Αναλύσεις

Όταν μας επισκέφθηκε ο Βενέδικτος

Πριν από έντεκα χρόνια επισκέφθηκε την Κύπρο ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ΄, μετά από πρόσκληση του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας, Δημήτρη Χριστόφια. Η επίσκεψή του αποτέλεσε ευκαιρία για προβολή του κυπριακού προβλήματος και των προσπαθειών που καταβάλλονταν για επίλυσή του

Με την ευκαιρία της επίσκεψης του Πάπα Φραγκίσκου στην Κύπρο, έπειτα από πρόσκληση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Νίκου Αναστασιάδη, και του Αρχιεπισκόπου Κύπρου, Χρυσοστόμου Β΄, επιχειρούμε μια σύντομη ανασκόπηση των γεγονότων και εκδηλώσεων που έλαβαν χώραν κατά την προηγούμενη επίσκεψη Πάπα στο νησί, έντεκα χρόνια προηγουμένως.

Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ΄ επισκέφθηκε την Κύπρο στις 4-6 Ιουνίου 2010, επί προεδρίας Δημήτρη Χριστόφια, κατόπιν πρόσκλησης του τελευταίου στη διάρκεια επίσκεψής του στη Ρώμη, τον Μάρτιο του 2009. Στον Πάπα επιφυλάχθηκε υποδοχή αρχηγού κράτους. Τον οποίον υποδέχθηκαν στο Αεροδρόμιο Πάφου (μεταξύ άλλων) ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος Β΄, το Υπουργικό Συμβούλιο και ο Δήμαρχος της πόλης, Σάββας Βέργας. Έπειτα από επίσκεψή του στη στήλη του Αποστόλου Παύλου στην περιοχή της Κάτω Πάφου, πραγματοποιήθηκε οικουμενική ιερουργία στον ναό της Αγίας Κυριακής Χρυσοπολίτισσας.

Καλωσορίζοντας τον Πάπα Βενέδικτο στην Κύπρο, ο Δ. Χριστόφιας δήλωσε: «Η Κύπρος έχει ανάγκη τον ειρηνικό λόγο Σας, δεδομένης της δύσκολης
κατάστασης που αντιμετωπίζει στα κατεχόμενα εδάφη της. Επιτρέψτε μου να πω
ότι η Κύπρος έχει ανάγκη την προσευχή Σας και τη συνδρομή Σας για να
επανακτήσει σύντομα την ενότητα και την ελευθερία της». Παράλληλα αναφέρθηκε στις προσπάθειες για λύση του Κυπριακού (οι οποίες ενισχύονταν από «τις πνευματικές αξίες του λαού», καθώς και στην καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού που βρισκόταν υπό τουρκική κατοχή. Από την πλευρά του, ο Ποντίφικας σχολίασε ότι επισκεπτόταν την Κύπρο «ακολουθώντας τα βήματα των κοινών μας πατέρων στην πίστη, των Αγίων Πέτρου και Βαρνάβα».

Στις 5 Ιουνίου, μετά από κατάθεση στεφάνου στο μνημείο του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στο Προεδρικό Μέγαρο, ο Πάπας είχε ημίωρη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ακολούθως πραγματοποιήθηκε τελετή στον ίδιο χώρο, στη διάρκεια της οποίας ο Προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας απηύθυνε χαιρετισμό στα μέλη του Διπλωματικού Σώματος, παρουσία της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας του νησιού. Στη διάρκεια του χαιρετισμού του στάθηκε στη σημασία της προσφοράς προς την κοινωνία και στην αναζήτηση της ηθικής αλήθειας (στη βάση του φυσικού νόμου και μακριά από πολιτικές ιδεολογίες), με αναφορές στον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη και τους Στωικούς φιλοσόφους. Ανταπαντώντας, ο Δ. Χριστόφιας αναφέρθηκε στη θρησκευτική ιστορική συνύπαρξη στην Κύπρο, που καταδείκνυε ότι το νησί μπορούσε να λειτουργήσει ως «πρότυπο για τον “πολιτισμό της συμβίωσης”», ως σημείο συνεύρεσης και γέφυρα λαών και πολιτισμών. Περαιτέρω μίλησε για το κυπριακό πρόβλημα και την ανάγκη άσκησης πιέσεων προς την Τουρκία, προκειμένου να επιτευχθεί λύση και να διασφαλιστεί η σταθερότητα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Στη διάρκεια της επίσκεψής του, το πρωί της 5ης Ιουνίου ο Πάπας Βενέδικτος μετέβη στο σχολείο του Αγίου Μάρωνα, όπου παρουσιάστηκε καλλιτεχνικό πρόγραμμα από τους μαθητές. Ο Αρχιεπίσκοπος Μαρωνιτών, Ιωσήφ Σουέηφ, χαρακτήρισε την επίσκεψη του Ποντίφικα ως ιστορική, αναφέρθηκε στην καταγωγή των Μαρωνιτών και ζήτησε από τον επικεφαλής της Καθολικής Εκκλησίας να συμπεριλάβει την Κύπρο στις προσευχές του. Ακολούθησε επίσκεψη του Πάπα στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου και συνάντησή του με τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο Β΄ και τα μέλη της Ιεράς Συνόδου. Ο Κύπριος ιεράρχης απευθύνθηκε προς τον Πάπα Βενέδικτο στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιωάννη, σκιαγραφώντας το ιστορικό της κυπριακής Εκκλησίας, ενώ αργότερα παρακάθισαν σε γεύμα. Το απόγευμα της ίδιας μέρας, ο Ποντίφικας τέλεσε λειτουργία στην εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στη Λευκωσία, κοντά στην Πύλη Πάφου.

Το πρωί της 6ης Ιουνίου τελέστηκε λειτουργία στο κλειστό γυμναστήριο «Τάσσος Παπαδόπουλος – Ελευθερία», στην παρουσία χιλιάδων πιστών, θρησκευτικών αρχηγών των υπολοίπων Εκκλησιών του νησιού, του Προέδρου της Δημοκρατίας και άλλων πολιτικών παραγόντων. Το απόγευμα, ο Ποντίφικας λειτούργησε στη μαρωνίτικη εκκλησία της Παναγίας των Χαρίτων στη Λευκωσία. Πριν από την επιστροφή του στη Ρώμη εξέφρασε ευχαριστίες για τη φιλοξενία που του επιφυλάχθηκε, ενώ τόνισε την ανάγκη ενίσχυσης των προσπαθειών για οικοδόμηση της ειρήνης στην περιοχή. Αναφέρθηκε ειδικά στον ρόλο που μπορούσε να διαδραματίσει η Κύπρος στην προώθηση της περιφερειακής συνεργασίας, λόγω του μακρόχρονου δικού της αγώνα. Τέλος, στάθηκε στην επιδίωξη της χριστιανικής αδελφοσύνης, στο πλαίσιο της οποίας ενέταξε και την επίσκεψή του στο νησί: «Έχουμε θεϊκό κάλεσμα να είμαστε αδέλφια, περπατώντας πλάι-πλάι στην πίστη, ταπεινά, ενώπιον του παντοδύναμου Θεού, και με άρρηκτους δεσμούς στοργής ο ένας για τον άλλον».

ΠΑΠΑΣ 2.jpg

Ποιος είναι ο Πάπας Φραγκίσκος

Ο Πάπας Φραγκίσκος, κατά κόσμον Jorge Mario Bergoglio, γεννήθηκε στο Buenos Aires της Αργεντινής, στις 17 Δεκεμβρίου 1936. Είναι γόνος Ιταλών μεταναστών, που απέκτησαν πέντε παιδιά. Παρακολούθησε σπουδές σε διάφορα πεδία (χημική τεχνολογία, φιλοσοφία και θεολογία), ενώ δίδαξε λογοτεχνία και ψυχολογία σε κολέγια της Αργεντινής.

Σε σχέση με την ιερατική του πορεία, ως σταθμοί ξεχωρίζουν η ένταξή του σε τάγμα Ιησουιτών το 1958 και η χειροτονία του σε ιερέα το 1969. Μετά την ανάληψη διάφορων αξιωμάτων, το 1998 ανήλθε στο αξίωμα του Αρχιεπισκόπου του Buenos Aires, ενώ το 2001 χρίστηκε καρδινάλιος από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β΄. Στις 13 Μαρτίου 2013 διαδέχτηκε τον Πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ΄ ως επικεφαλής της Καθολικής Εκκλησίας.

Οι κοινωνικές του προσεγγίσεις προκάλεσαν ευμενή σχόλια. Αφενός οι απόψεις του για το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα και τον καταναλωτισμό, σε συνδυασμό με τον λιτό τρόπο ζωής του είχαν ευρεία απήχηση. Ιδιαίτερη ευαισθησία δείχνει σε περιβαλλοντικά ζητήματα, αναγνωρίζοντας την κλιματική αλλαγή ως άμεση απειλή για το μέλλον της ανθρωπότητας. Αίσθηση προκάλεσε η ανοχή που επέδειξε έναντι της κοινότητας των ΛΟΑΤΚΙ, ενώ μεγάλη λαϊκή απήχηση είχαν οι έντονες αντιδράσεις του σε σχέση με το φαινόμενο της παιδοφιλίας στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας, έπειτα από πολλές αποκαλύψεις των τελευταίων ετών. Φρόντισε μάλιστα να συγκαλέσει για πρώτη φορά ειδική εκκλησιαστική σύνοδο για το ζήτημα, παραλληλίζοντας το φαινόμενο με τις ανθρωποθυσίες που ελάμβαναν χώραν στο πλαίσιο παγανιστικών τελετών στην αρχαιότητα. Επιπλέον άλλαξε τους κανονισμούς της Καθολικής Εκκλησίας, ορίζοντας ρητώς ως έγκλημα τη σεξουαλική κακοποίηση (ενηλίκων και ανηλίκων) και απαιτώντας από όλους τους ιερωμένους να καταγγέλλουν σχετικές περιπτώσεις που έρχονται σε γνώση τους.

(δημοσιεύθηκε στη «Σημερινή της Κυριακής», 28/11/2021)