Covid-19, οι ΗΠΑ, το Brexit και το Η.Β.

Οι ΗΠΑ από το τέλος του Β’ Παγκoσμίου Πολέμου είναι η πρώτη Δύναμη του κόσμου. Για μιαν εποχή είχε ως ανταγωνιστή τη Σοβιετική Ένωση, η οποία αντικατεστάθη από τη Ρωσία αφού έχασε πολλά από τα εδάφη της από το 1990. Επιπλέον, από δεκαετίας περίπου, οι ΗΠΑ έχουν ως αντίπαλο την Κίνα. Πολλοί παρατηρητές πιστεύουν ότι, μετά το Covid-19, και αν συνεχισθεί αυτή η κατάσταση, τότε οι ΗΠΑ δυνατόν να υπερφαλαγγισθούν από την Κίνα (βλ. π.χ. Ashley J. Tellis, “Covid-19 knocks on American Hegemony”, May 4, 2020).

Όσον αφορά το Η.Β., η πανδημία σκέπασε τις συζητήσεις για το Brexit, που παρ’ όλα αυτά συνεχίζουν. Το Η.Β. οδεύει προς μια νέα εποχή με την απόφαση του λαού του. Και, επομένως, νέοι σχεδιασμοί πρέπει να γίνουν.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στο εμπόριο περισσότερη σημασία για τους Βρετανούς έχει η Ευρώπη παρά τα εξαδέλφια τους πέραν του Ατλαντικού. Γι’ αυτό το θέμα πρέπει να πάρουν τα μέτρα τους και να προσπαθήσουν να κάμουν τις καλύτερες δυνατές συμφωνίες με την Ευρώπη.

Παρ’ όλους τους αρχικούς διθυράμβους των brexiteers για απαλλαγή από τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών και τη δυνατότητα για επιχειρήσεις περισσότερο με τις χώρες της Κοινοπολιτείας, έγινε αντιληπτό στην πράξη ότι το θέμα δεν είναι τόσον απλό και ότι δεν πρέπει να απομακρυνθούν υπερβολικά από την Ευρώπη.

Από την άλλη μεριά, στο θέμα της άμυνας και της ασφάλειας η Βρετανία χρειάζεται περισσότερο τις ΗΠΑ, κατά Βρετανούς αναλυτές, αφού η Ευρώπη δεν έχει κοινή άμυνα και η Βρετανία, όπως και όλη η Ευρώπη, στηρίζεται στο ΝΑΤΟ. Η Βρετανία, από την άλλην μεριά, προσφέρει στις ΗΠΑ βοήθεια στην άμυνα, αλλά και στη διπλωματία και στις πληροφορίες (Sir Simon Fraser, “Britain does the political splits”, The World To-day, April and May, 2020, pp. 22-23).

Το ζήτημα της Κίνας προβληματίζει τους Βρετανούς, οι οποίοι θέλουν να τα πηγαίνουν καλά και με τις δυο Υπερδυνάμεις, χωρίς όμως να απομακρύνονται από τις ΗΠΑ. Θα προτιμούσαν να ήταν, ει δυνατόν, ενδιάμεσοι μεταξύ της Washington και των ευρωπαϊκών πρωτευουσών. Το Brexit, όμως, και η πανδημία δυσχεραίνουν αυτήν την επιθυμία του Η.Β. (Fraser, οπ. παρ.).

*Δικηγόρος, Διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών & Διεθνών Σχέσεων (Η.Ε.Ι., Γενεύης Ελβετίας), Πρόεδρος του Ιδρύματος Θεοδούλου, πρώην Μέλος της Γραμματείας του ΟΗΕ