Περιβάλλον

Κλιματική αλλαγή: αναζητώντας τις λύσεις

Ένα πρόγραμμα που στόχο έχει την ενδυνάμωση της θέλησης των μαθητών στο να βρουν λύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής

Οι εκπαιδευτικοί εκπαιδεύονται για να εκπαιδεύσουν τους μαθητές στο πώς να κοιτάξουν γύρω τους και να γίνουν όχι μέρος του προβλήματος, που αδυνατούν ακόμη να συλλάβουν, αλλά σημαντικό μέρος της λύσης του. Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει εμάς, αυτούς, τους άλλους, το σπίτι μας, που είναι ο πλανήτης. Μαθαίνοντας περισσότερα γι’ αυτό και παρέχοντας τα κατάλληλα εργαλεία στη νέα γενιά, ωθώντας την στη δράση κατά του προβλήματος, οι πιθανότητες για θετική αλλαγή είναι πολλές. Το EIT Climate- KIC Young Innovators 2020 Cyprus προσκαλεί εκπαιδευτικούς ανεξαρτήτως ειδικότητας, στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θα διεξαχθεί τέλος Ιουνίου, για την κατάρτισή τους σε ζητήματα που αφορούν την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Αφύπνιση και ενθάρρυνση των μαθητών

Το πρόγραμμα, που συντονίζεται από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου σε συνεργασία με το Ενεργειακό Γραφείο Κύπρου και το Center for Systems Solutions, απευθύνει πρόσκληση στους εκπαιδευτικούς δημοσίων και ιδιωτικών σχολείων με ειδικότητα στην Περιβαλλοντική εκπαίδευση, στην Επιστήμη, στη Γεωγραφία, στη Χημεία, στη Βιολογία και όχι μόνο. Ο Επίκουρος καθηγητής ΤΕΠΑΚ, Υπεύθυνος Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων EIT Climate-KIC, Δρ Στυλιανός Γιατρός, ανέφερε στη «Σ» ότι σκοπός του προγράμματος αυτού είναι «να δείξουμε κάποια εργαλεία συστημικής σκέψης και κλιματικής καινοτομίας, ώστε με τη βοήθειά μας να μπορέσουν οι εκπαιδευτικοί να τα εφαρμόσουν στην τάξη ή στο πρόγραμμά τους. Οι εκπαιδευτικοί που μπορούν να συμμετέχουν είναι από κάθε ειδικότητα. Έχουμε βιολόγους, έχουμε καθηγητές σχεδιασμού και τεχνολογίας. Ακόμη και φιλολόγους, οι οποίοι καλούνται να διδάξουν θεματικές σε εκθέσεις για την αειφορία».

Στόχος του προγράμματος, η υποστήριξη των μαθητών από 12 μέχρι 18 ετών, ώστε να μπορούν να αναπτύξουν δεξιότητες και ικανότητες του 21ου αιώνα που σχετίζονται με την κλιματική καινοτομία, στο πλαίσιο πάντα της Προβληματοκεντρικής μάθησης. Μεταξύ άλλων το πρόγραμμα προωθεί τη συστημική σκέψη και ανάλυση, την κριτική σκέψη, τη δημιουργική επίλυση του προβλήματος και την επιχειρηματικότητα για κοινωνική και κλιματική καινοτομία.

Το πρόγραμμα αυτό δίνει την ευκαιρία στους εκπαιδευτικούς να χρησιμοποιήσουν τα κατάλληλα εργαλεία και τις ιδιαίτερες μεθόδους ώστε να «βγάλουν» τους μαθητές από τα καλούπια και να μεταπηδήσουν από το μάθημα στην τάξη, στην ενεργό δράση κατά της κλιματικής αλλαγής. «Για παράδειγμα μπορεί ένα σχολείο να ανήκει σε ένα Δήμο που τον ενδιαφέρει η κυκλική οικονομία. Οι μαθητές θα μπορούν να πάρουν την ευκαιρία να σκεφτούν λύσεις για το σύστημα που αφορά στη διαχείριση των απορριμμάτων και να σκεφτούν άλλες αλυσίδες. Να πάρουν συνεντεύξεις από τους αρμόδιους φορείς, να πάρουν δεδομένα από ερευνητικά κέντρα και να δημιουργήσουν σχέδιο δράσης».

Για πρώτη φορά στην Κύπρο

Το πρόγραμμα αυτό γίνεται για πρώτη φορά στον τόπο μας. Το Climate CIK είναι η κοινότητα γνώσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κλιματική αλλαγή. Στο δίκτυο αυτό συμμετέχει το ΤΕΠΑΚ, το οποίο ασχολείται με εκπαιδευτικά έργα και την προώθησή του στην Κύπρο. «Στο πρόγραμμα θα δοθούν τα εργαλεία και οι μέθοδοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη διά ζώσης διδασκαλία αλλά και on line. Όταν ξεκινήσαμε να το στήνουμε όλο αυτό, είχε εξελιχθεί η πανδημία, έτσι προχωρήσαμε στη δημιουργία μιας διαδικτυακής πλατφόρμας, ώστε να μπορεί να γίνει η εκπαίδευση των καθηγητών αλλά και των φοιτητών που θα έπρεπε να δουλέψουν το πρόγραμμα».

Το πρώτο interactive webinar θα γίνει στις 26 Ιουνίου για τους καθηγητές και θα ακολουθήσουν άλλα δύο στο τέλος του μήνα, ώστε τον Οκτώβριο να μπορούν να γίνουν οι επεμβάσεις στα σχολεία με τους μαθητές και τον Νοέμβριο να ακολουθήσει το Young Climathon. Ένας διαγωνισμός που θα αναδείξει το καλύτερο σχέδιο δράσης, το οποίο θα ακολουθήσει τον δρόμο της υλοποίησης.

Η δομή του προγράμματος

Οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί θα συμμετάσχουν σε μια σειρά διαδικτυακών σεμιναρίων. Αρχικά θα αξιοποιηθεί η διαδικτυακή κοινωνική προσομοίωση «Νέες Ακτές». Η κοινωνική προσομοίωση «Νέες Ακτές» έχει αναπτυχθεί από το Centre for Systems Solutions, και προσομοιάζει τη ζωή των κατοίκων μια κοινότητας σε ένα μυθικό νησί, που στόχο έχουν τη βιώσιμη ανάπτυξη του νησιού τους. Επιπλέον θα αξιοποιηθεί το πακέτο εργαλείων οπτικοποίησης (visual toolbox), το οποίο έχει αναπτυχθεί από το EIT Climate-KIC με στόχο την αποτελεσματικότερη κατανόηση πολύπλοκων περιβαλλοντικών ζητημάτων, μέσω της συστημικής ανάλυσης των διαφόρων παραγόντων του εκάστοτε περιβαλλοντικού ζητήματος, καταλήγοντας στην παράθεση βιώσιμων λύσεων.

Στο δεύτερο αυτό στάδιο οι εκπαιδευτές του προγράμματος, σε συνεργασία με τους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς, θα κληθούν να προετοιμάσουν 2 ή 3 πιλοτικά βιωματικά εργαστήρια διάρκειας ενενήντα λεπτών - αναλόγως της διαθεσιμότητας του κάθε σχολείου. Οι μαθητές θα έρθουν σε επαφή με τη διαδικτυακή κοινωνική προσομοίωση και με τα εργαλεία οπτικοποίησης, για να αναλύσουν το δοθέν τοπικό πρόβλημα. Το πρόβλημα μπορεί να δοθεί από το σχολείο, από τον Δήμο, ή από κάποιον οργανισμό. Το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί με την εκδήλωση Young Climathon, όπου οι μαθητές θα παρουσιάσουν τα πλάνα δράσης που έχουν ετοιμάσει για την αντιμετώπιση των προκλήσεων.