Αναλύσεις

Τέλος οι «χάρες» στους δρόμους

Άναψαν τα φλας στους δρόμους της Λευκωσίας, ενώ παίρνουν σειρά και οι άλλες επαρχίες, αφού συνολικά θα τοποθετηθούν στους δρόμους 90 σταθερές κάμερες σε 30 τοποθεσίες παγκυπρίως, για την κάλυψη επικίνδυνων σημείων του οδικού δικτύου

Σάρκα και οστά παίρνει η τοποθέτηση καμερών στους δρόμους. Μετά από 13 χρόνια συζητήσεων, την περασμένη Δευτέρα, 25 Οκτωβρίου, τέθηκε σε λειτουργία το σύστημα φωτοεπισήμανσης με τέσσερεις σταθερές κάμερες στα φώτα τροχαίας επί της διασταύρωσης των λεωφόρων Γρίβα Διγενή και Δημοσθένη Σεβέρη και δύο κινητές κάμερες, μια στον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας - Λεμεσού και η άλλη εντός της Λευκωσίας. Η σχετική νομοθεσία για τη λειτουργία του συστήματος φωτοεπισήμανσης εγκρίθηκε από την Ολομέλεια της Βουλής την Πέμπτη, 21 Οκτωβρίου, αφού είχε προηγηθεί η υπογραφή της σύμβασης που αφορά τη μελέτη, την εγκατάσταση, τη λειτουργία και συντήρηση του Συστήματος και περιλαμβάνει 90 σταθερές κάμερες σε 30 τοποθεσίες παγκυπρίως για την κάλυψη επικίνδυνων σημείων του οδικού δικτύου. Το κόστος εγκατάστασης του συστήματος θα ανέλθει στα 8 εκ. ευρώ και το κόστος λειτουργίας για πέντε χρόνια υπολογίζεται στα 35 εκ. ευρώ.

Στόχος, η εξάλειψη των τροχαίων συγκρούσεων και δυστυχημάτων

Οι κάμερες τροχαίας έχουν τοποθετηθεί με σκοπό να αποτρέψουν κι άλλες τροχαίες συγκρούσεις και παραβάσεις. Οι ίδιες είχαν τοποθετηθεί και πριν από αρκετά χρόνια χωρίς όμως τα απαιτούμενα αποτελέσματα και αυτό έφερε την αδρανοποίησή τους. Όμως η ιδέα παρέμεινε, με σκοπό να αποτραπούν όσο το δυνατόν περισσότερα τροχαία δυστυχήματα, που στοιχίζουν ζωές, άλλα και τροχαίες συγκρούσεις που συχνά προκαλούν κομφούζιο στους δρόμους των πόλεων άλλα και τους αυτοκινητοδρόμους. Μάλιστα, μετά την πρώτη αποτυχημένη προσπάθεια της τότε Κυβέρνησης να εγκαταστήσει κάμερες τροχαίας στους δρόμους, η οποία «έπεσε» λόγω προσφορών, η σημερινή Κυβέρνηση δυσκολεύτηκε αρκετά ώστε να προβεί και πάλι σε αυτήν τη διαδικασία.

Σήμερα, με αέρα ανανέωσης, Τροχαία και Κυβέρνηση προβαίνουν ξανά σε αυτήν τη διαδικασία με πιο εξελιγμένη τεχνολογία στα χέρια τους και με κάμερες που καταγράφουν την παραμικρή παράβαση του οδικού κώδικα. Με αυτόν τον τρόπο θα αρχίσουν πρώτα οι τσέπες των οδηγών να παίρνουν φωτιά και μετέπειτα να βάζουν μυαλό και να συμμορφώνονται με την τήρηση των κανόνων, ώστε να αποφεύγονται οι μεγάλες ταχύτητες στους δρόμους που προκαλούν τροχαία ατυχήματα και δυστυχήματα, η χρήση κινητών κατά την οδήγηση, που είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες ατυχημάτων, και η παράλειψη χρήσης της ζώνης ασφαλείας. Επίσης, ο έλεγχος για τη σωστή θέση του οχήματος κατά την εναλλαγή των φωτών τροχαίας αποτελεί σημαντική λεπτομέρεια, αφού πεζοί δεν έχουν τον απαιτούμενο χώρο για να διασταυρώσουν ή και πολλές φορές τραυματίζονται από ασυνείδητους οδηγούς.

Ποιες παραβάσεις «πιάνουν» οι κάμερες και πόσο τις χρεώνουν

Οι κάμερες αυτήν τη στιγμή και μέχρι τις 31/12/2021 θα λειτουργούν πιλοτικά, δηλαδή οι παραβάτες θα δέχονται μόνο προειδοποίηση στο σπίτι τους και όχι πρόστιμο. Αν και ο αρχικός σχεδιασμός έλεγε για 30 ημέρες περίοδο χάριτος, ο Υπουργός Μεταφορών, Γιάννης Καρούσος, ζήτησε όπως επεκταθεί μέχρι και το τέλος του έτους για να εξοικειωθούν καλύτερα τόσο οι λειτουργοί των καμερών όσο και οι οδηγοί.

Οι κάμερες τροχαίας, σύμφωνα με τον Χάρη Ευριπίδου, βοηθό διευθυντή της Τροχαίας Αρχηγείου, θα μπορούν να ανιχνεύουν με τη βοήθεια του αυτοματοποιημένου συστήματος τροχαίες παραβάσεις από οδηγούς, όπως είναι η παραβίαση του ανώτατου ορίου ταχύτητας, η παραβίαση του κόκκινου φωτεινού σηματοδότη, η παραβίαση της γραμμής υποχρεωτικής στάσης πλησίον των φώτων τροχαίας, ενώ ταυτόχρονα θα καταγράφονται και άλλες παραβάσεις, όπως είναι η παράλειψη χρήσης ζώνης ασφαλείας, η παράλειψη χρήσης προστατευτικού κράνους και η χρήση κινητού ή άλλου αντικειμένου κατά την οδήγηση.

Οι παραβάτες θα λαμβάνουν εξώδικο με συστημένη επιστολή και έναν συγκεκριμένο κωδικό, ο οποίος θα αντιστοιχεί στη φωτογραφία όπου απεικονίζεται η παρανομία τους. Το εξώδικο θα μπορεί να εξοφληθεί μέχρι και σε 30 ή 45 ημέρες μετά και την επιβάρυνση κατά το ήμισυ του ποσού του εξωδίκου. Μετά τις 45 ήμερες ο παραβάτης θα υπόκειται σε ποινική δίωξη, αναφέρει ο κ. Ευριπίδου.

Τα τσουχτερά πρόστιμα αυτήν τη φορά δεν θα κάνουν χάρες, ενώ οι τσέπες των «άτακτων» οδηγών θα παίρνουν φωτιά σε κάθε παραβίαση του οδικού κώδικα. Συγκεκριμένα, το πρόστιμο για τη ζώνη ασφαλείας θα ανέρχεται στα 150 ευρώ, ενώ η επανάληψη του αδικήματος εντός 3 ετών θα αυξάνεται στα 300 ευρώ. Για τη χρήση τηλεφώνου θα ανέρχεται στα 150 ευρώ και η επανάληψη του αδικήματος εντός 3 ετών θα αυξάνει το πρόστιμο στα 300 ευρώ. Για τη μη χρήση προστατευτικού κράνους το πρόστιμο θα ανέρχεται στα 200 ευρώ και μετά την επανάληψη του αδικήματος εντός 3 ετών στα 400 ευρώ. Το πρόστιμο για μη συμμόρφωση με τον φωτεινό σηματοδότη - κόκκινο ανέρχεται στα 300 ευρώ και η παραβίαση της γραμμής αναμονής στα φώτα τροχαίας θα τιμωρείται με 25 ευρώ.

Όσον αφορά το όριο ταχύτητας ισχύει η «χάρη» του 10% + 2 χιλιόμετρα. Δηλαδή, αν το όριο σε συγκεκριμένο δρόμο είναι 50χλμ, θα επιτρέπεται στον οδηγό να υπερβαίνει το όριο μόνο κατά 10% (δηλ. 5 χιλιόμετρα) συν 2, άρα 57χλμ. Στα 58 χιλιόμετρα, ο οδηγός θα τιμωρείται. Αν το όριο είναι 30χλμ, τότε ο οδηγός μπορεί να κινηθεί μέχρι και με 35χλμ, ενώ στα 36χλμ θα τιμωρείται.

Τα πρόστιμα και οι ποινές για υπέρβαση του ανώτατου ορίου ταχύτητας έχουν ως εξής: για υπέρβαση ορίου ταχύτητας μέχρι 30% ορίζεται πρόστιμο €2/χλμ και 1-3 βαθμούς ποινής, για υπέρβαση ορίου ταχύτητας μέχρι 50% το πρόστιμο καθορίζεται στα €3/χλμ και 2-4 βαθμούς ποινής, για υπέρβαση ορίου ταχύτητας μέχρι 75% το πρόστιμο ανέρχεται στα €5/χλμ και 3-6 βαθμούς ποινής, ενώ πέραν του 75% οι παραβάτες παραπέμπονται στο Δικαστήριο.

Οι πρώτες ώρες λειτουργίας και οι πρώτες προειδοποιήσεις

Αν και μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν νέοι αριθμοί παραβάσεων από την Τροχαία, είναι αποκαλυπτικοί οι αριθμοί που δόθηκαν από τα πρώτα και μόνο 24ωρα. Τις πρώτες ώρες της λειτουργίας του συστήματος φωτοεπισήμανσης είχαν καταγγελθεί 286 οδηγοί από τις σταθερές κάμερες και 209 καταγγελίες έγιναν από τις δύο κινητές. Οι πλείστες καταγγελίες αφορούσαν παραβίαση του κόκκινου σηματοδότη, του ορίου ταχύτητας αλλά και της άσπρης γραμμής στον δρόμο. Ενώ μετά από δυο 24ωρα από την εφαρμογή των καμερών καταγράφηκαν περίπου 550 παραβιάσεις του κόκκινου σηματοδότη και 390 παραβιάσεις του ορίου ταχύτητας.

Διαφωτιστικοί είναι και οι αριθμοί παρανομιών που κατέγραψαν οι κινητές κάμερες, αφού μόνο η μια κατέγραψε 300 παραβιάσεις, που ως επί το πλείστον αφορούσαν την αυξημένη ταχύτητα. Ενώ η άλλη κάμερα, που τοποθετήθηκε στον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας - Λεμεσού, κατέγραψε πολύ λιγότερες παραβιάσεις που αφορούσαν επίσης υπερβολική ταχύτητα.

Οι παραβάσεις θα τύχουν επεξεργασίας από το σύστημα και μόλις εντοπιστούν τα στοιχεία των παραβατών θα λάβουν γραπτές ειδοποιήσεις μέσω ταχυδρομείου.

Τι γίνεται με τις παραβάσεις τουριστών

Σάλος είχε προκληθεί πριν από έναν χρόνο, όταν τα εξώδικα πρόστιμα των τουριστών στη Κύπρο ανήλθαν στις 15 χιλιάδες ευρώ. Σήμερα, και με τις νέες συνθήκες στους δρόμους, ο Σύνδεσμος Ιδιοκτητών Αυτοκινήτων Ενοικιάσεως αποποιείται την ευθύνη της είσπραξης των εξωδίκων από παραβάσεις τουριστών. Με ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος αναφέρει πως η πάγια θέση του είναι ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί η ιδιοκτήτρια εταιρεία αυτοκινήτων ενοικίασης να φέρει την ευθύνη σε περίπτωση που, παρά τις όποιες βοηθητικές ενέργειες είναι έτοιμη να προσφέρει, δεν εισπραχθεί τελικά κάποιο εξώδικο ποσό.

Ωστόσο, ο Χάρης Ευριπίδου, βοηθός διευθυντής της Τροχαίας Αρχηγείου, αναφέρει ότι «υπάρχει συζήτηση στη Βουλή για το θέμα ενοικιαζόμενων οχημάτων και μέχρι το τέλος της χρονιάς θα υπάρχει και η σχετική ανάληψη υποχρέωσης για να εφαρμοστεί μια καλή λύση».

Ποιες είναι οι σταθερές και ποιες οι κινητές κάμερες

Δυο είδη καμερών δόθηκαν από την αρμόδια εταιρεία. Σύμφωνα με τον Χάρη Ευριπίδου, οι σταθερές κάμερες τοποθετούνται σε συγκεκριμένα σημεία σε ειδικούς πασσάλους και παραμένουν εκεί επ’ αόριστον για την ανίχνευση παραβάσεων του οδικού κώδικα. Ενώ οι κινητές κάμερες θα ανιχνεύουν μόνο την παραβίαση του ορίου ταχύτητας.

Σύμφωνα με τον κ. Ευριπίδου, θα έχουν τη πολυτέλεια οι ειδικοί αστυνομικοί της Τροχαίας να μετακινούν τις κινητές κάμερες, ώστε να πιάνουν εξ απροόπτου τους οδηγούς που έχουν βάλει τα σημάδια τους. Οι κινητές κάμερες λοιπόν δημιουργήθηκαν γι’ αυτόν ακριβώς τον σκοπό, να συμμορφώσουν όλους τους οδηγούς ώστε να ακολουθούν το οδικό κώδικα κατά κανόνα.

Προστατευμένα τα προσωπικά δεδομένα

Το σύστημα της κάμερας παράγει ψηφιακές φωτογραφίες υψηλής ευκρίνειας της τροχαίας παράβασης, του παραβάτη και του οχήματος. Σε κάθε φωτογραφία τοποθετείται η ημερομηνία, η τοποθεσία και η ακριβής ώρα της τροχαίας παράβασης. Σύμφωνα με τον βοηθό διευθυντή της Τροχαίας Αρχηγείου, το θέμα προστασίας δεδομένων των οδηγών συζητείται με την αρμόδια Επίτροπο και παρακολουθείται από την ίδια, ενώ τηρούνται αυστηρά όλες οι νομοθεσίες για την προστασία δεδομένων.

Ποιες περιοχές και πόλεις παίρνουν σειρά

Σε δηλώσεις του στη «Σημερινή» ο Υπουργός Μεταφορών, Γιάννης Καρούσος, ανέφερε ότι οι κάμερες έχουν τοποθετηθεί στα σημεία των πόλεων όπου είναι πιο συχνά τα τροχαία ατυχήματα, γι’ αυτό και υπάρχουν οι δυο φάσεις τοποθέτησης καμερών. Σύμφωνα με τον Υπουργό, η Α΄ φάση θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι και το καλοκαίρι του 2022 και η Β’ φάση θα ολοκληρωθεί μέχρι το καλοκαίρι του 2023.

Α’ Φάση

Στην Α’ φάση θα έχουν τοποθετηθεί κάμερες στα σημεία της πρωτεύουσας όπου είναι η συμβολή των Λεωφόρων Γρίβα Διγενή - Δημοσθένη Σεβέρη (και έχουν ήδη τοποθετηθεί), ακολουθεί η συμβολή των Λεωφόρων Σπύρου Κυπριανού - Τροόδους και Κωνσταντινουπόλεως με δυο κάμερες, η Λεωφόρος Μακαρίου – Σπύρου Κυπριανού και Διγενή Ακρίτα με δύο κάμερες, η Λ. Γρίβα Διγενή με τη Λ. Προδρόμου με τέσσερεις κάμερες και τέλος γι’ αυτήν τη φάση στη Λ. Λεμεσού και Λ. Αρμενίας με δύο κάμερες.

Στη Λεμεσό κατά την Α΄ φάση θα τοποθετηθούν κάμερες στα εξής σημεία: στη Λ. Αρχιεπισκόπου Μακαρίου – Λ. Νίκου Παττίχη – Λ. Αρχ. Λεοντίου Α’ με τέσσερεις κάμερες και θα ακολουθήσουν οι Λ. Αγίας Φυλάξεως και Λ. Γλάδστωνος με δύο κάμερες.

Στην πόλη του Ζήνωνα και στην Πάφο δεν θα τοποθετηθούν κάμερες κατά την Α’ φάση.

Β’ Φάση

Ακολούθως κατά τη Β’ φάση στη Λευκωσία θα τοποθετηθεί σύστημα φωτοεπισήμανσης στα σημεία Λ. Λεμεσού και Λ. Αθαλάσσας (φώτα Καλησπέρα) με τρεις κάμερες, ακολουθούν Λ. Νίκου Παττίχη και Σπύρου Κυπριανού με τέσσερεις κάμερες, και η Λ. 28ης Οκτωβρίου και Λ. Ιάκωβου Τομπάζη με τρεις κάμερες.

Στη Λεμεσό κατά τη Β΄ φάση θα τοποθετηθούν στα σημεία Λ. Κολωνακίου – Λ. Αγίου Αθανασίου – Λ. Γρίβα Διγενή τρεις κάμερες, στη Λ. Αρχ. Μακαρίου – Λ. 28ης Οκτωβρίου δύο κάμερες μόνο, στην 28ης Οκτωβρίου, στη Λ. Αμαθούντας πίσω από το ξενοδοχείο Αρσινόη θα τοποθετηθούν δύο κάμερες και τέλος στη Λ. Αμαθούντας με την οδό Αριάδνης θα τοποθετηθούν άλλες δύο κάμερες.

Στη Λάρνακα κατά τη Β΄ φάση ξεκινήσουν να τοποθετούνται συστήματα φωτοεπισήμανσης αρχικά στη Λ. Σπύρου Κυπριανού – Λ. Αλέξανδρου Παναγούλη με τέσσερεις κάμερες, στη Λ. Αρχ. Μακαρίου – Λ. Αρχ. Κυπριανού με δύο κάμερες, στη Λ. Αρτέμιδος – Λ. Φανερωμένης με τέσσερεις κάμερες, ακολουθεί η Λ. Σπύρου Κυπριανού με οδό Λούθερ Κινγκ και Παύλου Βαλδασερίδη με τέσσερεις κάμερες. Ακολούθως θα τοποθετηθούν και στον δρόμο Λάρνακας – Δεκέλειας μεταξύ 3-6 χλμ. δύο κάμερες, στο δρόμο Λάρνακας – Δεκέλειας μεταξύ 6-9 χιλ. άλλες δύο κάμερες.

Στην περιοχή της Πάφου θα τοποθετηθούν στα σημεία Λ. Ευρώπης – Γιάννου Κρανιδιώτη – Γεωργίου Σάββα τέσσερεις κάμερες, στη Λ. Ελλάδος – Λ. Δημοκρατίας –Λ. Τ. Παπαδόπουλου τέσσερεις κάμερες στη β’ φάση, στη Λ. Αθηνών – Λ. Χριστόδουλου Σώζου δύο κάμερες και τέλος στη Λ. Αγίων Αναργύρων – Λ. Σπύρου Κυπριανού – Λ. Αγαπήνορος άλλες τέσσερις κάμερες και στη Λ. Χλώρακας – Λ. Γρίβα Διγενή – Λ. Αγίου Γεωργίου δύο κάμερες.

Στο διαμέρισμα Μόρφου, θα τοποθετηθούν κάμερες σε τρία σημεία κατά τη Β’ φάση, όχι όμως σε κατοικημένες περιοχές. Αυτά τα σημεία θα είναι ο δρόμος Λευκωσίας - Τροόδους μεταξύ 24ου και 27ου χλμ με δύο κάμερες, ο δρόμος Λευκωσίας – Τροόδους μεταξύ 39ου και 42ου χλμ, με δύο κάμερες και ο δρόμος Ατσά – Μαραθάσας μεταξύ 3ου και 6ου χλμ με άλλες δύο κάμερες.

Σημειώνεται ότι στην περιοχή Αμμοχώστου δεν θα τοποθετηθούν σταθερές κάμερες, θα υπάρχουν όμως κινητές.