Λαθροθηρία, το νέο χόμπι των Κύπριων κυνηγών;

Προ λίγων ημέρων γιορτάσαμε για άλλη μια χρονιά τη παγκόσμια ημέρα ζωών η οποια πρωτογιορτάστηκε το 1931 σ' ένα συνέδριο περιβαλλοντιστών στη Φλωρεντία, ως ένας τρόπος για την ευαισθητοποίηση κοινού και ειδικών για τα υπό εξαφάνιση ζώα. Από τότε, η γιορτή διευρύνθηκε και περιλαμβάνει όλα τα είδη του ζωικού βασιλείου. Επίσης υπάρχει η Διεθνής Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Ζώων η οποία εφαρμόστηκε από το 1978. Ανάμεσα στα άρθρα της διακήρυξης αναφέρεται ότι όλα τα ζώα γεννιούνται με ίσα δικαιώματα στη ζωή και στη δυνατότητα ύπαρξης, ο άνθρωπος οφείλει να σέβεται τη ζωή κάθε ζώου, ο άνθρωπος ανήκει στο ζωικό βασίλειο και δεν μπορεί να εξοντώνει ή να εκμεταλλεύεται τα άλλα είδη του ζωικού βασιλείου. Αντίθετα, οφείλει να χρησιμοποιεί τις γνώσεις για το καλό των ζώων.

Κυνήγι το χόμπι των… ευγενών!

Το κυνήγι θηραμάτων τόσο στη Κύπρο όσο και στο εξωτερικό αποτελεί «χόμπι» για αυτούς που το εξασκούν, όπως στην Αγγλία όπου διοργανώνονται ολόκληρες εκστρατείες για το κυνήγι της αλεπούς ή ελαφιών από έφιππους ευγενείς με τη βοήθεια κυνηγετικών σκυλιών, ενώ για αρκετούς φιλόζωους είναι ένα «νόμιμο έγκλημα». Ωστόσο, αν πάμε πίσω στον χρόνο θα δούμε ότι το κυνήγι ήταν απαραίτητο για τον άνθρωπο γιατί ήταν η μοναδική πηγή ζωικής τροφής ενώ όταν ο άνθρωπος εγκαταστάθηκε σε οικισμούς, το κυνήγι ως πηγή διατροφής περιορίστηκε από την αγροτική καλλιέργεια και την εκτροφή ζώων. Το κυνήγι επιστρέφει ως ασχολία με τα πυροβόλα όπλα. Σήμερα, σε πολλές χώρες έχουν γίνει ειδικοί νόμοι που ρυθμίζουν το πώς και σε ποιες περιοχές μπορεί και πρέπει να γίνεται το κυνήγι. Απαγορεύεται, έτσι, την άνοιξη ή την εποχή που ζευγαρώνουν τα ζώα και τα πουλιά. Ακόμη, σε πολλές περιπτώσεις απαγορεύεται το κυνήγι των θηλυκών ζώων. Μερικά είδη ζώων ή πουλιών απαγορεύεται να σκοτώνονται.

Ειδικό application για καταγραφή θήρευσης

Στη Κύπρο σήμερα είναι σε ισχύ η οδηγία αγρίων πτηνών (79/409/ΕΕC) που θεσπίστηκε το 1979, είναι η κύρια οδηγία που ρυθµίζει θέµατα κυνηγίου και γενικής διατήρησης της πτηνοπανίδας. Η οδηγία αυτή µαζί µε τη Σύµβαση για την Προστασία των Ευρωπαϊκών Φυσικών Οικοτόπων και της Άγριας Ζωής (ή Σύµβαση της Βέρνης) αποτελούν σήµερα τα δύο σηµεία αναφοράς για θέµατα ρύθµισης του κυνηγίου και προστασίας της πτηνοπανίδας. Η Οδηγία Αγρίων Πτηνών προστατεύει πτηνά των οποίων το είδος τους απειλείται με εξαφάνιση στις χώρες τηε ΕΕ. Εντούτοις υπαρχουν κάποιες περιοχές τις οποίες προτιμούν αυτά τα είδη πτηνών και σηµαντικες περιοχές προστασίας ή Περιοχών Ειδικής Προστασίας (Special Protection Areas, SPAs). Μεταξύ άλλων των πτηνών που βρίσκονται υπό προστασία είναι οι ερωδιοί, τα φλαµίνγκο, οι πελαργοί, οι αετοί, τα ενδηµικά είδη της Κύπρου (τρυποράσιης και σκαλιφούρτα), κ.λπ.

Ωστόσο λόγω και της σημαντικής μείωσης που καταγράφεται στον πληθυσμό των τρυγονιών ανά το παγκόσμιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε σχετική οδηγία όπως υπάρχουν συγκεκριμένες, αυστηρές προϋποθέσεις για το κυνήγι του τρυγονιού ενώ έχει δημιουργηθεί και ειδική εφαρμογή κινητού για καταγραφή θήρευσης τρυγονιών. Συγκεκριμένα η οδηγία της ΕΕ αναφέρει ότι η μέγιστη κάρπωση για ένα κυνηγό, σε μία κυνηγετική εξόρμηση θα είναι τα τρία τρυγόνια. Ο κυνηγός για κάθε τρυγόνι που θηρεύει, θα πρέπει να το καταγράφει στην εφαρμογή Artemis Cy και η καταγραφή της κάρπωσης μπορεί να γίνει στο σημείο με ονομασία «Κανονισμός ΠΔΚ». Η καταγραφή είναι υποχρεωτική βάσει της σχετικής νομοθεσίας και η παράληψη της καταγραφής τιμωρείται με εξώδικο πρόστιμο €100 (AHM Regulation).

Οι πληθυσμιακές παρακολουθήσεις των υδροβίων πτηνών δημοσιεύονται κατά καιρούς, ενώ στοιχεία από αυτές, αποτέλεσαν μέρος εργασιών. Ακόμα κατά το 2020 πραγματοποιήθηκε, για 20η συνεχόμενη χρονιά, η έρευνα κυνηγετικής κάρπωσης για τη περίοδο κυνηγίου προκύπτοντας τα πιο κάτω:

Το «χρυσό» αγρινό

Το βράδυ της Δευτέρας, η αστυνομία προχώρησε σε σύλληψη τριών προσώπων τα οποία κινούνταν ύποπτα στην περιοχή Κάμπου και κατάφερε η Υπηρεσία Θύρας να τους ανακόψει και να τους ελέγξει. Στη κατοχή των τριών προσώπων τα οποία κινούνταν με δυο οχήματα εντοπίστηκαν δυο αποκεφαλισμένα αγρινά. Θέμα το οποίο έθεσε σε συναγερμό για άλλη μια φορά την υπηρεσία θήρας αφού γίνονται μεγάλες προσπάθειες για προστασία του του αγρινού το οποίο είναι είδος προς εξαφάνηση όπως και άλλα ζώα και πτηνά τα οποία αποτελούν «απαγορευμένος καρπός» για τους κυνηγούς. Ενώ τυγχάνει εντατικής διαχείρισης και προστασίας από μέρους της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας. Το είδος, τη τελευταία δεκαετία παρουσιάζει μια εξάπλωση προς τα ανατολικά και συγκεκριμενα στις περιοχές Τροόδους και νότια ημιορεινά Επ. Πάφου κυρίως λόγω της μείωσης διαθέσιμης τροφής από το κέντρο του Δάσους Πάφου, το οποίο έχει μετατραπεί σε πολλές περιοχές σε κλειστό δάσος, χωρίς διάκενα.

Συνοπτικά, η διαχείριση του αγρινού, κατά το 2020, σύμφωνα με την Υπηρεσία Θύρας και Πανίδας, περιλάμβανε ετήσιες πληθυσμιακές καταμετρήσεις. Ο πληθυσμός του είδους κυμάνθηκε σε σταθερά επίπεδα, όπως το 2019 περίπου. Η υγεία του πληθυσμού του είδους παρακολουθείται στενά σε συνεργασία με τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες του Κράτους όπου όλα τα άρρωστα, τραυματισμένα κι νεκρά ζώα καταλήγουν για τις δέουσες ενέργειες. Επίσης έχει γίνει σπορά στο Δάσος Πάφου και στις παρυφές αυτού για τις διατροφικές ανάγκες των Αγρινών . Τέλος η ομάδα διαχείρισης αγρινών τροφοδοτεί και συντηρεί κάθε χρόνο 141 τεχνητές ποτίστρες που καλύπτουν επαρκώς τη περιοχή εξάπλωσης του αγρινού και ιδιαίτερα τις περιοχές με ελάχιστα καλοκαιρινά νερά ενώ το 2020 χρόνο καθαρίστηκαν και συντηρήθηκαν 82 φυσικές πηγές νερού σε όλο το Δάσος Πάφου.

Μάλιστα φαίνεται ότι αρκετοί επιθυμούν το απαγορευμένο, αφού το κρέας του αγρινού πωλείται παράνομα και με μεγάλη ζήτηση. Οι τιμές φθάνουν μέχρι και τα 800 ευρώ όταν πωλείται ολόκληρο το ζώο ενώ οι τιμές για το κιλό φθάνουν μέχρι και 80 ευρώ.

Μάλιστα σε δηλώσεις του ο εκπρόσωπος τύπου Υπηρεσίας Θύρας και Πανίδας στη «Σημερινή Online» ανέφερε ότι το φαινόμενο ου λαθροκυνηγιού των αγρινών είναι σπάνιο φαινόμενο και το αντιμετωπίζουν μια φορά κάθε δυο χρόνια».

Πάταξη της λαθροθηρίας

Τα θηράματα, τα άγρια πτηνά, τα αγρινά όπως και κάποια άλλα είδη της άγριας ζωής είναι εκτεθειμένα σε από τη λαθροθηρία και την καταστροφή των βιοτόπων. Η πάταξη της λαθροθηρίας επιδιώχθηκε τόσο με προληπτικά μέτρα, περιλαμβανομένων συχνών επισκέψεων σε χωριά προς αποθάρρυνση των λαθροκυνηγών, της καλλιέργειας καλών σχέσεων μεταξύ του προσωπικού της Υπηρεσίας και των μελών Κυνηγετικών Συλλόγων όσο και με τη σύλληψη και καταγγελία λαθροκυνηγών. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στις υποθέσεις που αφορούν την κατοχή και χρήση δικτύων και ξόβεργων όπου εντοπίζεται ιδιαίτερο πρόβλημα. Στην πάταξη του πιο πάνω φαινομένου η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδεικνύει ιδιαίτερη ευαισθησία μετά και τις πολλές επιστολές διαμαρτυρίας που καταφθάνουν κάθε μήνα στο Υπουργείο Εξωτερικών και στις Πρεσβείες της Κύπρου, στις χώρες της Ευρώπης, για αυτό το θέμα. Οι εντατικές προσπάθειες του Ταμείου Θύρας για πάταξη της σύλληψης πτηνών με δίκτυα και ξόβεργα έχει περιορίσει σημαντικά την έκταση του φαινομένου.

Από τον Ιούλιο του 2017 εφαρμόζονται οι πρόνοιες της τροποποιητικής νομοθεσίας βάσει της οποίας όλα τα αδικήματα που προκύπτουν κατά παράβαση του περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμου ρυθμίζονται με εξώδικο πρόστιμο. Κατά το 2020 έχουν ρυθμιστεί εξώδικα 565 υποθέσεις και έχουν εισπραχθεί ως ποινές που επιβλήθηκαν από δικαστήρια ή από εξώδικες ρυθμίσεις πέραν των €225.000, ενώ όπως μας ανέφερε ο εκπρόσωπος τύπου της Υπηρεσίας θύρας και Πανίδας «τα παράνομα θηράματα που έχουν ζήτηση στο μαύρο παζάρι είναι τα αγρινά, οι λαγοί και τα αμπελοπούλια, ενώ κατά το 2021 έχουν γίνει καταγγελίες σε 350 πρόσωπα για λαθροθηρία».

Εξάλλου, η Υπηρεσία Θύρας είναι η μοναδική υπηρεσία που κάνει περιπολίες επι 24ωρης βάσης και μεταξύ άλλων έχει «ξετρυπώσει» και αποτρέψει διάφορες παράνομες ενέργειες μεταξύ αυτών και η λαθροθηρία, υποθέσεις ναρκωτικών, παράνομες μεταφορές πυροτεχνημάτων, ζωοκλοπές, λαθρεμπόριο στη Νεκρή Ζώνη, αρχαιοκαπηλίες, κλοπές, και κατασκοπίες. Επιπρόσθετα, έχει δώσει χρήσιμες πληροφορίες στις Υπηρεσίες του Κράτους για παράνομες επεμβάσεις σε χαλίτικη, τουρκοκυπριακή και δασική γη όπως και για την ύπαρξη παράνομων γεωτρήσεων και σκουπιδότοπων.

Πως μπορώ να γίνω κυνηγός;

Ωστόσο, για να μπορεί κάποιος να γίνει κυνηγός θα πρέπει να γνωρίζει ότι απαιτείται να παρακολουθήσει ειδικά μαθήματα τα οποία διεξάγει η Υπηρεσία Θύρας και Πανίδας ενώ για να έχει στη κατοχή του όπλο κυνηγιού θα πρέπει να κατέχει πιστοποιητικό από τον στρατό και να μην έχει απαλλαγή. Επίσης ένας σωστός και ηθικός κυνηγός πρέπει να ακολουθεί και να τηρεί όλους τους νόµους του κυνηγιού ενώ θα πρέπει να τηρεί όλους τους κανόνες. Ο καλός κυνηγός πρέπει να φροντίζει να είναι πάντοτε ορατός, να εχει άριστη γνώση του όπλου και να μην καταναλώνει ουσίες ή αλκοόλ κατά τη διάρκεια του κυνηγιού.