Τηλεργασία: ένα σύγχρονο μοντέλο εργασίας

Όπως είναι πλέον ευρέως γνωστό, οι πλείστες των επιχειρήσεων, άλλες σε μεγάλο, άλλες σε μικρότερο βαθμό, έχουν στραφεί με τον έναν ή τον άλλο τρόπο σε «μη παραδοσιακές» πρακτικές λειτουργίας, κάνοντας ό,τι είναι δυνατό για τη συνέχιση, στο βαθμό του δυνατού, των εργασιών τους στο πλαίσιο αυτής της ιδιαίτερης κατάστασης που διέρχεται η κυπριακή κοινωνία και οικονομία. Μια από αυτές τις πρακτικές, η οποία μάλιστα είναι και από τις πιο σημαντικές αλλαγές, είναι η τηλεργασία.

Η τηλεργασία δεν αποτελεί μία άγνωστη πρακτική για πολλές από τις επιχειρήσεις. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, πολλές εταιρείες χρησιμοποιούσαν και προ κρίσης μορφές τηλεργασίας, αφού πέραν της πιθανής μείωσης σε λειτουργικές δαπάνες που δύναται να φέρει, για πολλούς εργαζόμενους, ιδιαίτερα μικρότερης ηλικίας (π.χ. «Millenials»), αυτή η μορφή εργασίας αποτελεί και την προτιμητέα πρακτική. Ως εκ τούτου, πολλοί εργαζόμενοι τείνουν να είναι πιο παραγωγικοί και πιο ικανοποιημένοι καθότι, αφενός μπορούν να προσαρμόσουν τον τρόπο εργασίας με βάση τις ανάγκες τους και, αφετέρου, ενδυναμώνονται αισθανόμενοι ότι ο εργοδότης τους δείχνει έμπρακτα την εμπιστοσύνη του αποσυνδέοντας τη φυσική παρουσία από την καλή απόδοση. Επιπλέον, η τηλεργασία δίνει την ευκαιρία στις επιχειρήσεις να ενισχύσουν το ανθρώπινο δυναμικό τους, εργοδοτώντας άτομα που διαμένουν σε άλλες χώρες, ΑμεΑ, αλλά και άτομα νεαρότερης ηλικίας που πιθανόν να προτιμούν πιο σύγχρονα εργασιακά μοντέλα, με αυξημένη χρήση της τεχνολογίας.

Εντούτοις, η αλλαγή στο παραδοσιακό μοντέλο εργασίας επιβλήθηκε σε διάστημα ημερών, θέτοντας τις κυπριακές επιχειρήσεις αντιμέτωπες με πολλές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης της κατάλληλης τεχνολογικής υποδομής και των σχετικών εσωτερικών διαδικασιών. Μεγάλη πρόκληση αποτελεί επίσης η διατήρηση των επιθυμητών επιπέδων απόδοσης, της απρόσκοπτης συνεργασίας μεταξύ της ομάδας και της επαρκούς παρακολούθησης της καθημερινής εργασίας.

Αδιαμφισβήτητα, η πανδημία του κορωνοϊού έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό το μοντέλο εργασίας και την επαγγελματική επικοινωνία και συνεργασία ευρύτερα. Η παρούσα κατάσταση έχει δημιουργήσει μεγάλη αβεβαιότητα και κανένας δεν μπορεί να πει με σιγουριά ποιο είναι το μέλλον της εργασίας και εάν η τηλεργασία θα καθιερωθεί ως το πλέον σύνηθες μοντέλο εργασίας. Σίγουρα η τηλεργασία δεν είναι επιλογή για ορισμένους επαγγελματικούς κλάδους, οι οποίοι απαιτούν οπωσδήποτε τη φυσική παρουσία των εργαζομένων (όπως ο κατασκευαστικός κλάδος). Εντούτοις, είναι βέβαιο ότι η παρούσα κρίση ανάγκασε τις επιχειρήσεις να σκεφτούν διαφορετικά και να δοκιμάσουν πρακτικές και εργαλεία που στο παρελθόν είτε αγνοούσαν είτε δεν θεωρούσαν ως προτεραιότητα.

Η αντίσταση στην τεχνολογική αλλαγή, στην αλλαγή του τρόπου λειτουργίας και εργασίας, και γενικότερα στην όποια αλλαγή καλείται να υιοθετήσει ο κάθε οργανισμός, αποτελεί μιαν αναμενόμενη και φυσική αντίδραση. Στην παρούσα φάση, η αλλαγή αυτή επιβλήθηκε στις επιχειρήσεις χωρίς να υπάρχει περιθώριο για αντίσταση, χωρίς να υπάρχει άλλη εναλλακτική. Το ερώτημα που τίθεται είναι πώς θα αντιδράσουν οι επιχειρήσεις όταν επανέλθει η ομαλότητα και θα έχουν περισσότερες εναλλακτικές. Σίγουρα, υπάρχουν επιχειρήσεις που θα επιστρέψουν στο παραδοσιακό μοντέλο εργασίας τους. Υπάρχουν όμως και επιχειρήσεις που θα αγκαλιάσουν την αλλαγή που τους επιβλήθηκε με την πανδημία του κορωνοϊού και θα επιλέξουν να συνεχίσουν την εφαρμογή πιο σύγχρονων μοντέλων εργασίας, όπως η τηλεργασία.

Οι επιχειρήσεις που θα επιλέξουν να εφαρμόζουν την τηλεργασία κατόπιν επιστροφής στην ομαλότητα, θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι θα το πράξουν με τρόπο στοχευμένο και οργανωμένο. Πρωτίστως, θα πρέπει να επανακαθορίσουν τον λόγο εφαρμογής της αλλαγής αυτής. Στην παρούσα φάση, ο λόγος αυτός είναι η πανδημία του κορωνοϊού, αλλά δεν θα είναι για πάντα. Έτσι, καθορίζοντας το γιατί θέλουν να αλλάξουν το μοντέλο εργασίας τους, θα μπορέσουν να διαμορφώσουν ένα πλάνο δράσης και να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ορθή υιοθέτηση της τηλεργασίας ή άλλων σύγχρονων μεθόδων εργασίας. Πέρα από τις ενέργειες αναβάθμισης της τεχνολογικής υποδομής και ψηφιακών εργαλείων, της ενίσχυσης της ασφάλειας πληροφοριών και συστημάτων και της αναδιοργάνωσης των εσωτερικών διαδικασιών, από το πλάνο δράσης δεν πρέπει να λείπουν ενέργειες για αλλαγή της κουλτούρας του οργανισμού και ευθυγράμμιση του προσωπικού με το νέο όραμα της επιχείρησης.

*Διοικητικός Σύμβουλος, KPMG Limited

**Manager, KPMG Limited