Εν δυνάμει θυματοποίηση ή επικίνδυνη πακετοποίηση

Σε Συμπληγάδες Πέτρες, που αποδεικνύουν ακόμη μια φορά ότι ελλείψει ισχύος δεν κάνεις κουμάντο στα του σπιτιού σου, θα βρεθεί ξανά η Κυπριακή Δημοκρατία, δεδομένης της ισχυρής βούλησης των μεγάλων διεθνών παικτών να «σύρουν» Αθήνα και Άγκυρα σε διάλογο αποκλιμάκωσης, από τη μια, της κρίσης, και εξεύρεσης, από την άλλη, λύσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η εξίσωση της ΕΕ, της Γαλλίας και της Γερμανίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας δεν είναι σαφές ότι περιλαμβάνει και ολίγην Κύπρο. Από την άλλη, η μη συμπερίληψη – που μπορεί να θεωρηθεί και ως θετική εξέλιξη (βλ. τοποθετήσεις Μαυρογιάννη παρακάτω) – επαναφέρει και την αδυναμία της Λευκωσίας ως ανεξάρτητου κράτους να απαιτήσει την ταυτόχρονη διακοπή των τουρκικών παρανομιών στη δική της ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα.

Το καρνέ των… μέτρων

Οικονομικές και εμπορικές κυρώσεις, αλλά και νέα ονόματα στη λίστα των περιοριστικών μέτρων περιλαμβάνει το καρνέ του Υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Χριστοδουλίδη - το οποίο απέστειλε στον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ - ενόψει της πολύ σημαντικής για την Κύπρο συζήτησης στο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών Gymnich, τέλη της ερχόμενης εβδομάδας.

Σύμφωνα με ασφαλείς διπλωματικές πληροφορίες που κατέχει το «Σίγμα», Ελλάδα και Κύπρος θα επιχειρήσουν κάτι πάρα πολύ λεπτό. Να διασυνδέσουν μεν τις ενέργειες της Τουρκίας εναντίον των δύο χωρών - και άρα να ζητήσουν άρση τους ως προϋπόθεση για ελληνοτουρκικό διάλογο - την ίδια ώρα, όμως, που θα απορρίψουν a priori την απαίτηση της Τουρκίας για πακετοποίηση των ζητημάτων ή παραπομπή της Λευκωσίας για συζήτηση με τον λεγόμενο Υπουργό Εξωτερικών του καθεστώτος Κουντρέτ Οζερσάι.

Εγχείρημα το οποίο έχει από μόνο του πολλές δυσκολίες, ενώ εμπόδιο φαίνεται ότι θα είναι η σπουδή της Γερμανίας να αποπυροδοτήσει τη βόμβα της Ανατολικής Μεσογείου που κρατά στα χέρια της ως Προεδρεύουσα της ΕΕ χώρα. Πιο απλά, ελλοχεύει ο κίνδυνος οι Γερμανοί να θυσιάσουν την Κύπρο για να κερδίσουν την έναρξη ελληνοτουρκικού διαλόγου, σενάριο που και ο Πρέσβης Αντρέας Μαυρογιάννης έθεσε επίσημα στο τραπέζι, προσπαθώντας να χαράξει εξ υπαρχής τις κυπριακές κόκκινες γραμμές.

Βάλσαμο το… Κυπριακό

Όσο τα πράγματα εκτραχύνονται και όσο οι συνθήκες αυξάνουν την πίεση, άλλο τόσο αυξάνονται και οι φωνές εντός της ε/κ κοινότητας για επανέναρξη διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό, ως το μαγικό φίλτρο για επίλυση όλων των προβλημάτων.

Παρά ταύτα, στον προεδρικό λόφο δεν παρασύρονται από την κριτική και τηρούν μέχρι αυτήν τη στιγμή την ίδια γραμμή. Ότι, δηλαδή, δεν μπορεί κάποιοι να μην βλέπουν τι κάνει η Τουρκία και να θεωρούν ότι η έλλειψη διαλόγου για το Κυπριακό είναι η αιτία για όλα τα δεινά. Ωσάν και όταν το Κυπριακό ήταν στην ατζέντα, η Τουρκία είχε βάλει τα σπαθιά πίσω στα θηκάρια και ενεργούσε ως δημοκρατική, δυτική χώρα, με την οποία μπορούσε κάποιος να συνεννοηθεί.

Από την άλλη, τόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όσο και οι στενότεροι των συνεργατών του φροντίζουν, σε κάθε ευκαιρία, να υποδεικνύουν και να καταθέτουν την ετοιμότητα της Λευκωσίας, αμέσως μετά τις παράνομες εκλογές στο κατοχικό καθεστώς, να βάλουν προς έναν νέο διάλογο, υπό τους όρους και προϋποθέσεις που ευκρινώς καθόρισε ο ίδιος ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, στην τριμερή συνάντηση του Βερολίνου τέλη Νοεμβρίου, του περασμένου έτους.

«Καίει» το Βαρώσι

Μέσα σε όλα αυτά, πάντως, το βλέμμα της Λευκωσίας στρέφεται και στην περίκλειστη Αμμόχωστο. Δυστυχώς, αυτό που εδώ και ενάμιση χρόνο ακούγεται, γίνεται, τελικά, πράξη και η Τουρκία προχωρεί βαθμηδόν στην εκμετάλλευση της περίκλειστης πόλης. Γεγονός που, αν ευοδωθεί, θα αποτελέσει και την ταφόπλακα του Κυπριακού, το οποίο θα παραμείνει πλέον ως ένα ζήτημα διαμοιρασμού εξουσιών, αφού οι εδαφικές αναπροσαρμογές θα είναι πλέον άνευ ουσίας.

Ο Δήμαρχος της κατεχόμενης πόλης αποκάλυψε μόλις προχθές ότι οι Βαρωσιώτες έχουν πολύ συγκεκριμένες πληροφορίες πως η τουρκική πλευρά έχει μετακινήσει τα συρματοπλέγματα, έχει καθορίσει τα κτήρια που θα κατεδαφιστούν και έχει, εν ολίγοις, πιάσει κανονικά δουλειά για τη μεγαλύτερη πρόκληση από το 1974.

Η αποστολή επιστολών από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στον Γκουτέρες και τον Υπουργό Εξωτερικών δεν απαντά στη στυγνή πραγματικότητα. Η εκ των προτέρων απόφαση για πολύ σκληρές κυρώσεις, αν και εφόσον η Τουρκία προχωρήσει, είναι ίσως το μοναδικό εργαλείο που έχει μια κάποια αποτελεσματικότητα. Παρά ταύτα, το έργο είναι δύσκολο και η αποτυχία πειθούς διαχρονικά των εταίρων μας να αφήσουν για λίγο τα κρατικά τους συμφέροντα και να σταθούν εμπράκτως δίπλα στην Κύπρο, θα έχει τραγικά αποτελέσματα για το μέλλον του Κυπριακού Ελληνισμού.

Οι προσπάθειες καταβάλλονται. Κρίνονται όμως – και θα κριθούν και τώρα – από το επί του εδάφους αποτέλεσμα.