Υγεία

Ανεβάζουν στροφές οι εμβολιασμοί

Μετά την ολιγοήμερη αναβολή των εμβολιασμών της AstraZeneca, οι προσπάθειες εντείνονται με στόχο να καλύψουμε το χαμένο έδαφος

Συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς οι εμβολιασμοί κατά της Covid-19, με στόχο να καλυφθεί το κενό που δημιουργήθηκε με την ολιγοήμερη αναστολή των εμβολιασμών με τα εμβόλια της AstraZeneca. Η προσπάθεια αυτήν τη στιγμή στρέφεται στις ευπαθείς ομάδες, ενώ από αύριο θα επαναπρογραμματίζονται και οι εμβολιασμοί που επηρεάστηκαν από την αναβολή της περασμένης εβδομάδας. Την ίδια ώρα στα θετικά προστίθεται το γεγονός ότι από τα μέσα Απριλίου μπαίνει στη μάχη ακόμα ένα εμβόλιο, από το οποίο αναμένουμε 200.000 δόσεις. Πρόκειται για το εμβόλιο της Johnson & Johnson που, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα αδειοδοτημένα εμβόλια, χορηγείται σε μία μόνο δόση και έχει αποτελεσματικότητα ύψους 67%.

Αίσιο τέλος για την AstraZeneca

Αίσιο τέλος είχε την περασμένη εβδομάδα ο σάλος που προκλήθηκε με το εμβόλιο της AstraZeneca, με την Επιτροπή Ασφάλειας του EMA (PRAC) να ανακοινώνει με την ολοκλήρωση της αναθεώρησής της για ένα σήμα θρόμβων αίματος σε άτομα εμβολιασμένα με το συγκεκριμένο εμβόλιο, ότι τα οφέλη του εμβολίου στην καταπολέμηση της ακόμη διαδεδομένης απειλής της COVID-19 εξακολουθούν να υπερτερούν του κινδύνου ανεπιθύμητων ενεργειών. Ο ΕΜΑ έκρινε ότι το εμβόλιο δεν σχετίζεται με αύξηση του συνολικού κινδύνου θρόμβων αίματος (θρομβοεμβολικά επεισόδια) σε όσους το λαμβάνουν, σημειώνοντας, ωστόσο, πως μπορεί να σχετίζεται με δύο πολύ σπάνια περιστατικά θρομβοπενίας, δηλαδή χαμηλά επίπεδα αιμοπεταλίων με ή χωρίς αιμορραγία, συμπεριλαμβανομένων σπάνιων περιπτώσεων θρόμβων που αναπτύσσονται σε αιμοφόρα αγγεία που απομακρύνουν αίμα από τον εγκέφαλο (θρόμβωση εγκεφαλικού φλεβικού κόλπου, CVST). Πρόκειται για σπάνιες περιπτώσεις, αφού από περίπου 20 εκατομμύρια εμβολιασμούς ο ΕΜΑ είχε εξετάσει μόνο εφτά περιπτώσεις θρόμβων αίματος σε πολλαπλά αιμοφόρα αγγεία (διάχυτη ενδοαγγειακή πήξη, DIC) και 18 περιπτώσεις CVST. Οπότε, η αιτιώδης σχέση με το εμβόλιο δεν είναι αποδεδειγμένη, αλλά είναι δυνατή.

Η συνέχεια μετά την αναβολή

Υπενθυμίζεται πως μέχρι να εκδοθεί η πιο πάνω απόφαση από τον ΕΜΑ, το Υπουργείο Υγείας ανέβαλε για τρεις ημέρες τους εμβολιασμούς με το εμβόλιο της AstraZeneca, ενώ διενεργήθηκαν κανονικά τα προγραμματισμένα ραντεβού για εμβολιασμό με τα εμβόλια της Moderna και της Pfizer/BioNTech. Η προσωρινή αναβολή, σύμφωνα με τους ιθύνοντες, δεν αναμένεται να έχει σοβαρό αντίκτυπο στην πορεία του εμβολιαστικού προγράμματος και δεν αλλάζει τον τελικό στόχο που είναι η εμβολιαστική κάλυψη πέραν του 60% του πληθυσμού μέχρι τον ερχόμενο Ιούνιο. Άλλωστε, όπως υπέδειξε ο Υπουργός Υγείας, Κωνσταντίνος Ιωάννου, τα εμβολιαστικά κέντρα μπορούν να αυξήσουν τη δουλειά τους μέχρι και 15.000 ημερησίως, οπότε οι εμβολιασμοί αναμένεται ότι θα αποκατασταθούν.

Την αμέσως επόμενη ημέρα της απόφασης του ΕΜΑ (από 19/3/2021) δόθηκε συνέχεια στο πρόγραμμα για τα εμβόλια της ΑstraΖeneca, ενώ από χθες άνοιξε η Πύλη Εμβολιασμού για την ηλικία άνω των 66 ετών, οι οποίοι θα μπορούν μέχρι και σήμερα να κλείσουν ραντεβού από τα 9.000 διαθέσιμα που υπάρχουν. Σε ό,τι αφορά τον επαναπρογραμματισμό των εμβολιασμών με το εμβόλιο της AstraZeneca για τα άτομα, των οποίων το ραντεβού αναβλήθηκε την περίοδο 16-18 Μαρτίου, η Πύλη θα ανοίξει αύριο Δευτέρα, 22 Μαρτίου, στις 8 το πρωί και θα παραμείνει ανοικτή μέχρι και την Τρίτη, 23 Μαρτίου, και μέσω αυτής θα μπορεί να γίνει ο επαναπρογραμματισμός.

Απ’ εκεί και πέρα, προτεραιότητα για τους αρμόδιους φορείς αποτελεί η εμβολιαστική κάλυψη των ευπαθών ομάδων και συγκεκριμένα των ατόμων με υψηλό κίνδυνο για σοβαρή νόσηση. Τα άτομα αυτά που θα ειδοποιούνται σταδιακά για εμβολιασμό είναι όσοι πάσχουν από: χρόνια αναπνευστική νόσο, σοβαρή χρόνια νεφρική νόσο, καρδιακή ανεπάρκεια, καρδιοαγγειακή νόσο, συγγενείς καρδιοπάθειες, ή άτομα με ενεργό χρήση βιολογικών παραγόντων, ασθενείς με αιμοσφαιρινοπάθειες, σακχαρώδη διαβήτη, παχυσαρκία -ΔΜΣ > 40, ασθενείς με ιστορικό μεταμόσχευσης, άτομα με ανοσοανεπάρκεια, ασθενείς με τετραπληγία και άτομα με ειδικές ανάγκες.

Έρχεται το εμβόλιο της Johnson & Johnson

Στο μεταξύ, περί τα μέσα Απριλίου αναμένονται οι πρώτες ποσότητες του εμβολίου Janssen (της Johnson & Johnson), το οποίο εγκρίθηκε πρόσφατα από τον ΕΜΑ. Συνολικά, η ΚΔ παρήγγειλε 200.000 εμβόλια της Johnson & Johnson και, σύμφωνα με τον αρμόδιο Υπουργό, αναμένεται ότι το 2ο τρίμηνο θα παραδοθούν 55.000 δόσεις.

Σημειώνεται πως το εν λόγω εμβόλιο αποτελείται από μόνο μία δόση και αποδείχθηκε ότι έχει 67% αποτελεσματικότητα έναντι της Covid-19. Συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα από μια κλινική δοκιμή στην οποία συμμετείχαν άτομα στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Νότια Αφρική και τις χώρες της Λατινικής Αμερικής διαπίστωσαν ότι το εμβόλιο Janssen ήταν αποτελεσματικό στην πρόληψη της COVID-19 σε άτομα ηλικίας 18 ετών. Αυτή η μελέτη περιελάμβανε πάνω από 44.000 άτομα. Οι μισοί έλαβαν μια εφάπαξ δόση του εμβολίου και οι μισοί έλαβαν εικονικό φάρμακο (εικονική ένεση), χωρίς να γνωρίζουν ποιο από τα δύο τούς χορηγήθηκε. Η δοκιμή διαπίστωσε μείωση κατά 67% στον αριθμό των συμπτωματικών περιπτώσεων COVID-19 μετά από 2 εβδομάδες σε άτομα που έλαβαν εμβόλιο COVID-19 Janssen (116 περιπτώσεις από 19.630 άτομα) σε σύγκριση με τα άτομα που έλαβαν εικονικό φάρμακο (348 από 19.691 άτομα). Αυτό σημαίνει ότι το εμβόλιο είχε αποτελεσματικότητα 67% στις δύο εβδομάδες, ενώ παρόμοια αποτελεσματικότητα παρατηρήθηκε στις τέσσερεις εβδομάδες. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες με το εμβόλιο Janssen στη μελέτη ήταν συνήθως ήπιες ή μέτριες και εξαφανίστηκαν εντός δύο ημερών μετά τον εμβολιασμό. Οι πιο συχνές ήταν ο πόνος στο σημείο της ένεσης, ο πονοκέφαλος, η κόπωση, ο μυϊκός πόνος και η ναυτία.

Προαγορά ποσοτήτων του Sputnik V

Παράλληλα, αυτήν την εβδομάδα είχαμε εξελίξεις και όσον αφορά το ρωσικό εμβόλιο Sputnik V, για το οποίο η κυπριακή Κυβέρνηση αποφάσισε όπως προβεί σε διαπραγμάτευση προαγοράς, η οποία θα ενεργοποιηθεί όταν η χρήση του εμβολίου εγκριθεί από τις αρμόδιες Αρχές της ΕΕ. Όπως ανέφερε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κυριάκος Κούσιος, η προαγορά θα αφορά ποσότητα 50.000 δόσεων. Σημειώνεται πως το Sputnik V, όπως και το εμβόλιο της Astrazeneca, είναι βασισμένο στους αδενοϊούς, αλλά χρησιμοποιεί δύο διαφορετικούς ιούς-φορείς για την πρώτη και τη δεύτερη δόση. Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου φτάνει το 91,6%, ενώ μέχρι στιγμής έχει πάρει έγκριση κυκλοφορίας σε 50 χώρες.

107 αναφορές για παρενέργειες στην Κύπρο

Στην χώρα μας μέχρι και τις 19 Μαρτίου 2021 πραγματοποιήθηκαν συνολικά 129.438 εμβολιασμοί πολιτών, εκ των οποίων οι 93.475 έλαβαν την 1η δόση και οι 35.963 έλαβαν και τις δύο δόσεις. Όσον αφορά την εμφάνιση παρενεργειών από τα εμβόλια, είχαμε 107 αναφορές εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών που πιθανόν να σχετίζονται με τον εμβολιασμό σε σύνολο 127.783 (μέχρι τις 17 Μαρτίου) εμβολιασμών. Από αυτές, οι 66 αφορούσαν την Pfizer από σύνολο 82.623 εμβολιασμών, οι 40 την AstraZeneca από 40.771 εμβολιασμούς και μία τη Moderna από 4.389 εμβολιασμούς. Οι 99 ήταν ήπιες ή μέτριες και οι οκτώ πιο σοβαρές, που ωστόσο δεν φάνηκε να σχετίζονται με τον εμβολιασμό, γιατί αφορούσαν περιστατικά με υποκείμενα νοσήματα ή που ελάμβαναν φάρμακα.