Τα εθνικά συμφέροντα στις διεθνείς σχέσεις
Μια τελευταία υπόθεση στη διεθνή πολιτική σκακιέρα υπογραμμίζει ακόμα μια φορά τη σημαντικότητα των συμφερόντων στη διεθνή πολιτική και στις διεθνείς σχέσεις.
Αναφέρομαι στην υπόθεση γνωστή ως AUKUS, στην οποία εμπλέκονται η Αυστραλία με τη Γαλλία και σε δεύτερο στάδιο οι ΗΠΑ και το ΗΒ. Με δυο λόγια η Αυστραλία συμφώνησε με τη Γαλλία την αγορά απ’ αυτήν υποβρυχίων. Προτού όμως προχωρήσει αυτή η συμφωνία, η Αυστραλία συμφώνησε με τις ΗΠΑ και το ΗΒ να συνεργαστούν για την κατασκευή υποβρυχίων για την Αυστραλία από τις δυο πιο πάνω χώρες, ακυρώνοντας ταυτόχρονα στην ουσία τη συμφωνία που υπογράφει προηγουμένως με τη Γαλλία.
Η κίνηση αυτή προκάλεσε την οργή της Γαλλίας, που ανακάλεσε τους πρέσβεις της στην Ουάσιγκτον και Καμπέρα για «συνομιλίες», γνωστό μέτρο που λαμβάνεται στη διπλωματία για τέτοιες περιπτώσεις.
Ο Γάλλος Υπουργός των Εξωτερικών Jean-Yves Le Drian απεκάλεσε την πράξη σαν «μαχαίρωμα στη πλάτη». Σε δηλώσεις του στην γαλλική τηλεόραση France 2 δήλωσε: «Υπήρξε ψεύδος, υπήρξε διπλοπροσωπία, υπήρξε διακοπή της εμπιστοσύνης, υπήρξε περιφρόνηση. Δεν πάμε καλά μεταξύ μας, τίποτε δεν πάει καλά, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει κρίση» (βλ. Tristan de Bourbon, «Les tensions restent vives entre Londres et Paris», Tribune de Genève, 20 Σεπτεμβρίου 2021).
Από την άλλη μεριά ο Αυστραλός πρωθυπουργός δήλωσε ότι η Γαλλία είχε υπόψη της τις «βαθιές ανησυχίες» που είχε η Αυστραλία πάνω σε αυτό το θέμα και ότι ενημερώθηκε και ο Πρόεδρος Μακρόν. Και ο Αυστραλός πρωθυπουργός τόνισε ότι η Αυστραλία πρέπει πάντοτε να παίρνει αποφάσεις, όπως κάθε ανεξάρτητο κράτος, σύμφωνα με το συμφέρον της εθνικής της ασφάλειας.
Αντιλαμβάνεται κάποιος τα αισθήματα της Γαλλίας αφού έχασε ένα συμβόλαιο δισεκατομμυρίων ευρώ. Ο Γάλλος Υπουργός των Εξωτερικών καθώς και η γαλλική κυβέρνηση αναφέρουν ότι σ’ αυτήν την υπόθεση η Μεγάλη Βρετανία είναι «ο πέμπτος τροχός της αμάξης».
Από την πλευρά τους οι Βρετανοί θριαμβολογούν ότι με την έξοδό τους από την ΕΕ διεξάγουν παγκόσμια πολιτική και ότι προσπαθούν να κάνουν το ΗΒ μιαν υπολογίσιμη δύναμη στη διεθνή σκηνή.
Σαν συμπέρασμα αυτής της υπόθεσης είναι το γνωστό και σε έναν πρωτοετή φοιτητή των Διεθνών Σχέσεων, ότι το εθνικό συμφέρον κυριαρχεί στις σχέσεις μεταξύ των κρατών στην εποχή μας.
Σχετικά με το ΗΒ, ο μεν κύριος Boris Johnson διατείνεται ότι προσπαθεί να κάνει τη χώρα του μια μεγάλη δύναμη διεθνώς, οι δε Ευρωπαίοι λένε ότι το Brexit οδήγησε το ΗΒ σε θέση υποτελείας προς τις ΗΠΑ, όπως προηγουμένως, και ότι το μόνο που μπορούν να ελπίζουν οι Βρετανοί είναι να είναι ένας κατώτερος (junior) συνεταίρος των ΗΠΑ.
*Barrister-at-law (Lincoln’s Inn, London), Διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών & Διεθνών Σχέσεων (Η.Ε.Ι., Γενεύης, Ελβετίας), Πρώην Μέλος της Γραμματείας του ΟΗΕ στο Τμήμα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
