Κόστος Ζωής

Δυσβάστακτο το οικονομικό βάρος που έρχεται…

Αύξηση άνευ προηγούμενου στα καύσιμα - Ντόμινο οι ελλείψεις και οι αυξήσεις σε βασικά αγαθά - Παγκόσμιο το φαινόμενο

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι αυξήσεις σε βασικά είδη θα επηρεάσουν την οικονομία. Αυτό επιβεβαίωσε ο Γενικός Γραμματέας του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (ΚΕΒΕ), Μάριος Τσιακκής, σε πρόσφατες δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ. Ντόμινο οι επιπτώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, εφόσον η αύξηση τιμής στα καύσιμα, αυτόματα σημαίνει αύξηση κόστους ρεύματος, αύξηση κόστους διακίνησης, αύξηση κόστους αερομεταφορών, αύξηση τιμής πρώτων υλών, αύξηση τιμής προϊόντων κοκ.

«Τα καύσιμα επηρεάζουν τα πάντα, διότι ξεκινώντας από την παραγωγή ενέργειας που χρησιμοποιείται, ακολουθεί μια αλυσιδωτή αύξηση. Ακριβαίνουν οι πρώτες ύλες, το ρεύμα, άλλοι συντελεστές παραγωγής, άρα και το τελικό προϊόν. Το ίδιο συμβαίνει και με τα εισαγόμενα. Ακριβαίνουν τα ίδια τα πράγματα που παράγουμε εμείς και οι ίδιες μέθοδοι επηρεάζουν και τις ξένες εταιρείες», όπως δήλωσε.

Ο καταναλωτής θα την πληρώσει και πάλι

Οι αυξήσεις, που προκαλούνται ως τσουνάμι λόγω πανδημίας και όχι μόνο, έρχονται από πολλές κατευθύνσεις. «Έχουμε και τα μεταφορικά που είναι και αυτά ένα φοβερό κόστος. Αυτό κυρίως έχει να κάνει με την Κίνα, αλλά ενδεχομένως να δούμε και κάποιες αυξήσεις από την Ευρώπη».

Ο καταναλωτής καλείται να πληρώσει βαριά τη «ζημιά» γι’ ακόμη μια φορά, ακόμη και για τα πιο βασικά αγαθά. «Κάποιοι άνθρωποι θα δυσκολεύονται να αγοράσουν απαραίτητα προϊόντα που θέλουν, θα μειωθεί η αγοραστική δύναμη του κόσμου όταν ακριβύνουν τα προϊόντα», ανέφερε ο κ. Τσιακκής.

Σε νέες περιπέτειες η οικονομία

Ο Γ.Γ. του ΚΕΒΕ έκανε λόγο επίσης για την αναμενόμενη αύξηση του πληθωρισμού. Αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση των επιτοκίων, γεγονός που θα προκαλέσει μια τεράστια δοκιμασία στη μέχρι τώρα σχέση του κόσμου με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. «Θα υπάρξουν επίσης αιτήματα για αυξήσεις μισθών και αμοιβών, κάτι το οποίο θα είναι πολύ δύσκολο για όλους. Ακριβαίνουν τα προϊόντα, μειώνονται οι πωλήσεις, ακριβαίνει και το μισθολογικό κόστος για τις επιχειρήσεις, πράγμα που θα τις θέσει σε πιο βαθιά προβλήματα. Είναι εξαντλημένες οικονομικά αρκετές, όσες τουλάχιστον δεν ήταν ευνοούμενες της κρίσης από την πανδημία και έρχονται όλες αυτές οι αυξήσεις σε πολύ άσχημη συγκυρία».

Είδος υπό εξαφάνιση τα σιτηρά

Η έλλειψη ζωοτροφών και σιτηρών, συνεπεία της αύξησης των καυσίμων ως προέκτασης της πανδημίας, είναι ένα θέμα που απασχόλησε τους αρμόδιους φορείς την εβδομάδα που μας πέρασε. Το ζήτημα είναι αρκετά σοβαρό, εφόσον από τον περασμένο Μάρτιο γνώριζαν όλοι οι εμπλεκόμενοι με μαθηματική ακρίβεια ότι τα στρατηγικά αποθέματα σύντομα θα τελείωναν.

Ως εκ τούτου, τρία χοιροστάσια, μη μπορώντας να ανταποκριθούν με την έλλειψη και την ακρίβεια των πρώτων υλών, έβαλαν λουκέτο. «Αδυνατούσαν οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες να εξασφαλίσουν τις ζωοτροφές, λόγω κόστους», όπως εξήγησε στη «Σ» ο Γενικός Γραμματέας του Παναγροτικού Συνδέσμου Κύπρου, Τάσος Γιαπάνης.

Ο κ. Γιαπάνης ανέφερε στη «Σ» ότι από τη μια η αύξηση στις τιμές των ζωοτροφών, σημαίνει αύξηση κόστους. «Άρα οδηγούμαστε σε αύξηση στις τιμές των τελικών προϊόντων, είτε αυτό είναι το χαλλούμι είτε το ψωμί».

Μ’ αυτά και μ’ αυτά φτάσαμε στο σήμερα που παρατηρείται έλλειψη ζωοτροφών. «Ωστόσο αναμένεται ότι θα έρθουν τις επόμενες ημέρες ζωοτροφές, με τις οποίες λίγο πολύ θα καλυφθούν όλοι. Με τη μεσολάβηση του Υπουργού Γεωργίας, προς τους ίδιους τους εμπόρους, φαίνεται ότι από τη μια λύνεται το πρόβλημα της επάρκειας των ζωοτροφών, τουλάχιστον στην παρούσα φάση. Να υπενθυμίσω όμως ότι το πρόβλημα της έλλειψης των ζωοτροφών δεν είναι πρόβλημα της Κύπρου, είναι κάτι που αντιμετωπίζεται σε παγκόσμιο επίπεδο και σε όλη την Ευρώπη».

Οι τιμές θα παραμείνουν υψηλές

Η έλλειψη των ζωοτροφών και των σιτηρών γενικότερα ήταν αναμενόμενη, σύμφωνα με τον κ. Γιαπάνη. «Φαίνεται ότι, μετά από κάποιες κρίσεις που προκαλούνται όπως σε αυτήν την περίπτωση λόγω της πανδημίας, την ώρα που ανακάμπτει η οικονομία, υπάρχουν αρκετές παραγγελίες, όσον αφορά τις ζωοτροφές και γενικά τις πρώτες ύλες, με αποτέλεσμα να υπάρχει ένα μικρό χρονικό διάστημα όπου παρατηρείται η έλλειψη. Εδώ είναι το λάθος και εδώ έπρεπε να υπάρχει πρόνοια για στρατηγικά αποθέματα για το οποίο φωνάζουμε οι αγροτικές οργανώσεις».

Το άλλο φλέγον θέμα είναι οι τιμές των ζωοτροφών, όπως εξήγησε ο κ. Γιαπάνης. «Αφού υπάρχει τρομερή ζήτηση, οι τιμές έχουν εκτοξευθεί. Άρα υπάρχει θέμα ρευστότητας στους ίδιους στους κτηνοτρόφους, αλλά και σε όλους τους κλάδους. Χρειάζεται λοιπόν το κράτος να έρθει και να βάλει το χέρι στην τσέπη για να βοηθήσει τους ανθρώπους ν’ αντεπεξέλθουν, ώστε να μη χρειαστεί να μετακινηθεί αυτή η αύξηση προς το τελικό προϊόν. Αν και θεωρώ ότι αυτό δεν μπορεί να αποφευχθεί και ότι αυτή η κατάσταση θα μας συνοδεύει μέχρι το τέλος του χρόνου ή μέχρι τον Μάρτη που θα ξαναρχίσει ο θερισμός».

«Η Επιτροπή Σιτηρών δεν θα έλυνε το πρόβλημα»

Θέλοντας να ξεκαθαρίσει το σκηνικό που τοποθετεί στο πλαίσιο των ευθυνών, το κλείσιμο της Επιτροπής Σιτηρών, ο Υπουργός Γεωργίας Κώστας Καδής σε πρόσφατες δηλώσεις του ανέφερε πως σε καμία περίπτωση η Επιτροπή Σιτηρών δεν θα μπορούσε να επιλύσει το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί από την έλλειψη των ζωοτροφών. «Ποτέ η Επιτροπή Σιτηρών, σε καμία κυβέρνηση, δεν διατήρησε στρατηγικά αποθέματα. Μετά το 2004 που μπήκαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε μια ανταγωνιστική αγορά, όπου δεν μπορούσαν να υπάρχουν τα μονοπώλια, η Επιτροπή Σιτηρών κατέγραφε κάθε χρόνο μια ζημιά μερικών εκατομμυρίων».

Με νομοθεσία που έχει περάσει, εξασφαλίζονται τα στρατηγικά αποθέματα. Οι μονάδες των κτηνοτρόφων άρχισαν να ικανοποιούνται με την άφιξη των σιτηρών. Αύριο αναμένεται η άφιξη ακόμη τριών πλοίων που θα εφοδιάσουν την αγορά με πρώτες ύλες. Το ζήτημα των τιμών όμως δεν φαίνεται να αλλάζει σύντομα, με το βάρος των συνεπειών του δυσβάστακτου κόστους να επωμίζονται στο τέλος οι ίδιοι οι καταναλωτές.

(δημοσιεύθηκε στη «Σημερινή της Κυριακής», 17/10/2021)