Τουρισμός: Μικρό καλάθι για το 2021

Η ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ότι η κρίση του νέου κορωνοϊού μπορεί να τελειώσει σε δύο χρόνια, επιβεβαίωσε την ανησυχία των τουριστικών παραγόντων για το 2021. Η φετινή χρονιά αποδείχθηκε καταστροφική για την τουριστική βιομηχανία, με τις αφίξεις τον Ιούλιο να σημειώνουν την αναμενόμενη μείωση κατά 88,2%. Συνολικά, κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2020 καταγράφηκαν 320.589 αφίξεις ξένων τουριστών, σε σχέση με το 2019, που ανήλθαν στα 2.181.994, σημειώνοντας, έτσι, μείωση 85,3%.

Μεγάλη ήταν και η απώλεια στα τουριστικά έσοδα όπως ήταν αναμενόμενο. Το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους καταγράφηκε μείωση 900 εκατομμυρίων ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 4% του κυπριακού ΑΕΠ. Με βάση τα αποτελέσματα της Έρευνας Ταξιδιωτών που διενεργεί η Στατιστική Υπηρεσία, τα έσοδα από τον τουρισμό τον Ιούνιο 2020 έφθασαν τα €6,7 εκ. σε σύγκριση με €350,4 εκ. τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου χρόνου, σημειώνοντας μείωση της τάξης του 98,1%. Για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουνίου 2020, τα έσοδα από τον τουρισμό υπολογίζονται σε €122,0 εκ. σε σύγκριση με €1.003,2 εκ. την αντίστοιχη περίοδο του 2019, σημειώνοντας μείωση 87,8% ή €880 εκ. Το 2019, τα έσοδα από τον τουρισμό ανήλθαν στα €2,7 δις.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, μεταξύ Ιανουαρίου και Μαΐου, η ξαφνική και ταχεία πτώση των αφίξεων τουριστών κόστισε περίπου 320 δισεκατομμύρια δολάρια, ποσό τρεις φορές μεγαλύτερο από τον αντίκτυπο της Μεγάλης Ύφεσης του 2007-2009 στον τομέα του τουρισμού, κάτι που ισχύει μόνο για τους πρώτους πέντε μήνες του έτους.

Υπερ-αισιόδοξες προβλέψεις;

Είναι προφανές πως η διαρκώς μεταβαλλόμενη εικόνα που παρατηρείται παγκοσμίως εξαιτίας της κρίσης της πανδημίας και η ασταθής επιδημιολογική εικόνα δυσχεραίνει ακόμη και τις πιο βραχυπρόθεσμες προβλέψεις περί τουρισμού. Εντούτοις, αυτό το οποίο διαφαίνεται να συμβάλλει στην απογοήτευση για τη φετινή τουριστική κίνηση ήταν οι υπερ-αισιόδοξες προβλέψεις κατά τα αρχικά στάδια της πανδημίας περί έναρξης τουριστικής περιόδου από τον φετινό Ιούνιο ή περί προσέλκυσης, τελικά, των παραδοσιακών αγορών Ηνωμένου Βασιλείου και Ρωσίας. Από την άλλη, δεν αμφισβητεί κανείς ότι ακόμη και αυτές οι αισιόδοξες προβλέψεις, συνέτειναν μερικώς στο να τεθεί σε λειτουργία αριθμός ξενοδοχειακών μονάδων και τουριστικών υποστατικών, τα οποία μέχρι και αυτό το Σαββατοκύριακο καταγράφουν υψηλές πληρότητες από τον εγχώριο τουρισμό.

Ανεπαρκής ο εγχώριος τουρισμός

Οι φιλότιμες προσπάθειες Υφυπουργείου Τουρισμού, επαρχιακών Εταιρειών Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής και άλλων φορέων για προσέλκυση εγχώριου τουρισμού απέδωσαν καρπούς και οι Κύπριοι προτίμησαν φέτος τον εγχώριο τουρισμό, τιμώντας τα τουριστικά θέρετρα της χώρας μας. Παρ' όλα αυτά, οι αριθμοί του εγχώριου τουρισμού δεν μπορούν, δυστυχώς, να καλύψουν το κενό των ξένων αγορών, των οποίων οι αφίξεις κατά τον περασμένο Αύγουστο ανήλθαν στο μισό, περίπου, εκατομμύριο. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Προέδρου του ΠΑΣΥΞΕ Πάφου Θάνου Μιχαηλίδη στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι πληρότητες κατά τον μήνα Αύγουστο στα ξενοδοχεία αναμένεται να μην ξεπεράσουν, μέχρι το τέλος του μήνα, το 20%. Από την πλευρά του ο Πρόεδρος του ΠΑΣΥΞΕ Αμμοχώστου, Δώρος Τάκκας, ανέφερε ότι οι πληρότητες στις ξενοδοχειακές μονάδες που βρίσκονται σε λειτουργία κατά τις διακοπές του Δεκαπενταυγούστου ανήλθαν στο 60%, επισημαίνοντας, παράλληλα, ότι μόλις το 30% των ξενοδοχειακών μονάδων βρίσκονται σε λειτουργία σε Αγία Νάπα και Πρωταρά.

Ανησυχία για 2021

Ως εκ τούτου, η αβέβαιη εικόνα στην αντιμετώπιση της πανδημίας οδηγεί, πλέον, και σε δικαιολογημένη ανησυχία για την επόμενη χρονιά. Η επιδημιολογική εικόνα, που δεν δείχνει να σταθεροποιείται, καθώς και η αβέβαιη εικόνα με την ολοκλήρωση των εμβολιασμών στον γενικό πληθυσμό, δημιουργεί θολό τοπίο για το 2021, για το οποίο οι σχεδιασμοί ξεκινούν από το ερχόμενο, κιόλας, φθινόπωρο. Οι προβληματισμοί των ξενοδοχειακών παραγόντων εντείνονται τόσο για το κατά πόσον θα ολοκληρωθεί η φετινή χρονιά ενωρίτερα, όπως προγραμματίζουν αρκετοί ξενοδόχοι, όσο και για το κατά πόσον η επόμενη τουριστική περίοδος, που αρχίζει κανονικά από τον επόμενο Απρίλιο, θα ξεκινήσει στην ώρα της ή με μεγάλη καθυστέρηση.

Στον προβληματισμό προστίθεται και η εικόνα που αναμένεται να διαμορφωθεί στην τουριστική βιομηχανία παγκοσμίως και κατά πόσον αφενός το «παζάρι» θα αλλάξει ριζικά ή εάν θα υπάρξουν αλλαγές και σε μεγάλους οργανισμούς, αεροπορικές εταιρείες και ταξιδιωτικούς πράκτορες.

Από την άλλη, οι τουριστικοί παράγοντες φαίνεται, πλέον, να κρατούν μικρό καλάθι για το 2021, εναποθέτοντας τις ελπίδες τους στον εμβολιασμό. Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και οι πιο αισιόδοξες προβλέψεις για την επόμενη χρονιά φαίνεται να θεωρούν ανέφικτη την επιστροφή σε ρυθμούς 2019, μέσα σε μόλις οκτώ μήνες από σήμερα, όταν θα αρχίζει η νέα τουριστική περίοδος.