Το δικαίωμα του καταναλωτή να υπαναχωρήσει από διαδικτυακές αγορές

Οι ταχυμεταφορές και η τεχνολογία έχουν εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό, που αρκετοί επιλέγουν να κάνουν τις αγορές προϊόντων ή υπηρεσιών διαδικτυακά. Λόγω τούτης ακριβώς της δυνατότητας πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών διαδικτυακά, η επιχείρηση δυνατόν να βρίσκεται μακριά από τον καταναλωτή - σε άλλη χώρα - και πολλές φορές προκύπτει το ακόλουθο ερώτημα: Τι γίνεται εάν ο καταναλωτής μετανιώσει για τη διαδικτυακή αγορά αγαθού ή υπηρεσίας;

Σε περίπτωση που ένα πρόσωπο είναι καταναλωτής, δηλαδή είναι φυσικό πρόσωπο το οποίο δεν ενεργεί στο πλαίσιο της εμπορικής, επιχειρηματικής ή επαγγελματικής του δραστηριότητας, τότε έχει δικαίωμα να ακυρώσει τη συμφωνία και να λάβει επιστροφή των χρημάτων που έχει πληρώσει.

Το συγκεκριμένο δικαίωμα, γνωστό και ως δικαίωμα υπαναχώρησης, επιτρέπει στον καταναλωτή, αναλόγως της περίπτωσης, επιστρέφοντας αυτό που αγόρασε, να πάρει επιστροφή των χρημάτων του.

Προθεσμία άσκησης δικαιώματος

Για να μπορέσει ένας καταναλωτής να υπαναχωρήσει, θα πρέπει, εντός 14 ημερών από την ημερομηνία που του παραδόθηκε το προϊόν ή από την ημέρα σύναψης της συμφωνίας εάν πρόκειται για υπηρεσίες, να ενημερώσει την επιχείρηση ότι επιθυμεί να ασκήσει το δικαίωμα υπαναχώρησης.

Όπου η επιχείρηση δεν ενημέρωσε τον καταναλωτή γι’ αυτό το δικαίωμα, τότε ο καταναλωτής μπορεί να υπαναχωρήσει εντός 12 μηνών και 14 ημερών από την ημερομηνία που του παραδόθηκε το προϊόν ή οι υπηρεσίες.

Πώς ασκείται το δικαίωμα υπαναχώρησης;

Το δικαίωμα υπαναχώρησης ασκείται με οποιαδήποτε σαφή δήλωση που εκφράζει την απόφαση του καταναλωτή να υπαναχωρήσει από τη συμφωνία ή με υπόδειγμα δήλωσης που παρέχει η επιχείρηση.

Εάν η επιχείρηση δεν παρέχει υπόδειγμα δήλωσης, σημαίνει ότι δεν ενημέρωσε τον καταναλωτή για το δικαίωμά του με αποτέλεσμα ο καταναλωτής να μπορεί να υπαναχωρήσει εντός 12 μηνών και 14 ημερών. Είναι σημαντικό γι’ αυτόν τον σκοπό ο καταναλωτής να ελέγξει τους όρους της συμφωνίας οι οποίοι θα πρέπει να περιέχονται στην ιστοσελίδα της επιχείρησης.

Πότε δικαιούται ο καταναλωτής επιστροφή χρημάτων;

Ο καταναλωτής δικαιούται επιστροφή των χρημάτων του εντός 14 ημερών από την ημέρα που επιστρέφει τα προϊόντα ή από την ημερομηνία κατά την οποία η επιχείρηση έλαβε απόδειξη ότι ο καταναλωτής έστειλε πίσω τα προϊόντα. Εάν πρόκειται για υπηρεσίες, θα πρέπει η επιστροφή των χρημάτων να γίνει εντός 14 ημερών από την ενημέρωση της επιχείρησης από τον καταναλωτή για την άσκηση του δικαιώματος υπαναχώρησης.

Εξαιρέσεις από το δικαίωμα υπαναχώρησης:

Ο καταναλωτής δεν δικαιούται σε υπαναχώρηση από τη συμφωνία σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα, όταν έχει ήδη παρασχεθεί μια υπηρεσία με τη δική του συγκατάθεση, ή όπου αγόρασε προϊόντα των οποίων η τιμή εξαρτάται από διακυμάνσεις της χρηματαγοράς ή όπου τα προϊόντα που αγόρασε κατασκευάστηκαν με βάση ειδική παραγγελία.

Το ίδιο ισχύει και για προϊόντα όπως τρόφιμα τα οποία μπορεί να αλλοιωθούν ή να λήγουν σύντομα ή σφραγισμένα αγαθά τα οποία αποσφραγίστηκαν μετά την παράδοση τους στον Καταναλωτή εάν αυτό θα αποτελούσε κίνδυνο για τη δημόσια υγεία (όπως για παράδειγμα καλλυντικά, αρώματα κτλ).

Υπάρχουν και άλλα είδη συμφωνιών, οι οποίες εξαιρούνται, αλλά αυτές είναι μεμονωμένες. Στις πλείστες των περιπτώσεων ο καταναλωτής έχει δικαίωμα υπαναχώρησης και επιστροφής των χρημάτων του.

Ποια τα δικαιώματα του καταναλωτή εάν δεν του επιστρέφει η επιχείρηση τα χρήματά του;

Εάν δεν επιστρέφει η επιχείρηση τα χρήματα στον καταναλωτή, τότε μπορεί να αποταθεί στην επιχείρηση για επίλυση της διαφοράς του. Εάν δεν επιλυθεί η διαφορά του, τότε είναι σημαντικό να ελεγχθεί κατά πόσον η επιχείρηση υπάγεται σε Φορέα Εναλλακτικής Επίλυσης Διαφορών.

Εάν όχι, τότε ο καταναλωτής μπορεί να καταγγείλει την επιχείρηση στην Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή για δύο λόγους. Πρώτον, ότι δεν ενημέρωσε τον καταναλωτή για το δικαίωμα υπαναχώρησης και, δεύτερον, επειδή δεν ενημέρωσε τον καταναλωτή εάν υπάγεται σε Φορέα Εναλλακτικής Επίλυσης Διαφορών.

Σημ.: Αυτό το άρθρο δεν αποτελεί νομική συμβουλή. Η δημοσίευση αυτού του άρθρου συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του Προγράμματος “Consumer Programme (2014-2020)”.

*Δικηγόρος