Σήμα κινδύνου για μεταναστευτικό

Στη Σύνοδο των 27 την περασμένη εβδομάδα υπέβαλε το πρόβλημα του Μεταναστευτικού ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Ο Νίκος Αναστασιάδης ενημέρωσε τη Σύνοδο για την πολύ δύσκολη θέση στην οποία έχει περιέλθει η Κύπρος, ένεκα των συνεχόμενων ροών παράτυπων μεταναστών από τις κατεχόμενες περιοχές, έχοντας σημείο αναχώρησης την Τουρκία. Αυτό, όπως ανέφερε, επιδεινώνει περαιτέρω τις αντοχές και ικανότητες υποδοχής της Κύπρου, τονίζοντας, παράλληλα, την αναγκαιότητα πλήρους εφαρμογής της Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας για τη μετανάστευση, καθώς και της Συμφωνίας Επανεισδοχής του 2014.

Οι δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας έγιναν λίγα εικοσιτετράωρα μετά την πρωτοφανή ροή μεταναστευτικών ροών προς τα παράλια της ελεύθερης Αμμοχώστου, όταν σε μερικές μόνο ημέρες εκατοντάδες Σύροι εισήλθαν με πλοιάρια, ενώ άλλοι εντοπίστηκαν στην κοινότητα Αυγόρου μετά την είσοδό τους διαμέσου Στροβιλιών, από τα κατεχόμενα.

Κατάσταση έκτακτης ανάγκης

Σε δηλώσεις του ο Υπουργός Εσωτερικών για τις αυξημένες μεταναστευτικές ροές, ανέφερε ότι η Κύπρος μπαίνει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ενώ απέστειλε γραπτό διάβημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο οποίο τονίζει πως δεν υπάρχει άλλη δυνατότητα υποδοχής πρόσθετων άτυπων μεταναστών.

Όπως ανέφερε ο Νίκος Νουρής, το τελευταίο διάστημα παρατηρείται ένα κύμα αφίξεων σε καθημερινή βάση διά θαλάσσης από τις νότιες παράλιες ακτές της Συρίας και ιδιαίτερα από το λιμάνι της Ταρτούς. Κατάσταση που, σε συνδυασμό με την υπερπληρότητα που παρουσιάζουν τα Κέντρα Υποδοχής, τον έχει υποχρεώσει, όπως ανέφερε, να αποστείλει γραπτό διάβημα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την οποία τους ενημερώνει ότι η Κύπρος μπαίνει σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης όσον αφορά το μεταναστευτικό και με χωρίς καμία άλλη δυνατότητα υποδοχής πρόσθετων μεταναστών. Μέσω του διαβήματος, η Κύπρος ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την "άμεση παρέμβασή της ώστε να υπάρξει αποτροπή των παράνομων αναχωρήσεων από τα παράλια της Συρίας και ιδιαίτερα από το λιμάνι της Ταρτούς, ούτως ώστε να ελαχιστοποιηθεί το πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζει". Παράλληλα, η Κύπρος, σύμφωνα με τον Υπουργό Εσωτερικών, ζήτησε την "παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με συγκεκριμένο τρόπο, ώστε να ελεγχθούν τα νότια παράλια της Συρίας, ούτως ώστε να μην υπάρχουν πρόσθετες αναχωρήσεις παράνομων μεταναστών από τη Συρία, με ιδιαίτερη αναφορά το λιμάνι της Ταρτούς, απ’ όπου εντοπίζουμε ότι είναι συνεχείς οι εκροές".

Το πάγιο, μόνιμο και επιτακτικό αίτημα της Κυπριακής Δημοκρατίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τον Νίκο Νουρή, είναι η συμφωνία επιστροφής υπηκόων τρίτων χωρών, από την Ευρωπαϊκή Ένωση και με υποχρέωση των χωρών να δέχονται τους υπηκόους τους. Το θέμα συζητήθηκε πρόσφατα στο Συμβούλιο Υπουργών Εσωτερικών, στην παρουσία, μάλιστα, για πρώτη φορά, Υπουργών από την αφρικανική ήπειρο και συγκεκριμένα από την υποσαχάρια Αφρική, από την οποία σημειώνεται μεγάλος αριθμός αφίξεων μεταναστών.

"Δεν είναι οι προθέσεις της Κυβέρνησης να κάνει την Κύπρο ένα απέραντο στρατόπεδο μεταναστών", τόνισε ο Υπουργός Εσωτερικών, τονίζοντας αφενός την παροχή βοήθειας σε πρόσφυγες που έχουν πραγματική ανάγκη και, αφετέρου, την αναγκαιότητα να σταλεί από την Κύπρο το ξεκάθαρο μήνυμα ότι οι δυνατότητες δεν είναι ανεξάντλητες και ότι έχουν ήδη ξεπεραστεί οι δυνατότητες υποδοχής.

Οι αιτήσεις για πολιτικό άσυλο σε αριθμούς

Σύμφωνα με τα στοιχεία που εξασφάλισε η "Σημερινή", οι αιτητές ασύλου και ήδη κάτοχοι καθεστώτος πρόσφυγα ή καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, αθροιστικά, ανέρχονται στο 4% κατ' αναλογίαν πληθυσμού στην Κύπρο. Το ποσοστό αυτό στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν ξεπερνά το 1% κατ' αναλογίαν πληθυσμού, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό ανέρχεται στο 0,8%.

Όσον αφορά τη φιλοξενία, το "Κέντρο Πρώτης Υποδοχής Πουρνάρα" είναι συνολικής χωρητικότητας χιλίων ατόμων μετά και τις επεκτάσεις που έγιναν σε αυτό κατά το 2020. Ωστόσο, σήμερα, λόγω της συνεχούς και καθημερινά αυξανόμενης ροής νέων αιτητών ασύλου, φιλοξενεί πέραν των χιλίων οκτακοσίων προσώπων, με την Υπηρεσία Ασύλου και την Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας να καταβάλλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες για την ολοκλήρωση των διαδικασιών των διαμενόντων, ώστε να "ανακουφιστεί" το Κέντρο.

Από την 1η Ιανουαρίου 2021, μέχρι σήμερα, η Υπηρεσία Ασύλου έχει εκδώσει 3.200 απορριπτικές αποφάσεις, ενώ μέχρι σήμερα έχουν ήδη υποβληθεί πέραν των 3.000 νέων αιτήσεων ασύλου. Πιο συγκεκριμένα, οι αιτήσεις πολιτικού ασύλου σημειώνουν ραγδαία αύξηση τα τελευταία πέντε, τουλάχιστον, χρόνια, αφού ανήλθαν σε 2.253 το 2015, σε 2.936 το 2016, σε 4.582 το 2017, σε 7.761 το 2018 και σχεδόν διπλασιάστηκαν το 2019, φθάνοντας τις 13.648. Το 2020, εξαιτίας και των μέτρων για αναχαίτιση της πανδημίας, οι αιτήσεις έφθασαν τις 7.094.

Μόνο μέσα στους πρώτους τέσσερεις μήνες του 2021, από τον Ιανουάριο μέχρι τον Απρίλιο, έχουν υποβληθεί 2.870 αιτήσεις πολιτικού ασύλου από τις δέκα κύριες χώρες από τις οποίες καταγράφονται αιτήματα. Πιο συγκεκριμένα, καταγράφηκαν 682 αιτήσεις ατόμων από τη Συρία, 320 από την Ινδία, 247 από τη Νιγηρία, 237 από το Κονγκό, ισάριθμες αιτήσεις από το Καμερούν, 191 από το Νεπάλ, 149 από το Πακιστάν, 132 από τη Σομαλία, 131 από τη Σιέρα Λεόνε, 95 από τη Γουινέα και 279 από άλλες χώρες.

Σε δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 26 Μαΐου, ο Υπουργός Εσωτερικών ανανέωσε το περί Ασφαλών Χωρών Ιθαγένειας Διάταγμα, στο οποίο είκοσι εννέα χώρες ορίζονται ως ασφαλείς χώρες ιθαγένειας "βάσει της νομικής κατάστασης, της εφαρμογής του δικαίου στο πλαίσιο δημοκρατικού συστήματος και των γενικών πολιτικών συνθηκών, αφού γενικά και μόνιμα δεν υφίστανται πράξεις δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3Γ των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2020, ούτε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία ούτε απειλή η οποία προκύπτει από τη χρήση αδιάκριτης βίας σε κατάσταση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης". Πρόκειται, συγκεκριμένα, για τις Αίγυπτο, Αλβανία, Αλγερία, Αρμενία, Βιετνάμ, Βόρεια Μακεδονία, Βοσνία Ερζεγοβίνη, Γεωργία, Γκάμπια, Γκάνα, Ινδία, Κένυα, Κόσοβο, Μαρόκο, Μαυροβούνιο, Μογγολία, Μολδαβία, Μπανγκλαντές, Μπενίν, Νεπάλ, Νιγηρία, Πακιστάν, Σενεγάλη, Σερβία, Σρι Λάνκα, Ουκρανία (εκτός των περιοχών της Κριμαίας, Λουχάνσκ και Ντόνετσκ), Πακιστάν, Σενεγάλη, Σερβία, Σρι Λάνκα, Τόγκο, Τυνησία και Φιλιππίνες.