Υπουργός Υγείας: «Στο πρόβλημα της πανδημίας, η λύση είμαστε εμείς»

Αισιόδοξος για την πορεία των εμβολιασμών στην χώρα μας εμφανίστηκε ο Υπουργός Υγείας, Κωνσταντίνος Ιωάννου, ο οποίος σε συνέντευξή του στο ένθετο «Υγεία» της εφημερίδας «Η Σημερινή», εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι θα εκπληρώσουμε τον στόχο για εμβολιασμό του 65% του πληθυσμού μέχρι το τέλος Ιουνίου, λαμβάνοντας υπόψη -όπως είπε- τη θετική ανταπόκριση του κόσμου.

Απευθυνόμενος στους Κύπριους πολίτες, ο Υπουργός έστειλε το μήνυμα πως «στο πρόβλημα της πανδημίας, η λύση είμαστε εμείς», συμπληρώνοντας ότι το πότε θα εξέλθουμε από την κρίση ώστε να επιστρέψουμε στην κανονικότητα, θα εξαρτηθεί από τη δική μας στάση και υπευθυνότητα.

Περαιτέρω, στη συνέντευξη που μας παραχώρησε, ο κ. Ιωάννου απαντά στις επικρίσεις και τις αντιδράσεις που προέκυψαν στο άκουσμα του «SafePass», μιλά για τις επενδύσεις που έγιναν στα νοσοκομεία για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ενώ κάνοντας έναν απολογισμό δεν αρνείται ότι έγιναν και λάθη από πλευράς Κυβέρνησης σε κάποιες περιπτώσεις, τονίζοντας, ωστόσο, πως «δεν υπάρχει εγχειρίδιο που μπορούμε να ακολουθήσουμε όλοι και να είναι απόλυτα σωστές οι κινήσεις μας».

«Ο στόχος μας για εμβολιασμό του 65% του πληθυσμού μέχρι το τέλος Ιουνίου είναι εφικτός και είμαι βέβαιος ότι θα τον εκπληρώσουμε, λαμβάνοντας υπόψη τη θετική ανταπόκριση που βλέπουμε από τους πολίτες»

«Δεν θα αρνηθώ ότι έγιναν και λάθη σε κάποιες περιπτώσεις. Δεν υπήρχε και δεν υπάρχει ακόμα ένα ‘‘εγχειρίδιο’’ που μπορούμε να ακολουθήσουμε όλοι και να είναι απόλυτα σωστές οι κινήσεις μας»

- Κύριε Υπουργέ, μετά την πολύ δύσκολη περίοδο που περάσαμε με τους αριθμούς ρεκόρ τόσο στα ημερήσια κρούσματα όσο και στις νοσηλείες, είχαμε την άρση του lockdown και επήλθαν τελικά χαλαρώσεις. Ποιες είναι οι ανησυχίες σας γι’ αυτήν την περίοδο; Τι πρέπει να προσέξουμε;

Περάσαμε κάποιες εβδομάδες που η επιδημιολογική εικόνα ήταν εξαιρετικά βεβαρημένη και οι επιδημιολογικοί δείκτες είχαν ξεπεράσει κατά πολύ το όριο ασφαλείας που καθορίζεται από το ECDC. Πλέον η κατάσταση είναι σαφώς πιο βελτιωμένη, όχι ιδανική βέβαια, αλλά είναι καλύτερα διαχειρίσιμη. Σίγουρα σημαντικό ρόλο στην απόφαση για άρση των περιοριστικών μέτρων έπαιξε και η εξέλιξη της εμβολιαστικής κάλυψης, που θα προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια στη συνέχεια.

Αυτήν τη στιγμή, εκείνο που μας προβληματίζει και χρειάζεται εγρήγορση από όλους είναι να παραμείνουμε προσεκτικοί για να διατηρήσουμε αυτήν τη βελτίωση στην εικόνα μας, παρά την επαναλειτουργία διαφόρων κλάδων. Η προσπάθειά μας είναι να μην οπισθοχωρήσουμε ξανά. Οι ψυχολογικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις από την πολύμηνη μάχη με την πανδημία δεν μας επιτρέπουν σε καμία περίπτωση να κάνουμε άλλο βήμα προς τα πίσω.

- Με την άρση του lockdown γνωρίσαμε και έναν νέο όρο, αυτόν του «κορωνοπάσου» ή, όπως μετονομάστηκε στη συνέχεια, του «SafePass». Πώς απαντάτε στις επικρίσεις σχετικά με το εν λόγω μέτρο;

Το εν λόγω μέτρο έχει στόχο να μας διασφαλίσει μεγαλύτερη ασφάλεια στις κοινωνικές μας δραστηριότητες και σε χώρους με αυξημένη συνάθροιση πολιτών. Πρόκειται για ένα μέτρο που εφαρμόζεται και σε άλλα κράτη και θα ισχύσει και στη χώρα μας για μια μεταβατική περίοδο, ώστε να δοθεί πίστωση χρόνου να τρέξει περισσότερο η διαδικασία των εμβολιασμών και σταδιακά να πετύχουμε την ανοσία στο επίπεδο που θεωρείται επιθυμητό, καταργώντας ταυτόχρονα περισσότερους περιορισμούς.

Όταν το Υπουργικό Συμβούλιο ελάμβανε την απόφαση για το «SafePass» αναμέναμε ότι θα υπήρχαν αντιδράσεις, όπως συμβαίνει άλλωστε με καθετί νέο που καλούμαστε να εφαρμόσουμε. Εκείνο που έχει σημασία είναι να το αντιληφθούμε όλοι ως μια επιπρόσθετη δικλίδα ασφαλείας στα υφιστάμενα υγειονομικά πρωτόκολλα και να γνωρίζουμε ότι λειτουργεί συμπληρωματικά με τα μέτρα ατομικής προστασίας που υπάρχουν για κάθε τομέα.

- Με βάση τα δεδομένα, αυτό που φαίνεται ότι επιβάρυνε την επιδημιολογική εικόνα της χώρας μας το προηγούμενο διάστημα ήταν η επέλαση του βρετανικού στελέχους του ιού. Πόσο σας ανησυχούν οι μεταλλάξεις και ιδιαίτερα η ινδική μετάλλαξη;

Όντως, η επιβάρυνση που είχαμε στους επιδημιολογικούς δείκτες τον Μάρτιο και τον Απρίλιο οφειλόταν σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό στο μεγάλο ποσοστό ανίχνευσης της βρετανικής μετάλλαξης στην κοινότητα. Η επιθετική διασπορά που προκαλεί και το γεγονός ότι είναι κατά περίπου 50% πιο μεταδοτική οδήγησε σε επιδείνωση της κατάστασης με τη μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων και κατ’ επέκτασιν των νοσηλειών. Για την ινδική μετάλλαξη, τα πρώτα επιστημονικά δεδομένα λένε ότι είναι επίσης πολύ επιθετική και μεταδοτική. Προς το παρόν δεν έχει ανιχνευθεί στην Κύπρο και ο στόχος είναι το γρηγορότερο να υπάρξει μεγαλύτερη εμβολιαστική θωράκιση του πληθυσμού απέναντι στον ιό και τις μεταλλάξεις του.

Πάντοτε σε μια επιδημία εμφανίζονται νέα στελέχη. Όσο ο ιός δεν περιορίζεται είτε με φαρμακευτική αγωγή είτε με εμβολιασμό, τόσο θα συνεχίσουν να εμφανίζονται μεταλλάξεις, που θα είναι πιο μεταδοτικές και θα επηρεάζουν τη συμπεριφορά του ιού. Η λύση που η επιστημονική κοινότητα δίνει για την αποτροπή εμφάνισης νέων στελεχών είναι ο μαζικός εμβολιασμός των πολιτών σε όλες τις χώρες. Χρειάζεται σε αυτό το στάδιο να αξιοποιήσουμε τα διαθέσιμα μέσα που θα μας βοηθήσουν να περιορίσουμε τη διασπορά του ιού, αλλά παράλληλα θα επιτρέπουν και την κινητικότητα των πολιτών είτε σε εθνικό επίπεδο είτε μεταξύ των χωρών.

- Από την ημέρα που πάτησε Κύπρο ο κορωνοϊός έχουν περάσει 14 μήνες και ακόμη αυτό που φοβόμαστε όλοι είναι η μεγάλη πίεση που ασκείται στα νοσηλευτήρια. Ο κόσμος διερωτάται: γιατί ένα χρόνο και κάτι μετά δεν έχουμε προνοήσει ώστε να αυξηθούν οι δυνατότητές μας στις νοσηλείες;

Ακριβώς το αντίθετο έχει συμβεί. Αρχικά, από άποψη εξοπλισμού και αναλωσίμων, πέρα από κάποιες περιοδικές ελλείψεις στην αρχή της πανδημίας, που παρατηρήθηκαν όχι μόνο στην Κύπρο αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν υπήρξαν ελλείψεις.

Σε σχέση με τις κλίνες, έχει γίνει σχεδιασμός και στη βάση αυτού του πλάνου και των αναγκών που προκύπτουν δίνονται επιπλέον κλίνες σε όλα τα νοσοκομεία. Αρχίσαμε με το νοσοκομείο αναφοράς στην Αμμόχωστο και κάποιες κλίνες στα Γενικά Νοσοκομεία Λευκωσίας και Λεμεσού, κυρίως σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Αναπτύξαμε στη συνέχεια περισσότερες κλίνες με δυνατότητα νοσηλείας μέχρι 300 ατόμων, ενώ εάν παραστεί ανάγκη, μπορούν να αναπτυχθούν μέχρι και 400 κλίνες. Είμαστε σε επικοινωνία με τον ιδιωτικό τομέα ώστε να αναλαμβάνουν τα άλλα περιστατικά, για να αποδεσμεύονται κλίνες στα νοσηλευτήρια του ΟΚΥπΥ για τους ασθενείς με COVID.

Όπως έχουμε πει πολλές φορές στο παρελθόν, δεν είναι ζήτημα υποδομών, κλινών ή εξοπλισμού, αλλά ανθρώπινου δυναμικού. Σε καμία χώρα παγκοσμίως οι δυνατότητες σε ιατρονοσηλευτικό προσωπικό δεν είναι απεριόριστες, ιδιαίτερα για τη στελέχωση των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, όπου μπορούν να εργαστούν συγκεκριμένες ειδικότητες. Στην Κύπρο εξ αρχής εκεί και όπου χρειάζεται, αξιοποιούμε τη βοήθεια των ιδιωτών ιατρών για τη στελέχωση ιδιαίτερα των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, αλλά και των Κλινικών COVID-19.

Εν κατακλείδι, έχουν γίνει επενδύσεις στα νοσοκομεία για την αντιμετώπιση της πανδημίας, έχουν γίνει πολλές ενέργειες και υπάρχει πλάνο το οποίο ενεργοποιείται σύμφωνα με την επιδημιολογική εικόνα.

- Το εμβολιαστικό πρόγραμμα του Υπουργείου συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς. Σε ποιο σημείο βρισκόμαστε τώρα και πόσο κοντά είμαστε στην επίτευξη του στόχου που θέσατε ώστε να επέλθει η πολυπόθητη ανοσία;

Βρισκόμαστε στο 39,6% της εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού τουλάχιστον με την 1η δόση του εμβολίου, ενώ ποσοστό 12,4% έχει ολοκληρώσει το εμβολιαστικό του σχήμα (στοιχεία μέχρι 11 Μαΐου). Το ποσοστό των εμβολιασμένων με την 1η δόση στην Κύπρο είναι κατά πολύ υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο στόχος μας για εμβολιασμό του 65% του πληθυσμού μέχρι το τέλος Ιουνίου είναι εφικτός και είμαι βέβαιος ότι θα τον εκπληρώσουμε, λαμβάνοντας υπόψη τη θετική ανταπόκριση που βλέπουμε από τους πολίτες απέναντι στους εμβολιασμούς. Η θέληση των συμπολιτών μας να εμβολιαστούν σύντομα, δείχνει ότι υπάρχει η αντίληψη στην πλειοψηφία πως μόνο έτσι θα μπορέσουμε να πάρουμε τη ζωή μας πίσω και να επανέλθουμε με ασφάλεια σε πιο φυσιολογικές συνθήκες.

- Κύριε Υπουργέ, οι πολίτες έχουν κουραστεί και θέλουν να ξέρουν πότε θα τελειώσει αυτός ο εφιάλτης. Εσείς πότε εκτιμάτε ότι θα είμαστε σε θέση να επιστρέψουμε στην κανονικότητα;

Σίγουρα το πότε θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα εξαρτάται από εμάς τους ίδιους. Στο πρόβλημα της πανδημίας, η λύση είμαστε εμείς. Η δική μας συμπεριφορά θα καθορίσει το πόσο σύντομα θα εξέλθουμε αυτής της δύσκολης και πολύμηνης υγειονομικής κρίσης. Πέρα από την εμβολιαστική κάλυψη, που όπως σας ανέφερα, αναμένεται να φτάσουμε στον στόχο μας μέχρι τα τέλη του Ιούνη, είναι πολύ σημαντικό να μην ξεχνάμε τα βασικά και απλά μέτρα ατομικής προστασίας. Η χρήση μάσκας, το συχνό πλύσιμο των χεριών, η καθαριότητα και ο αερισμός των χώρων όπου εργαζόμαστε και ζούμε, η κοινωνικοποίηση σε σταθερές ομάδες είναι απλές και εύκολες πρακτικές, που ο καθένας μας μπορεί να ενσωματώσει στην καθημερινότητά του, προστατεύοντας τον εαυτό του αλλά και τους αγαπημένους του.

- Κάνοντας έναν απολογισμό, πως θα κρίνατε την μέχρι τώρα προσπάθεια της Κυβέρνησης για αντιμετώπιση της πανδημίας; Αν είχατε τη δυνατότητα, θα κάνατε κάτι διαφορετικά;

Η διαχείριση της πανδημίας σίγουρα είναι ένα απαιτητικό και περίπλοκο εγχείρημα για τις κυβερνήσεις παγκόσμια. Στην Κύπρο καταφέραμε να φτάσουμε μέχρι εδώ, με το εμβολιαστικό πλάνο σε πλήρη εξέλιξη, έχοντας παραμείνει σε καθεστώς lockdown για λιγότερη διάρκεια από οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ. Έχουμε εκ των χαμηλότερων ποσοστών θνητότητας και μπορέσαμε να κρατήσουμε το Σύστημα Υγείας μας σε ελεγχόμενα και διαχειρίσιμα επίπεδα, παρά τις πιέσεις που είχε κατά περιόδους.

Δεν θα αρνηθώ ότι έγιναν και λάθη σε κάποιες περιπτώσεις. Όμως δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι όλες οι χώρες παγκοσμίως βρεθήκαμε εν μέσω μιας υγειονομικής τρικυμίας, για την οποία καμία Κυβέρνηση δεν γνώριζε τον τρόπο για να ξεφύγει. Δεν υπήρχε και δεν υπάρχει ακόμα ένα «εγχειρίδιο» που μπορούμε να ακολουθήσουμε όλοι και να είναι απόλυτα σωστές οι κινήσεις μας.

- Κλείνοντας, ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στον κόσμο;

Εκείνο που θα ήθελα να μεταφέρω ως μήνυμα στον κόσμο είναι ότι σε αυτήν την εξίσωση εμείς είμαστε η λύση και η δική μας στάση και υπευθυνότητα θα μας οδηγήσουν πιο κοντά στην έξοδο από την κρίση. Η ατομική προσπάθεια που καλείται να καταβάλει ο κάθε πολίτης συμπίπτει με το συλλογικό καλό.