Λιβύης, ακαθορίστου μέλλοντος επόμενη μέρα

Η πρόσφατη διεθνής διάσκεψη για το μέλλον της Λιβύης, που συνεκλήθη τη πρωτοβουλία του Γάλλου Προέδρου, Εμμανουέλ Μακρόν, και στην οποία συμμετείχαν και τα δύο κράτη του Ελληνισμού, Ελλάδα και Κύπρος, επιχειρεί να δώσει διέξοδο στην ενυπάρχουσα και εμφιλοχωρούσα κατά ταύτα, τελματώδη κατάσταση, στην οποία μετά τον αιματηρό εμφύλιο περιήλθε ο Λιβυκός, ιστορικά δοκιμασμένος κρατικοπολιτικός χώρος.

Ένα από τα δεδομένα, που εκδηλώνονται και ως εμπόδια στη σχεδιαζόμενη διά του γαλλικού εγχειρήματος μετα-κανταφική διάσταση κρατικής οντότητας στη Λιβύη, παραπέμπει στο γεγονός της απουσίας οποιασδήποτε δημοκρατικής νομιμοποιητικής παράδοσης εν είδει πολιτικής κουλτούρας στη χώρα και στον χώρο.

Είναι γνωστό πως η δημοκρατία, που ευκόλως διακηρύττεται από τον δυτικό κόσμο ως συνταγή έλευσης διεξόδων σε ενυπάρχοντα πολιτικά αδιέξοδα μετα-αποικιακών εν προκειμένω καθεστώτων, κυρίως της Μέσης Ανατολής και του Τρίτου Κόσμου, συνιστά στην πραγμάτωσή της ένα δύσβατο και δυσχερώς υλοποιήσιμο εγχείρημα, του οποίου η δρομολόγηση προϋποθέτει ιστορική εμπειρία και πολιτικοκοινωνική θέληση προσαρμογής.

Η κατά τα ανωτέρω συνθήκη ουδόλως υφίσταται στον Λιβυκό χώρο, που αποτελεί ένα κράτος δημοκρατικής εμπειρίας “tabula rasa”, τουτέστιν ανυπάρκτου ως προς το κυβερνάν δημοκρατικής ικανότητας και σχετικής παράδοσης.

Η Λιβύη, που αποτελείται από πολλές και, κατά το μάλλον ή ήττον, αντιτιθέμενες φυλές, τις οποίες κατάφερε να ενώσει «διά πυρός και σιδήρου» ο Μουαμάρ Καντάφι σχηματοποιώντας ένα κράτος υφιστάμενο και κατά ταύτα ισχυρό οικονομικά και γεωπολιτικά, υποταγμένο στην του ενός ανδρός αρχή, υφίσταται σήμερα εν μέσω ενός επώδυνου κενού εξουσίας ως χώρος διεκδικούμενος παντοιοτρόπως από γειτονικές και όχι μόνο, κρατικές οντότητες.

Το γαλλικό αποικιοκρατικό παρελθόν της χώρας, καθώς και η εν συνεχεία διακυβέρνησή της από τον Καντάφι, αλλά και το διαφοροποιημένο φυλετικά, εθνοτικά και σαφώς πολιτιστικά πλαίσιο, που κυριαρχεί στον χώρο, συνιστούν παράγοντες εγγενούς δυσχέρειας πραγμάτωσης ενός δημοκρατικού εγχειρήματος διακυβέρνησης στην αυριανή και όχι μόνο Λιβύη.

Η εν προκειμένω τωρινή διεκδίκηση παρεμβατικού ρόλου στον χώρο και στην επικράτεια από δυνάμεις, όπως η Γαλλία πρωτίστως, αλλά και η Ιταλία, χώρες που ιστορικά διαδραμάτισαν ρόλο στην περιοχή, παραπέμπει σε υποχρέωση συμβολής τους στην πολιτειακή και πολιτική ομαλοποίηση της χώρας και υπέρβαση του εμφιλοχωρούντος εμφυλιακού συνδρόμου, αποδίδοντας στις κατά τα ανωτέρω δυνάμεις τη νομιμοποιητική ικανότητα παρεμβατικού ρόλου και την κατά ταύτα συμμετοχή τους σε μια δυνατότητα συνεκμετάλλευσης του λιβυκού πετρελαϊκού πλούτου.

Σε συνάρτηση προς τα ανωτέρω, η Ρωσία, έχοντας ήδη παρέμβει παντοιοτρόπως στον λιβυκό εμφύλιο στηρίζοντας τον Στρατηγό Χαφτάρ, επιδιώκει εμφανώς να έχει λόγο και ρόλο στην επόμενη μέρα, αντικρίζοντας τη Λιβύη ως ευκαιρία πολιτικής εισχώρησης στην υψηλής γεωστρατηγικής σημασίας μεσογειακή και μεσανατολική λεκάνη.

Η Τουρκία, από την άλλη, προσεγγίζει την κατακερματισμένη Λιβύη ως συστατικό στοιχείο εφαρμογής ενός σύγχρονου ιμπεριαλιστικού νεοοθωμανικού σχεδίου, όπερ και αφίσταται αυτονοήτως οποιασδήποτε νομιμοποίησης. Δείγμα, αλλά και μέσο υλοποίησης τού κατά τα ανωτέρω τουρκικού σχεδιασμού, αλλά και μιας τακτικού επιπέδου στρατηγικής εκμετάλλευσης αδυνάμων παραγόντων του λιβυκού εμφυλίου, συνιστά το παρανόμως συναφθέν τουρκολιβυκό μνημόνιο οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών.

Ελλάδα και Κύπρος, ως συνισταμένη των δύο κρατών του Ελληνισμού, παραπέμπουσα σε ενιαίο γεωπολιτικό χώρο και που έλαβαν μέρος στην κατά τα ανωτέρω διάσκεψη, πράγμα που αποδίδεται σε γαλλική παραίνεση ως προϊόν της στενής συμμαχικής σχέσης μεταξύ Παρισίων, Αθηνών και Λευκωσίας, οφείλουν ενσωματώνοντας σε μια ενιαία στρατηγική το περιεχόμενο των επερχομένων γεωπολιτικών εξελίξεων στο ρευστό και κρίσιμο περιβάλλον της περιοχής, να ενεργοποιηθούν παρεμβατικά και εν συναρτήσει προς τις γαλλικές στρατηγικές κινήσεις, επιχειρώντας την εν τοις πράγμασι αναίρεση του τουρκικού παρεμβατικού ρόλου στη Λιβύη.

Το παράδειγμα της Λιβύης υπογραμμίζει και ενεργώς υπενθυμίζει για την Αθήνα και την Λευκωσία το γεγονός πως στη διαδρομή της ιστορίας ο οθωμανικός και μετα-οθωμανικός παράγοντας, τουτέστιν η σημερινή Τουρκία, λειτουργεί άμεσα παρεμβατικά και εν προκειμένω επιθετικά εκεί όπου το γεωπολιτικό περιβάλλον εμφανίζει κενά στρατηγικής εξισορρόπησης και άσκησης εξουσίας.