθμό που είναι εφικτό των συναλλαγών σε μετρητά, ενώ δεν επιτρέπεται η λειτουργία παιδότοπων και των μπαρ που είναι μέρος της υπηρεσίας ενός κέντρου αναψυχής και εστίασης. Τέλος, πρέπει να γίνεται συχνός καθαρισμός και απολύμανση τόσο για το υποστατικό γενικά όσο και για τα αντικείμενα κοινής χρήσης.

Οι νέοι κανόνες στα κομμωτήρια

Οι οδηγίες του Υπουργείου Υγείας για τη λειτουργία κομμωτηρίων και κουρείων προνοούν την αναφορά πιθανών συμπτωμάτων του COVID-19 από το προσωπικό και τον αποκλεισμό των εν λόγω ατόμων από την εργασία. Αποτροπή της παρουσίας πολλών ατόμων ταυτόχρονα στην επιχείρηση. Συγκεκριμένα, σε χώρους εξυπηρέτησης του κοινού θα πρέπει να τηρείται αναλογία ένα άτομο ανά 8 τ.μ., ενώ σε όλους τους χώρους εργασίας νοείται ότι πρέπει να τηρείται απόσταση τουλάχιστον 2 μέτρων μεταξύ όλων των ατόμων. Στην περίπτωση που δεν είναι εφικτή η διαρρύθμιση του χώρου, των καθισμάτων εργασίας καθώς και μεταξύ των πελατών ώστε να τηρείται 2 μέτρα απόσταση, να γίνεται διαχωρισμός με κατάλληλό υλικό.

Όλες οι υπηρεσίες να παρέχονται μόνο με ραντεβού με εύλογο χρόνο ανάλογα με την υπηρεσία που θα παρέχεται, για να μην υπάρχει συνωστισμός. Σύμφωνα με τις οδηγίες, πρέπει να υπάρχουν σε ευκρινή θέση στις εισόδους και τις εξόδους όλων των υποστατικών, φιάλη αλκοολούχου διαλύματος (περιεκτικότητας 70% σε αλκοόλη) με αντλία έγχυσης και βάση για την υγιεινή των χεριών, προς χρήση των πελατών. Το προσωπικό πρέπει να οργανώνεται σε ομάδες εργασίας, ώστε να υφίσταται περιορισμένη αλληλεπίδραση ανάμεσα στις ομάδες, ενώ πριν από την έναρξη της εργασίας, να θερμομετρείται το εργαζόμενο προσωπικό και σε περίπτωση που κάποιος παρουσιάζει πυρετό να αποχωρεί από τον χώρο εργασίας με οδηγίες να απευθυνθεί άμεσα στον προσωπικό του ιατρό. Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων κουρείων/ κομμωτηρίων πρέπει να εφοδιάσουν το υποστατικό με πετσέτες μιας χρήσης και τους εργαζομένους με κατάλληλη προστατευτική ενδυμασία μιας χρήσης (φόρμες/νάιλον), όπως επίσης μάσκες προσώπου και γάντια μίας χρήσης.

Πριν από την έναρξη της εργασίας και πριν από την είσοδο στο υποστατικό, ο πελάτης πρέπει να θερμομετρείται και σε περίπτωση που παρουσιάζει πυρετό να αποχωρεί από τον χώρο με οδηγίες να απευθυνθεί άμεσα στον προσωπικό του ιατρό. Για τους πελάτες συστήνεται η χρήση μάσκας, χωρίς να είναι υποχρεωτική, ενώ οι υπάλληλοι που εξυπηρετούν το κοινό θα πρέπει να περιορίσουν στον βαθμό που είναι δυνατό τη συνομιλία μαζί τους. Σύμφωνα με τις οδηγίες του Υπουργείο Υγείας, ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στο στέγνωμα με το πιστολάκι, διότι γίνεται περιστροφή αέρα, γι’ αυτό είναι απαραίτητο οι πόρτες και τα παράθυρα να είναι ανοιχτά ώστε να υπάρχει αλλαγή αέρα. Περαιτέρω, δεν θα πρέπει να διατίθεται ενημερωτικό υλικό (εφημερίδες, περιοδικά κ.α. ) για κοινή χρήση και συστήνεται να μην προσφέρονται ροφήματα στου πελάτες, παρά μόνο σε μίας χρήσης ποτήρια. Τέλος, μετά την εξυπηρέτηση κάθε πελάτη θα πρέπει να γίνεται απολύμανση/ αποστείρωση των εργαλείων που χρησιμοποιήθηκαν σε κλίβανο ή και με άλλο κατάλληλο τρόπο.

Μέτρα προφύλαξης

στα ινστιτούτα αισθητικής

Οι Υγειονομικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας, στο πλαίσιο σειράς οδηγιών προς επαγγελματίες διαφόρων επιχειρήσεων με στόχο την ομαλή λειτουργία τους και εφαρμογή μέτρων προφύλαξης που θα πρέπει να εφαρμόζουν με στόχο τη μείωση του κινδύνου εξάπλωσης του COVID-19, προτρέπουν τους υπεύθυνους των ινστιτούτων αισθητικής να εφαρμόζουν τα πιο κάτω μέτρα προστασίας στις επιχειρήσεις τους. Αποτρέπεται η παρουσία πολλών ατόμων ταυτόχρονα στην επιχείρηση με μέγιστο το 1 άτομο ανά 8 τετραγωνικά μέτρα, ώστε να αποφεύγεται ο συγχρωτισμός, περιλαμβανομένων των πελατών, εργαζομένων και τυχόν συνοδών, οι οποίοι στο παρόν στάδιο θα πρέπει να απαγορεύονται. Στις εισόδους των υποστατικών πρέπει να υπάρχει φιάλη αλκοολούχου διαλύματος με αντλία έγχυσης και βάση για την υγιεινή των χεριών, προς χρήση των πελατών. Πριν από την έναρξη των εργασιών, πρέπει να θερμομετρείται το προσωπικό και σε περίπτωση που κάποιος παρουσιάζει πυρετό να αποχωρεί από τον χώρο εργασίας με οδηγίες να επικοινωνεί άμεσα με τον προσωπικό του ιατρό. Για τους πελάτες θα πρέπει να ζητείται η χρήση μάσκας, στο μέτρο που αυτό είναι δυνατό (νοείται πως αυτό δεν εφαρμόζεται σε περίπτωση που γίνεται αισθητική περιποίηση σε περιοχή του προσώπου που κανονικά θα καλυπτόταν από τη μάσκα). Οι υπάλληλοι που εξυπηρετούν το κοινό καλό θα ήταν να περιορίσουν στον βαθμό που είναι δυνατό τη συνομιλία με τους πελάτες, ενώ θα πρέπει να γίνει κατάλληλη διαρρύθμιση του χώρου, έτσι ώστε μεταξύ των πελατών να τηρείται τουλάχιστον 2 μέτρα απόσταση. Στην περίπτωση που αυτό δεν είναι εφικτό να γίνεται διαχωρισμός με κατάλληλο υλικό, το οποίο να εκτείνεται σε ικανοποιητικό μήκος και ύψος ώστε να καλύπτει τόσο τον πελάτη όσο και το άτομο που αποδίδει την υπηρεσία. Όλες οι εργασίες των ινστιτούτων αισθητικής θα πρέπει να διεξάγονται μόνο με προγραμματισμένες συναντήσεις (ραντεβού), τα οποία θα περιλαμβάνονται σε κατάλογο που θα επιδεικνύεται σε τυχόν έλεγχο που δύναται να διενεργηθεί και θα πρέπει να διατηρείται για περίοδο τουλάχιστο 20 ημερών. Περαιτέρω, γίνεται σαφές ότι οι υπεύθυνοι των ινστιτούτων θα πρέπει να παρέχουν μέσα ατομικής προστασίας όπως μάσκες προσώπου, γάντια μιας χρήσης, και ρόμπα εργασίας για το προσωπικό. Απαγορεύεται η διάθεση στον χώρο αναμονής δειγμάτων μακιγιάζ (testers) για κοινή χρήση, ενώ δεν επιτρέπεται η προσφορά ροφημάτων ή οποιωνδήποτε εδεσμάτων (καραμέλες κ.α.) σε πελάτες. Για το κρεβατάκι/πάγκο εργασίας αισθητικής περιποίησης θα πρέπει απαραίτητα να τοποθετείται χαρτί ή σεντονάκια μιας χρήσης. Μετά την εξυπηρέτηση κάθε πελάτη θα πρέπει να γίνεται απολύμανση και όπου χρειάζεται να διενεργείται αποστείρωση (ακολουθώντας τις ορθές πρακτικές και οδηγίες του κατασκευαστή του κάθε κλιβάνου) σε όλα τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν σε περίπτωση που αυτά δεν είναι μιας χρήσης. Οι τυχόν πετσέτες που χρησιμοποιούνται μετά τον τερματισμό της παροχής υπηρεσιών στον πελάτη, να απομακρύνονται σε ερμητικά κλειστό αποθηκευτικό χώρο μέχρι την πλύση τους σε υψηλές θερμοκρασίες. Συνιστάται επίσης η μείωση στον βαθμό που είναι εφικτό των συναλλαγών σε μετρητά. Καθημερινά πρέπει να γίνεται επιμελής και συχνός καθαρισμός όλων των αντικειμένων κοινής χρήσης, ενώ όλες οι επιφάνειες, δάπεδα, πάγκοι, ταμεία, χώροι υγιεινής (δάπεδα, λεκάνες, νιπτήρες, κ.λπ.) πρέπει να διατηρούνται καθαρές και να απολυμαίνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Επιστροφή στις προπονήσεις

Στο μεταξύ, υπενθυμίζεται πως από αύριο, 18η Μαΐου, επιτρέπονται οι προπονήσεις ομαδικών αθλημάτων μόνο σε ανοιχτούς χώρους. Σημειώνεται ότι και στις δύο κατηγορίες ατομικών και ομαδικών αθλημάτων δεν επιτρέπεται η χρήση αποδυτηρίων, ντουζ, γυμναστηρίων ή άλλων κλειστών συναφών υποδομών. Το Υπουργείο Υγείας εξέδωσε σχετικές οδηγίες με τις οποίες δίδονται οι κατευθύνσεις για τον τρόπο διεξαγωγής των προπονήσεων. Σύμφωνα με το σχετικό διάταγμα, πριν από την προπόνηση οι αθλητές θα πρέπει να περάσουν από κλινική εξέταση, η οποία θα περιλαμβάνει λεπτομερές ιατρικό ιστορικό, με έμφαση στα κλινικά σημεία και συμπτώματα που σχετίζονται με πρόσφατη λοίμωξη από COVID-19 (τόσο για τον ίδιο όσο και για το οικογενειακό και κοινωνικό του περιβάλλον) για το τελευταίο διάστημα τουλάχιστον 14 ημερών. Σε περίπτωση που ο αθλητής παρουσιάσει οποιοδήποτε σύμπτωμα όπως πυρετό, κόπωση, δύσπνοια ή βήχα, μυαλγία, διάρροια, πονόλαιμο ή ανοσμία (απώλεια όσφρησης), παραμένει στο σπίτι και ενημερώνει άμεσα τον προσωπικό του ιατρό. Η είσοδος στις προπονήσεις θα επιτρέπεται μόνο στους αθλητές, προπονητές, ιατρούς και τεχνικό προσωπικό. Απαγορεύεται αυστηρά η είσοδος στους επισκέπτες και θεατές. Στο διάταγμα συνιστάται, όπου είναι εφικτό, να πραγματοποιείται θερμομέτρηση σε όσους εισέρχονται στην εγκατάσταση, με απαγόρευση της εισόδου σε όσους έχουν σε τρεις μετρήσεις θερμοκρασία μεγαλύτερη από 37οC. Η προπόνηση θα πραγματοποιείται με τήρηση των ακόλουθων οδηγιών, όπου δύναται να ισχύσουν: απόσταση 2 μέτρων μεταξύ αθλητών σε στάση, απόσταση 5 μέτρων από προπορευόμενο βαδιστή, απόσταση 10 μέτρων από προπορευόμενο δρομέα ταχύτητας, απόσταση 20 μέτρων από προπορευόμενο ποδηλάτη, αποφυγή άμεσης επαφής, αποφυγή αγγίγματος προσώπου, αυστηρή χρήση ατομικών ειδών υγιεινής, χρήση ατομικών αθλητικών οργάνων (π.χ. αλτήρες, λάστιχα, μπάλες), απολύμανση όλων των αθλητικών οργάνων με κατάλληλο διάλυμα πριν από τη χρήση από τον επόμενο αθλητή κ.ά. Περαιτέρω, γίνεται σαφές ότι θα πρέπει να υπάρχει αντισηπτικό αλκοολούχου διαλύματος (ή gel) 70% σε εμφανή σημεία και στους χώρους των προπονήσεων, όπως επίσης ότι όλοι οι κοινόχρηστοι χώροι των αθλητών θα πρέπει να απολυμαίνονται κάθε βράδυ.

Την Τετάρτη οι τελικές ανακοινώσεις

Σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή στο Προεδρικό μεταξύ Κυβέρνησης και επιδημιολογικής ομάδας, έγινε μια ανασκόπηση της επιδημιολογικής εικόνας για να γνωρίζει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εάν οι συνθήκες επιτρέπουν τη χαλάρωση επιπρόσθετων μέτρων. Υπήρξε μία συζήτηση για τις χαλαρώσεις που θα λάβουν μέρος στη δεύτερη φάση και τα κύρια θέματα που τους απασχόλησαν ήταν τα σχολεία, τα αεροδρόμια, ο τουρισμός, οι καφετερίες και τα εστιατόρια, τα κομμωτήρια, το ποδόσφαιρο και καθετί που εμπίπτει στις επόμενες φάσεις. Τις αποφάσεις για τη δεύτερη φάση της χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων, όπως είναι γνωστό, θα τις λάβει το Υπουργικό Συμβούλιο σε συνεδρία του την ερχόμενη Τετάρτη, 20 Μαΐου, ενώ την ίδια ημέρα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα εξαγγείλει τη δεύτερη φάση της χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων με διάγγελμά του προς τον λαό.

Το μέλος της επιδημιολογικής ομάδας του Υπουργείου Υγείας, καθηγητής Μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, Δρ Πέτρος Καραγιάννης, σε δηλώσεις του στη «Σημερινή», ανέφερε πως η επιδημιολογική εικόνα είναι τέτοια που μας επιτρέπει να προχωρήσουμε κανονικά με τη δεύτερη φάση χαλάρωσης των μέτρων, εκτός φυσικά αν προκύψει κάτι έκτακτο μέχρι την Τετάρτη, οπότε θα προβεί και ο Πρόεδρος στο διάγγελμα. Μέχρι στιγμής, πρόσθεσε, όλα είναι πολύ θετικά. Ερωτηθείς για τις αποφάσεις που λήφθηκαν κατά τη σύσκεψη της περασμένης Παρασκευής στο Προεδρικό, ο Δρ Καραγιάννης αρκέστηκε στο να πει πως έγινε μία συζήτηση εφ’ όλης της ύλης και τα υπόλοιπα θέματα -εκτός των σχολείων- θα ανακοινωθούν επίσημα από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Περαιτέρω, ερωτηθείς εάν ισχύουν οι οδηγίες που εξέδωσε το Υπουργείο Υγείας για τη λειτουργία των επιχειρήσεων που επαναλειτουργούν και των δραστηριοτήτων που επαναρχίζουν, είπε πως υπάρχει το ενδεχόμενο να αλλάξουν κάποιες οδηγίες μετά και τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη που είχαν τα μέλη της επιδημιολογικής ομάδας για τελική έγκριση όλων των ασφαλιστικών μέτρων που θα ληφθούν ανάλογα με τον κλάδο. Όλες οι αναθεωρημένες οδηγίες, όπως υπέδειξε, θα είναι έτοιμες μέχρι αύριο Δευτέρα και θα υπάρξουν ανακοινώσεις. Εν τω μεταξύ, ισχύουν όλα τα πιο πάνω, όπως αυτά εκδόθηκαν από το Υπουργείο Υγείας και αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα του.