Μνήμη Κυριάκου Μάτση
Τελέστηκε σήμερα, 19 Νοεμβρίου 2021, τρισάγιο στη μνήμη του ήρωα της ΕΟΚΑ Κυριάκου Μάτση. Η τελετή πραγματοποιήθηκε στη 13:30 (ώρα θανάτου του ήρωα), στον χώρο των «Φυλακισμένων Μνημάτων», σε αίθουσα κράτησης που βρίσκεται στην πτέρυγα των μελλοθανάτων. Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων στον παρακείμενο χώρο, όπου βρίσκονται οι τάφοι των δεκατριών αγωνιστών.
Παρών στην τελετή ήταν ο αδελφός του ήρωα, Γιαννάκης Μάτσης, καθώς και ο συναγωνιστής του, Κώστας Χριστοδούλου, ο οποίος ήταν μάρτυρας στις τελευταίες του στιγμές, στο κρησφύγετο του Δικώμου. Τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας εκπροσώπησε ο Υπουργός Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, Πρόδρομος Προδρόμου. Στην τελετή παρευρέθηκαν επίσης ο Πρέσβης της Ελλάδας, Ιωάννης Παπαμελετίου, και εκπρόσωποι των Συνδέσμων Αγωνιστών ΕΟΚΑ, του Ιδρύματος Απελευθερωτικού Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-1959, κομμάτων, οργανώσεων και φοιτητικών παρατάξεων. Στον χώρο τέλεσης της θρησκευτικής ακολουθίας πραγματοποιήθηκε έκθεση φωτογραφιών, που αφορούσαν στη ζωή και στην απήχηση του θανάτου του Κυριάκου Μάτση.
Στη μνήμη του αγωνιστή – στοχαστή, παραθέτουμε τη μαρτυρία του Γιαννάκη Μάτση για τον Frank Davis, τον Βρετανό στρατιώτη που έριξε τη χειροβομβίδα στο κρησφύγετο και σκότωσε τον Κυριάκο Μάτση. Η μαρτυρία προέρχεται από το βιβλίο της Δόξας Κωμοδρόμου, Κυριάκος Μάτσης: Η φυσιογνωμία ενός στοχαστή που τάχθηκε στον αγώνα της ΕΟΚΑ, 2017:
«Όταν το 1982 ο Frank Davis παραθέριζε στην Πάφο, σε επαφή του με τον ιδιοκτήτη εστιατορίου στην Χλώρακα Κώστα Πενταρά, τον ρώτησε εάν γνώριζε την οικογένεια Μάτση. Ο κ. Πενταράς του εξήγησε ότι γνώριζε τον αδελφό του, Γιαννάκη Μάτση. Τότε του αποκάλυψε ότι ήταν ο Άγγλος στρατιώτης που έριξε την χειροβομβίδα στο κρησφύγετό του στο Δίκωμο και ότι θέλει να γνωρίσει την οικογένειά του. Εξέφρασε δε την επιθυμία να παρευρεθεί σε μνημόσυνο την γενέτειρά του Παλαιχώρι για να καταθέσει το δικό του στεφάνι.
Σύμφωνα με τον Κώστα Πενταρά, ο Frank Davis έμοιαζε συγκλονισμένο από το μεγαλείο του ήρωα, μπροστά στην αντιμετώπιση του θανάτου και την άρνησή του να παραδοθεί. Για να εκφράσει αυτή τη μεγάλη εκτίμηση ζήτησε να συναντήσει την οικογένεια του ήρωα πράγμα που δεν άργησε να γίνει. Ο Frank Davis έγραψε επιστολή προς τον Γιαννάκη Μάτση και του ζήτησε να συναντηθούν στο Λονδίνο, μια επίσκεψη που πραγματοποιήθηκε περί τα τέλη του 1982. Ο αδελφός του ήρωα, Γιαννάκης Μάτσης, περιγράφει:
“… Ο Frank Davis φαινότανε πολύ ανήσυχος όταν με συνάντησε διότι διερωτάτο ποια θα ήταν η αντίδρασή μου. Μετά από συνομιλία λίγων λεπτών αντιλήφθηκε ότι το παρελθόν και η συμπεριφορά του στο Δίκωμο δεν ήταν τίποτε περισσότερο από εκτέλεση διαταγών των ανωτέρων του όταν έριχνε την μοιραία χειροβομβίδα στο κρησφύγετο. Έγινε πολύ ομιλητικός και μου εξήγησε με δέος την ψυχολογική κατάσταση στην οποία ευρίσκετο τότε, δολοφονώντας έστω και κατόπιν διαταγών έναν ανυπεράσπιστο άνθρωπο. Συντετριμμένος μου εξεθείασε τον ηρωισμό του Κυριάκου Μάτση και μου διηγήθηκε λεπτομερώς πώς εξελίχθησαν τα γεγονότα κατά την περικύκλωση του κρησφυγέτου και την συμπεριφορά του αγγλικού στρατού μέχρι τη στιγμή της ρίψεως της χειροβομβίδας”».
