Η ιστορία της Απογραφής πληθυσμού στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 1801 και στην αποικία Κύπρο 1881
Η πρώτη Απογραφή ξεκίνησε το 1801, σε μια προσπάθεια να γίνουν καλύτερα αντιληπτές οι προκλήσεις που αντιμετώπιζε η χώρα. Έκτοτε διεξάγεται κάθε 10 χρόνια, με τις ερωτήσεις να αλλάζουν σε ορισμένες περιπτώσεις ή και να αυξάνονται για να εξασφαλίζει η κυβέρνηση τις πλέον έγκυρες εικόνες για τη χώρα και τις πληροφορίες που χρειάζεται
Στις 21 Μαρτίου 2021 είχαμε Απογραφή στην Αγγλία, Ουαλία και Βόρειο Ιρλανδία αλλά όχι στη Σκωτία. Εκεί θα διεξαχθεί τον Μάρτιο του 2022, λόγω κορωνοϊού.
Οι πληροφορίες που δίδονται δεν έχουν καμία σχέση με πολιτικά, αλλά για να ανανεώνει και να συμπληρώνει το κράτος τις αναγκαίες πληροφορίες που πρέπει να έχει και να γνωρίζει δικαιωματικά ποιοι βρίσκονται στη χώρα, νόμιμα/παράνομα, τόσο για την ασφάλεια του κράτους όσο και για τη διεκπεραίωση και σωστή διοργάνωση των εξυπηρετήσεων προς τους πολίτες από τις τοπικές Αρχές, σχολεία, νοσοκομεία και άλλες υπηρεσίες…
Το Βρετανικό Εθνικό Αρχείο γι’ ακόμα μια φορά μάς παρέχει πλούσιες πληροφορίες και εμπλουτίζει και σ’ αυτήν την περίπτωση τη γνώση μας, με σωρεία πληροφοριών για την ιστορία της Απογραφής στη χώρα.
Η πρώτη Απογραφή ξεκίνησε το 1801, σε μια προσπάθεια να γίνουν καλύτερα αντιληπτές οι προκλήσεις που αντιμετώπιζε η χώρα. Ενδιαφέρον το ότι στην αρχή οι πληροφορίες περιορίζονταν σε γειτονιές παρά σε άτομα. Οι αξιωματούχοι του κράτους μάζευαν της πληροφορίες και, αφού τις ξεχώριζαν, τις μελετούσαν και τις αποθήκευαν ανάλογα.
Με το πέρασμα των χρόνων, οι τρόποι που αρχικά υιοθετήθηκαν για Απογραφή άλλαξαν. Τα χρόνια της Βασίλισσας Βικτώριας οι υπάλληλοι του κράτους επέκτειναν τη συλλογή πληροφοριών τους π.χ. σε πόσα σπίτια ήσαν κατοικημένα, πόσοι άνθρωποι είχαν γεννηθεί και σε τι είδους βιομηχανίες δούλευαν οι άνθρωποι.
Και ήταν το 1841 που έγινε η μεγάλη αλλαγή, με την απόφαση να καταγράφεται ο κάθε πολίτης της χώρας. Με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί τεράστια εργασία στη διεκπεραίωση των πληροφοριών, σε εποχές που δεν υπήρχαν υπολογιστές.
Η Απογραφή έκτοτε διεξάγεται κάθε 10 χρόνια, με τις ερωτήσεις να αλλάζουν σε ορισμένες περιπτώσεις ή και να αυξάνονται για να εξασφαλίζει η κυβέρνηση τις πλέον έγκυρες εικόνες για τη χώρα και τις πληροφορίες που χρειάζεται. Π.χ. για να λειτουργούν ανάλογα και αποτελεσματικά οι διάφορες περιφέρειες, δημαρχιακές Αρχές, σχολεία, βιομηχανίες και γενικά ολόκληρη η κυβερνητική μηχανή.
Διά νόμου ο κάθε πολίτης έχει υποχρέωση να δίδει τις σωστές πληροφορίες στις ερωτήσεις που επιβάλλει η αίτηση της Απογραφής και ο κάθε πολίτης υπόκειται σε πρόστιμο £1000 αν δεν συμμορφωθεί.
Παράλληλα, οι πληροφορίες που δίδονται διά νόμου κρατούνται μυστικές για 100 χρόνια. Εδώ και λίγα χρόνια, βέβαια, η τεχνολογία βοήθησε κατά πολύ, με τη συμπλήρωση των αιτήσεων ηλεκτρονικά και ειδικά τον χρόνο αυτό (2021) με τον Covid-19, που τα γραφεία ακόμα είναι κλειστά, οι πλείστοι των πολιτών καταθέτουν τα στοιχεία τους ηλεκτρονικά.
Η Απογραφή του 1921 στη δημοσιότητα το 2022
Ανακοινώθηκε, λοιπόν, ότι η Απογραφή του 1921 θα δημοσιοποιηθεί -μετά από 100 χρόνια- ηλεκτρονικά από την ιστοσελίδα Find my past ενωρίς το 2022. Η σελίδα Find my past επιλέχθηκε ως η εμπορική συνέταιρος του Βρετανικού Εθνικού Αρχείου για να αναρτήσει την Απογραφή του 1921 για την Αγγλία και Ουαλία. Να σημειωθεί ότι η απογραφή του 1921 ήταν η πρώτη που διεξήχθη μετά τον Νόμο περί Απογραφής του 1920.
Κατά την αποδέσμευση (ηλεκτρονικώς) η πρόσβαση στα στοιχεία θα είναι δωρεάν, αλλά όχι στις εικόνες και άλλα συναφή. Το πόσο θα κοστίζει η πρόσβαση σε εικόνες και άλλα θα ανακοινωθεί πλησιέστερα στην ημέρα της αποδέσμευσης, όπως μας ενημερώνει το Εθνικό Αρχείο.
Η Απογραφή του 1921
Η Απογραφή του 1921 διεξήχθη στις 19 Ιουλίου 1921 και αποτελείται από 28.000 δεμένους τόμους με λεπτομερείς καταθέσεις πολιτών και ιδιοκτητών κατοικιών που πλησιάζουν τα 38 εκατομμύρια πολιτών. Αντίθετα με τις ερωτήσεις που ζητούσε η Απογραφή του 1911, εκείνη του 1921 ζητούσε από κάθε πολίτη σε κάθε σπίτι να αποκαλύψει τον τόπο εργασίας του, με τι ασχολείτο, καθώς και το όνομα του εργοδότη του. Επίσης λεπτομέρειες για τη μόρφωσή του, και όλοι άνω των 15 ετών καλούνταν να δώσουν πληροφορίες αν ήσαν παντρεμένοι, διαζευγμένοι, και όσοι ήσαν κάτω των 15 ετών κατά πόσον αμφότεροι οι γονείς των ζούσαν, ή αν πέθαναν. Τόπο γεννήσεως, εθνικότητα κ.ά.
Η επόμενη Απογραφή (μετά από εκείνη του 1921) που θα αποδεσμευθεί θα είναι τον Ιανουάριο του 2052 και θα είναι εκείνη του 1951. Η Απογραφή του 1931 διεξήχθη τον Απρίλιο του 1931 αλλά καταστράφηκε ολοσχερώς το 1942 από φωτιά. Δεν υπήρξε Απογραφή για την Αγγλία και Ουαλία το 1941, λόγω του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
ΞΕΧΩΡΙΣΤΟ – ΣΕ ΠΛΑΙΣΙΟ
Απογραφή στη νήσο (αποικία) Κύπρο
Οι Βρετανοί αποικιοκράτες διεξήγαγαν και στην αποικία Κύπρο Απογραφές, τις λεπτομέρειες των οποίων βρίσκουμε στους δύο πιο κάτω συνδέσμους της Στατιστικής Υπηρεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η πρώτη Απογραφή σύμφωνα με την ιστοσελίδα έγινε το 1881 και ακολούθησαν το 1891, 1901, 1911, 1921, 1931 και η τελευταία 1946. Η επόμενη έγινε επί Κυπριακής Δημοκρατίας το 1960.
Στην πρώτη Απογραφή των Βρετανών αποικιοκρατών το 1881 οι πληροφορίες που κατεγράφησαν ήσαν κατά σπίτια και πληθυσμό, παρόμοια μάλλον με εκείνη που διεξαγόταν στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Δηλαδή, πόσα σπίτια κατά περιοχή ήσαν κατοικημένα, πόσα ακατοίκητα, πόσα κτήρια. Όσον αφορά τον πληθυσμό, πόσοι άνδρες, πόσες γυναίκες.
Π.χ. για την περιοχή Αμμοχώστου, βρίσκουμε ότι υπήρχαν 8.811 κατοικημένα σπίτια, 120 ακατοίκητα και 112 κτήρια.
Όσον αφορά τον πληθυσμό, κατεγράφησαν 19.284 άνδρες, 18.923 γυναίκες, σύνολο 28.207.
Για την περιοχή Κερύνειας, 3.234 κατοικημένα σπίτια, 309 ακατοίκητα, 3 κτήρια.
Όσον αφορά τον πληθυσμό, κατεγράφησαν, 6.771 άνδρες, 6.445 γυναίκες, σύνολο 13.216.
Για την περιοχή Λευκωσίας, 13.102 κατοικημένα σπίτια, 798 ακατοίκητα, 57 κτήρια.
Όσον αφορά τον πληθυσμό, κατεγράφησαν 28.311 άνδρες, 27.980 γυναίκες, σύνολο 56.300.
Η Απογραφή στην αποικία Κύπρο κατατέθηκε σε αμφότερες τις Βουλές στο Λονδίνο (Βουλή των Κοινοτήτων και Βουλή των Λόρδων) κατά διαταγή της Βασιλείας τον Δεκέμβριο του 1884.
*Ερευνήτρια/δημοσιογράφος
