Αναλύσεις

Ένα πόρισμα, πολλές αμφισβητήσεις και ενστάσεις

Έντονες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση προκάλεσε η δημοσιοποίηση του πορίσματος της Επιτροπής Καλογήρου για το σκάνδαλο των πολιτογραφήσεων, ενώ επικριτική ήταν και η αντίδραση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας - Τι λέει το πόρισμα και πού καταλογίζονται ευθύνες

Τις έντονες αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης προκάλεσε η δημοσίευση του Πορίσματος Καλογήρου για το σκάνδαλο των πολιτογραφήσεων, εμβάλλοντας Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση σε νέα διελκυστίνδα όσον αφορά τα θέματα της διαφθοράς.

Τα αντιπολιτευόμενα κόμματα χαρακτήρισαν ελλιπέστατο το πόρισμα και ως μη ανταποκρινόμενο στις προσδοκίες των πολιτών για πλήρη διερεύνηση και απόδοση ευθυνών για το σκάνδαλο των «χρυσών διαβατηρίων», ενώ ιδιαίτερα επικριτικά ήσαν όσον αφορά το θέμα της πολιτικής ευθύνης για το επενδυτικό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Αντίθετα, ευαρέσκεια εξέφρασε ο ΔΗΣΥ, θεωρώντας πως, με τη δημοσιοποίηση του πορίσματος, ανοίγει ο δρόμος για διερεύνηση των υποθέσεων εκείνων στις οποίες προκύπτουν πιθανά αδικήματα.

Σε ανακοίνωσή του το ΑΚΕΛ αναφέρει πως το πόρισμα δεν ικανοποιεί την καθολική απαίτηση της κοινωνίας για πλήρη διερεύνηση και απόδοση ευθυνών σε όσους οργάνωσαν και εκμεταλλεύτηκαν τη βιομηχανία πώλησης χρυσών διαβατηρίων, σημειώνοντας:

"Το βασικό πρόβλημα με την Επιτροπή Καλογήρου είναι όλα εκείνα με τα οποία δεν ασχολήθηκε. Δεν ασχολήθηκε με τις εκατοντάδες αιτήσεις πολιτογραφήσεων που υπέβαλαν γραφεία συνδεδεμένα με τον Νίκο Αναστασιάδη και μέλη της κυβέρνησής του, οι οποίοι, ακόμα και τώρα, αρνούνται να αναλάβουν την παραμικρή ευθύνη και να απολογηθούν στον λαό». Επισήμανε, χαρακτηριστικά, πως ενώ «έλαβε εντολή να εξετάσει όλες τις πολιτογραφήσεις της περιόδου 2008-2018, τελικά εξέτασε 12 περιπτώσεις που αφορούσαν 40 περίπου πρόσωπα».

Από την πλευρά του, το ΔΗΚΟ, κάνει επίσης λόγο για ελλιπέστατη διερεύνηση, υποδεικνύοντας ότι, ενώ οι όροι εντολής της Επιτροπής Καλογήρου ήταν να εξετάσει γύρω στις 2.500 περιπτώσεις πολιτογραφήσεων μέχρι το 2018, εξέτασε μόνο 12. «Αντί η Επιτροπή να εξετάσει 2.500 φακέλους, όπως προέβλεπαν οι όροι εντολής της, εξέτασε μόνο 12, δηλαδή ποσοστό 0,5%. Το 99,5% των φακέλων δεν έχει εξεταστεί».

«Είναι πέρα από ξεκάθαρο πως το Πόρισμα της Επιτροπής Καλογήρου δεν ανταποκρίνεται στους όρους εντολής της και περιέχει τεράστια κενά. Η έρευνά της είναι ελλιπής και αναποτελεσματική», σημειώνει επιπρόσθετα το ΔΗΚΟ, επαναφέροντας το ζήτημα της παράδοσης φακέλων Πολιτογραφήσεων στον Γενικό Ελεγκτή.

«Ο μόνος δρόμος για έλεγχο όλων των φακέλων είναι η παράδοσή τους στην Ελεγκτική Υπηρεσία, η οποία διαθέτει το προσωπικό και την τεχνογνωσία για να ολοκληρώσει με επιτυχία το έργο της. Μόνον έτσι θα υπάρξει σύντομα αποτελεσματικός έλεγχος. Μόνον έτσι θα λάμψει η αλήθεια», υπογραμμίζει το ΔΗΚΟ, καταλήγοντας πως ιδιαίτερα το κεφάλαιο «Ευθύνη» δεν υπάρχει πουθενά στο πόρισμα. «Αυτό από μόνο του τα λέει όλα. Είναι πέρα από ξεκάθαρο πως το Πόρισμα της Επιτροπής Καλογήρου δεν ανταποκρίνεται στους όρους εντολής της και περιέχει τεράστια κενά».

Για σειρά ερωτημάτων που προκύπτουν κάνει λόγο η Αλληλεγγύη, επισημαίνοντας ότι «η Κυπριακή Υπηκοότητα δεν είναι προς εκμετάλλευση, ούτε και προς πώληση και απαιτούμε όλες οι παρανομίες να δοθούν στη δημοσιότητα, ώστε ο λαός να γνωρίζει. Επιπρόσθετα, επιμένουμε πως πλήρης πρόσβαση για αρμόδιους ελέγχους πρέπει να δοθεί και στον Γενικό Ελεγκτή, ώστε να ασκήσει τα καθήκοντά του όπως αυτά απορρέουν από το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας».

Η Συμμαχία Πολιτών ζήτησε την άσκηση ποινικών διώξεων εκεί όπου εντοπίζονται ποινικά αδικήματα, καθώς και την απόδοση πειθαρχικών ευθυνών για όσους λειτουργούς απέκρυψαν στοιχεία ή επέδειξαν αμέλεια στην έρευνα που όφειλαν να κάνουν.

Σημειώνει, παράλληλα, πως αναμένει, η Γενική Εισαγγελία και άλλες αρμόδιες Αρχές να δώσουν στη δημοσιότητα το αποτέλεσμα των εν λόγω διώξεων ή πειθαρχικών ερευνών.

«Όσα εντοπίζονται στο πόρισμα που ετοίμασε η τριμελής Επιτροπή υπό την πρόεδρο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, για το επενδυτικό πρόγραμμα από την περίοδο 2012 – 2018, επαναφέρουν ακόμα μία φορά την ανάγκη απόλυτης διαφάνειας και λήψης μέτρων προς αποτροπή της διαπλοκής και της διαφθοράς», σημειώνεται σε ανακοίνωση του Κινήματος.

«Θετική εξέλιξη»

Το μοναδικό κόμμα που έκανε λόγο για θετική εξέλιξη ήταν ο ΔΗΣΥ. Το κυβερνών κόμμα, σε ανακοίνωσή του, αναφέρει ότι «το πόρισμα της Επιτροπής Καλογήρου, το οποίο δόθηκε στη δημοσιότητα, αποτελεί θετική εξέλιξη. Τώρα, τόσο η Αστυνομία, όσο και η Γενική Εισαγγελία μπορούν, με βάση το πόρισμα Καλογήρου, να κινήσουν τις διαδικασίες διερεύνησης των υποθέσεων εκείνων στις οποίες προκύπτουν πιθανά αδικήματα».

Αντίδραση και από Οδυσσέα/Ελεγκτική Υπηρεσία

Εν τω μεταξύ, το πόρισμα της Τριμελούς Επιτροπής προκάλεσε και την αντίδραση του Γενικού Ελεγκτή, Οδυσσέα Μιχαηλίδη, ο οποίος σε ανάρτησή του στο twitter επισημαίνει ελλείψεις και «αβλεψίες».

«Ας συγκρίνει κάποιος το Πόρισμα με την Έκθεσή μας για τον ιδιοκτήτη του τζετ και τους 41 συν αυτώ. Ξεκάθαρες παραβιάσεις των κριτηρίων, στο Πόρισμα νερώνονται και εξαφανίζονται. Έγιναν έλεγχοι για την πραγματική κατοχή ακινήτων; Κανένα σχόλιο για πολιτογράφηση συγγενών. Κ.λπ. κ.λπ.», αναφέρει στο σχόλιό του ο κ. Μιχαηλίδης, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ανάλογο twit της Ελεγκτικής Υπηρεσίας: «Μετά την αναπόφευκτη σύγκριση με το ελλιπές και προβληματικό Πόρισμα Καλογήρου, που ούτε ασχολείται με ευθύνες ασκούντων δημόσια εξουσία, αναμένουμε την απολογία όσων επιχείρησαν ν' απαξιώσουν τις Εκθέσεις μας. Η λογοδοσία επιβάλλει αξιοποίηση των Εκθέσεων κι ολοκλήρωση των ελέγχων».

Στα σχόλια του Γ. Ελεγκτή απάντησε έντονα ο πρώην Υπουργός Εσωτερικών, Σωκράτης Χάσικος, ο οποίος, με δική του ανάρτηση, σχολίασε: «Αν και κριθείς και επικριθείς από το πόρισμα, το σέβομαι. Εσύ, κ. Γ.Ε., το ισοπεδώνεις και το απαξιώνεις σαν τον τελευταίο πολιτικάντη. Τι είσαι, επιτέλους, πολιτικός; Δημοσιογράφος; Ή Πάπας με το αλάθητο; Επιτέλους, σεβάστου τον θεσμό που υπηρετείς μακράν εμμονών και πεισμάτων».

«Σε καλό δρόμο οι έρευνες»

Την εκτίμηση ότι οι έρευνες για το σκάνδαλο των Πολιτογραφήσεων βρίσκονται σε καλό δρόμο, εξέφρασε ο Αναπληρωτής Εκπρόσωπος Τύπου της Κυβέρνησης, Βίκτωρας Παπαδόπουλος, σημειώνοντας πως «έχουν ειπωθεί πάρα πολλά για το πόρισμα», ενώ επισήμανε ότι το πόρισμα Καλογήρου δόθηκε στη δημοσιότητα για να υπάρξει διαφάνεια και θα δοθούν στοιχεία του πορίσματος τα οποία δεν παρενοχλούν τις έρευνες και τα προσωπικά δεδομένα. Η Κυβέρνηση είναι εδώ για να τηρεί τους νόμους του Κράτους, διαμήνυσε σ’ αυτό το σημείο ο κ. Παπαδόπουλος, ενώ ανέφερε πως ήδη έχουν εκδοθεί εντάλματα και είναι σε καλό δρόμο οι έρευνες της Αστυνομίας σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία.

Τι περιλαμβάνει το Πόρισμα

Όπως αναφέρει το Sigma live, επιεικώς προκλητικά μπορούν να χαρακτηριστούν τα όσα καταγράφονται στο πόρισμα Καλογήρου και αποκαλύπτουν τον σκανδαλώδη τρόπο με τον οποίο παραχωρούνταν κυπριακά διαβατήρια σε ξένους επενδυτές με βεβαρημένο ιστορικό.

Στις υποθέσεις που έχουν μελετηθεί περιλαμβάνονται και πρόσωπα τα οποία έχουν πολιτικό παρελθόν.

Το πόρισμα της Επιτροπής δόθηκε στην δημοσιότητα από την Κυβέρνηση, η οποία έχει καλύψει με μαύρο χρώμα - για να μη φαίνονται- τα ονόματα των εμπλεκομένων στις πολιτογραφήσεις, κίνηση η οποία εγείρει ερωτήματα.

Σε ανακοίνωσή της, η Προεδρία αναφέρει ότι θα δοθούν στη δημοσιότητα μετά το πέρας των ποινικών ερευνών, με μόνη εξαίρεση όσα άπτονται προσωπικών δεδομένων.

Υπάρχουν όμως στο πόρισμα και κραυγαλέες περιπτώσεις, που αναμένεται να πάρουν και τη νομική οδό, όπως αυτή του Τζο Λο.

Είναι μια υπόθεση παραχώρησης διαβατηρίου που εκθέτει την Κύπρο διεθνώς.

Ο καταζητούμενος Τζο Λο εντοπίστηκε και αιτήθηκε πολιτογράφησης μέσω γραφείου πρώην γαμπρού τέως υψηλόβαθμου κρατικού αξιωματούχου.

Το πόρισμα, γι’ αυτήν την υπόθεση, καταλογίζει ευθύνες, οι οποίες εκτείνονται και αφορούν τα Υπουργεία Οικονομικών και Εσωτερικών, όπως και όλες σχεδόν τις εποπτικές Αρχές της χώρας, οι οποίες καλούνται να ελέγξουν τους εποπτευομένους τους.

Μεταξύ άλλων, αναφέρεται: «Για τους οποιουσδήποτε ελέγχους διενεργούνταν, το Υπουργείο Εσωτερικών φαίνεται να βασιζόταν αποκλειστικά σε τρίτους (τράπεζες, άλλα υπουργεία και υπηρεσίες) και ο ρόλος του περιοριζόταν στη συγκέντρωση των σχετικών εγγράφων χωρίς να γίνεται ουσιαστικός έλεγχος του περιεχομένου ή της γνησιότητας αυτών) και η σύνταξη του τυποποιημένου σημειώματος προς το Υπουργικό Συμβούλιο».

Να σημειωθεί πως από τις 42 πολιτογραφήσεις προσώπων που εξέτασε η επιτροπή, όλες πλην δύο περιπτώσεων που αντιστοιχούν σε επτά πρόσωπα πληρούσαν τα τυπικά κριτήρια πολιτογράφησης.

Εισηγούνται τα μέλη της επιτροπής, όπως σε δώδεκα πρόσωπα εξεταστεί η αποστέρηση της ιδιότητας του Κύπριου πολίτη, διότι καταζητούνται για υπόθεση κλοπής και απάτης.