Η φυσική δικαιοσύνη και μεροληψία ως λόγος ακύρωσης

Το Διοικητικό Δικαστήριο αποδέχθηκε την προσφυγή του Νίκου Ταντελέ που καταχώρiσε με το Δικηγορικό Γραφείο Α. Σ. Αγγελίδη και ακύρωσε την από 1.5.19 προαγωγή δυο Ανώτερων Τεχνικών Σταθμών (Βάρδιας) που προήχθησαν και υπηρετούσαν στον σταθμό Δεκέλειας.

Το κύριο θέμα που ηγέρθη και επί του οποίου κρίθηκε η νομιμότητα της πράξης αφορούσε το γεγονός ότι της απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου προηγήθηκε η κρίση-εισήγηση προς το Διοικητικό Συμβούλιο από την Συμβουλευτική Επιτροπή, η οποία απαρτίζεται από τον Πρόεδρο και δύο από τα Μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου. Το Δικαστήριο έκρινε λαμβάνοντας υπόψη και άλλη πρόσφατη Νομολογία ότι:

«Είναι σαφές ότι ο ρόλος της υπεπιτροπής είναι συμβουλευτικός προς το διοικητικό συμβούλιο, το οποίο είναι το αποκλειστικά αρμόδιο για λήψη τελικής απόφασης. Είναι επίσης σαφές, όμως, ότι για να καταλήξει η υπεπιτροπή στην παροχή συμβουλής (εισήγησης) προς το διοικητικό συμβούλιο έχει μελετήσει τα δεδομένα των υποψηφίων και έχει αποκτήσει άποψη ως προς ένα ή περισσότερους καταλληλότερους υποψηφίους. Τα ίδια, λοιπόν, πρόσωπα που απαρτίζουν την υπεπιτροπή συμμετέχουν και στο διοικητικό συμβούλιο όπου μαζί με τα υπόλοιπα μέλη λαμβάνουν την τελική απόφαση. Είναι λογικώς αναμενόμενο ότι η κρίση που σχημάτισαν τα εν λόγω μέλη στο πλαίσιο του ρόλου τους ως υπεπιτροπή, θα εξακολουθήσει να υφίσταται και στο πλαίσιο του ρόλου τους ως συμμετεχόντων στο διοικητικό συμβούλιο. Η αναφορά στην παράγραφο (4) του κανονισμού 19 περί καμίας δέσμευσης των μελών της υπεπιτροπής από την απόφασή τους στην υπεπιτροπή, δεν διασώζει, κατά την άποψή μου, το παράδοξο της διαδικασίας εφόσον τυχόν μεταγενέστερη αλλαγή στην άποψη των μελών που απαρτίζουν την υπεπιτροπή στο πλαίσιο της διαδικασίας ενώπιον του διοικητικού συμβουλίου, θα έχει κατά πάσα πιθανότητα ως αποτέλεσμα την εκ νέου αμφισβήτηση στο μυαλό του διοικουμένου για τους λόγους της αλλαγής αυτής.

Η αρχή της αμεροληψίας συνιστά μία από τις βασικές αρχές που περικλείονται στην έννοια της φυσικής δικαιοσύνης υπό την λατινική φράση "Nemo judex in sua causa". Οι αρχές της φυσικής δικαιοσύνης είναι μέρος αναπόσπαστο του κράτους δικαίου και πρέπει να διαχέουν ολόκληρο το φάσμα της λειτουργίας της διοίκησης γιατί μόνο κατ' αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται, τελικά, η ισότητα. Η αμεροληψία ως έννοια σημαίνει την ύπαρξη μίας λειτουργικής προκατάληψης (operative prejudice) συνειδητής ή ασυνείδητης ως προς ένα πρόσωπο ή θέμα. Τέτοια λειτουργική προκατάληψη μπορεί να είναι το αποτέλεσμα μίας προειλημμένης άποψης ή προδιάθεσης να αποφασίσει κάποιος επί ενός ζητήματος κατά συγκεκριμένο τρόπο έτσι ώστε να μην αφήνεται η σκέψη ελεύθερη.

Δεν μου διαφεύγει ότι το διοικητικό συμβούλιο ενεργεί ως συλλογικό όργανο και ως τέτοιο δεν απαρτίζεται μόνο από τα τρία μέλη που απαρτίζουν την υπεπιτροπή. Εντούτοις, η συμμετοχή τους δεδομένης της ρητής έκφρασης κρίσης υπό την προηγούμενη ιδιότητά τους ως μελών της υπεπιτροπής συνιστά κακή λειτουργία και σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου».

Η προσφάτως αναπτυχθείσα αυτή θεώρησα ότι οδηγεί σε ανατροπή μιας από χρόνια καθιερωμένης παράνομης όμως διαδικασίας.