Εξ ανάγκης δύο μήνες παράταση στη Σπέχαρ!

Μεγάλη δυστοκία παρουσιάζεται και στο θέμα της αντικατάστασης της Ειδικής Αντιπρόσωπου του ΓΓ του ΟΗΕ και επικεφαλής της ειρηνευτικής δύναμης στην Κύπρο (ΟΥΝΦΙΚΥΠ), Ελίζαμπεθ Σπέχαρ, με αποτέλεσμα να λάβει ξανά παράταση. Συγκεκριμένα, η άρνηση της τουρκικής πλευράς στις εισηγήσεις του Αντόνιο Γκουτέρες, σύμφωνα με πληροφορίες της «Σημερινής», ανάγκασε τα Ηνωμένα Έθνη να ανανεώσουν τους όρους εντολής της κ. Σπέχαρ γι’ ακόμη δύο μήνες.

Την ίδια στιγμή, χαμηλές είναι οι προσδοκίες πλέον και για τον διορισμό απεσταλμένου. Η Κυβέρνηση δεν αναμένει, επί του παρόντος, ούτε έκδοση ανακοινωθέντος, καθότι το ζήτημα έχει περιπλεχτεί σε σημείο που εκτιμά ότι θα καθυστερήσει να ξεκαθαρίσει. Υπενθυμίζεται ότι στην άτυπη τριμερή συνάντηση είχε συμφωνηθεί μεταξύ του ΓΓ του ΟΗΕ, του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Ερσίν Τατάρ ο διορισμός ειδικού απεσταλμένου, ο οποίος θα λογοδοτεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας (στη θέση δηλαδή του Έσπερ Μπαρθ Έιντε). Λίγες ώρες αργότερα, εντούτοις, η τουρκική πλευρά τα γύρισε, μπλόκαρε τη διαδικασία και απαίτησε διορισμό προσωπικού απεσταλμένου (στη θέση δηλαδή της Τζέιν Χολ Λούτ).

Για τη δική μας, όμως, πλευρά η ουσία δεν επικεντρώνεται στο καθεστώς του απεσταλμένου, αλλά, κυρίως, στους όρους εντολής του. «Η ιδέα για τη δική μας πλευρά, όπως προτάθηκε και στην άτυπη συνάντηση της Γενεύης, ήταν να διοριστεί ειδικός απεσταλμένος για να οδηγήσει, σε ορίζοντα 3-4 μηνών, σε επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων. Δεν είναι νοητό ο απεσταλμένος, έστω και αν είναι τελικά ειδικός απεσταλμένος, να επικεντρώνεται στα ΜΟΕ και στις Τεχνικές Επιτροπές», ανέφερε χαρακτηριστικά στη «Σ» διπλωματική πηγή.

Είναι ξεκάθαρο ότι η επιδίωξη της τουρκικής πλευράς για επικέντρωση στα ΜΟΕ και στις Τεχνικές Επιτροπές, ως καθορισμός μάλιστα των επόμενων βημάτων στο Κυπριακό, αποτελεί πλήρη αναστροφή της διαδικασίας, καθότι κάτι τέτοιο θα εξυπηρετούσε αποκλειστικά τις τουρκικές επιδιώξεις για δύο κράτη που συνυπάρχουν και συνεργάζονται. Γι' αυτό άλλωστε και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης κατά την τριμερή συνάντηση επέμεινε ότι οι όροι εντολής του ειδικού απεσταλμένου, ξεκάθαρα πρέπει να περιλαμβάνουν τις προσπάθειες να τεθεί σε τροχιά η διαπραγματευτική διαδικασία, ώστε να επαναρχίσει ένας ουσιαστικός διάλογος.

Στασιμότητα στο Κυπριακό και ουσιαστικό αδιέξοδο

Δεν αναμένεται πλέον ούτε έκδοση ανακοινωθέντος για τον διορισμό απεσταλμένου - Η ουσία δεν επικεντρώνεται στο καθεστώς του απεσταλμένου, αλλά, κυρίως, στους όρους εντολής του

Η επιδίωξη της τουρκικής πλευράς για επικέντρωση στα ΜΟΕ και στις Τεχνικές Επιτροπές, ως καθορισμός μάλιστα των επόμενων βημάτων, αποτελεί πλήρη αναστροφή της διαδικασίας

Προσπάθειες Τουρκίας να θεμελιώσει την άποψη των δύο κρατών που συνυπάρχουν και συνεργάζονται σαν καλοί γείτονες…

Στην πράξη όσα δεν κατάφερε στο τραπέζι του διαλόγου…

Είναι προφανές ότι η τακτική της Τουρκία να μπλοκάρει τόσο την αντικατάσταση της κ. Σπέχαρ όσο και τον διορισμό απεσταλμένου οφείλεται στην επιμονή της να θεμελιώσει την άποψη των δυο κρατών που συνυπάρχουν και συνεργάζονται σαν καλοί γείτονες! Επιδιώκει, δηλαδή, να δείξει ότι όλα περνούν με τη συγκατάθεσή της, επιζητώντας να πετύχει στην πράξη ό,τι δεν κατάφερε επίσημα στο τραπέζι του διαλόγου. Επί τούτου αποσκοπεί στα ΜΟΕ και στις Τεχνικές Επιτροπές, ώστε να εμπεδώσει τη συνεργασία …δύο καλών γειτόνων (αναδεικνύει στην πράξη τα κατεχόμενα ως κρατική οντότητα), που μπορούν να επιλύσουν θέματα καθημερινότητας!

Βέβαια, με την τακτική της η Τουρκία κατάφερε να αναδείξει και πάλι ότι ο ρόλος του Γ.Γ. του ΟΗΕ έχει ήδη ατονήσει. Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι αυτό διεφάνη και στη συνάντηση της Γενεύης τον περασμένο Απρίλιο, όταν καταπατώντας τους όρους εντολής του ο Γ.Γ. επέτρεψε στον Ερσίν Τατάρ να θέσει επίσημα στο τραπέζι του διαλόγου τις αξιώσεις για «κυριαρχική ισότητα» και «ίσο διεθνές καθεστώς».

Ουσιαστικό αδιέξοδο

Το Κυπριακό φαίνεται ότι εισέρχεται σε μία μακρά περίοδο στασιμότητας, με τις προοπτικές για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων να προδιαγράφονται δυσοίωνες, τη στιγμή, μάλιστα, που στο εσωτερικό οι εκλογικές προθεσμίες πλησιάζουν, ενώ οι τουρκικές παράνομες ενέργειες επιβολής τετελεσμένων τόσο στην Αμμόχωστο όσο και αλλού, προχωρούν σαν οδοστρωτήρας.

Γίνεται αντιληπτόν ταυτόχρονα ότι οι προσπάθειες του ΓΓ να ικανοποιήσει και τις δυο πλευρές, εξαγγέλλοντας από τη μια τη μεθοδολογία των ΜΟΕ και των Τεχνικών Επιτροπών και από την άλλη τον διορισμό ειδικού απεσταλμένου, όχι μόνο δεν μπορούν να ξεκλειδώσουν τη διαδικασία και να σπάσουν το αδιέξοδο, αλλά οδηγούν το Κυπριακό σε πλήρες οριστικό τέλμα, με ορατό τον κίνδυνο της όξυνσης της κατάστασης και της επίτευξης των τουρκικών επιδιώξεων.

(δημοσιεύθηκε στη «Σημερινή της Κυριακής», 03/10/2021)