Αναλύσεις

Η «θεολογικοπολιτική συνωμοσιολογία» του El Diablo

Ανεξαρτήτως του όποιου συμβολισμού είχαν στο μυαλό τους οι δημιουργοί, ένα ξενόγλωσσο τραγούδι με επίκεντρο τον Διάβολο -ενώ θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τόσοι άλλοι παραλληλισμοί- δεν θεωρώ πως συνάδει με τον μακρό ιστορικό βίο του λαού μας


Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ παιδεύει τον φιλάργυρο πλούσιο για να σώσει την ψυχή του. Ο διάβολος, κρατώντας ένα πουγγί και ειλητάριο, επιμένει πως του ανήκει. Τοιχογραφία από την Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννη της Ρίλας, Βουλγαρία.

Ο πονηρός δικέρατος ως εκπρόσωπος της Κύπρου στην Eurovision

Ο διαχωρισμός της πολιτικής από τη θεολογία, αν και θεωρείται δεδομένος, εν τούτοις δεν είναι κάτι που μπορεί να συμβεί σε απόλυτο. Και αυτό διότι η πολιτική είναι παράγωγο της εθνικής, κοινωνικής και θρησκευτικής ταυτότητας ενός λαού. Η πολιτική καλείται να θεσπίσει νόμους και να κτίσει υποδομές που να βρίσκονται σε αρμονία με τα αισθήματα, τα πιστεύω, τις αρετές, τα πάθη και τις λόξες του λαού που υπηρετεί.

Μπορεί να ξενίσει, λοιπόν, το θέμα με το οποίο θα ασχοληθεί αυτήν την εβδομάδα η στήλη. Ωστόσο, θεωρώ πως οι αντιδράσεις στην ιδέα εκπροσώπησης της «Νήσου των Αγίων» στις 18 Μαΐου 2021 στον Διαγωνισμό Τραγουδιού Eurovision στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας με ένα τραγούδι με τίτλο «Ο Διάβολος» δίπλα από την κυπριακή σημαία, είναι ένα θέμα που άπτεται της συλλογικής μας ταυτότητας - όσο και αν θεωρούμε πως ο διαγωνισμός έχει εκφυλιστεί.

Λόγω της φύσεως του θέματος και καθώς δεν είμαι σε θέση να θεολογήσω, θα περιοριστώ σε μια καθαρά υποκειμενική ανάλυση με τη μορφή σκόρπιων σκέψεων ενός αμαρτωλού Ορθόδοξου Χριστιανού Κύπριου Έλληνα, για ένα τραγούδι που απλώς δεν «έκατσε» καλά στη συνείδησή του. Εξηγούμαι ευθύς εξαρχής: Ανεξαρτήτως του όποιου συμβολισμού είχαν στο μυαλό τους οι δημιουργοί, ένα ξενόγλωσσο τραγούδι με επίκεντρο τον Διάβολο -ενώ θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τόσοι άλλοι παραλληλισμοί- δεν θεωρώ πως συνάδει με τον μακρό ιστορικό βίο του λαού μας. Επιπλέον, με παραξένεψαν όχι αυτοί που στηρίζουν το τραγούδι, γιατί τους άρεσε καλλιτεχνικά χωρίς άλλες μεταφυσικές ανησυχίες (περί ορέξεως…), ούτε η Ιερά Σύνοδος και οι θεολόγοι που αντέδρασαν (τι περιμένατε;), αλλά κυρίως οι «άθεοι» και «αντικαπιταλιστές» εχθροί του «αστικού τρόπου ζωής», που έσπευσαν να το αγκαλιάσουν και να κατακεραυνώσουν τους «χριστιανοταλιμπάν» αντιφρονούντες…

Από την άλλη, όπως θα φανεί πιο κάτω, δεν υπάρχει καμία «πολιτική συνωμοσία» πίσω από το «El Diablo» και είναι άδικο να στοχοποιούνται άνθρωποι και οικογένειες. Για όσους όμως θεωρούν πως υπάρχουν και πνευματικές δυνάμεις πέρα και πάνω από τις φυσικές και τις πολιτικές, ίσως να υπήρξε μια «θεολογικοπολιτική συνωμοσία», μια «μεταφυσική επιρροή». Ίσως αυτή έφερε το «El Diablo», βάζοντας την Κύπρο στο επίκεντρο του καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος σε μια δυστοπική εποχή διεθνούς πανδημίας, τρόμου, επαπειλούμενης οικονομικής κατάρρευσης, παγκόσμιων χαοτικών κοινωνικών εξάρσεων και ιλιγγιώδους εφαρμογής φουτουριστικών ιδεών, που πριν από λίγα χρόνια αποτελούσαν cyberpunk μυθοπλασία.

Πώς φτάσαμε στο «El Diablo»

Πριν προχωρήσουμε στη δική μας -υποκειμενική, επαναλαμβάνω- ανάλυση, καλό και δίκαιο είναι να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους, διότι κανένας δεν φαίνεται να ενδιαφέρθηκε να μάθει για το πώς πάρθηκε η απόφαση να εκπροσωπηθεί η Κύπρος, ως μέλος της EBU (European Broadcasting Union), στην Eurovision με αυτό το τραγούδι. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να διαμορφωθούν διάφορες θεωρίες συνωμοσίας, που είδαν πίσω από την επιλογή μια συλλογική απόφαση της κυπριακής Κυβέρνησης. Όμως δεν έγιναν ακριβώς έτσι τα πράγματα.

Όπως εξήγησε στη «Σημερινή» ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΡΙΚ, Ανδρέας Φράγκος, το ΔΣ δεν έχει εκτελεστική αρμοδιότητα. Την πρωτοβουλία για εξεύρεση υποψηφίου για την Eurovision είχε αναλάβει αμισθί ο τέως Πρόεδρος του ΔΣ Μιχάλης Μαραθεύτης και το ΔΣ το ενέκρινε, καθώς αυτό θα το απελευθέρωνε από αυτήν τη δουλειά, επιτρέποντάς του να επικεντρωθεί απερίσπαστο σε άλλα καθήκοντα, όπως στα νέα μέτρα εξυγίανσης και αναβάθμισης του Ιδρύματος. Μετά την παραίτησή του, ο κ. Μαραθεύτης, λόγω των διασυνδέσεών του και μετά από διαβούλευση με καλλιτέχνες, κατέληξε στην πρόταση της Έλενας Τσαγκρινού και των παραγωγών Jimmy "Joker" Thornfeldt, Laurell Barker, Oxa και Thomas Stengaard, η οποία τέθηκε με σημείωμα ενώπιον του ΔΣ του ΡΙΚ. Το τραγούδι ανέλαβε η ελλαδική Panik Records και εγκρίθηκε το σχετικό κονδύλι από τον Προϋπολογισμό.

Το ΔΣ, όπως διευκρίνισε ο κ. Φράγκος, αφού μελέτησε το σημείωμα και του εξηγήθηκε πως ο συμβολισμός του τραγουδιού εξιστορούσε αυτό που αναφέρθηκε και στην ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν, δηλαδή «την περιπέτεια μιας κοπέλας που βρίσκει τον εαυτό της δέσμια σε μια σχέση εκμετάλλευσης μ' έναν αλήτη, εξ ου και τον αποκαλεί "El Diablo". Πρόκειται για την αιώνια πάλη του κακού με το καλό. Μέσα από αυτήν την προβληματική σχέση με σύνδρομα Στοκχόλμης (...) και παρά την παράνοια που βιώνει, στο τέλος λάμπει πάντα η αλήθεια, όπου αποζητά βοήθεια για έξοδο και αποτίναξη των δεσμών σε μια πορεία για ελευθερία». Οι υπεύθυνοι του ΡΙΚ δεν εξέλαβαν το τραγούδι ως «σατανικό», αλλά ως μια έμπνευση για γυναίκες αλλά και για οποιονδήποτε βιώνει παρόμοιες καταστάσεις και θέλει να ελευθερωθεί.

Υπογράμμισε πως το ΔΣ παίρνει μόνο αποφάσεις πολιτικής και στρατηγικής για τη δημόσια ραδιοτηλεόραση και δεν είναι στην αρμοδιότητά του να λογοκρίνει το καλλιτεχνικό ύφος, τη μουσική ή την χορογραφία με τον ίδιο τρόπο που δεν φιμώνει τους δημοσιογράφους του και δεν παρεμβαίνει στην ελευθερία της έκφρασης. Ξεκαθάρισε επίσης πως ούτε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ούτε το Υπουργικό Συμβούλιο είχαν εμπλοκή στη λήψη της απόφασης.

Ο κ. Φράγκος ανέφερε πως κατανοεί και σέβεται τις αντιδράσεις του κοινού, αλλά υπογράμμισε πως με παρόμοιο τρόπο είχε ληφθεί και πρόπερσι η απόφαση για την επιτυχή εκπροσώπηση της Κύπρου με το «Fuego» της Ελένης Φουρέιρα, χωρίς να προκληθούν αντιδράσεις.

Ανέφερε επίσης και το αυτονόητο, πως τα στελέχη του ΡΙΚ είναι οικογενειάρχες, είναι κανονικοί άνθρωποι σαν όλους τους Κύπριους και βεβαίως Χριστιανοί Ορθόδοξοι και είναι εξωφρενικό να σπιλώνονται αδίκως ως «σατανιστές», έστω και αν διαφωνεί κάποιος με την επιλογή. Υπενθύμισε τη διαχρονική προσφορά του ΡΙΚ στην καλλιέργεια της εθνικής ταυτότητας του λαού, όπως για παράδειγμα τις επικείμενες επετειακές εκπομπές για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Παλιγγενεσίας του 1821, όπου το Ίδρυμα θα φέρει στην πατρίδα μας το λάβαρο των Κυπρίων αγωνιστών της Επανάστασης.

Με τα γεγονότα ξεκαθαρισμένα και χωρίς να αφήνω σκιές, μπορώ να προχωρήσω στις δικές μου σκέψεις…

«Μεθυσμένος δικτάτορας» & «φερέφωνο ΡΙΚ»

Μέσα στο διαμορφούμενο πολιτικό χάος των ημερών, κάπου μεταξύ προεκλογικών αλαλαγμών και υβριδικού πολέμου, μεγαλύτερη εντύπωση μού προκάλεσαν όχι αυτοί που διαμαρτύρονταν κατά του «El Diablo», αλλά αυτοί που εμφανίστηκαν ως αυτόκλητοι υπερασπιστές της απόφασης του ΡΙΚ.

Ξαφνικά, ομάδες και προσωπικότητες που εδώ και μήνες σφυροκοπούν την Κυβέρνηση και τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, κατηγορώντας τον ως «μεθυσμένο δικτάτορα» που «εξαγόρασε και επέβαλε απόλυτο έλεγχο σε όλα τα ΜΜΕ» και τη δημόσια ραδιοτηλεόραση ως το «κυβερνηΡΙΚ» που «ξεπλένει» με «προπαγάνδα» τα σκάνδαλα και διαφθορά, σε αυτό το θέμα τάχθηκαν με τον φορέα που κατηγορούσαν!

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Ενώ κατηγορείται το ΡΙΚ πως είναι όργανο της κυβέρνησης, σε αυτό το θέμα είναι μαζί του. «Πλήρης εκφασισμός», εκτός αν δοξάζεται ο Διάβολος! Πολύ περίεργο μού φαίνεται…

«Εβραιοχριστιανική μυθολογία» & «Μεσαίωνας»

«Εἶπε δὲ αὐτοῖς· ἐθεώρουν τὸν σατανᾶν ὡς ἀστραπὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πεσόντα (Κατά Λουκάν, 10:18).

Άλλη μια μεγάλη αντίφαση εντοπίζεται στη χιλιοειπωμένη ατάκα πως «πρέπει να διαχωριστεί το Κράτος από την Εκκλησία» και πως οι χριστιανικές αντιδράσεις είναι υπερβολικές και βασισμένες σε νοοτροπίες που παραπέμπουν… «στον Μεσαίωνα».

Ένα λεπτό, όμως! Φανταστείτε το ΡΙΚ να έστελνε στην Eurovision ένα τραγούδι με θέμα την ίδρυση της Εκκλησίας της Κύπρου από τον Απόστολο Βαρνάβα. Ή έναν ύμνο για την περιοδεία του Αποστόλου Παύλου ή «Το τραούδιν τ' Άη Γιωρκού και του δράκου» σε μια ethnotrap εκτέλεση. Απλώς σκεφτείτε τι αντιδράσεις θα προκαλούσε από την άλλη πλευρά.

Θυμίζω αρχές Σεπτεμβρίου 2020, όταν ο Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής μίλησε από το Προεδρικό με μια εικόνα του Ιησού Χριστού από πίσω του, τις οργισμένες αντιδράσεις των ίδιων αυτών κύκλων. «Τι γυρεύει ο Χριστός στο Προεδρικό την σήμερον ημέραν;», έλεγαν οι οπαδοί μιας άγνωστης «προόδου».

Αυτό που απορώ είναι: Καλά, ο Διάβολος δεν προέρχεται από την ίδια λογοτεχνική πηγή της «εβραιοχριστιανικής μυθολογίας», όπως αρέσκονται να αποκαλούν την Αγία Γραφή; Γιατί οι αναφορές σε Χριστό και Παναγία είναι αναχρονισμός, αλλά οι αναφορές σε Διάβολο, προϊόν της ίδιας ακριβώς «μυθοπλασίας», είναι εντάξει; Πολύ περίεργο δεν είναι;

Θεούσες & Αθεούσες

Καταδικάζω ανεπιφύλακτα τις ιαχές για κάψιμο των εγκαταστάσεων του ΡΙΚ και τις απειλές κατά του προσωπικού του. Εκτός από άδικες, θεωρώ πως δεν συνάδουν με το πνεύμα συγχώρεσης του Χριστιανισμού. Εξάλλου, και αν καταλαβαίνω καλά, ο «αόρατος πόλεμος» είναι ανάμεσα στους ανθρώπους του Θεού και τον Διάβολο. Όπως εξηγεί ο Απόστολος Παύλος: «ὅτι οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἡ πάλη πρὸς αἷμα καὶ σάρκα, ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις» (Προς Εφέσιους, 6:12).

Από την άλλην, ήταν δημοκρατικό δικαίωμα και όσων ήθελαν να διαμαρτυρηθούν ειρηνικά έξω από το ΡΙΚ. Σίγουρα, η θρησκευτική «κιτς» αισθητική με τις «θεούσες» να κρατούν τον Εσταυρωμένο και εικόνες Αγίων και να ψάλλουν ύμνους δεν ήταν αρεστή σε πολλούς. Όπως δεν ήταν αρεστή σε άλλους και η εξίσου «κιτς» αισθητική με τις «αθεούσες» στις 20 Φεβρουαρίου να περιφέρουν στη Λευκωσία, ως έναν αλλόκοτο υλιστικό «επιτάφιο», μαυροκόκκινες σημαίες και σφυροδρέπανα και να ψάλλουν μαρξιστικά τσιτάτα καταποντισμένων αιμοσταγών κομμουνιστικών καθεστώτων…

Με άλλα λόγια, ο ψηφιακός όχλος των κουκουλοφόρων (που στήριξε τη δεύτερη περίπτωση) θέλει να μας πείσει πως ένας τύπος που διαδηλώνει με σταυρό και κομποσχοίνι είναι λιγότερο σοβαρός από έναν ροζ δεινόσαυρο με ένα μπλε πλαστικό λουλούδι που χορεύει εκστασιασμένος. Ναι, ζούμε αυτές τις εποχές…

Multikulti & Διάβολος

Μια από τις σοβαρότερες αντιφάσεις των αυτόκλητων αντικυβερνητικών (κατά τ’ άλλα) αμυντόρων του «El Diablo» είναι και το γεγονός πως πολλοί από αυτούς είναι ταυτόχρονα και οπαδοί της ιδέας του πολυπολιτισμού και των «ανοιχτών συνόρων». Είναι από αυτούς που δεν χάνουν ευκαιρία να επαναλαμβάνουν πως στην Κύπρο το Σύνταγμα αναγνωρίζει τους Έλληνες και τους Τούρκους ως κοινότητες και τους Αρμένιους, τους Μαρωνίτες και τους Λατίνους ως θρησκευτικές ομάδες. Και να τονίζουν πως υπάρχουν και νέες μειονότητες που ζουν, φοιτούν και εργάζονται στην Κύπρο, μεταξύ αυτών οι Ρώσοι, οι Βούλγαροι, οι Εβραίοι, οι Πολωνοί, οι Φιλιππινέζοι, οι Βρετανοί, οι Βιετναμέζοι, οι Ρουμάνοι και τόσοι άλλοι…

Γεννάται, λοιπόν, ένα πρόβλημα. Το «El Diablo» δεν αποτελεί μόνο προσβολή για τους Ορθόδοξους. Ο Διάβολος είναι ένα αρνητικό, κακό πνεύμα και για τις ομολογίες όλων των πιο πάνω. Δεν είναι; Σε καμία από όλες τις αναγνωρισμένες θρησκείες του τόπου μας, αλλά και αυτές των φιλοξενουμένων, ο Διάβολος δεν είναι κάτι το ουδέτερο και το χαζοχαρούμενο και δεν μπορώ να δω, γιατί αυτό το κακό πνεύμα μπορεί να εκφράσει θετικά οποιονδήποτε από αυτούς.

Επιπλέον, αν προστεθεί στην ανάλυση και η απαίτηση για «ανοιχτά σύνορα» στα όρια μεσσιανικής υστερίας (με πιο πρόσφατο παράδειγμα την αντίθεση στην τοποθέτηση από την Κυβέρνηση συρματοπλέγματος στην περιοχή Αστρομερίτη για μετριασμό της έλευσης λαθρομεταναστών), τότε προστίθεται ακόμα ένα πρόβλημα: Αυτούς τους παράτυπους μετανάστες και πρόσφυγες που φέρνουμε στη χώρα μας, πώς ακριβώς τους περιμένουμε να μας σεβαστούν όταν (φαίνεται πως…) εμείς πλασάρουμε ως φλάμπουρο τον Διάβολο;

Μερικοί από τους πιο φωνακλάδες θιασώτες του multi-kulti δηλώνουν περήφανα άθεοι, στην καλύτερη περίπτωση αγνωστικιστές. Το γεγονός πως αυτοί δεν θεωρούν πλέον την πίστη ως σημαντικό στοιχείο της κοσμοθεωρίας τους, τους κάνει να ξεχνάνε πως οι άνθρωποι που έρχονται στη χώρα δεν έχουν κατ’ ανάγκην απολέσει τη δική τους.

Πώς ακριβώς θα «ενσωματωθεί» στην κυπριακή κοινωνία ένας άρτι αφιχθείς μουσουλμάνος μετανάστης, του οποίου οι ριζοσπάστες ισλαμιστές (των οποίων τα βίντεο ίσως παρακολουθεί στο κινητό του) τού λένε πως «η Δύση είναι το όργανο του Διαβόλου» και φθάνει στην Κύπρο για να ανακαλύψει πως τη χώρα την εκπροσωπεί ένα τραγούδι με αυτό ακριβώς το θέμα, επιβεβαιώνοντας τη δική του συνωμοσιολογία; Πραγματικά, θεωρούν πως ένας άνθρωπος που έχει αυτήν την πίστη θα τρελαίνεται να ενσωματωθεί και να γίνει ένα μαζί μας;

Αποστολή ΡΙΚ & ταυτότητα λαού

«Ο περί Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου Νόμος (ΚΕΦ. 300Α)» αναφέρει στα «Ποιοτικά χαρακτηριστικά της δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας», Άρθρο 19: «(1) Το Ίδρυμα διασφαλίζει την παροχή δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας με αμερόληπτη προσοχή και σεβασμό στα συμφέροντα και τις ευαισθησίες της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής κοινότητας, των θρησκευτικών ομάδων και των διάφορων μειονοτήτων που υπάρχουν στη Δημοκρατία.» Και «(3) Το Ίδρυμα διασφαλίζει ότι η δημόσια ραδιοτηλεοπτική υπηρεσία που παρέχει δεν προκαλεί τη δημιουργία αισθημάτων μίσους, λόγω διαφορών στη φυλή, το φύλο, τη θρησκεία ή την ιθαγένεια».

Ανεξαρτήτως της ερμηνείας που έδωσαν οι δημιουργοί του τραγουδιού για το νόημα πίσω από τους στίχους του τραγουδιού, την οποία ερμηνεία είχε καλόπιστα δεχθεί και το ΔΣ του Ιδρύματος κατά την έγκριση της συμμετοχής, εντούτοις άποψή μου είναι πως αυτό δεν είναι καθόλου ξεκάθαρο.

Συγγνώμη, αλλά πραγματικά ο στίχος «έδωσα την καρδιά μου στον διάβολο, στον διάβολο. Το ’δωσα, το ’δωσα. Γιατί, μου λέει, ότι είμαι ο άγγελός του, ο άγγελός του – αγαπώ τον διάβολο». Θεολόγος δεν είμαι (για θεολογική προσέγγιση, βλ. EkklisiaOnline.gr, 01/03/2021 του Καθηγητή Χρήστου Οικονόμου, Τμήμα Θεολογίας Πανεπιστημίου Λευκωσίας), αλλά είναι πραγματικά πολύ δύσκολο για έναν κοινό θνητό σαν και εμένα να καταλάβει πώς αυτή η περφόρμανς δεν είναι φτηνή εκλαΐκευση σατανολατρικών στίχων και να το εκλάβει ως αλληγορική αναφορά σε μια γυναίκα - σύζυγο, ερωμένη, μητέρα κ.ά.- η οποία καταδυναστεύεται από έναν αδίστακτο άνδρα.

Επαναλαμβάνω: Δέχομαι την ερμηνεία του ΔΣ του ΡΙΚ πως αυτό εννοεί και γι’ αυτό καλόπιστα το ενέκρινε όταν τέθηκε ενώπιόν του. Δηλώνω όμως ότι: Δεν εκλαμβάνεται ως τέτοιο από έναν μέσο Ορθόδοξο Χριστιανό, ούτε μάλλον από κανέναν οπαδό μονοθεϊστικής θρησκείας (Αφήνω εκτός της χρήση ισπανικών λέξεων και αγγλικών στίχων, με καμία συμβολή Κυπρίων καλλιτεχνών που μαραζώνουν στην ανεργία εν μέσω κορωνοϊού…).

Ως εκ τούτου, θεωρώ πως το τραγούδι δεν βρίσκεται σε αρμονία με τα πιστεύω και την εθνικοθρησκευτική ταυτότητα, ούτε των Ελληνοκυπρίων, ούτε των άλλων μειονοτήτων.

Άποψή μου είναι πως θα ήταν καλύτερα, έστω και την υστάτη, να αποσυρθεί το τραγούδι και να τεθεί σε ψηφοφορία, όπως γινόταν σε παλαιότερες εποχές, με τα χρήματα του φορολογούμενου να δαπανηθούν στην ανάπτυξη των καλύτερων προτάσεων Κυπρίων καλλιτεχνών που τους έχουν τσακίσει οικονομικά τα περιοριστικά μέτρα.

Βέβαια, αυτή θα είναι και η τελευταία φορά που θα ασχοληθώ με το εν λόγω ζήτημα, όχι τίποτε άλλο, αλλά να μη συνεχίσω κι εγώ να επαναλαμβάνω το όνομα του… εξαποδώ. «Ύπαγε ὀπίσω μου, σατανᾶ· σκάνδαλόν μου εἶ· ὅτι οὐ φρονεῖς τὰ τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ τὰ τῶν ἀνθρώπων». Απ’ εκεί και πέρα, η πίστη είναι προσωπικό βίωμα και αναζήτηση του καθενός. Η Ορθοδοξία και η Ρωμιοσύνη στην Κύπρο δεν αφανίστηκαν σε καταστάσεις άγριας καταστολής, σίγουρα δεν απειλούνται από μια μέτρια παραγωγή με «διαβολικούς» στίχους. Ο καθένας ξέρει τι γίνεται μέσα στην ψυχή του.

Έτσι και αλλιώς, ποτέ δεν με ενθουσίαζε ιδιαίτερα η «φρου-φρου» Eurovision. Εκτός βέβαια το 2005 με την μεγαλειώδη παρουσία της Έλενας Παπαρίζου, που συνδύαζε χαρά, παράδοση, έρωτα και Ελλάδα. Α, και το «ηλεκτροβατήριο» του Μιχάλη Ρακιντζή στην τρολλοσυμμετοχή (κατά δική του ομολογία) «S.A.G.A.P.O.» το 2002! Γούστα είναι αυτά!

*Αστυνομικές Σπουδές, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου

(δημοσιεύθηκε στη «Σημερινή της Κυριακής», 14/03/2021, στήλη «Άμυνας & Ασφάλειας Αφηγήματα»)