Η κουλτούρα του Κύπριου οδηγού και πως αυτή εναλλάσσεται με το πέρας του χρόνου

Πολλά μας χαρακτηρίζουν ως λαός και ένα από αυτά είναι και η κουλτούρα μας ως οδηγοί. Σίγουρα δεν μπορούμε να συγκριθούμε ως οδηγοί με τους ευρωπαίους, ούτε στο σύστημα οδήγησης και ούτε φυσικά στην κατάσταση των οδοστρωμάτων μας. Μπορεί να είμαστε ένα μικρό νησί όμως η οδήγηση μας δεν θα χαρακτηριζόταν σίγουρα σωστή και ασφαλής.

Το μόνο που χρειάζεται είναι να κάνουμε μια βόλτα στις ενημερωτικές ιστοσελίδες και εφημερίδες και τότε θα διαπιστώσουμε ότι ο μέσος κύπριος οδηγός είναι απρόσεκτος, ενώ τρέχει μανιωδώς στους δρόμους και κάνει καταχρήσεις. Καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες τροχαίων ατυχημάτων και δυστυχημάτων που οφείλονται στην ανυπακοή των κανόνων οδικής ασφάλειας ή σε καταχρήσεις όπως αλκοόλ ή ναρκωτικά.

Η Κύπρος λοιπόν είναι η μόνη χώρα όπου ο πεζός ή ο οδηγός δεν σταματά στο προκαθορισμένο σημείο που αναγράφεται σε ταμπέλα το «ΣΤΟΠ» για να εισέλθει σε νέα ροή κυκλοφορίας, και εισέρχεται χαιρετώντας και μόνο τον οδηγό, κάνοντας του δηλαδή νόημα να του δώσει προτεραιότητα ενώ δεν την δικαιούται και με επιβλητικό τρόπο, που θα του ανακόψει τη κυκλοφορία, όπως βέβαια και ο πεζός κύπριος θα διασταυρώσει τον δρόμο όπου δεν έχει διάβαση πεζών χωρίς να τον νοιάζει αν υπάρχει αυξημένη κυκλοφορία αυτοκινήτων ή όχι, το μόνο που έχει να κάνει είναι να «χαιρετά» τον οδηγό που θα πηδήξει ξαφνικά μπροστά του με κίνδυνο να τον κτυπήσει και έτσι να περάσει στην απέναντι όχθη. Ωστόσο, αυτά είναι μόνο λίγα μπροστά στα τι κάνουν οι κύπριοι οδηγοί όταν βρίσκονται στον δρόμο, ακόμα και το γεγονός ότι αρκετοί αφήνουν το χέρι τους να… ανεμίζει έξω από το παράθυρο δεν αντιλαμβάνονται τον σωματικό κίνδυνο που διατρέχουν, εφόσον θα μπορούσε ένα όχημα το οποίο δεν θα πέσει στην αντίληψη τους να συγκρουστεί με το δικό τους από τη πλευρά που βρίσκονται οι ίδιοι ή οι συνεπιβάτες τους και τότε να βρεθούμε σε κρίσιμη κατάσταση στο νοσοκομείο. Επίσης ένα από τα μεγαλύτερα λάθη των κύπριων οδηγών είναι ότι κάνουν κι άλλα πράγματα ταυτόχρονα με την οδήγηση. Όπως να μιλάνε στο τηλέφωνο, να στέλνουν μηνύματα, να τρώνε, να καπνίζουν, μέχρι και να βάφονται.

Ναι, με μια ματιά μπορούμε να δούμε ότι οι κύπριοι οδηγοί είναι άκρως απασχολημένοι με κάτι άλλο την ώρα που οδηγούν ενώ έχουν και την ιδέα του «δεν θα πάθω τίποτα εγώ». Μια ιδέα η όποια είναι στο μυαλό τους όταν δεν υπακούν τα φώτα τροχαίας, όταν τρέχουν με 100 σε γειτονίες που παίζουν μικρά παιδιά καθώς επίσης όταν δεν ακολουθούν τα σήματα στην άσφαλτο. Όλη αυτή η νοοτροπία δυστυχώς μας φέρνει κάθε χρόνο στον τραγικό απολογισμό τροχαίων ατυχημάτων και δυστυχημάτων.

Αριθμοί οδικών συγκρούσεων και θυμάτων κατά το 2016 μέχρι και το 2020

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η αστυνομία βλέπουμε μια ελαφρά μείωση στις τροχαίες συγκρούσεις, ενώ το 2020 η μείωση ήταν αρκετά αισθητή λόγω και της μειωμένης κυκλοφορίας λόγω lockdown. Πάντως τα τροχαία θανατηφόρα ατυχήματα το 2016 ήταν 45 ενώ μια μεγάλη αύξηση σε αυτές τις περιπτώσεις σημειώθηκε το 2019 με 52 θανατηφόρα ατυχήματα. Επίσης βλέπουμε μια αρκετά μεγάλη μείωση στο πιο κάτω γράφημα στις οδικές συγκρούσεις από τις οποίες κάποιες ήταν σοβαρά ατυχήματα χωρίς όμως να προκύψει θάνατος, άλλες πάλι συγκρούσεις ήταν ελαφράς μορφής και άλλες ήταν μόνο υλικές ζημίες. Σε σύγκριση λοιπόν των τριών αυτών κατηγοριών κατά το έτος 2016 μέχρι το 2020 βλέπουμε μια σταθερή μείωση.

Οι ιδιότητες των νεκρών ατόμων από τα θανατηφόρα ατυχήματα έχει υψίστη σημασία ώστε να αντιληφθούμε τον κύπριο οδηγό και πως αυτός είναι προσεκτικός και ακολουθεί τις σημάνσεις κατά την οδήγηση. Βλέπουμε λοιπόν στο πιο κάτω γράφημα ότι τα περισσότερα θύματα της ασφάλτου είναι κατά κύριο λόγο οδηγοί, ακολούθως μοτοσικλετιστές και πεζοί ενώ ακολουθούν επιβάτες οχημάτων. Ωστόσο αυτό που θα ρίξει φως στις τροχαίες συγκρούσεις και δυστυχήματα είναι οι λόγοι που προκλήθηκαν τα θανατηφόρα αυτά ατυχήματα.

Εξάλλου διαφαίνεται καθαρά ότι το κύριο αίτιο των θανατηφόρων συγκρούσεων από το 2016 μέχρι και το 2020 ήταν η απρόσεκτη οδήγηση. Ακολουθεί η κατάχρηση αλκοόλ και μετα αυξημένη ταχύτητα ενώ η χρήση ναρκωτικών έρχεται πολύ πιο μετα με ποσοστό μόλις 6,72%.

Τι κάνουν παράλληλα με την οδήγηση οι Κύπριοι;

Σε έρευνα που πραγματοποίησε το Κυπριακό Ινστιτούτο Στατιστικολόγων κατά πόσο οι κύπριοι οδηγοί χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο, προέκυψε το αποτέλεσμα ότι το 59% των οδηγών στην επικράτεια της ΚΔ παραδέχονται ότι χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο κατά την οδήγηση, έναντι ποσοστού 33% που απάντησε αρνητικά και 8% που δεν επιθυμούσαν να απαντήσουν.

Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο της έρευνας είναι ότι οι κάτοικοι των αγροτικών περιοχών χρησιμοποιούν κατά πολύ λιγότερο το κινητό κατά την οδήγηση, ενώ στις αστικές περιοχές η επικίνδυνη αυτή συνήθεια απαντάται στο 75% των οδηγών και στην ύπαιθρο το ποσοστό πέφτει στο 43%. Τα αποτελέσματα της έρευνας ανά φύλο, καταδεικνύουν ότι οι γυναίκες χρησιμοποιούν περισσότερο το κινητό από τους άνδρες κατά την διάρκεια της οδήγησης και συγκεκριμένα σε ποσοστό 65% έναντι 53% των ανδρών οδηγών. Μάλιστα το 62% όσων το χρησιμοποιούν το κινητό ενώ οδηγούν το πράττουν για αποστολή μηνυμάτων, ενώ το 38% για να συνομιλούν.

Ποιος μπορεί να ξεχάσει το βίντεο που δημοσίευσε πριν από ένα χρόνο οδηγός φορτηγού να χειρίζεται το βαρύ τιμόνι της με …. τα πόδια! Όταν βέβαια ο οδηγός έπραξε αυτή τη κίνηση, όπως ομολόγησε και αργότερα, το έκανε για πλάκα. Ωστόσο ο οδηγός συνελήφθη και του τέθηκε η ανάλογη ποινή. Αυτό όμως που έμεινε στην κυπριακή κοινωνία είναι το ότι τέτοια περιστατικά μας κάνουν να σκεπτόμαστε τη παιδεία που δεν έχουμε πίσω από το τιμόνι και την απροσεξία που μας διακατέχει ως λαός.

Ωστόσο, με βάση και τα τελευταία στατιστικά στους αριθμούς των ατυχημάτων βλέπουμε ότι οι κύπριοι οδηγοί έχουν συμμορφωθεί ή ακόμα και οι νέοι οδηγοί είναι πιο συνεσταλμένοι και υπεύθυνοι και αυτό μειώνει τα τροχαία ατυχήματα και φυσικά τους ανθρώπους που αφήνουν την τελευταία τους πνοή στην άσφαλτο. Εξάλλου κάτι το όποιο δεν υπήρχε και έχει εφαρμοστεί τα τελευταία χρόνια είναι η εκμάθηση οδικής ασφάλειας σε παιδιά, ενώ αρκετά σχολεία έχουν προσομοίωση δρόμων και οχημάτων για καλύτερη επεξήγηση. Επίσης οι ειδικοί αστυνομικοί ενημερώνουν τα παιδιά και για τις υποχρεώσεις του οδηγού αλλά και των συνεπιβατών. Γι αυτό αλώστε δεν είναι λίγες οι φορές που ακούμε τα παιδιά να προβαίνουν σε παρατηρήσεις προς τους γονείς για την άτακτη οδήγηση τους.

Συστάσεις Reaction προς τους οδηγούς

• Απέφυγε να οδηγήσεις εάν για κάποιο λόγο έχεις εκνευριστεί. Μέχρι να ηρεμήσεις και να
• μπορείς να συγκεντρωθείς στην οδήγηση.
• Εάν για κάποιο λόγο έχεις έντονα φορτιστεί συναισθηματικά, μην οδηγήσεις.
• Εάν και εφόσον, προτίθεσαι να δώσεις προτεραιότητα σε άλλο χρήστη του οδικού δικτύου,
• φρόντισε να ενημερώσεις κατάλληλα και τους υπόλοιπους χρήστες του οδικού δικτύου.
• Μεγάλη προσοχή όταν δίνεις προτεραιότητα σε κάποιο πεζό ή άλλο ευάλωτο χρήστη του
• οδικού δικτύου. Δεν σημαίνει ότι όλα τα οχήματα έχουν αντιληφθεί τη δική σου ενέργεια.
• (πχ. Όταν διασταυρώνει ένας πεζός και έχει σταματήσει το ένα όχημα).
• Μην χάσεις την ψυχραιμία σου ή να θυμώσεις εάν κάποιος δεν σου έχει δώσει
• προτεραιότητα.
• Μην «ανταποδώσεις» εάν και εφόσον κάποιος κάνει κάποιο λάθος ή μια παράλειψη. Είναι επικίνδυνο και για τους δυο.