Ο θείος του Υπ.Εξ. Νίκου Δένδια και το Κυπριακό Ζήτημα το... 1930

Ένας θείος του νυν Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδος Νίκου Δένδια, πριν ένα σχεδόν αιώνα είχε ασχοληθεί με το Κυπριακό και είχε γράψει βιβλίο στα γαλλικά που εκδόθηκε το 1930 και στα αγγλικά το 1935 με τίτλο «Το κυπριακό ζήτημα από άποψη ιστορική και διεθνούς δικαίου».

Ήταν ο πανεπιστημιακός Μιχαήλ Δένδιας (1899-1977) από τους Παξούς της Επτανήσου, πτυχιούχος νομικής και φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Παρισιού, το 1930 καθηγητής Διοικητικού και Ποινικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το 1935 καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κοσμήτορας της Νομικής και μετά πρύτανης του ίδιου Πανεπιστημίου.

Εντοπίσαμε σχετική αναφορά σε μία 21σέλιδη έκδοση του Παγκυπρίου Γυμνασίου του 1949, υπό τον τίτλο

«ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΝ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΗΡΩΟΣ ΡΟΔΙΩΝΟΣ Π. ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΑΠΟΦΟΙΤΟΥ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ».

Το θρησκευτικό μνημόσυνο του ήρωα Ροδίωνα Γεωργιάδη (1917-1944) τελέσθηκε στον καθεδρικό ναό Αγίου Ιωάννη 19.1.1949 και το πολιτικό μνημόσυνο 16.1.1949 στην μεγάλη αίθουσα τελετών του Παγκυπρίου Γυμνασίου.

Στην έκδοση δημοσιεύτηκε περίληψη ομιλίας του τότε γυμνασιάρχη Κωνσταντίνου Σπυριδάκι (1903-1976) και ολόκληρη η επιμνημόσυνη για τον ήρωα ομιλία του καθηγητή τότε στο Παγκύπριο και εκ των φοιτητών συνεργατών του ήρωα στην Αθήνα πριν και κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής, Μίκη Κιτρομηλίδη (1914-1961) πατέρα του νυν διακεκριμένου εν Ελλάδι πανεπιστημιακού Πασχάλη Κιτρομηλίδη.

Ο Μίκης Κιτρομηλίδης, αφού μίλησε για την εθελοντική κατάταξη των αδελφών Ροδίωνος και Μιλτιάδη Γεωργιάδη, μαζί με δεκάδες άλλους Κύπριους φοιτητές των Αθηνών στον Ελληνικό Στρατό μετά την 28η Οκτωβρίου 1940 της ιταλικής εισβολής και τις νικηφόρες μάχες που έδωσαν με το 39 Σύνταγμα Ευζώνων στη Βόρειο Ήπειρο, αναφέρθηκε στην αντιστασιακή τους δράση κατά τα πρώτα έτη της γερμανικής κατοχής στην Αθήνα με την μυστική οργάνωση «Εθνικόν Επαναστατικόν Κομιτάτον» που οι ίδιοι συγκρότησαν.

Μίλησε επίσης για την «Εστία Κυπρίων» που ίδρυσαν στην γερμανο-ιταλο-κρατούμενη Αθήνα για την επισιτιστική αντιμετώπιση της θανατηφόρας πείνας της Κατοχής και την οργάνωση «Κοινόν Κυπρίων» που συγκρότησαν στην Αθήνα για την προετοιμασία των σπουδασμένων Κυπρίων να βοηθήσουν στην απελευθέρωση της Κύπρου μετά την προσδοκώμενη νίκη των ελευθέρων λαών κατά του Ναζισμού και του Φασισμού.

Ροδίων και Μιλτιάδης Γεωργιάδης, προδομένοι συνελήφθησαν το 1943 από τη γερμανική Γκεστάπο, φυλακίστηκαν στην Αίγινα, προορίζονταν για εκτέλεση στην Καισαριανή αλλά κατέληξαν στις ναζιστικές φυλακές του Βραδεμβούργου όπου ο Ροδίων πέθανε από φυματίωση στις 16 Οκτωβρίου 1944 και τα ίχνη του αδελφού του Μιλτιάδη χάθηκαν όταν ο σοβιετικός στρατός απελευθέρωσε τους εκεί φυλακισμένους.

Στον επιμνημόσυνο λόγο του ο Μίκης Κιτρομηλίδης το 1948 είπε και τα εξής για το 1941 στην κατεχόμενη Αθήνα όπου ζούσε κι ο ίδιος ως φοιτητής:

«Με πρωτοβουλία του Ροδίωνος Γεωργιάδη ιδρύθηκε στην Αθήνα στα χρόνια της κατοχής το ‘Κοινόν Κυπρίων’, ένα σώμα Κυπρίων επιστημόνων και φοιτητών με αποκλειστικό σκοπό τη μελέτη της Κύπρου [...] Τη θέση του Γενικού Γραμματέα στο ‘Κοινό Κυπρίων’ την πήρε ο Ροδίων. Και το έργο άρχισε. Για να γίνη η μελέτη της Κύπρου αποτελεσματικώτερη, χρειαζόταν βιβλιογραφία [...] Το ‘Κοινόν Κυπρίων’ αποφάσισε να μεταφράση στα ελληνικά και να εκδώση το θαυμάσιο για το κυπριακό ζήτημα βιβλίο του καθηγητού του Διοικητικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Μιχ. Δένδια. Το βιβλίο είχε εκδοθή γαλλικά στα 1930 και αγγλικά στα 1935 με τον τίτλο: ‘Το κυπριακό ζήτημα από άποψη ιστορική και διεθνούς δικαίου’. Η μεταφραστική εργασία άρχισε με την έγκριση του συγγραφέα. Ο Ροδίων ανέλαβε να μεταφράση τα ιστορικά κεφάλαια, ο Δημοσθένης Χριστοφίδης τα νομικά και ο ομιλητής [Μίκης Κιτρομηλίδης] να επιθεωρήση τα χειρόγραφα των δύο μεταφραστών [...] Η εργασία προχώρησε σημαντικά, μα δεν πρόλαβε να τελειώση»...