Δημοσκόπηση "Σ": «Σε όλους τους χώρους η σεξουαλική παρενόχληση»

Ιδιαίτερα ανησυχητικές, και ενδεχομένως μεγαλύτερες απ’ ό,τι αρκετοί πιστεύουν, φαίνεται να είναι οι διαστάσεις του φαινομένου της σεξουαλικής παρενόχλησης/κακοποίησης στη χώρα μας.

Αυτό προκύπτει ως συμπέρασμα μέσα από έρευνα που διενήργησε ο Οργανισμός IMR/Πανεπιστήμιο Λευκωσίας™ για λογαριασμό της «Σημερινής» της Κυριακής, όπου περισσότεροι από τους μισούς πολίτες, ποσοστό 51%, ανέφεραν πως γνωρίζουν περιπτώσεις ατόμων εντός του φιλικού ή οικογενειακού τους κύκλου, τα οποία δέχθηκαν κάποιας μορφής σεξουαλική παρενόχληση ή έτυχαν σεξουαλικής κακοποίησης. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, πεποίθηση της συντριπτικής πλειοψηφίας των συμπολιτών μας (82%), είναι πως το φαινόμενο της σεξουαλικής παρενόχλησης/κακοποίησης υπάρχει στην κυπριακή κοινωνία σε μεγάλο ή αρκετό βαθμό. Μάλιστα, κατά την επικρατούσα άποψη (72%), πρόκειται για ένα φαινόμενο που εκδηλώνεται σε όλους ανεξαιρέτως τους χώρους, ενώ μεγάλος αριθμός πολιτών θεωρούν πως οι εργασιακοί χώροι (26%), είναι αυτοί στους οποίους οι θύτες εκδηλώνουν κατά κύριο λόγο ανάλογου είδους ειδεχθείς συμπεριφορές. Στην αντίληψη της τεράστιας πλειοψηφίας των συμπολιτών μας (81%), τα θύματα συμπεριφορών σεξουαλικής παρενόχλησης/κακοποίησης είναι γυναίκες, ενώ από την άλλη -όπως επίσης η τεράστια πλειοψηφία θεωρεί-, οι θύτες είναι άντρες (78%).

Η αμφισβήτηση την οποία θα βιώσουν και η έλλειψη πίστης ότι θα μπορέσουν να δικαιωθούν, ο φόβος για τις συνέπειες στην προσωπική/οικογενειακή και επαγγελματική τους ζωή, αλλά και ο γενικότερος κοινωνικός στιγματισμός που πιστεύουν πως θα βιώσουν, συνιστούν, σύμφωνα με τους συμπολίτες μας, τους βασικότερους λόγους για τους οποίους τα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης/κακοποίησης δυσκολεύονται να σπάσουν άμεσα τη σιωπή τους και να καταγγείλουν τους θύτες τους. Τα πιο πάνω αντικατοπτρίζονται και από την κυρίαρχη αίσθηση που υπάρχει μεταξύ των πολιτών (επτά στους δέκα), ότι ως Πολιτεία και ως κοινωνία δεν λειτουργούμε υποβοηθητικά προς τα θύματα, όσον αφορά την ενθάρρυνσή τους να προχωρούν σε καταγγελία.

Επί των προαναφερθέντων, αξίζει να σημειωθεί, περαιτέρω, πως μόλις δύο στους δέκα συμπολίτες μας δηλώνουν ότι θα προχωρούσαν άμεσα σε καταγγελία, σε περίπτωση κατά την οποία ένιωθαν ότι δέχονται σεξουαλική παρενόχληση ή ετύγχαναν σεξουαλικής κακοποίησης. Τέσσερεις στους δέκα αναφέρουν πως δεν ξέρουν πώς θα αντιδρούσαν αν τους συνέβαινε κάτι τέτοιο.

Προβληματισμό προκαλεί και το γεγονός ότι μια πολύ μεγάλη μερίδα συμπολιτών μας, ποσοστό 56%, δεν γνωρίζουν τους θεσμούς οι οποίοι υπάρχουν στην Κύπρο και στους οποίους θα μπορούσαν να απευθυνθούν για να υποβάλουν καταγγελία, αν δέχονταν σεξουαλική παρενόχληση ή έπεφταν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης. Ενδεικτικό της γενικότερης άγνοιας που επικρατεί, εξάλλου, είναι το γεγονός ότι η μεγάλη πλειοψηφία, σχεδόν επτά στους δέκα, δεν γνωρίζουν την ύπαρξη του Κώδικα Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Παρενόχλησης και Σεξουαλικής Παρενόχλησης στην εργασία, ο οποίος υπεγράφη προ μερικών μηνών από συνδικαλιστικές και εργοδοτικές οργανώσεις.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ:

Γραφείο: IMR/Πανεπιστήμιο Λευκωσίας™. Ανάθεση: «Σημερινή» της Κυριακής. Διεξαγωγή: 27-28 Ιανουαρίου 2021. Κάλυψη: Παγκύπρια - αστικές και αγροτικές περιοχές. Χαρακτηριστικά δείγματος: Άνδρες και γυναίκες άνω των 18. Μέγεθος δείγματος: 500 άτομα. Επιλογή δείγματος: Τυχαία στρωματοποιημένη δειγματοληψία. Συλλογή στοιχείων: Συνδυασμός διαδικτυακών και τηλεφωνικών συνεντεύξεων με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου.

Με αφορμή τις πρόσφατες καταγγελίες περιστατικών σεξουαλικής παρενόχλησης/κακοποίησης γυναικών σε Κύπρο και Ελλάδα, που είδαν τις τελευταίες ημέρες το φως της δημοσιότητας, σε ποιο βαθμό πιστεύετε πως συναντάμε το καταδικαστέο αυτό φαινόμενο ανάμεσα στην κυπριακή κοινωνία;

α) Σε μεγάλο βαθμό……..42%

β) Σε αρκετό βαθμό……..40%

γ) Σε μικρό βαθμό……….18%

Κατά την αντίληψή σας, πού εκδηλώνονται ως επί το πλείστον αυτού του είδους οι ειδεχθείς συμπεριφορές είτε μιλάμε για την Κύπρο είτε για το εξωτερικό;

α) Σε όλους ανεξαιρέτως τους χώρους………….…….71%

β) Στους εργασιακούς χώρους των θυμάτων……...26%

γ) Στο οικογενειακό περιβάλλον των θυμάτων…….17%

δ) Στο φιλικό περιβάλλον των θυμάτων……………….10%

ε) Άλλο………………………..…………………………..2%

Και όσον αφορά τους θύτες, σε ποιο φύλο πιστεύετε ότι ανήκουν τα περισσότερα θύματα;

α) Στο αντρικό φύλο……………….2%

β) Στο γυναικείο φύλο……….….81%

γ) Και στα δύο φύλα εξίσου……17%

Σε ποιο φύλο πιστεύετε ότι ανήκουν, κατά κύριο λόγο, οι θύτες;

α) Στο αντρικό φύλο……………….78%

β) Στο γυναικείο φύλο……….……..7%

γ) Και στα δύο φύλα εξίσου……..15%

Για ποιους λόγους θεωρείτε ότι τα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης/ κακοποίησης δυσκολεύονται να σπάσουν τη σιωπή τους και να καταγγείλουν άμεσα τους θύτες τους;

α) Επειδή αισθάνονται πως θα αμφισβητηθούν και δεν θα δικαιωθούν………..59%

β) Φοβούνται τις συνέπειες στην προσωπική τους ζωή………………….58%

γ) Φοβούνται γενικά τον στιγματισμό τους από την κοινωνία……………….55%

δ) Φοβούνται τις επιπτώσεις στην επαγγελματική τους ζωή………………….39%

ε) Υπάρχει εκβιασμός από τον θύτη……………………5%

στ) Άλλο…………………………………………3%

Θα λέγατε ότι ως Πολιτεία, αλλά και ως κοινωνία, λειτουργούμε υποβοηθητικά προς τα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης/ κακοποίησης, ώστε να σπάνε τη σιωπή τους και να καταγγέλλουν τους θύτες τους;

α) Σίγουρα ναι………15%

β) Μάλλον ναι……….18%

γ) Μάλλον όχι……....39%

δ) Σίγουρα όχι………..28%

Ως Κυπριακή Δημοκρατία, δεσμευόμαστε σε πανευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, περιλαμβανομένης και της σεξουαλικής κακοποίησης, από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης. Σε ποιο βαθμό πιστεύετε ότι εφαρμόζεται η συγκεκριμένη Σύμβαση στην Κύπρο;

α) Σε μεγάλο βαθμό…………….4%

β) Σε αρκετό βαθμό…………….19%

γ) Σε μικρό βαθμό.……………..63%

δ) Καθόλου………………………….14%

Πριν από μερικούς μήνες υπεγράφη από τις συνδικαλιστικές και εργοδοτικές οργανώσεις ο Κώδικας Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Παρενόχλησης και Σεξουαλικής Παρενόχλησης στην εργασία. Γνωρίζετε για την ύπαρξή του;

α) Ναι…………..33%

β) Όχι…………..67%

Ανεξαρτήτως αν γνωρίζετε ή όχι για την ύπαρξή του, πόσο σίγουρος/η είστε ότι ο Κώδικας αυτός έχει υιοθετηθεί και εφαρμόζεται από τις επιχειρήσεις;

α) Πολύ………..3%

β) Αρκετά..……7%

γ) Λίγο………….48%

δ) Καθόλου…..42%

Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με την πρόταση για ψήφιση νόμου, βάσει του οποίου η εφαρμογή του Κώδικα να καθίσταται υποχρεωτική;

α) Συμφωνώ……96%

β) Διαφωνώ…….4%

Γνωρίζετε περιπτώσεις ατόμων εντός του φιλικού ή οικογενειακού σας κύκλου, τα οποία είχαν δεχτεί οποιασδήποτε μορφής σεξουαλική παρενόχληση ή έχουν τύχει σεξουαλικής κακοποίησης είτε στον χώρο εργασίας είτε οπουδήποτε αλλού;

α) Ναι…….51%

β) Όχι…...49%

Σε περίπτωση που αισθανόσασταν ότι δέχεστε σεξουαλική παρενόχληση ή τυγχάνατε σεξουαλικής κακοποίησης, τι από τα πιο κάτω πιστεύετε ότι θα πράττατε;

α) Δεν ξέρω πώς θα αντιδρούσα αν μου συνέβαινε κάτι τέτοιο…………..42%

β) Θα προχωρούσα άμεσα σε καταγγελία……………23%

γ) Θα το συζητούσα πρώτα με άτομα του στενού μου περιβάλλοντος….18%

δ) Δεν θα μιλούσα σε κανέναν, τουλάχιστον στην αρχή…….12%

ε) Άλλο………………………………………..5%

Γνωρίζετε ποιοι θεσμοί υπάρχουν στην Κύπρο και στους οποίους θα μπορούσατε να απευθυνθείτε για να υποβάλετε την καταγγελία σας;

α) Ναι……..44%

β) Όχι………56%

Ποιους από τους πιο κάτω θεσμούς/φορείς γνωρίζετε και ποιο θα εμπιστευόσασταν περισσότερο, ώστε να υποβάλετε το παράπονό σας;

α) Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας 3%

β) Επιτροπή για την ισότητα των φύλων 7%

γ) Γραφείο Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 31%

δ) Αστυνομία 6%

ε)Άλλο(παρακαλώ κατονομάστε) 2%

στ) Όλους τους φορείς 13%

ζ) Δεν εμπιστεύομαι κανένα θεσμό 38%

Ένα εξίσου, και για προφανείς λόγους πολύ πιο αποτρόπαιο φαινόμενο, είναι και αυτό της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης ανηλίκων. Αρμόδιο για την εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής για την Καταπολέμηση της Σεξουαλικής Κακοποίησης και Εκμετάλλευσης Παιδιών και της Παιδικής Πορνογραφίας, είναι το Συμβούλιο «Φωνή». Πόσο αποτελεσματική κρίνετε τη δράση του εν λόγω Συμβουλίου;

α) Πολύ αποτελεσματική 3%

β) Αρκετά αποτελεσματική 15%

γ) Λίγο αποτελεσματική 31%

δ) Καθόλου αποτελεσματική 9%

ε) Δεν το γνωρίζω 42%