Βρετανικές Βάσεις και οι μεθοδεύσεις Βρετανών

Συγχαίρω και χαίρομαι για την εν μέρει επιτυχία των κατοίκων των Βάσεων, η οποία όμως έγινε στο πλαίσιο μιας νέας πολιτικής συμπόρευσης με τις επιδιώξεις της Αγγλίας σε χρονική στιγμή που η ίδια δεν ανήκει πλέον στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια «βελτίωση» περί την απόλαυση της ιδιοκτησίας, η οποία, όμως, επικύρωσε την οριστική απώλεια της δυνατότητας πλήρους απόλαυσης της περιουσίας πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ίδια τη χώρα τους. Για μιαν ακόμη φορά η Κυπριακή Δημοκρατία, και παρά τις πικρές μνήμες για τα όσα κατά καιρούς μεθόδευσε σε βάρος του τόπου και του λαού η βρετανική πολιτική, εθελότυφλα θεωρεί τα όσα συμφωνήθηκαν ως ιστορική συμφωνία!

Πρόκειται για μια διακρατική συμφωνία, που η πλευρά του ενός συμβαλλόμενου Κράτους, η Κυπριακή Δημοκρατία, πέτυχε κάποιες παραχωρήσεις υπέρ των ιδιοκτητών μιας περιοχής όπου, όμως, η σχέση κυριαρχίας επί του εδάφους διατηρείται ως είχε υπό το ίδιο νομικό δήθεν «δικαίωμα» της Βρετανίας να το θεωρεί ως αποικία. Έκταση γης που παρέμεινε οριστικά πλέον εκτός εδάφους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Με τη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης του 1960 επέβαλε η Βρετανία τη διατήρηση δύο περιοχών της Νήσου ως «Βρετανικών Στρατιωτικών Βάσεων» (Ακρωτήρι / Επισκοπή και Δεκέλεια) και επί των οποίων επιβλήθηκαν περιορισμοί με τις διατάξεις του Παραρτήματος «Ο» στην απόκτηση και ανάπτυξη περιουσιών. Είναι δε γνωστή η διαφωνία περί τη νομική σημασία του Παραρτήματος «Ο», γιατί η πλευρά μας θεωρεί το περιεχόμενό του ως «Διεθνή Σύμβαση», ενώ η Αγγλία την θεωρεί ως νομική κατάσταση που προέκυψε από δική της μονομερή διακήρυξη που διατήρησε σ’ αυτήν την έκταση ένα αποικιακό κατάλοιπο.

Είναι γι’ αυτό που η Αγγλία προς προστασία αυτού που διαμόρφωσε ως αποικιακό «δικαίωμα» φρόντισε, όταν η ίδια κατέστη μέλος της τότε ΕΟΚ, να αφήσει εκτός του κοινοτικού κεκτημένου τις στρατιωτικές Βάσεις της στην Κύπρο. Μάλιστα φρόντισε και επιβλήθηκε ανάλογο εμπόδιο και όταν εντάχθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004. Τότε ήταν ο ισχυρός στη διαπραγμάτευση. Η νέα συμφωνία εξυπηρετεί και πάλιν τα δικά της συμφέροντα, γιατί, απλούστατα, διατηρεί την όλη έκταση των Βάσεων υπό την επικυριαρχία της, συμπεριλαμβανομένης και της «απελευθερούμενης» δήθεν έκτασης. Όλα αυτά σε μια περίοδο κατά την οποία η Βρετανία ήδη εξήλθε της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει ανάγκη «συμμάχων» από κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και, όμως, δεν πιέστηκε, ώστε να αναγνωρίσει υπέρ της Κυπριακής Δημοκρατίας τη μετατροπή της γης αυτής σε έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που να διέπεται από το κοινοτικό δίκαιο. Πολύ δε περισσότερο όταν ήδη υπάρχει η Γνωμάτευση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης για την καταδίκη της Βρετανίας σε σχέση με την αποικία που διατηρεί σε βάρος του Κράτους του Μαυρικίου!

Οπότε τίθεται θέμα, εάν η νέα τώρα «διακρατική συμφωνία» συμπίπτει με ό,τι προβλέπει ρητά το Άρθρο 169 του Συντάγματος πως, η όποια συμφωνία με άλλη χώρα είναι δυνατό να ισχύει, νοουμένου ότι υπάρχει τήρηση και των προνοιών της Πέμπτης τροποποίησης του Συντάγματος, που καθιέρωσε την υπεροχή, έναντι του Συντάγματός μας, του Δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Άλλωστε, υπήρχε το ψήφισμα της Βουλής των Αντιπροσώπων του 1975, για καταδίκη της αποικιοκρατίας σε βάρος της χώρας μας, που πολιτικά δεσμεύει, ενώ υπάρχουν, πρόσθετα, Κυπριακές Δικαστικές Αποφάσεις με πρώτη μια Πολιτική Έφεση του 1991, που προφανώς δεσμεύει και ως δεδικασμένο κάθε πολιτικό ή θεσμικό όργανο του Κράτους και στην οποία τονίστηκε ότι:

«Οι δύο περιοχές των Βάσεων, με τη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης, παρέμειναν κάτω από την επικυριαρχία του Ηνωμένου Βασιλείου. Το προηγούμενο καθεστώς των περιοχών αυτών, μέρος της αποικίας της Κύπρου, έπαυσε να υφίσταται. Το καθεστώς των Βάσεων καθορίζεται, ρυθμίζεται και διέπεται από τη Συνθήκη Εγκαθιδρύσεως, περιλαμβανομένων Δηλώσεων, Παραρτημάτων και Νότων που αντηλλάγησαν. Το όνομα των περιοχών αυτών ελέγχεται από τη λέξη “base” (βάση), το οποίο καθαρά δηλώνει στρατιωτική χρήση. ….. δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι οι Κυρίαρχες Περιοχές των Βάσεων είναι περιοχές της νήσου Κύπρου, στις οποίες το Ηνωμένο Βασίλειο κατά τον χρόνο της εγκαθίδρυσης της Δημοκρατίας της Κύπρου για στρατιωτικούς και αμυντικούς σκοπούς μόνο, διατήρησε την επικυριαρχία με τους περιορισμούς και προσδιορισμούς που αναφέρονται στα πιο πάνω διεθνή και διμερή έγγραφα».

Το σκεπτικό αυτής της απόφασης ακολουθήθηκε σε τρεις τουλάχιστον μεταγενέστερες υποθέσεις. Πρόσφατα, όμως, η βρετανική δικαιοσύνη έκρινε ότι είναι οι βάσεις αυτές κατάλοιπο αποικίας! Και, ιδού, παρά την τόσο σύνθετη εικόνα δικαιωμάτων και προβλημάτων, χωρίς η Κυπριακή Δημοκρατία, με την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αφού διέφυγε των κινδύνων του Σχεδίου Ανάν, να έχει αμφισβητήσει ανοικτά αυτά τα «δικαιώματα» αποικίας της Αγγλίας, μας προέκυψε τώρα μια συμφωνία διακρατική με περιεχόμενο που δεν πέτυχε η Βρετανία ως μέρος του Σχέδιου Ανάν.

Συμφωνία και συμπόρευση με την Αγγλία, με εξαιρετική πολιτική και νομική διάσταση που σφραγίζει καταστρεπτικά την όλη έκταση της επικράτειας της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με το να παραμένει ένα τμήμα της εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως αγγλική κυρίαρχη αποικία. Όλα αυτά, ενώ, πρόσθετα, ένα άλλο ποσοστό της επικράτειας βρίσκεται υπό στρατιωτική τουρκική κατοχή! Νέο πολιτικό παιχνίδι και μεθόδευση της Αγγλίας, που της επιτρέπει να διατηρεί οριστικά στην Κύπρο ένα αποικιακό κατάλοιπο, παρά το ανεπίτρεπτο διατήρησης αποικίας. Κατά τα άλλα, τα «σύνορά» μας είναι στην Κερύνεια!

*Δικηγόρος